Με το ηχηρό μήνυμα «ποτέ ξανά», ώστε να μην υπάρξει ποτέ άλλο Ολοκαύτωμα στην ιστορία της ανθρωπότητας, αλλά και με θετικές προθέσεις για τη μετονομασία μιας κεντρικής οδού της Θεσσαλονίκης σε λεωφόρο Εβραίων Μαρτύρων πραγματοποιήθηκε το μεσημέρι εκδήλωση μνήμης στο Μνημείο του Ολοκαυτώματος των Εβραίων της Θεσσαλονίκης στην Πλατεία Ελευθερίας. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, που έγινε στο πλαίσιο των δράσεων για την Ημέρα Μνήμης των Ελλήνων Εβραίων Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος, υπήρξαν σαφείς αναφορές για το χρονοδιάγραμμα που αφορά στη δημιουργία του Μουσείου Ολοκαυτώματος ενώ πολυπληθής ήταν και η εκπροσώπηση φορέων του πολιτικού κόσμου και προξένων πολλών χωρών.
Ο πρόεδρος του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδας και πρόεδρος της Ισραηλιτικής κοινότητας Θεσσαλονίκης, Δαβίδ Σαλτιέλ τόνισε ότι σήμερα είμαστε εδώ, όπως κάθε χρόνο, για να υπενθυμίσουμε αυτό το έγκλημα που έγινε στους Εβραίους της Ευρώπης, στα 6 εκατομμύρια, στους 50.000 Θεσσαλονικείς και τους 67.000 Έλληνες Εβραίους που χάθηκαν στο Ολοκαύτωμα. Ο ίδιος επισήμανε χαρακτηριστικά: «Έχουν περάσει 80 χρόνια αλλά δυστυχώς ο αντισημιτισμός, ο ναζισμός, ο ρατσισμός είναι εκεί. Προσπάθειες γίνονται, αυτό είναι αλήθεια, και από το Υπουργείο Παιδείας. Και το Μουσείο Ολοκαυτώματος θα παίξει κάποιο ρόλο, βέβαια όταν θα γίνει – ελπίζουμε σε δύο τρία χρόνια – για να θυμίζει όλα αυτά που έγιναν και να διδάσκει στην πραγματικότητα στα νέα παιδιά να μην πέσουν θύματα παρόμοιων ιδεών, οι οποίες μεταλλάσσονται και εκμεταλλεύονται κάθε φορά συνθήκες που υπάρχουν στον κόσμο, οικονομικές κρίσεις και διάφορα άλλα θέματα τα οποία δημιουργούν εύκολο δρόμο για να πείσουν τον κόσμο σε ακραίες φιλοσοφίες και θέσεις».
Στον χαιρετισμό του, ο πρέσβης του Ισραήλ στην Ελλάδα, Νόαμ Κάτς τόνισε ότι σήμερα αποδίδεται τιμή στα έξι εκατομμύρια θύματα του Ολοκαυτώματος, επισήμανε ότι η ιστορία των Εβραίων της Ελλάδας είναι μέρος της ελληνικής ιστορίας και υπογράμμισε την ανάγκη να μην ξεχαστεί αυτό το έγκλημα κατά της ανθρωπότητας. Αναφέρθηκε μάλιστα και στα χθεσινά γεγονότα στην Ανατολική Ιερουσαλήμ λέγοντας: «Κατά την διεθνή ημέρα μνήμης του Ολοκαυτώματος, το Σάββατο το απόγευμα σε μια συναγωγή, επτά Ισραηλινοί σκοτώθηκαν από τρομοκράτες. Η ψυχή τους να αναπαυτεί εν ειρήνη».
Α. Τζιτζικώστας: «Στους ζωντανούς χρωστάμε σεβασμό, στους νεκρούς μόνο την αλήθεια»
«Στους ζωντανούς χρωστάμε σεβασμό, στους νεκρούς μόνο την αλήθεια», τόνισε κατά την κεντρική ομιλία της εκδήλωσης ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, Πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας και Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας. Ο ίδιος ανέφερε ότι εκείνη την εποχή, η Ευρώπη και ολόκληρος ο κόσμος, αδιαφόρησε και αδράνησε μπροστά στη διαφαινόμενη ναζιστική θηριωδία. Υπήρξαν, βέβαια, και εξαιρέσεις, συγκριτικά λίγες, αλλά φωτεινές που πήγαν κόντρα στο ρεύμα δείχνοντας το μεγαλείο της ανθρώπινης ψυχής. Ωστόσο σχολίασε ότι η πατρίδα, πολλές φορές στάθηκε κατώτερη των περιστάσεων.
Ο κ. Τζιτζικώστας τόνισε ότι η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας στηρίζει το έργο δημιουργίας του Μουσείου του Ολοκαυτώματος, το οποίο, όπως είπε αποτελεί μία από τις πιο σημαντικές ψηφίδες της ιστορίας της Θεσσαλονίκης, μία οφειλόμενη τιμή στη μνήμη των 50.000 Ελλήνων Εβραίων, που εξοντώθηκαν από τους ναζί. Για το Μουσείο του Ολοκαυτώματος επισήμανε ότι η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας έχει ήδη εξασφαλίσει τους πόρους για την ανάπλαση όλης της ευρύτερης περιοχής του Μουσείου, που θα ξεπεράσει τα όρια της πόλης και της χώρας, και οι επισκέπτες του από ολόκληρη την Ελλάδα και το εξωτερικό θα μαθαίνουν τα πραγματικά ιστορικά γεγονότα. Παράλληλα όπως υπογράμμισε, έχει έρθει και η ώρα, χωρίς περαιτέρω καθυστερήσεις να ολοκληρωθεί εδώ το Πάρκο Μνήμης.
Χαιρετισμός από τον εκπρόσωπο της κυβέρνησης Σ. Καλαφάτη
Στον χαιρετισμό του ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης, υφυπουργός Εσωτερικών, τομέα Μακεδονίας – Θράκης, Σταύρος Καλαφάτης επισήμανε ότι η ιστορία των Εβραίων στην Ελλάδα είναι και δική μας ιστορία, τόνισε ότι η απώλεια είναι και και δική μας και δεν μπορεί να λησμονείται, υπογράμμισε ότι σβήνοντας ένα κομμάτι από το παρελθόν, όπως είπε και ο Σεφέρης, είναι σαν να σβήνεις ένα κομμάτι από το μέλλον και διαβεβαίωσε ότι αυτό δεν θα συμβεί, καθώς, όπως είπε «οφείλουμε να διδασκόμαστε από την ιστορία και να τη διδάσκουμε στα παιδιά μας, να υψώνουμε τείχος απέναντι στον ναζισμό, τον φασισμό, τον ολοκληρωτισμό». Παράλληλα σημείωσε ότι «μέρος του κοινού μας χρέους είναι και η απόφαση, για την οποία δεσμεύτηκε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, να ολοκληρώσουμε το ταχύτερο δυνατό, σε συνεργασία με την Ισραηλιτική Κοινότητα και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, το Μουσείο Ολοκαυτώματος της Θεσσαλονίκης».
Ο Δήμος Θεσσαλονίκης υπέρ της πρότασης για τη μετονομασία μιας κεντρικής οδού της Θεσσαλονίκης σε λεωφόρο Εβραίων Μαρτύρων
Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνος Ζέρβας, κατά τον χαιρετισμό του στην εκδήλωση, αναφέρθηκε στην πρόταση του ιστορικού ερευνητή Λεόν Σαλτιέλ, σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ – ΜΠΕ, για την μετονομασία μιας κεντρικής οδού της Θεσσαλονίκης σε λεωφόρο Εβραίων Μαρτύρων και δήλωσε χαρακτηριστικά ότι «ο Δήμος Θεσσαλονίκης αγκαλιάζει την πρόταση της Ισραηλιτικής Κοινότητας και του εκπρόσωπου του Παγκόσμιου Εβραϊκού Συνεδρίου στα Ηνωμένα Έθνη στη Γενεύη, Λεόν Σαλτιέλ για τη μετονομασία μιας κεντρικής οδού της Θεσσαλονίκης, με ιδιαίτερο συμβολισμό, σε λεωφόρο Εβραίων Μαρτύρων».
Για το θέμα αυτό ο περιφερειάρχης Απόστολος Τζιτζικώστας σχολίασε: «Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας στηρίζει την επιλογή και την πρόταση να γίνει ονοματοδοσία κεντρικού δρόμου της πόλης μας γιατί πραγματικά μόνο έτσι τιμούμε τελικά τη μνήμη των ανθρώπων αυτών, να ονομαστεί ένας δρόμος Εβραίων Μαρτύρων. Είναι η ώρα, πρέπει να γίνει τώρα».
Εξάλλου, ο κ. Ζέρβας έκανε γνωστό ότι μέσα στον Φεβρουάριο αναμένεται η προέγκριση για το Μουσείο Ολοκαυτώματος, έργο το οποίο προχωρά με την καθοριστική συμβολή του Δήμου Θεσσαλονίκης, που παραχώρησε πάνω από 10 στρέμματα για την ανάπτυξη του Μουσείου. Παρουσίασε τον σχεδιασμό για τη δημιουργία ενός μητροπολιτικού πάρκου 100 στρεμμάτων πλησίον του Μουσείου, το οποίο θα περιλαμβάνει τη διαδρομή που ακολουθεί η Πορεία Μνήμης ενώ για την πλατεία Ελευθερίας επανέλαβε τη δέσμευση για δημιουργία πάρκου μνήμης και αναψυχής με αυτονόητη την κεντρική θέση του Μνημείου Ολοκαυτώματος.
Ξεχωριστή αναφορά έκανε και στην πρόταση που υποβλήθηκε από κοινού με την Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης προς τον πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων για την επίσημη αναγνώριση στην Ελλάδα της 6ης Μαρτίου ως Ημέρας Μνήμης των Δικαίων.
Η αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης, Βούλα Πατουλίδου τόνισε ότι σήμερα γίνεται μια προσπάθεια να υψωθεί ένα τείχος ενάντια σε όποιον επιβουλεύεται την ανθρωπότητα, ανέφερε ότι το Εβραϊκό στοιχείο της Θεσσαλονίκης είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας της και διαβεβαίωσε ότι η Θεσσαλονίκη δεν πάσχει από αμνησία.
Επιμνημόσυνη δέηση, κατάθεση στεφάνων και ενός λεπτού σιγή
Κατά την εκδήλωση μνήμης τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση (Ασκαβά) από τον ραβίνο της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης, Ααρόν Ισραέλ. Ακολούθησαν οι ψαλμοί του Δαυίδ από την χορωδία της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης. Μετά τους χαιρετισμούς και την κεντρική ομιλία, τα παιδιά του δημοτικού σχολείου της Ισραηλιτικής κοινότητας τραγούδησαν και στόλισαν το μνημείο του Ολοκαυτώματος με λουλούδια. Στη συνέχεια έγινε κατάθεση στεφάνων, τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή και η εκδήλωση έκλεισε με τον εθνικό ύμνο.
Στην εκδήλωση παρέστησαν, μεταξύ άλλων, εκπρόσωποι της κυβέρνησης, της αξιωματικής αντιπολίτευσης, των κομμάτων, ο πρέσβης του Ισραήλ, βουλευτές, ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, εκπρόσωπος του μητροπολίτη Θεσσαλονίκης, ο ραβίνος της Ισραηλιτικής κοινότητας, οι πρόξενοι της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, των ΗΠΑ, της Βουλγαρίας, της Κύπρου, της Γαλλίας, της Ισπανίας, του Καναδά, της Ιταλίας, της Αρμενίας, της Τουρκίας, ο πρύτανης του ΑΠΘ, ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, εκπρόσωπος του διοικητή του Γ΄ Σώματος Στρατού, η αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης, δήμαρχοι, επιζώντες του Ολοκαυτώματος, η πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλίας Ελλάδας – Ισραήλ κ.α.
