Συνέντευξη: Χρήστος Μαζάνης
Κάμερα: Νίκος Χριστοφάκης
Μοντάζ: Απόστολος Μαρούσης
Παραγωγή: Zougla.gr 2020
Με αφορμή την επίσημη έναρξη λειτουργίας του Ισλαμικού Τεμένους Αθηνών στο Βοτανικό, στις 2 Νοεμβρίου 2020, και 16 χρόνια έπειτα από τον νόμο της Μαριέττας Γιαννάκου ως υπουργού Παιδείας, το zougla.gr επισκέφθηκε τον συγκεκριμένο χώρο και συνάντησε τον Ιμάμη του Τεμένους, Σίντι Μοχάμεντ Ζακί.
Σε μια συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης, ο 49χρονος ιερωμένος Σουνίτης από το Μαρόκο, ο οποίος ήρθε στην Ελλάδα το 1990, μιλάει μεταξύ άλλων για τη ζωή του στη χώρα μας, για τους μουσουλμάνους, για τον θρησκευτικό φανατισμό, για τους παράτυπους χώρους προσευχής, για τις αγωνίες των πιστών, για τις επιλογές του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε Τζαμί από τον Ερντογάν, αλλά και για τις προκλήσεις της επόμενης μέρας.
Έλληνας πολίτης σήμερα, ο πρώτος επίσημος Ιμάμης της Αθήνας κατέχει πτυχία Φυσικής και Μαθηματικών, έχει κάνει ειδικές σπουδές Μουσουλμανικής Θεολογίας, ενώ χαίρει της αποδοχής μεγάλης μερίδας μουσουλμάνων, Αράβων και μη Αράβων.
Άλλωστε το Διοικητικό Συμβούλιο του Ισλαμικού Τεμένους Αθηνών προκήρυξε τη θέση του Ιμάμη, αξιολόγησε τις υποψηφιότητες και κατέληξε ότι ο συγκεκριμένος είναι ο πιο κατάλληλος.
Για την ιστορία, η περάτωση του έργου του Τεμένους στην Αθήνα δεν ήταν μια εύκολη υπόθεση. Παρόλο που η Βουλή ψήφισε τη δημιουργία του το 2006, οι εργασίες ξεκίνησαν έπειτα από αντιδράσεις και καθυστερήσεις τελικά το 2016, δέκα χρόνια μετά την κατάθεση του νόμου Γιαννάκου, και ολοκληρώθηκαν μέσα στο 2019. Ουσιαστικά ήταν μια δέσμευση της Ελλάδας που ανέλαβε η κυβέρνηση Καραμανλή και επικύρωσε η Βουλή, δρομολόγησε η κυβέρνηση Παπανδρέου, δημοπράτησε ως έργο η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου, προχώρησε η κυβέρνηση Τσίπρα και παρέδωσε προς λειτουργία η κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Ο 49χρονος Ιμάμης παράλληλα ξεναγεί τον φακό του zougla.gr στον πρώτο μουσουλμανικό λατρευτικό χώρο σε κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης που λειτουργεί υπό την αιγίδα της Πολιτείας.
«Είμαι πανευτυχής που άνοιξε επιτέλους έπειτα από τόσα χρόνια το Τέμενος των Αθηνών για να μπορούν να έρχονται οι μουσουλμάνοι και να κάνουν την προσευχή τους. Έχω μια ανακούφιση. Είμαστε καλά, δόξα τον Αλλάχ» λέει, ενώ απαντάει στο ερώτημα για το πώς έγινε η επιλογή του ως Ιμάμη.
«Ο Ιμάμης πρέπει να έχει κάποιες προϋποθέσεις, κυρίως ως προς τις θεολογικές σπουδές. Το γεγονός ότι είμαι από το Μαρόκο δεν έπαιξε πάντως κάποιον ρόλο για την επιλογή μου. Μεγαλύτερο ρόλο έπαιξε πιστεύω το γεγονός ότι ήμουν ανοιχτός σε όλες τις κοινότητες. Είχα πολύ καλή επαφή και με τους Άραβες και με τους μη Άραβες. Ξεκίνησα σε ένα Τέμενος στην Κυψέλη αρχικά. Επίσης μέλη της Μουσουλμανικής Κοινότητας με έστελναν σε διάφορα Τζαμιά στην Αθήνα για να κάνω και το κήρυγμα αλλά και την προσευχή. Έτσι γνώρισα όλες τις κοινότητες. Έτσι απέκτησα μια πολύ καλή φιλία με όλους» αναφέρει και προσθέτει:
«Ένας Ιμάμης είναι αυτός που κάνει το κήρυγμα της Παρασκευής, τις προσευχές σε καθημερινή βάση, αυτός που κάνει το κήρυγμα των εορτών, είναι αυτός που κάποιος μπορεί να έρθει σε επαφή μαζί του για να πάρει μια συμβουλή. Οι ρόλοι είναι πάρα πολλοί. Η καθημερινότητά μου πάντως είναι πολύ απλή, όπως κάθε ανθρώπου. Σηκώνομαι το πρωί, έρχομαι στο Τζαμί, κάνω την προσευχή. Στη συνέχεια ακολουθώ το πρόγραμμά μου. Σπίτι, δουλειές εξωτερικές και ξανά στο Τέμενος. Να προσθέσω ότι το Τέμενος αυτό έχει χωρητικότητα 260 ατόμων στον χώρο των ανδρών και 60 στον χώρο των γυναικών».
Μετανάστης από το Μαρόκο που αγάπησε την Ελλάδα
«Ήρθα στην Ελλάδα το 1990 και από τότε έκανα πολλές δουλειές για να μπορέσω να επιβιώσω. Δούλεψα αρχικά σε χωράφια και στη συνέχεια κατάφερα να φτιάξω δικιά μου επιχείρηση με είδη διακόσμησης, η οποία λόγω κρίσης έκλεισε. Στη συνέχεια άρχισα να δουλεύω ως διερμηνέας στον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης. Αγαπώ τη χώρα σας, την ερωτεύτηκα. Μου αρέσει η νοοτροπία σας, που είναι τόσο κοντά στη δική μας. Ο ελληνικός λαός είναι πολύ αγαπητός. Δεν έχω αισθανθεί ποτέ ότι βρίσκομαι σε ξένη χώρα. Αισθάνομαι σαν να βρίσκομαι στη χώρα μου» λέει ο Σοφολογιότατος.
«Τα παιδιά μου αισθάνονται Έλληνες, έχουν γεννηθεί και μεγαλώσει εδώ και δεν νομίζω να γυρίσουν πίσω στο Μαρόκο. Έχουμε τις επαφές μας ως οικογένεια βέβαια με τη χώρα και τους συγγενείς μας» τονίζει.
«Ο σκοπός του Τεμένους αυτού είναι να ενώνει όλα τα δόγματα»
Σχετικά με τα άλλα τεμένη που υπάρχουν στην Ελλάδα αλλά και τους Ιμάμηδες οι οποίοι τα λειτουργούν, ο Σίντι Μοχάμεντ Ζακί είναι ξεκάθαρος: «Ο παράτυπος Ιμάμης είναι αυτός που δεν έχει διοριστεί από κάποια επιτροπή ή κάποιο υπουργείο. Παράνομος Ιμάμης δεν υπάρχει. Δεν μπορεί ο οποιοσδήποτε βέβαια να πει ότι είναι Ιμάμης. Είναι μεγάλη ευθύνη. Υπάρχουν άτυποι Ιμάμηδες στην Ελλάδα όμως», ενώ υπογραμμίζει:
«Σίγουρα το Τέμενος της Αθήνας δεν έχει τη χωρητικότητα για όλους τους μουσουλμάνους. Θα έπρεπε να υπάρχει και δεύτερο και τρίτο και παραπάνω. Σχετικά με τα παράτυπα Τζαμιά που υπάρχουν στην Αθήνα, αυτό γίνεται διότι δεν θα μπορούσε ο κάθε μουσουλμάνος να κάνει αλλιώς. Το Τζαμί παίζει και κοινωνικό ρόλο. Μπορείς να γνωρίσεις νέες οικογένειες, να διορθώσεις άτομα που έχουν πάρει λάθος δρόμο. Βέβαια το συγκεκριμένο Τέμενος, αν και δεν έχει διαφορά ως μέρος προσευχής σε σχέση με τα υπόλοιπα νόμιμα που υπάρχουν στην Αθήνα, είναι το πρώτο επίσημο κρατικό Τζαμί που υπάρχει. Υπάρχουν κι άλλα νόμιμα, αλλά αυτό χρηματοδοτείται από το ελληνικό κράτος».
«Υπήρξαν ελάχιστες αντιδράσεις , οι μουσουλμάνοι ζούμε αρμονικά στην Ελλάδα»
Ζητώντας του να μας απαντήσει για το εάν υπήρξαν αντιδράσεις λόγω του Τεμένους, ο Ιμάμης αναφέρει: «Αντιδράσεις έχουν υπάρξει αλλά είναι ελάχιστες. Εμένα προσωπικά έχει σταλεί στο σπίτι μου ένα εξώδικο από μια δικηγόρο. Η σχέση πάντως μουσουλμάνων και χριστιανών είναι πάρα πολύ καλές. Οι μουσουλμάνοι στην Ελλάδα ζούνε αρμονικά με όλες τις άλλες θρησκείες και δεν έχουν δημιουργήσει κάποιο πρόβλημα.
»Οι Έλληνες φίλοι μου με παίρνουν τηλέφωνο και μου δίνουν συγχαρητήρια για την εκλογή μου και μου εύχονται να συνεχίζω το έργο μου. Ο σκοπός του Τεμένους αυτού είναι να ενώνει όλα τα δόγματα. Εδώ έρχονται σουνίτες, μη σουνίτες, έρχεται ο κάθε πιστός για να κάνει την προσευχή του με ηρεμία. Τις διαφορές τις αφήνουμε στην άκρη. Όταν είμαστε μουσουλμάνοι, πρέπει να είμαστε ενωμένοι».
«Με το να βλαστημάς τον Προφήτη δεν καταφέρνεις τίποτα» λέει για τον Μακρόν
Σε ερώτηση σχετικά με το πώς θα αντιδρούσε στην απόφαση του Μακρόν να φωταγωγήσει τα δημόσια κτήρια στο Παρίσι με σκίτσα του Προφήτη, ο Σοφολογιότατος απαντά:
«Δεν θέλω να παρασυρθώ σε πολιτική συζήτηση, αλλά θα πω το εξής: πρέπει ο καθένας να δείξει λίγο σεβασμό στους πεθαμένους. Με το να βλαστημάς τον Προφήτη δεν καταφέρνεις τίποτα. Ο Προφήτης μας είναι αυτός που θα ανοίξει τον Παράδεισο. Καλό είναι να αφήσεις ήσυχους τους πεθαμένους και θα σε κρίνει ο θεός. Μπορεί ο Μακρόν να στηρίζει την ελευθερία του λόγου, αλλά η ελευθερία του λόγου σταματάει εκεί που ξεκινά η ελευθερία του άλλου».
«Υπάρχουν πράγματα που δεν πρέπει να τα αγγίζουμε… ‘Oλα εκτός από τον Προφήτη μας»
Κληθείς να σχολιάσει το γεγονός ότι πριν από λίγες ημέρες ένας μουσουλμάνος στο όνομα του Ισλάμ εκτέλεσε σε καθολική χριστιανική εκκλησία στη Νίκαια τρεις πιστούς επισημαίνει: «Κατ΄ αρχάς το Ισλάμ καταδικάζει τη βία. Αν κάποιος παίρνει την πρωτοβουλία μόνος του, τότε έχει τις συνέπειες. Αλλά υπάρχει και ένα ερώτημα… Γιατί να προκαλέσεις κάποιον για να τον φτάσεις στο σημείο να αντιδρά έτσι; Ο κόσμος ξέρει τι είναι το Ισλάμ. Ξέρουνε τον Αλλάχ, τον Προφήτη, το Κοράνι. Υπάρχουν όμως κάποια πράγματα που δεν πρέπει καν να τα αγγίζουμε…Όλα εκτός από τον Προφήτη μας».
Για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε Τζαμί από τον Ταγίπ Ερντογάν
Τέλος ο Ιμάμης τοποθετείται και για το θέμα της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε Τζαμί, από τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ταγίπ Ερντογάν.
«Πάνω σε αυτό θα ήθελα να ρωτήσω το εξής… Δεν το ξέρω… Η Αγία Σοφία υπήρξε πρώτα εκκλησία και μετά μετατράπηκε σε Τζαμί ή ήταν Τζαμί και μετατράπηκε σε εκκλησία ; Εδώ είναι τώρα το ερώτημα. Ο Προφήτης μας, όταν ήταν εν ζωή, μας έλεγε να μην καταστρέψουμε καμία εκκλησία, να μην καταστρέψουμε κανέναν οίκο λατρείας, ακόμα και μέσα στον πόλεμο. Οπότε, εάν ο Ερντογάν άλλαξε την Αγία Σοφία και την έκανε Τζαμί, κι ενώ στην αρχή ήτανε εκκλησία, τότε έκανε λάθος. Εάν ήτανε στα παλαιά χρόνια Τζαμί, θα παραμένει Τζαμί».
Παρακολουθήστε τη συνέντευξη που παραχώρησε o Iμάμης στο zougla.gr: