Το μέλλον των παγκόσμιων μεταφορών μέσα από ιδέες και σχεδιαστικές προτάσεις που εμπνεύστηκαν 1.000 μαθητές ηλικίας 9 έως 16 ετών παρουσιάζεται το Σάββατο 2 και την Κυριακή 3 Απριλίου στη Θεσσαλονίκη (περίπτερο 6 ΔΕΘ- Helexpo), όπου θα διεξαχθεί ο τελικός του Πανελλήνιου Διαγωνισμού Εκπαιδευτικής Ρομποτικής Έρευνας και Καινοτομίας «FIRST LEGO League Challenge Greece».
Πρόκειται για τις 50 κορυφαίες ομάδες ρομποτικής, που προκρίθηκαν στον ελληνικό τελικό μέσα από τους προκριματικούς διαγωνισμούς (σε Βόλο, Ρόδο, Κρήτη, Αθήνα, Ξάνθη, Γιάννενα και Θεσσαλονίκη). Ανάμεσα τους βρίσκονται και οι τέσσερις ομάδες, που έχουν ήδη προταθεί να εκπροσωπήσουν την Ελλάδα διεκδικώντας μια θέση ανάμεσα στις είκοσι καλύτερες ομάδες του κόσμου, στον παγκόσμιο τελικό, που θα διεξαχθεί στις 21-23 Ιουνίου 2022 στις ΗΠΑ. Στον τελικό της Θεσσαλονίκης θα παραστεί και η Εθνική Ομάδα Ρομποτικής που φέτος κατάφερε να κερδίσει τρία μετάλλια για τη χώρα μας στην Ολυμπιάδα του FIRST Global.
Από την αποστολή πακέτων σε αγροτικές και αστικές περιοχές, μέχρι την παροχή βοήθειας σε καταστροφές και την αεροπορική διαμετακόμιση υψηλής τεχνολογίας, οι ομάδες που προκρίθηκαν στον τελικό της διοργάνωσης, προτείνουν καινοτόμες ιδέες για ταχύτερες, ασφαλέστερες, πιο αξιόπιστες και χωρίς αποκλεισμούς μεταφορές, που συμβάλλουν στην τοπική και παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη.
Τα παιδιά με οδηγό τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών και με επίκεντρο τον 9ο στόχο για τη δημιουργία ανθεκτικών υποδομών και την προώθηση της καινοτομίας εστίασαν στη μελλοντική βιωσιμότητα των μεταφορών.
«Μη επανδρωμένο σκάφος για τη μεταφορά φαρμάκων σε μικρά νησιά»
Η Μαθητική Διαγωνιστική Ομάδα Ρομποτικής TALOS από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας προβληματίστηκε στο θέμα της μεταφοράς αγαθών, με αφορμή την προσάραξη του πλοίου μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων Ever Given στη Διώρυγα του Σουέζ και τον αποκλεισμό μιας εκ των βασικοτέρων θαλάσσιων διόδων του κόσμου.
«Παίρνοντας έμπνευση από το περιστατικό με το καράβι Ever Given, από την χώρα μας με τα 6000 νησιά αλλά και από την ίδια μας την πόλη, τον Βόλο, που έχει λιμάνι αποφασίσαμε να ασχοληθούμε με τις θαλάσσιες μεταφορές προϊόντων», αναφέρουν οι μαθητές, εξηγώντας πως «μετά από συναντήσεις με κατοίκους μικρών νησιών αλλά και με την ΑΜΚΕ Ομάδα Αιγαίου ενημερωθήκαμε πως 10 απομακρυσμένα νησιά δεν έχουν φαρμακείο, άλλα δέκα δεν έχουν Kέντρο Yγείας και από αυτά το 80% είναι υποστελεχωμένα». Στα μικρά και απομακρυσμένα νησιά, όπως προσθέτουν «υπάρχει μεγάλη καθυστέρηση στην μεταφορά διοικητικών εγγράφων που χρειάζονται άμεση παράδοση. Συγκεκριμένα οι κάτοικοι μας είπαν ότι μπορεί να κάνουν έως και οκτώ ημέρες για να φτάσουν στον προορισμό τους».
Ως λύση στο πρόβλημα η ομάδα προτείνει ένα μη επανδρωμένο σκάφος (USV – Unmanned Surface Vessel), για να μεταφέρει φάρμακα, ιατρικό εξοπλισμό και διοικητικά έγγραφα σε νησιά με λιγότερους από 500 κατοίκους. Το σκάφος ονομάστηκε JSON. Σχεδιάστηκε με τη βοήθεια ναυπηγού και μηχανικού σκαφών. Στο εσωτερικό του βρίσκεται ένα σύστημα κουτιών με ειδικές προδιαγραφές για την καλύτερη συντήρηση των φαρμάκων, του ιατρικού εξοπλισμού και των διοικητικών εγγράφων, το οποίο κινείται πάνω σε ράγες ώστε να διευκολύνεται η φόρτωση και εκφόρτωση όταν φτάσει στον προορισμό.
«Η Ίρις παραδίδει δέματα σε ορεινά χωριά»
Οι EvoGirls είναι μια ομάδα κοριτσιών που γνωρίστηκαν στο κέντρο ρομποτικής MellonLAB στον Πειραιά και όπως λένε αποφάσισαν να δημιουργήσουν μια ξεχωριστή ομάδα για να αποδείξουν ότι «και τα κορίτσια είναι εξπέρ στη ρομποτική».
Το project των EvoGirls για το FIRST Lego League ονομάζεται «Ίρις». Οι μαθήτριες αποφάσισαν να ασχοληθούν με το πρόβλημα παράδοσης δεμάτων σε ορεινά απομακρυσμένα χωριά με λίγους και κυρίως ηλικιωμένους κατοίκους. Επικοινώνησαν με κατοίκους, επαγγελματίες που ασχολούνται με τη φροντίδα τους και προμηθευτές από κωμοπόλεις. Κατέγραψαν τις ανάγκες των κατοίκων και τις υπάρχουσες λύσεις.
Η «Ίρις» είναι ένα rover που μπορεί να μεταφέρει δέματα και να κινείται με ασφάλεια στις συνθήκες των ορεινών περιοχών. Η μπαταρία του διαθέτει αυτονομία 70 χιλιομέτρων και τροφοδοτείται από την ηλιακή ενέργεια. Η ομάδα κατάρτισε ένα αναλυτικό πλάνο εφαρμογής της λύσης της δίνοντας έτσι την ευκαιρία στους κατοίκους να εξοικειωθούν σταδιακά με το ρομπότ, να μάθουν να το χειρίζονται, ώστε στο τελικό στάδιο να μπορούν να παραγγέλνουν μέσω πλατφόρμας ό,τι χρειάζονται.
Τα κορίτσια ήδη έχουν αναπτύξει την εφαρμογή και αυτή τη στιγμή καταγράφουν τον τρόπο εκπαίδευσης των ηλικιωμένων ατόμων. Στην εν λόγω εφαρμογή έχει ενσωματωθεί και πλήκτρο έκτακτης ανάγκης που μπορεί να βοηθήσει μοναχικούς ανθρώπους ή θύματα ενδοοικογενειακής βίας. Η «Ίρις» θα μπορεί να αξιοποιηθεί και για να μεταφέρει βοήθεια σε έκτακτες περιπτώσεις πχ κουβέρτες και τρόφιμα σε αποκλεισμένους οδηγούς, καθώς έχει σχεδιαστεί να μπορεί να κινείται στο χιόνι και ανάμεσα από οχήματα.
«Τέλος στο μποτιλιάρισμα των πλοίων»
«Θέλετε λοιπόν να αυξήσετε την κίνηση στο λιμάνι σας κατά 20%;», είναι το ερώτημα που απευθύνει η ομάδα SCRAPS by FutureLab , προτείνοντας μια καινοτόμα λύση για ταχύτερη εκφόρτωση και φόρτωση εμπορευματοκιβωτίων, που μπορεί να μειώσει έως και 30 ώρες το ταξίδι κάθε πλοίου. «Τι σημαίνει αυτό; Τέρμα το μποτιλιάρισμα των πλοίων, περισσότερα κέρδη στον ιδιοκτήτη του λιμανιού καθώς και της ναυτιλιακής εταιρείας, λόγω του μικρότερου χρόνου παραμονής των πλοίων στο λιμάνι, που έχει ως αποτέλεσμα τη μεταφορά περισσότερων προϊόντων και αγαθών ετησίως με τον ήδη υπάρχοντα στόλο», αναφέρουν οι μαθητές της ακαδημίας ρομποτικής από την Καλαμαριά Θεσσαλονίκης εξηγώντας ότι «αυτό το επιτυγχάνουμε με την βοήθεια δεξαμενών που κατεβάζουν και ανεβάζουν τη στάθμη του νερού φέρνοντας τα κοντέινερς στο ίδιο επίπεδο με το deck του λιμανιού, μειώνοντας τον χρόνο για την ανύψωση και ύφεση των κοντέινερς».
«Ο χρόνος που κερδίζουμε είναι 1-3 δευτερόλεπτα ανά container. Μπορεί να σκέφτεστε ότι ο χρόνος που κερδίζουμε είναι μηδαμινός, όμως τα 1-3 δευτερόλεπτα που κερδίζουμε είναι πολλά παραπάνω από ότι φαντάζεστε! Το μεγαλύτερο εμπορικό πλοίο σήμερα έχει 24.000 containers και παίρνει περίπου 4 μέρες για την πλήρη φόρτωση ή εκφόρτωση, τότε ο χρόνος που γλυτώνουμε είναι από 24.000-72.000 δευτερόλεπτα που αντιστοιχεί σε 7-20 ώρες. Αυτός ο χρόνος είναι μόνο στη φόρτωση του πλοίου. Οπότε ο χρόνος μας διπλασιάζεται με την εκφόρτωση. Επομένως ο συνολικός χρόνος που κερδίζουμε ξεπερνά κατά πολύ τη μία ολόκληρη ημέρα», σημειώνουν.
«Μια κάψουλα βοήθειας»
Me το όνομα «NO Name» αυτοσυστήνονται πέντε μαθητές που δημιούργησαν την «κάψουλα βοήθειας» για τη μεταφορά ειδών πρώτης ανάγκης σε απομονωμένα νησιά σε περίπτωση κακοκαιρίας. Πεδίο μελέτης για την ανάπτυξη της ιδέας τους αποτέλεσαν οι Οθωνοί στην Κέρκυρα. «Στο νησί κατοικούν περίπου 400 άτομα, ενώ τα τελευταία δύο χρόνια λόγω πανδημίας ζουν σε αυτό μόνιμα και αρκετοί Ιταλοί. Την ανάγκη του νησιού σε παροχή ειδών πρώτης ανάγκης, κατά τους χειμερινούς ιδίως μήνες, μας την επιβεβαίωσε ο ιατρός του νησιού […] Σκεφτήκαμε ότι για να μπορεί ένα μέσον να προσεγγίζει το νησί σε περίπτωση κακοκαιρίας, δεν μπορεί να είναι προφανώς από στεριά, ούτε από τον αέρα- άλλωστε δεν έχει το νησί αεροδιάδρομο- αλλά ούτε κι από τη θάλασσα», αναφέρουν οι μαθητές, εξηγώντας πως έφτασαν στην ιδέα της υποθαλάσσιας προσέγγισης προτείνοντας μια υποβρύχια κατασκευή, που ονόμασαν «Κάψουλα Βοήθειας».
Η κάψουλα θα είναι πλήρως αυτοματοποιημένη, θα κινείται με ηλεκτρική ενέργεια και θα χρησιμοποιεί το διεθνές σύστημα πλοήγησης υποβρυχίων INS. Για τη φόρτιση της μπαταρίας του θα υπάρχουν δύο σταθμοί, ένας σε κάθε νησί (σημείο εκκίνησης και προορισμός), οι οποίοι θα συσσωρεύουν ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές (αέρας, ήλιος). Το χρονικό διάστημα που δε θα χρησιμοποιείται η κάψουλα, θα μπορούν να τη νοικιάζουν ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια για διάφορες μελέτες στην περιοχή. Επίσης, οι σταθμοί φόρτισης θα μπορούν να χρησιμοποιούνται από ιδιώτες για τη φόρτιση σκαφών αναψυχής με κάποιο κόστος. Με τον τρόπο αυτό, θα καλύπτεται μέρος των εξόδων της κάψουλας.
Τον Πανελλήνιο Τελικό του Διαγωνισμού Εκπαιδευτικής Ρομποτικής Έρευνας και Καινοτομίας FIRST® LEGO® League συνδιοργανώνουν ο Εκπαιδευτικός Οργανισμός Eduact και η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (Αντιπεριφέρεια Ψηφιακής Διακυβέρνησης) με την υποστήριξη της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας και υπό την Αιγίδα του Δήμου Θεσσαλονίκης (Τμήμα Προγραμμάτων και Διά βίου Μάθησης). Το FIRST® LEGO® League, είναι εγκεκριμένο πρόγραμμα από το Υπουργείο Παιδείας & Θρησκευμάτων.
