Της Άντζελας Πεΐτση
Αποκαλυπτικά στοιχεία για την πραγματική κατάσταση στον Οργανισμό Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης παρουσιάζει αποκλειστικά το zougla.gr.
Αφορμή της εξονυχιστικής έρευνας που πραγματοποιήσαμε στάθηκε το ίδιο το επιβατικό κοινό της Θεσσαλονίκης, μετά την τελευταία πολυήμερη ταλαιπωρία που υπέστη από την απεργία των υπαλλήλων του ΟΑΣΘ. Περιμένει να μάθει την αλήθεια για το μεγαλύτερο μέσο μεταφοράς στον νομό, σε επίπεδο αστικής συγκοινωνίας, αφού μέχρι τώρα ακούει υποκειμενικές δηλώσεις χωρίς τεκμηρίωση.
Το ζήτημα δεν έχει λυθεί οριστικά με παραμένοντα τον κίνδυνο νέων μακρών ταλαιπωριών για τους επιβάτες της Θεσσαλονίκης.
Η λεπτομερής έρευνα που διεξήγαμε καθώς και η μαρτυρία επιφανών νομικών και οικονομολόγων μας ώθησε να διαπιστώσουμε την αποδοτικότητα και ευσυνειδησία του ΟΑΣΘ καθ’ όλη τη διάρκεια της λειτουργίας του.
Καίρια σημεία
Παραθέτουμε τις τεκμηριωμένες απαντήσεις στα πιο «καυτά» ερωτήματα που κατέγραψε το zougla.gr από το επιβατικό κοινό του Νομού Θεσσαλονίκης:
1. Δεν έχει αποδοθεί στον ΟΑΣΘ η αντισταθμιστική καταβολή με τον αναπροσαρμοσμένο ΦΠΑ στο 24%.
Έως και τις 31/7/2016 το ποσό αυτό ανέρχεται σε 12.971.065,28€.
Το Υπουργείο Μεταφορών, Υποδομών και Δικτύων υποχρεούται να προωθήσει προς το Υπουργείο Οικονομικών νομοθετική ρύθμιση για την τακτοποίηση της παραπάνω εκκρεμότητας.
2. Για τα άτομα που διακινούνται με τις αστικές συγκοινωνίες, είτε δωρεάν είτε με μειωμένο κόμιστρο, το αρμόδιο υπουργείο είναι υποχρεωμένο να καταβάλει στον ΟΑΣΘ είτε το αντίτιμο του κομίστρου είτε τη διαφορά από το ισχύον κόμιστρο.
3. Με έγγραφο του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, παρατάθηκε η ισχύς των χορηγηθέντων δελτίων μετακίνησης ΑμεΑ έτους 2014 για το έτος 2015.
Η χορήγηση των παραπάνω δελτίων έτους 2014 έγινε από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης κι από τα ΚΕΠ και ΟΧΙ από τον ΟΑΣΘ, όπως ρητά αναφέρεται σε σχετική διευκρινιστική εγκύκλιο του υπουργείου.
4. Με Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις (ΚΥΑ) των συναρμόδιων Υπουργείων Οικονομικών και Μεταφορών, ο Οργανισμός μπορεί να συνάπτει συμβάσεις με τα υπουργεία για μαζική διάθεση μηνιαίων, τριμηνιαίων, εξαμηνιαίων και ετήσιων καρτών απεριορίστων διαδρομών, η έκπτωση των οποίων δεν θα υπερβαίνει το 20% από την τιμή της κανονικής κάρτας.
5. Τα 12.618 δελτία ελεύθερης μετακίνησης ΑμεΑ ανέρχονται στο συνολικό ποσό των 3.028.320 €.
Στις 23/11/2015 ο ΟΑΣΘ έστειλε στη Γενική Γραμματεία του Υπουργείου Υποδομών την τεκμηριωμένη έκθεσή του, στην οποία αναφέρονται αναλυτικά τα παραπάνω.
6. Για το έτος 2015 και τη μετακίνηση των ΑμεΑ, εκκρεμούσε και εκκρεμεί έως και σήμερα οφειλή ύψους 1.493.925,17€ ως υπόλοιπο για τη μετακίνησή τους από το έτος 2014 (σημειώνεται πως με βάση την έκδοση σχετικού τιμολογίου του ΟΑΣΘ, το ποσό θα έπρεπε να καταβληθεί μέχρι την 31η/12/2014, σύμφωνα με σχετική σύμβαση που έχει υπογραφεί το 2014).
Το Υπουργείο Υποδομών κάλεσε με σχετική του επιστολή το Υπουργείο Εργασίας να καταβάλει το ποσό των 1.493.925,17€, αλλά το ποσό δεν κατεβλήθη.
7. Μετά την αιτιολογημένη πρόταση του ΟΑΣΘ το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης προέβη στην έκδοση ΚΥΑ με θέμα: «Καθορισμός αποζημίωσης στον ΟΑΣΘ για την ελεύθερη μετακίνηση των δικαιούχων ατόμων με αναπηρία (ΑμεΑ) και τη μετακίνηση με μειωμένο κόμιστρο των πολυτέκνων και των μελών των οικογενειών τους για το έτος 2015» (σημειώνεται πως εδώ υπολογίστηκαν περίπου 12.000 διακινούμενα άτομα ΑμεΑ και όχι 12.618, με οικονομική αποζημίωση για το 2015 το ποσό των 2.143.727€).
Έγινε η μεγαλύτερη δυνατή έκπτωση για 12.000 δελτία ελεύθερης μετακίνησης ΑμεΑ, δηλαδή 12.000 Χ 216€ (270€ η ετήσια κάρτα και με τη μέγιστη από τον νόμο έκπτωση 20%, δηλ. 54€) = 2.592.000€ και όχι 2.143.727€.
8. Από την 1/1/2015 έως και σήμερα τα Υπουργεία Εργασίας και Παιδείας δεν έχουν προβεί στη
9. Το Υπουργείο Παιδείας δεν έχει καταβάλει κανένα ποσό για τη μετακίνηση μαθητών και φοιτητών με το μειωμένο κόμιστρο.
Το Υπουργείο Εργασίας δεν έχει καταβάλει κανένα ποσό για μετακίνηση των επιβατών άνω των 65 ετών με το μειωμένο κόμιστρο;
Υπάρχει επιστολή του ΣΑΣΘ (Συμβούλιο Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης) προς τα παραπάνω υπουργεία με θέμα: «Διεκδίκηση παλαιοτέρων οφειλών προς τον ΟΑΣΘ αναφορικά με τη μεταφορά μαθητών και ατόμων που δικαιούνται δωρεάν ή μειωμένου κομίστρου στην περιοχή ευθύνης του ΟΑΣΘ».
10. Η αντισταθμιστική καταβολή του ΟΑΣΘ για το 2016 ανέρχεται στο ποσό των 41.629.346,47€ χωρίς τον ΦΠΑ (που είναι σήμερα στο 24%).
11. Ποσό 21.712.712,22€ που αφορούσε σε οφειλή του ελληνικού Δημοσίου για το έτος 2013 καταβλήθηκε σε έξι ισόποσες μηνιαίες δόσεις μέχρι τον Ιούνιο του 2016 και που λόγω της αύξησης του ΦΠΑ μειώθηκε κατά το ποσό των 1.792.072,23€, δηλαδή έπεσε στα 19.920.639,99€.
12. Ποσό 15.386.709,83€ χωρίς ΦΠΑ, που αφορούσε σε οφειλή του ελληνικού Δημοσίου για το έτος 2014, καταβλήθηκε σε τρεις ισόποσες δόσεις στο πρώτο τρίμηνο του 2016 και λόγω της αύξησης του ΦΠΑ μειώθηκε κατά 1.250.952,02€, δηλαδή 14.135.757,81€
13. Ο ΣΑΣΘ δεν έχει επιβάλει κανένα πρόστιμο στον ΟΑΣΘ από το 2001 μέχρι και σήμερα και υπάρχει μεταξύ τους μια «άριστη συνεργασία».
Σύγκριση με ΟΣΥ
Αναφορικά με το κομβικό θέμα της σύγκρισης που παραπλανητικά γίνεται μεταξύ της ΟΣΥ ΑΕ και του ΟΑΣΘ, σύμφωνα με πηγές του zougla.gr, το ελληνικό Δημόσιο διέγραψε το ποσό των 2.942.782.255,00 € (σχεδόν τρία δις ευρώ) των χρεών του ΟΑΣΑ σε εφαρμογή των σχετικών διατάξεων του νόμου 3920/2011 (Εξυγίανση, αναδιάρθρωση και ανάπτυξη των αστικών συγκοινωνιών Περιφέρειας Αττικής και άλλες διατάξεις).
Παράλληλα, το Υπουργείο Οικονομικών ανέλαβε να «εξυπηρετήσει» για λογαριασμό του ΟΑΣΑ (σχετικό ΦΕΚ 3167Β/2011 – απόφαση του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών) το ποσό των 2.097.650.000,00€ (δύο δισεκατομμύρια) των δανείων που είχε λάβει ο ΟΑΣΑ.
Ο Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης εδώ και 60 χρόνια λειτουργεί με ένα συγκεκριμένο καθεστώς, βάσει σύμβασης που υπάρχει μεταξύ του ελληνικού κράτους και του ΟΑΣΘ, η οποία έχει την εξής λογική:
Πρώτον, το κράτος ορίζει τις διαδρομές στην εν λόγω σύμβαση. Μέσα σ’ αυτές τις διαδρομές περιλαμβάνονται και οι άγονες γραμμές. Εδώ πρέπει να σημειωθεί και να γίνει κατανοητό από όλους πως τουλάχιστον οι μισές γραμμές που υποχρεωτικά εξυπηρετεί ο ΟΑΣΘ οικονομικά δεν συμφέρουν τον Οργανισμό.
Δεύτερον, το κράτος ορίζει τόσο τον αριθμό των λεωφορείων όσο και τη συχνότητα ανά γραμμή.
Τρίτον, το κράτος συμφωνεί με τον ΟΑΣΘ για το κόστος του έργου. Αυτό σημαίνει πως το ετήσιο κόστος για το κράτος ορίζεται από το κόμιστρο ανά επιβάτη πολλαπλασιαζόμενο με τον αριθμό των επιβατών. Π.Χ. 100.000.000 επιβάτες Χ 1,50€ εισιτήριο ανά επιβάτη = 150.000.000€ ετησίως.
Είναι ευνόητο, λοιπόν, ότι το κράτος απαιτεί από τον ΟΑΣΘ να έχει χαμηλό εισιτήριο, για να έχει χαμηλό κόστος. Στο σημείο αυτό πρέπει να τονισθεί πως σήμερα ο ΟΑΣΘ κατάφερε να επιβιώνει ζητώντας 1,40€ ανά επιβάτη (συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ 24% δηλαδή 1,13 ευρώ), κόστος πολύ χαμηλό σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη καθώς και την υπόλοιπη Ελλάδα, δεδομένου ότι πραγματοποιεί απαιτητικά και μακρινά δρομολόγια, άγονα δρομολόγια με συγκριτικά νέα λεωφορεία. Άρα, ο ΟΑΣΘ λειτουργεί αποδεδειγμένα πολύ οικονομικά.
Πρέπει επίσης να επισημανθεί ακόμα ένα πολύ σημαντικό στοιχείο, το οποίο αφορά στις «συμβατικές επιδοτήσεις». Αφού ο ΟΑΣΘ λειτουργεί οικονομικά με το 1,40€ ανά επιβάτη και ελέγχεται για το έργο που καθημερινά εκτελεί, το κράτος συμφωνεί από τη μεριά του να επιδοτεί κάθε επιβάτη που χρησιμοποιεί τα λεωφορεία με μικρότερο του 1,40€ ανά εισιτήριο. Δηλαδή, όλοι οι επιβάτες που πληρώνουν 1,20€ – 0,50€ κ.λπ. επιδοτούνται με το υπόλοιπο ποσοστό έτσι ώστε να αποδοθούν στον ΟΑΣΘ 1,40€ ανά επιβάτη.
Ο ΟΑΣΘ αναλύει πέντε κομβικά θέματα που προκύπτουν από τη θέση και τη στάση που κρατάει το υπουργείο:
1. Εφόσον το 1,40€ ανά επιβάτη είναι οικονομικό (και όντως είναι σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά και ελληνικά δεδομένα), τότε το κράτος έχει στα χέρια του μία εξαιρετική συμφωνία. Παρ’ όλα αυτά, δεν τηρεί αυτήν τη συμφωνία και ταυτόχρονα δεν δέχεται να αποδώσει στον ΟΑΣΘ τα συμβατικά συμφωνημένα.
2. Σήμερα το κράτος οφείλει στον ΟΑΣΘ περίπου 160.000.000 ευρώ, εκ των οποίων τα 100 εκατ. θα επιστρέψουν στα κρατικά ταμεία ως οφειλές προς ΙΚΑ, φόροι κ.λπ.
3. Είναι φανερό ότι η 60ετής συμφωνία και λογική πάνω στην οποία υλοποιεί και βαδίζει όλα αυτά τα χρόνια ο Οργανισμός είναι ιδιαίτερα συμφέρουσα για το Δημόσιο. Όλοι οι ευρωπαϊκοί οργανισμοί που γνωρίζουν τη σύμβαση αυτή συνηγορούν, όλοι οι προηγούμενοι υπουργοί και πρωθυπουργοί, και όλες οι έως σήμερα δεδικασμένες αποφάσεις των διαιτησιών του Αρείου Πάγου τεκμηριώνουν τoυ λόγου το αληθές.
4. Εάν το κράτος θεωρεί σήμερα πως το 1,40€ είναι υψηλό, ο ΟΑΣΘ δέχεται να συμφωνήσει σε ένα χαμηλότερο κόμιστρο ανά επιβάτη με τροποποίηση της ισχύουσας σύμβασης.
5. Ο ΟΑΣΘ έχει επίσης προτείνει τροποποίηση με δικαιότερη επιβάρυνση κομίστρου για τον επιβάτη, έτσι ώστε οι μικρές διαδρομές να έχουν χαμηλότερο κόμιστρο του ενός ευρώ.
6. Σύμφωνα με συγκριτικές μελέτες και τους επίσημους επαίνους που έχει πάρει ο Οργανισμός, ο ΟΑΣΘ αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση. Σίγουρα μπορεί να βελτιωθεί και χρειάζεται πάντα να φροντίζει για την εξυγίανσή του. Όμως, δεν δέχεται συγκρίσεις. Το κόμιστρό του είναι χαμηλότερο από όλες τις αστικές συγκοινωνίες όλων των πόλεων της Ελλάδος.
7. Το ερώτημα εύλογο και αυτονόητο: Πάει πάλι να καταστραφεί ό,τι καλό διαθέτει ο Νομός Θεσσαλονίκης και με συγκριτική υπεροχή σε όλη την ελληνική επικράτεια;
Έωλα και ανυπόστατα τα μυθεύματα
Τις οκτώ αλήθειες που καταρρίπτουν τα έωλα και ανυπόστατα μυθεύματα για τον ΟΑΣΘ φέρνει στο φως της δημοσιότητας το zougla.gr. Σύμφωνα λοιπόν με όλα τα στοιχεία που συλλέξαμε, παραθέσαμε και αναλύσαμε παραπάνω, προκύπτει ότι:
1. Το εισιτήριο στα λεωφορεία του ΟΑΣΘ είναι το οικονομικότερο και φθηνότερο σε όλη την ελληνική επικράτεια.
2. Με τον υπερβάλλοντα ζήλο εργαζομένων και διοίκησης του ΟΑΣΘ, η Θεσσαλονίκη και με βάση τις υπάρχουσες καταστάσεις καλύπτεται πλήρως από τον στόλο του Οργανισμού.
3. Η Θεσσαλονίκη είναι αδικημένη στον τομέα των συγκοινωνιών από το σύνολο των ανολοκλήρωτων έργων και όχι από τον ΟΑΣΘ, καθώς καλύπτει και τις άγονες περιοχές του νομού.
4. Ο ΟΑΣΘ είναι «ιδιώτης» και όχι Δημόσιο. Οι μέτοχοι του ΟΑΣΘ είναι κάθε άλλο παρά εύποροι άνθρωποι και κατηγορούνται επειδή είναι ιδιώτες.
5. Η ποιότητα της συγκοινωνιακής εξυπηρέτησης που απολαμβάνει το επιβατικό κοινό είναι αποτελέσματα του γενικότερου κυκλοφοριακού κομφούζιο που υπάρχει στην πόλη της Θεσσαλονίκης, κυρίως λόγω των εργοταξίων του ΜΕΤΡΟ, της ανεξέλεγκτης στάθμευσης οχημάτων, των διπλοπαρκαρισμένων οχημάτων και της κίνησης των οχημάτων μέσα στις λεωφορειολωρίδες.
6. Οι εργαζόμενοι είναι και μέτοχοι του Οργανισμού που σημαίνει πως γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα το τι πρέπει να γίνει ώστε να συνεχίσει ο ΟΑΣΘ την απρόσκοπτη λειτουργία του. Και είναι αυτονόητο πως ξέρουν ότι μπορεί να αξιοποιηθεί στον μέγιστο βαθμό.
7. Οι ιδιώτες πάροχοι έχει αποδειχθεί πως λειτουργούν αποτελεσματικά στον μέγιστο βαθμό, με το
8. Η ανάθεση του συγκοινωνιακού έργου σε ιδιώτη πάροχο, όπως του ΟΑΣΘ και των ΚΤΕΛ, της παροχής δηλαδή των μεταφορικών υπηρεσιών από τους ιδιώτες, αποδείχθηκε πως υπήρξε το πιο πετυχημένο μοντέλο και λειτουργεί κάτω από όρους αποδοτικότητας και ποιοτικής εξυπηρέτησης.
9. Ο ΟΑΣΘ τους τελευταίους έξι μήνες έχει υποβληθεί σε εξονυχιστικούς ελέγχους που δεν αντέχει κανένας δημόσιος οργανισμός. Προς τιμή τους όμως, μας ενημέρωσαν ότι «Άνθρακες ο Θησαυρός. Ο ΟΑΣΘ είναι ακέραιος»
Ο πρόεδρος του ΟΑΣΘ Χρήστος Στεφανίδης τόνισε χαρακτηριστικά: «Πιστεύω ειλικρινά ότι όλα οφείλονται σε παρεξηγήσεις και θεωρώ ότι ο υπουργός και εμείς έχουμε τις ίδιες προτεραιότητες σε αυτές τις δύσκολες στιγμές για τη χώρα. Αναζητούμε την ευκαιρία να προτείνουμε στον υπουργό μία λύση για τη μείωση των δαπανών του κράτους και ταυτόχρονα την επιβίωση του Οργανισμού».