Του Κώστα Μπετινάκη
Eδώ κι έναν χρόνο, οι Γερμανοί διαμαρτύρονται για τις μαζικές παρακολουθήσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων -ακόμη και στο τηλέφωνο της Καγκελαρίου Μέρκελ- από την αμερικανική υπηρεσία αντικατασκοπείας «NSA», που έχουν οδηγήσει σε ψυχρότητα τις αμερικανο-γερμανικές σχέσεις.
Οι Γερμανοί υπουργοί ανακοίνωναν πως έχουν ληφθεί μέτρα ώστε να εξασφαλιστεί η ασφάλεια του κράτους και της αντικατασκοπείας. Την περασμένη Τετάρτη, γράφει το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel, ο Γερμανός υπουργός Εσωτερικών Τόμας ντε Μάιζιερ επισκέφτηκε στο υπουργείο Εξωτερικών τον Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάγερ και μαζί είχαν μια άκρως απόρρητη συνομιλία για τις τεταμένες σχέσεις με τις ΗΠΑ. Τώρα όμως αποκαλύπτεται ότι το έργο του «Μεγάλου Αδελφού» εξασκούσαν και οι γερμανικές μυστικές υπηρεσίες, καθώς παρακολουθούσαν τη Χίλαρι Κλίντον (όταν ήταν επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας) και τον Τζον Κέρι. Το «παζλ» ολοκληρώνεται με τις αποκαλύψεις για κατασκοπεία της Τουρκίας και της Ελλάδας, καθώς και άλλων συμμαχικών (και όχι μόνο) χωρών.
Το Σαββατοκύριακο γερμανική κυβερνητική πηγή υπεραμύνθηκε των ενεργειών του Βερολίνου σε δηλώσεις της στην «Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung», επαναλαμβάνοντας εκείνο που είχε πει η Καγκελάριος Μέρκελ μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου των παρακολουθήσεων από την NSA: «Οι φίλοι δεν θα πρέπει να κατασκοπεύουν ο ένας τον άλλον». Για να προσθέσει: «Ουδέποτε ισχυριστήκαμε τα χρόνια που πέρασαν ότι αυτή η άποψη παραμένει για κάθε χώρα-σύμμαχο στο ΝΑΤΟ. Και η Τουρκία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να συγκριθεί με τις ΗΠΑ ή Ευρωπαίους εταίρους όπως είναι η Γαλλία και η Βρετανία».
Παρακολουθούν οι γερμανικές μυστικές υπηρεσίες την Ελλάδα;
Η γερμανική κυβέρνηση διαψεύδει τη λίστα παρακολουθήσεων χωρών, χωρίς όμως να δίνει απάντηση αν η Ελλάδα αποτελεί στόχο παρακολούθησης της γερμανικής Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Πληροφοριών «BND».
Ο Γερμανός αναπληρωτής κυβερνητικός εκπρόσωπος Γκέοργκ Στράιτερ διέψευσε ευθέως σε χθεσινή συνέντευξη Τύπου ότι η επίμαχη λίστα που δημοσιεύτηκε στην ελληνική εφημερίδα αναφέρεται σε χώρες τις οποίες παρακολουθεί η Γερμανική Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Πληροφοριών (BND). Απαντώντας μάλιστα σε σχετική ερώτηση, η οποία όπως χαρακτηριστικά είπε «στερείται βάσης», ο κ. Στράιτερ υποστήριξε ότι η λίστα «περιγράφει απλά περιοχές μέσα από τις οποίες θα μπορούσαν να διέλθουν τηλεπικοινωνιακές διαδρομές που θα ενδιέφεραν τις μυστικές υπηρεσίες». Επί της ουσίας αναπάντητη άφησε ο Γκέοργκ Στράιτερ ερώτηση άλλου δημοσιογράφου στο «αν η Ελλάδα είναι στόχος κατασκοπίας του BND». «Μπορώ να πάρω μόνο θέση σε αυτά που έχουν δημοσιευτεί και αυτά αφορούν σ’ ένα ντοκουμέντο που έχει κατατεθεί σε μια δίκη» δήλωσε. Παράλληλα, ερωτηθείς για το εάν η ελληνική κυβέρνηση απευθύνθηκε στο Βερολίνο για να ενημερωθεί σχετικά με την υπόθεση, ο εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών δήλωσε ότι κάτι τέτοιο δεν έχει συμβεί.
Ο ίδιος μάλιστα έχει ακούσει για το ελληνικό ενδιαφέρον, αλλά τουλάχιστον ως τη στιγμή που είχε αρχίσει η συνέντευξη (12.30 ώρα Ελλάδας, χθες) δεν είχε υπάρξει επίσημη ελληνική επερώτηση ούτε προς το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών ούτε προς τη γερμανική πρεσβεία στην Αθήνα.
H Τουρκία ζήτησε εξηγήσεις για τις παρακολουθήσεις
Πάντως, ήδη την έντονη ενόχληση της Άγκυρας προκάλεσαν δημοσιεύματα γερμανικών Μέσων ενημέρωσης, σύμφωνα με τα οποία η Τουρκία αποτελεί έναν από τους κύριους στόχους BND.
Ειδικότερα, εξηγήσεις από την γερμανική κυβέρνηση ζήτησε η Άγκυρα μετά τις αποκαλύψεις ΜΜΕ της ευρωπαϊκής χώρας (Der Spiegel, Süddeutsche Zeitung, WDR, NDR) ότι η Τουρκία βρίσκεται στο «στόχαστρο» της γερμανικής μυστικής υπηρεσίας BND. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Αχμέντ Νταβούτογλου δήλωσε πως θα επικοινωνήσει τηλεφωνικά με τον Γερμανό ομόλογό του Φρανκ Βάλτερ Στάινμαϊερ, ενώ χαρακτήρισε «ασυγχώρητες» τις γερμανικές ενέργειες. Ζήτησε μάλιστα μία «επίσημη και ικανοποιητική εξήγηση» και προέτρεψε το Βερολίνο «να τερματίσει άμεσα» τις παρακολουθήσεις, «εάν οι ισχυρισμοί ευσταθούν».
Την ίδια στιγμή, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών κάλεσε τον Γερμανό πρέσβη στην Άγκυρα Έμπερχαρντ Πολ για εξηγήσεις. Μέχρι στιγμής η Καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ δεν θέλησε να σχολιάσει την υπόθεση. Δήλωσε μόνο ότι αν χρειαστεί θα ενημερωθεί περαιτέρω η επιτροπή του κοινοβουλίου, αρμόδια για τις μυστικές υπηρεσίες. Δημόσια, πάντως, διαφωνούν αρκετοί Γερμανοί βουλευτές με αφορμή τις αποκαλύψεις περί παρακολουθήσεων στην Τουρκία.
Κάποιοι ζητούν εξηγήσεις από την κυβέρνηση για τις ενέργειες της γερμανικής μυστικής υπηρεσίας, η οποία όπως αποκαλύφθηκε, κατέγραψε τηλεφωνικές συνομιλίες και του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Τζον Κέρι και της προκατόχου του Χίλαρι Κλίντον. Άλλοι πάλι εκφράζουν ανοιχτά την κατανόησή τους. Όπως για παράδειγμα ο Χριστιανοδημοκράτης και πρόεδρος της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εσωτερικών Υποθέσεων Βόλφγκανγκ Μπόσμπαχ, ο οποίος θεωρεί ότι υπάρχουν λόγοι για τις παρακολουθήσεις, επικαλούμενος τις ενέργειες του Κουρδικού Εργατικού Κόμματος ΠΚΚ, αλλά και ακροαριστερών και ακροδεξιών ακραίων ομάδων Τούρκων στη Γερμανία, αλλά και το λαθρεμπόριο ναρκωτικών και μεταναστών.
Bild: «Οι λόγοι για τους οποίους η BND παρακολουθεί την Τουρκία»
Σε άρθρο της με τίτλο «Οι λόγοι για τους οποίους η BND παρακολουθεί την Τουρκία», η γερμανική εφημερίδα Bild σημειώνει: «Σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας, υπάρχουν εδώ και καιρό αμφιβολίες για το κατά πόσο η Άγκυρα τάσσεται στο πλευρό της Δύσης. Και απαριθμεί λόγους για τους οποίους παρακολουθείται η Τουρκία:
– Αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες προειδοποιούν, σύμφωνα με πληροφορίες της Bild, για διπλό παιχνίδι της Τουρκίας στη Συρία και το Ιράκ. Η τουρκική μυστική υπηρεσία MIT υποστηρίζει λογιστικά και με όπλα ισλαμιστές στη Συρία.Άλλοι λόγοι, σύμφωνα με τη Bild:
- Ακροδεξιές και ακροαριστερές τουρκικές ομάδες δραστηριοποιούνται στη Γερμανία.
- Η Γερμανία αποτελεί σίγουρο λιμάνι του παράνομου για την Τουρκία «Κουρδικού Εργατικού Κόμματος» (ΡΚΚ).
- Η Τουρκία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στον στοχευμένο εξισλαμισμό των Βαλκανίων.
- Οι διευρυμένες εξουσίες του Ταγίπ Ερντογάν προκαλούν ανησυχία στη Δύση.
- Η Τουρκία είναι ενδιάμεσος σταθμός για το λαθρεμπόριο μεταναστών και ναρκωτικών προς την Ευρώπη.
- Στην Τουρκία σταθμεύουν Γερμανοί στρατιώτες με πυροβολαρχία «Patriot».
- Τα σύνορα προς τη Συρία άνοιξαν για Iσλαμιστές μαχητές απ’ όλο τον κόσμο (περισσότεροι από 400 από τη Γερμανία, περισσότεροι από 1.000 από βαλκανικές χώρες).
Η εφημερίδα Bild δημοσιεύει επίσης δήλωση πρώην κορυφαίου αξιωματούχου της γερμανικής μυστικής υπηρεσίας: «Θα ήμασταν τρελοί αν δεν παρακολουθούσαμε την Τουρκία». Η πηγή θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία της.
Διευκρινίσεις για τις γερμανικές παρακολουθήσεις
Από τα κεντρικά θέματα στο χθεσινό κυβερνητικό briefing του Βερολίνου, αποτέλεσαν οι πρόσφατες αποκαλύψεις για το ενδεχόμενες παρακολουθήσεις των τουρκικών τηλεπικοινωνιών από τις γερμανικές μυστικές υπηρεσίες.
Η αναπληρώτρια κυβερνητικός εκπρόσωπος Κριστιάνε Βιρτς, ούτε διέψευσε αλλά ούτε και επιβεβαίωσε τις πληροφορίες αυτές. Ωστόσο διαβεβαίωσε ότι η κυβέρνηση θα ενημερώσει για το σχετικό ζήτημα την επιτροπή του γερμανικού κοινοβουλίου που είναι αρμόδια για θέματα μυστικών υπηρεσιών. Από τη μεριά του, ο εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών Μάρτιν Σέφερμ επιβεβαίωσε πάντως την πληροφορία ότι ο Γερμανός πρέσβης στην Άγκυρα ενημέρωσε σήμερα το πρωί σε «φιλική ατμόσφαιρα» το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών για την όλη υπόθεση.
Υπενθυμίζεται ότι όπως είχαν γράψει «Τα Νέα του Σαββάτου», η Ελλάδα και άλλες 195 χώρες, δηλαδή το σύνολο σχεδόν των κρατών του κόσμου, τελούν υπό παρακολούθηση της BND. Στο πλαίσιο επιχείρησης που βρίσκεται σε εξέλιξη από τις 13 Απριλίου του 2010 παρακολουθούνται «στόχοι διεθνούς τρομοκρατίας». Ως πηγή της η εφημερίδα ανέφερε ντοκουμέντα που κατέθεσε η BND σε δικαστική διαμάχη με τον Βερολινέζο δικηγόρο Νίκο Χέρτινγκ. Ο κ. Χέρτινγκ είχε προσφύγει στο Ομοσπονδιακό Διοικητικό Δικαστήριο, επειδή θεώρησε ότι η ηλεκτρονική του επικοινωνία με πελάτες στο εξωτερικό παρακολουθείτο από την εν λόγω μυστική υπηρεσία. Στην επιχειρηματολογία του ο δικηγόρος ανέφερε την πρακτική μυστικών υπηρεσιών να παρακολουθούν μαζικά την ηλεκτρονική αλληλογραφία στη βάση κριτηρίων αναζήτησης. «Σκανάρουν» δηλαδή τα e-mail ελέγχοντας αν εμπεριέχουν «ύποπτες» λέξεις όπως, για παράδειγμα, βόμβα ή έκρηξη.
Δεδομένου ότι η BND ασχολείται με θέματα του εξωτερικού και δεν δικαιούται να παρακολουθεί τις επικοινωνίες στο εσωτερικό, η πρακτική αυτή θα ήταν κατά τον κ. Χέρτινγκ παράνομη. Στα τέλη Μαΐου το δικαστήριο απέρριψε την αγωγή με το αιτιολογικό ότι κ. Χέρτινγκ δεν ήταν σε θέση να τεκμηριώσει την κατηγορία ότι η BND παρακολουθούσε και διάβαζε την ηλεκτρονική του αλληλογραφία με το εξωτερικό με κριτήρια αναζήτησης.
Πληροφορίες από:
Deutsche Welle/SPIEGEL ONLINE
