Στους ρυθμούς της προεκλογικής περιόδου κινείται πλέον η χώρα, μετά την εξαγγελία της ημερομηνίας διεξαγωγής των εθνικών εκλογών για τις 21 Μαΐου, από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Όπως είναι σαφές η συγκεκριμένη ανακοίνωση θα επηρεάσει μια σειρά από επηρεάζει δραστηριότητες, και συγκεκριμένα τη λειτουργία της Βουλής, την τοποθέτηση υπηρεσιακών υπουργών, τους απόδημους Έλληνες οι οποίοι με βάση το νέο νομοθετικό πλαίσιο θα έχουν για πρώτη φορά τη δυνατότητα να ψηφίσουν στις εκλογές αυτές στον τόπο διαμονής τους, ακόμη και τα σχολεία που θα κλείσουν την Παρασκευή 19 Μαΐου και τη Δευτέρα 22 Μαΐου καθώς θα χρησιμοποιηθούν ως εκλογικά κέντρα. Επηρεάζεται ακόμη και ο τελικός του Κυπέλλου Ελλάδας στο ποδόσφαιρο, που είναι προγραμματισμένος για το Σάββατο 20 Μαΐου κι όπως όλα δείχνουν θα μετατεθεί για μία εβδομάδα μετά, σε άγνωστο προς το παρόν τόπο διεξαγωγής.
Γιατί επιλέχθηκε η 21η Μαΐου
Η επιλογή της συγκεκριμένης ημερομηνίας για τη διεξαγωγή των εκλογών έγινε για δύο λόγους:
• Πρώτον, γιατί αμέσως μετά ξεκινούν οι πανελλαδικές εξετάσεις και δεν έπρεπε σε καμία περίπτωση να διαταραχθεί αυτή η κορυφαία διαδικασία.
• Δεύτερον, γιατί ελήφθησαν υπόψη οι διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας. Στις 11 και 12 Ιουλίου θα διεξαχθεί στο Βίλνιους της Λιθουανίας η Σύνοδος Ηγετών του ΝΑΤΟ και σε αυτή η Ελλάδα θα πρέπει να εκπροσωπηθεί από τον νεοεκλεγέντα πρωθυπουργό, καθώς εκτιμάται ότι μετά τις 2 Ιουλίου θα έχει αναλάβει η νέα κυβέρνηση και θα έχει πάρει ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή.
Πότε θα κλείσει η Βουλή
Σύμφωνα με τις ως τώρα πληροφορίες η Βουλή θα παραμείνει ανοιχτή έως την Μεγάλη Τετάρτη 12 Απριλίου ενώ μετά το Πάσχα αναμένεται να ανοίξει τις εργασίες της στις 24 Απριλίου. Σύμφωνα με το Σύνταγμα βέβαια η Βουλή πρέπει να διαλυθεί προκειμένου η χώρα να οδηγηθεί σε Εθνικές εκλογές, τουλάχιστόν ένα μήνα ή το αργότερο 22 ημέρες πριν την προσφυγή στις κάλπες. Αυτό σημαίνει πως το Προεδρικό Διάταγμα διαλύσεως της Βουλής θα θυροκολληθεί στο κοινοβούλιο είτε την Δευτέρα 24 Απριλίου, είτε την Παρασκευή 28 Απριλίου.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης λοιπόν, αναμένεται να μεταβεί στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου μετά την Κυριακή του Θωμά. Θα ακολουθήσει η διάλυση της Βουλής, με Προεδρικό Διάταγμα στις 24 ή τις 28 Απριλίου, για να ξεκινήσει και επίσημα η προεκλογική περίοδος. Ορίζεται λοιπόν, υπηρεσιακός υπουργός Εσωτερικών και κυβερνητικός εκπρόσωπος μέχρι τις εκλογές.
Μετά την πρώτη κάλπη στις 21 Μαΐου, σε περίπτωση που το πρώτο κόμμα δεν εξασφαλίσει αυτοδυναμία, κάτι εξαιρετικά πιθανό, θα μεσολαβήσει διάστημα ενός μήνα περίπου μέχρι τη διεξαγωγή επαναληπτικών εκλογών. στο διάστημα αυτό, το πρώτο, το δεύτερο και το τρίτο κόμμα να λάβουν τις διερευνητικές εντολές σχηματισμού κυβέρνησης.
Τι προβλέπει το Σύνταγμα
Συγκεκριμένα το σχετικό άρθρο του Συντάγματος αναφέρει: «Aν κανένα κόμμα δεν διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει στον αρχηγό του κόμματος που διαθέτει τη σχετική πλειοψηφία διερευνητική εντολή για να διακριβωθεί η δυνατότητα σχηματισμού Kυβέρνησης που να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της Bουλής. Aν δεν διαπιστωθεί αυτή η δυνατότητα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του δεύτερου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος και εάν δεν τελεσφορήσει και αυτή, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του τρίτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος. Kάθε διερευνητική εντολή ισχύει για τρεις ημέρες. Aν οι διερευνητικές εντολές δεν τελεσφορήσουν, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καλεί τους αρχηγούς των κομμάτων και, αν επιβεβαιωθεί η αδυναμία σχηματισμού Κυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Βουλής, επιδιώκει το σχηματισμό Κυβέρνησης από όλα τα κόμματα της Bουλής για τη διενέργεια εκλογών και σε περίπτωση αποτυχίας αναθέτει στον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Eπικρατείας ή του Aρείου Πάγου ή του Eλεγκτικού Συνεδρίου το σχηματισμό Kυβέρνησης, όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής, για να διενεργήσει εκλογές, και διαλύει τη Bουλή».
Οι εκλογές με απλή αναλογική
Με την απλή αναλογική οι έδρες που λαμβάνει κάθε κόμμα υπολογίζονται βάσει του ποσοστού που συγκεντρώνει στην επικράτεια. Για παράδειγμα, με την απλή αναλογική στην καθαρή μορφή της, αν ένα κόμμα στην Ελλάδα λάμβανε 30%, τότε θα έπαιρνε 90 έδρες – δηλαδή το 30% των 300 εδρών. Η βασική αρχή είναι ότι με την απλή αναλογική το πρώτο κόμμα -ή ένας συνασπισμός κομμάτων- θα πρέπει να πλησιάσει το 50% του συνόλου των έγκυρων ψήφων για να είναι σε θέση να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση.
«Κυβέρνηση θα μπορεί να σχηματιστεί εάν τα κόμματα τα οποία την απαρτίζουν έχουν ένα ποσοστό το οποίο ξεκινάει από 45% αν περίπου 10% μείνει εκτός Βουλής. Και μπορεί να φτάσει μέχρι το 47%-48% εάν είναι μικρότερο το ποσοστό που θα μείνει εκτός Βουλής» γνωστοποίησε μιλώντας στην ΕΡΤ για την εκλογική αναμέτρηση, ο σύμβουλος Στρατηγικής και Επικοινωνίας Ευτύχης Βαρδουλάκης.
Ποιοι έχουν δικαίωμα ψήφου
Δικαίωμα ψήφου έχουν όλοι οι Έλληνες πολίτες που:
• Έχουν συμπληρώσει το 17ο έτος της ηλικίας τους (η 1η Ιανουαρίου θεωρείται ως ημερομηνία γέννησης όλων όσων γεννήθηκαν μέσα στο χρόνο).
• Είναι εγγεγραμμένοι σε εκλογικό κατάλογο δήμου της χώρας. Δεν έχουν στερηθεί το δικαίωμα του εκλέγειν.
Δείτε πού ψηφίζετε
Για να δείτε πού ψηφίζετε στις εκλογές του 2023 θα χρειαστεί να μπείτε στην διαδικτυακή πύλη του ελληνικού κράτους Gov.gr.
Θα πρέπει να συμπληρώσετε:
είτε τα προσωπικά σας στοιχεία (επώνυμο, όνομα, όνομα πατέρα και μητέρας, έτος γέννησης)
είτε μόνο τα πεδία του ειδικού εκλογικού αριθμού και το επώνυμο σας
Για να μπείτε στην εφαρμογή του gov.gr «Μάθε πού ψηφίζεις» πατήστε ΕΔΩ
Οι εκλογείς ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα στο δήμο, στα δημοτολόγια του οποίου είναι εγγεγραμμένοι. Οι ετεροδημότες εκλογείς θα ψηφίσουν σε αμιγές ή μεικτό εκλογικό τμήμα ετεροδημοτών της έδρας του Νομού που διαμένουν. Όλοι οι εκλογείς μπορούν να ενημερώνονται για το εκλογικό τμήμα που θα ψηφίσουν, με την έκδοση και δημοσίευση της σχετικής απόφασης του οικείου Αντιπεριφερειάρχη το αργότερο δέκα (10) ημέρες μετά την έναρξη της προεκλογικής περιόδου, η οποία γνωστοποιείται στους δήμους του νομού.
Πώς θα ψηφίσουν οι Έλληνες κάτοικοι εξωτερικού
Οι Έλληνες και οι Ελληνίδες που ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό θα έχουν για πρώτη φορά το δικαίωμα να ψηφίσουν από τις χώρες διαμονής τους. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η ηλεκτρονική αίτηση εγγραφής στους εκλογικούς καταλόγους του εξωτερικού που μπορεί να γίνει εύκολα και γρήγορα από έναν προσωπικό υπολογιστή με την χρήση του username και του κωδικού εισόδου του taxisnet με την είσοδό του στην εφαρμογή «apodimoi.gov.gr».
Στον οδηγό του υπουργείου Εσωτερικών για τους απόδημους αναφέρονται τα εξής βήματα:
Βήμα 1ο: Ο εκλογέας εισάγει στην εφαρμογή apodimoi.gov.gr τους αντίστοιχους κωδικούς της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), πιστοποιείται ως χρήστης και εισέρχεται στην εφαρμογή.
Βήμα 2ο: Aναζητεί την εγγραφή του στον βασικό εκλογικό κατάλογο και την επιλέγει, ώστε τα βασικά του στοιχεία να συμπληρωθούν αυτόματα στην αίτηση.
Βήμα 3ο: Kαταχωρίζει τη διεύθυνση μόνιμης κατοικίας του, τηλεφωνικούς αριθμούς επικοινωνίας και διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail). Επιλέγει χώρα και πόλη όπου επιθυμεί να ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα, από τις αντίστοιχες λίστες των συγκεκριμένων πεδίων.
Βήμα 4ο: Ο εκλογέας αναρτά ηλεκτρονικά αντίγραφα των δικαιολογητικών των προϋποθέσεων της παραγράφου 4 του άρθρου 4 του ν. 4648/2019, δηλαδή δημόσια έγγραφα διαμονής δύο (2) ετών στην ελληνική επικράτεια επιλέγοντας τον δημόσιο φορέα έκδοσης. Εναλλακτικά, ο εκλογέας επιλέγει την κατηγορία του δικαιολογητικού, συμπληρώνοντας τα στοιχεία που ζητούνται, και εξουσιοδοτεί το υπουργείο Εσωτερικών για την αυτεπάγγελτη αναζήτησή του.
Βήμα 5ο: Ο εκλογέας βεβαιώνει ότι τα στοιχεία της αίτησής του είναι αληθή, λαμβάνει γνώση ότι η αίτησή του υπέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης και επιλέγει την οριστική υποβολή της.
Πότε κλείνουν τα σχολεία
Τα σχολεία που γίνονται εκλογικά κέντρα θα κλείσουν την Παρασκευή προ των εκλογών, για την προετοιμασία του χώρου, ενώ θα μείνουν κλειστά και την επομένη των εκλογών, ημέρα Δευτέρα.
Όλα τα σχολεία θα μείνουν κλειστά λόγω εκλογών, την Παρασκευή 19 Μαΐου και τη Δευτέρα 22 Μαΐου.
Ο τελικός του Κυπέλλου Ελλάδος στο ποδόσφαιρο
Ο τελικός Κυπέλλου του ποδοσφαίρου ήταν προγραμματισμένος για το Σάββατο 20 Μαΐου, χωρίς να έχει ανακοινωθεί ακόμη ο τόπος διεξαγωγής του. Μετά την ανακοίνωση για τη διεξαγωγή εκλογών την Κυριακή 21/5 ο σχεδιασμός ανατράπηκε.
Αυτή τη στιγμή, η ΕΠΟ εξετάζει εναλλακτικές επιλογές με την 27η Μαΐου, μία εβδομάδα μετά την διεξαγωγή των εκλογών, να φαντάζει ως το πιο πιθανό σενάριο για τη διεξαγωγή του αγώνα καθώς αυτή ήταν η εισήγηση της Επιτροπής Διοργανώσεων ενόψει της τελικής απόφασης που θα ληφθεί στις 7 Απριλίου.
