Σε εύλογο χρονικό διάστημα -διάστημα κάποιων μηνών- θα γίνει η δημοσίευση του Φακέλου της Κύπρου και θα ολοκληρωθεί και η διαδικασία αποχαρακτηρισμού εγγράφων που μέχρι σήμερα φέρουν τον χαρακτηρισμό «απόρρητα» και «άκρως απόρρητα».
Λίγες, μόλις, ώρες προτού ο πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης παραδώσει το υλικό του Φακέλου της Κύπρου στη Βουλή των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας, μίλησε στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων για την πρωτοβουλία αυτή, η οποία ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2016 για να φτάσει έως τη σημερινή φάση, δηλαδή τη φάση της παράδοσης όλου του υλικού της Ειδικής Εξεταστικής Επιτροπής της Βουλής των Ελλήνων που είχε συγκροτηθεί το 1986 προκειμένου να εξεταστούν οι συνθήκες που οδήγησαν στο εγκληματικό πραξικόπημα εναντίον της ανεξαρτησίας του Κράτους της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ο πρόεδρος της Βουλής επισημαίνει ότι, με κοινή ευθύνη των δύο εθνικών αντιπροσωπειών, θα υπάρξει δημοσίευση όλου του υλικού που παραδίδεται σήμερα στην Κύπρο και απαντά και με ποιον ακριβώς τρόπο θα προχωρήσει η διαδικασία αποχαρακτηρισμού εγγράφων.
«Είμαι σίγουρος ότι και επιστημονικά θα προσεγγιστούν πλευρές οι οποίες μέχρι τώρα, με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο, έχουν μείνει στη σκιερή πλευρά αυτής της δραματικής υπόθεσης» αναφέρει ο κ. Βούτσης.
Ο πρόεδρος της Βουλής ερωτάται και για τους 11 φακέλους που λείπουν από το αρχείο του Φακέλου της Κύπρου αλλά που ευτυχώς το υλικό τους δεν θα μείνει στο σκοτάδι διότι βρέθηκαν οι ηχογραφημένες μαρτυρικές καταθέσεις που βρίσκονταν μέσα σε αυτούς και άρα το υλικό δεν έχει χαθεί «ούτε κατά κεραία». Όσο για το πώς και ποιοι μπορεί να ευθύνονται για την εξαφάνιση των 11 φακέλων αλλά και για το ενδεχόμενο να αναζητηθούν ευθύνες, σημειώνει: «Δεν θέλω να περάσει από το μυαλό μου ότι έγινε κάποια υπεξαίρεση. Ελπίζω να αποδειχθεί ότι είναι τεχνική η απώλεια η οποία έχει επισυμβεί» και ότι θα βρεθούν το επόμενο διάστημα σε άλλα αρχεία που τηρούνται στη Βουλή.
Ο κ. Βούτσης προαναγγέλλει ότι αντίστοιχη επιστημονική εργασία ψηφιοποίησης και ταξινόμησης θα προχωρήσει και για τα αρχεία των άλλων εξεταστικών επιτροπών που είχαν συσταθεί στο παρελθόν στη Βουλή των Ελλήνων.
Το Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων δημοσιεύει σήμερα το πρώτο μέρος της συνέντευξης που παραχώρησε ο κ. Νίκος Βούτσης. Την Κυριακή το ΑΠΕ-ΜΠΕ θα δημοσιεύσει το δεύτερο μέρος της συνέντευξης του προέδρου της Βουλής, ο οποίος απάντησε και για άλλα θέματα της επικαιρότητας.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο του α’ μέρους της συνέντευξης του προέδρου της Βουλής Νίκου Βούτση στην Κατερίνα Βλαχοδήμου για το Αθηναϊκό -Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Κύριε πρόεδρε, καλή και άξια η πρωτοβουλία για την παράδοση του αρχείου του Φακέλου της Κύπρου στην κυπριακή Βουλή, ωστόσο ο απλός πολίτης θέλει να ξέρει: Τι σημαίνει αυτή η πρωτοβουλία; Σημαίνει ότι «ανοίγει» ο φάκελος; Θα μάθουμε κάτι καινούργιο; Θα ξαναγραφεί, με έναν τρόπο, η ιστορία του 1974; Οι πολίτες θα μάθουν κάτι περισσότερο για τις αιτίες της τραγωδίας;
Ενδεχομένως όλα αυτά. Διότι προβλέπουμε σε εύλογο διάστημα να γίνει μια κοινή δημοσίευση, εννοώ κοινή με την έννοια της ευθύνης, από τις δύο εθνικές αντιπροσωπείες. Τους προσεχείς μήνες, λοιπόν, θα υπάρξει μια δημόσια καταγραφή όλου του υλικού το οποίο πήγαμε και παραδώσαμε στη Βουλή των Αντιπροσώπων της Κύπρου. Εάν κάποια στοιχεία δεν αποχαρακτηριστούν, ακόμα και μετά την παρέλευση 43 ετών, και παραμείνουν ως «άκρως απόρρητα», αυτά θα είναι υπό τη φύλαξη και υπό τη γνώση, απλώς, των επικεφαλής στις δύο αντιπροσωπείες ή για αυστηρά επιστημονικούς λόγους. Άρα, επί της ουσίας ξεκίνησε και η διαδικασία δημοσιότητας όλου αυτού του υλικού. Είμαι σίγουρος ότι και επιστημονικά θα προσεγγιστούν πλευρές οι οποίες μέχρι τώρα, με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο, επειδή παρήλθε τόσο πολύς χρόνος, έχουν μείνει στη σκιερή πλευρά αυτής της δραματικής υπόθεσης.
Άρα, λέτε ότι ο χρονικός ορίζοντας του αποχαρακτηρισμού των εγγράφων είναι διάρκειας κάποιων μηνών;
Ναι. Αυτό αφορά στα επιπλέον υλικά, τα οποία, όπως είπα και στην Ολομέλεια της Βουλής, θα τεθούν στη διάθεση και του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, σε συνεργασία με τη Βουλή. Αυτό διότι, κατά το διεθνές δίκαιο και το εσωτερικό δίκαιο, ο αποχαρακτηρισμός συγκεκριμένων εγγράφων πρέπει να γίνει από την Αρχή που τα έχει χαρακτηρίσει. Δεν θα μπορούσε η Βουλή, με απόφαση, να αποχαρακτηρίσει το σύνολο των εγγράφων, αλλά θα ολοκληρωθεί και αυτή η διαδικασία για τα επιπλέον έγγραφα, πέραν αυτών που «κατεβάσαμε» χθες, στη Βουλή Αντιπροσώπων και αυτό θα γίνει τους προσεχείς μήνες. Οι δεσμεύσεις είναι σαφείς, συμπεριλαμβάνονται στα Πρακτικά της Βουλής, παρουσία του πρωθυπουργού και της κυβέρνησης, και ετέθησαν στην ψηφοφορία, είναι μέρος της ψηφοφορίας και της έγκρισης της ελληνικής Βουλής.
Κύριε πρόεδρε, τα προηγούμενα χρόνια υπήρξε μια αχλή γύρω από τη φύλαξη των αρχείων του Φακέλου της Κύπρου. Μια εικοτολογία γύρω από το ενδεχόμενο να «εξαφανίστηκαν» κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες σημαντικά ντοκουμέντα. Εσείς ο ίδιος ενημερώσατε την Ολομέλεια ότι στην έρευνα που έγινε όλους τους προηγούμενους μήνες διαπιστώθηκε ότι απουσίαζαν 11 φάκελοι. Έχω την αίσθηση ότι τα κλειδιά του Φακέλου της Κύπρου -διορθώστε με αν κάνω λάθος- τα είχαν μόνο οι πρόεδροι της Βουλής. Έχει περάσει από το μυαλό σας να κινήσετε μια διαδικασία έρευνας; Πώς υπεξαιρέθηκαν -αν υπεξαιρέθηκαν-, πώς χάθηκαν αυτοί οι 11 φάκελοι;
Ο τόπος όπου φυλάσσονταν αυτά τα αρχεία άλλαξε τουλάχιστον δύο φορές. Δηλαδή, σε διαφορετικούς χώρους ήταν στην αρχή. Στο τέλος εμείς τους βρήκαμε -και τα τελευταία χρόνια φαίνεται πως ήταν εκεί- στα υπόγεια της Βουλής, σε έξι φωριαμούς σιδερένιους. Είναι σημαντικό ότι το υλικό, επί της ουσίας, δεν έχει χαθεί. Ούτε κατά κεραία, διότι βρέθηκαν οι μπομπίνες και οι μαγνητοταινίες, παλαιάς τεχνολογίας, τις οποίες μπορέσαμε να απομαγνητοφωνήσουμε και να έχουμε όλα τα έγγραφα ή μάλλον όλες τις μαρτυρίες, ακόμα και αυτές οι οποίες είχαν απολεσθεί. Επίσης, ενημέρωσα και τους κοινοβουλευτικούς συντάκτες – όπως γνωρίζετε ο κ. Αθανασίου, ο Γενικός Γραμματέας της Βουλής που ήταν επικεφαλής από πλευράς ελληνικής, της συγκεκριμένης επιστημονικής επιτροπής που έκανε όλη αυτήν τη δουλειά- ότι κάποιοι από αυτούς τους φακέλους βρέθηκαν ακόμα και σε ερμάρια άλλων εξεταστικών επιτροπών.
Ως εκ τούτου, παραμένει η επιφύλαξη μήπως και αυτοί οι 11 φάκελοι κάποια στιγμή βρεθούν αλλού. Σε κάθε περίπτωση, τη γενική ευθύνη για τη φύλαξη μέσα στη Βουλή την έχουν, πέραν του εκάστοτε προέδρου, που έχει μια θεωρητική και τυπική αλλά και ουσιαστική ευθύνη, οι διευθυντές των υπηρεσιών.
Δεν θέλω να περάσει από το μυαλό μου ότι έγινε κάποια υπεξαίρεση. Ελπίζω να αποδειχθεί ότι είναι, ας πούμε, τεχνική η απώλεια η οποία έχει επισυμβεί. Αλλά αυτό θα το ξέρουμε αφού συνεχίσουμε τη δουλειά και για τις υπόλοιπες εξεταστικές. Πρέπει να γνωρίζετε πως λόγω έλλειψης χώρων στη Βουλή – ίσως και όχι μόνο- υπάρχουν δωμάτια τα οποία ούτε μπορείς να τα ανοίξεις από το βάρος των φακέλων που έχουν μέσα από εξεταστικές της προηγούμενης περιόδου.
Αυτή η τακτοποίηση έχει ξεκινήσει, σε ειδικούς χώρους και με επιστημονικό τρόπο. Υπάρχει πια δυνατότητα και ψηφιοποίησης και σκαναρίσματος κ.λπ. Αντιλαμβάνεστε ότι θέλει χρόνο, έτσι ώστε η Βουλή, με τρόπο πολιτικά και επιστημονικά σωστό, να κρατάει αυτά τα ντοκουμέντα, πράγμα το οποίο μέχρι τώρα δεν γινόταν ή δεν μπορούσε να γίνει.
