Μετασεισμικές… εκκρεμότητες 20 χρόνων έφερε στο προσκήνιο η απαλλαγή, από τον ΕΝΦΙΑ, των ακινήτων σε έξι οικισμούς του νομού Κοζάνης, που το 1995 είχαν χτυπηθεί σοβαρά από τον Εγκέλαδο.
Οι σεισμόπληκτοι οικισμοί, που κρίθηκαν γεωλογικά ακατάλληλοι για ανοικοδόμηση, οι οποίοι επρόκειτο να μεταφερθούν σε έκταση στα βόρεια της Νεάπολης Κοζάνης, κάτι όμως που εν έτει 2014, σχεδόν 20 χρόνια μετά τον σεισμό -μεγέθους 6,6 βαθμών της Κλίμακας Ρίχτερ- δεν έχει ακόμη γίνει. Κι αυτό, παρότι οι υποστηρικτικές υποδομές στην περιοχή όπου επρόκειτο να μετεγκατασταθούν (οδικές, ύδρευσης και αποχέτευσης) έχουν ολοκληρωθεί στο μεγαλύτερο μέρος τους.
Πρόκειται για ακίνητα εντός των ορίων των οικισμών Πεπενιάς, Πολύλακκου, Αξιόκαστρου, Κλήματος, Τραπεζίτσας – Πανάρετης και Πυλωρών, τα οποία με βάση τη νέα τροπολογία για τον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ), απαλλάσσονται φέτος από αυτόν, «εφόσον, καθ΄ όλο το έτος 2013 δεν ηλεκτροδοτήθηκαν».
Πάντως, με βάση τα όσα έχουν μέχρι στιγμής γίνει γνωστά, από τον ΕΝΦΙΑ δεν έχουν προς το παρόν εξαιρεθεί οι λεγόμενοι οικισμοί-φαντάσματα της δυτικής Μακεδονίας, τα οποία εγκαταλείφθηκαν από τους κατοίκους τους λόγω δραστηριοτήτων της ΔΕΗ, με αποτέλεσμα σε κάποια εξ αυτών να ζει μόνιμα μόνο ένας άνθρωπος, παρότι υπάρχουν πολλές ιδιοκτησίες επί χρόνια εγκαταλειμμένων ακινήτων.
Λίγες δεκάδες κάτοικοι
Αναλυτικότερα, σήμερα, σε καθέναν από τους έξι οικισμούς που απαλλάχθηκαν από τον ΕΝΦΙΑ ζουν τον χειμώνα λίγες δεκάδες άνθρωποι, κυρίως μεγάλης ηλικίας, οι οποίοι δεν θέλησαν -ή δεν μπόρεσαν για οικονομικούς λόγους- να εγκαταλείψουν τις πατρογονικές τους εστίες. Οι οικισμοί «ξυπνούν» μόνο το καλοκαίρι, όταν οι επισκέπτες -συγγενείς και φίλοι- τούς δίνουν για λίγες εβδομάδες ζωή, πριν ξαναερημώσουν όταν οι διακοπές τελειώσουν και πιάσουν τα κρύα.
Όπως υποστηρίζουν εκπρόσωποι της αυτοδιοίκησης, οι εναπομείναντες κάτοικοι δεν μπορούν να επιδιορθώσουν οι ίδιοι τα σπίτια τους, καθώς δεν έχουν οικοδομικές άδειες για τις εργασίες, ενώ τα οικονομικά τους βάρη αυξάνει το γεγονός ότι «τα χωράφια τους φαίνονται στην εφορία ως οικόπεδα». Αυτό συμβαίνει λόγω επέκτασης οικισμού, που είχε αποφασιστεί ήδη πριν από το 1995, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι των οικισμών να επιβαρύνονται με φόρους δυσανάλογους του εισοδήματος, που πραγματικά απολαμβάνουν από την ακίνητη περιουσία τους.
Αναλυτικότερα, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο δήμαρχος Βοΐου, Δημήτρης Λαμπρόπουλος, υποστήριξε:
«Από το 1995 έχουν περάσει 20 χρόνια. Πολλοί από τους τότε κατοίκους, που είχαν χτυπηθεί από τον σεισμό, δεν ζουν πια. Κι όμως, η μετεγκατάσταση που είχαν υποσχεθεί στους σεισμόπληκτους δεν έχει γίνει ακόμη και ταυτόχρονα δεν μπορούν και οι ίδιοι να επιδιορθώσουν ζημίες γιατί δεν έχουν άδεια. Μιλάμε για χωριά όπου κατά μέσο όρο ζουν μόνιμα 40-50 άνθρωποι, σε μεγάλο βαθμό γέροντες. Σε κάποια από αυτά τον χειμώνα απομένουν πέντε- δέκα κάτοικοι».
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι «αγκάθι» για τους κατοίκους αποτελεί και το καθεστώς που ισχύει για τα χωράφια τους μετά την επέκταση οικισμού που είχε γίνει προ δεκαετιών. “Μιλάμε για χωράφια που δεν αξίζουν τίποτα στην πράξη, αλλά επειδή θεωρούνται οικόπεδα φορολογούνται αναλόγως. Πώς και γιατί να πληρώσουν όταν υποτίθεται ότι γίνεται η μετεγκατάσταση και πλέον απαγορεύεται να χτίσουν εκεί;” διερωτήθηκε ο κ.Λαμπρόπουλος.
Μια κλήρωση που «δεν έγινε ποτέ», μια έκταση έτοιμη για τη μετεγκατάσταση
Το ιστορικό της υπόθεσης περιγράφει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο διευθυντής Τεχνικών Υπηρεσιών της Περιφερειακής Ενότητας Κοζάνης, Κώστας Γρίβας. Όπως λέει, οι οικισμοί αυτοί είχε τότε αποφασιστεί να μεταφερθούν στην προαναφερθείσα έκταση στα βόρεια της Νεάπολης. Προβλεπόταν να ακολουθήσει κλήρωση για την κατανομή των ιδιοκτησιών, ώστε οι νέοι κάτοικοι να χτίσουν τα σπίτια τους με δάνειο.
«Αυτή η κλήρωση δεν έγινε ποτέ ώστε να ξεκινήσει η διαδικασία. Αν αποφασιστεί να γίνει σήμερα, η κατάσταση πρέπει να καταγραφεί ξανά γιατί τα δεδομένα έχουν αλλάξει πολύ, άλλοι κάτοικοι έφυγαν από την περιοχή και άλλοι από τη ζωή» σημειώνει ο κ.Γρίβας.
Η έκταση είναι πάντως έτοιμη να δεχτεί κατοίκους σε ό,τι αφορά τις υποδομές. «Έχουμε ολοκληρώσει κατά 90% τα έργα υποδομών, μας μένουν μόνο τα φρεάτια» σημείωσε. Πρόσθεσε μάλιστα ότι από την καταβολή του ΕΝΦΙΑ θα έπρεπε να απαλλαγούν και τα χωριά της περιοχής που επλήγησαν από τα έργα της ΔΕΗ.
Σε περίπου 12-13 υπολογίζονται οι οικισμοί στη δυτική Μακεδονία, που είτε έχουν πληγεί σοβαρά από τον σεισμό του ΄95 είτε έχουν επηρεαστεί από τα έργα της ΔΕΗ, οι οποίοι θα πρέπει να απαλλαγούν από τον ΕΝΦΙΑ, όπως δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο περιφερειάρχης δυτικής Μακεδονίας, Θεόδωρος Καρυπίδης, προσθέτοντας ότι σοβαρά προβλήματα υπάρχουν και σε άλλες περιοχές της περιφέρειας και η συζήτηση που πρέπει να γίνει για το θέμα είναι μεγάλη.
«Υπάρχουν οικισμοί προς μετεγκατάσταση, οι οποίοι με βάση τα όσα ξέρουμε μέχρι στιγμής τουλάχιστον, δεν έχουν εξαιρεθεί από τον ΕΝΦΙΑ, παρότι προφορικά υπήρξε τέτοια δέσμευση. Θα πρέπει να ακολουθήσει προσεκτική καταγραφή των ιδιαιτεροτήτων και των αναγκών της περιοχής. Όπου χρειαστεί η βοήθειά μας ως περιφέρεια θα τη δώσουμε» κατέληξε ο κ.Καρυπίδης.
Υπενθυμίζεται ότι ο σεισμός του 1995 είχε χτυπήσει δεκάδες κοινότητες και οικισμούς σε Κοζάνη και Γρεβενά, προκαλώντας καταστροφές σχεδόν σε 10.200 κατοικίες και αφήνοντας πίσω του πάνω από 10.000 άστεγους στους δύο νομούς.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ