Ρεπορτάζ: Xρήστος Μαζάνης – Μάριος Βελέvτζας 

Λίγες ημέρες μόνο απομένουν για να αποκαλυφθούν τα μυστικά που κρύβει ο τάφος στην Αμφίπολη, με την αγωνία να κορυφώνεται.

Μέχρι στιγμής, βέβαια, ουδείς μπορεί να δώσει σαφείς απαντήσεις, από τη στιγμή που οι αρχαιολόγοι δεν έχουν καταφέρει ακόμα να μπουν στα άδυτα του τύμβου. Αν και τα σενάρια που ακούγονται είναι πολλά, οι ειδικοί σε θέματα που άπτονται των μακεδονικών ταφών συνιστούν ψυχραιμία.

Ήδη το zougla.gr από την περασμένη Τετάρτη φιλοξενεί τις απόψεις διακεκριμένων αρχαιολόγων και ιστορικών, οι οποίοι, με βάση τα ιστορικά στοιχεία που διαθέτουν, δίνουν τη δική τους εξήγηση για το τι θα μπορούσε να βρίσκεται πίσω από τις δύο Σφίγγες και τον προστατευτικό τοίχο της εισόδου.

Υπενθυμίζεται πως  τη Δευτέρα η ομάδα των αρχαιολόγων ξεκίνησε τις προεργασίες για την ασφαλή μετατόπιση των λίθων του προστατευτικού τοίχου, ο οποίος σφραγίζει τον μεγαλοπρεπή τάφο. Η επικεφαλής της ομάδας Κατερίνα Περιστέρη ανέφερε ότι «η ανασκαφή προχωρά βήμα – βήμα και ίσως χρειαστεί ακόμη και ένας μήνας, ώστε να μπορέσουμε να μπούμε στο εσωτερικό του. Η αφαίρεση πρέπει να γίνει πετραδάκι – πετραδάκι, ώστε να μην επηρεαστεί η στατικότητα του μνημείου».
 
Δείτε το οδοιπορικό του zougla.gr στον τάφο του Φιλίππου, στη Βεργίνα: Στους τάφους των Μακεδόνων βασιλιάδων



Παγκόσμιο ενδιαφέρον για τον τάφο της Αμφίπολης

Εν τω μεταξύ, άνθρωποι από κάθε γωνιά της Ελλάδας αλλά και του εξωτερικού επισκέπτονται τον χώρο για να βγάλουν μία φωτογραφία έστω και από μακριά, καθώς η πρόσβαση  έχει αποκλειστεί για λόγους ασφαλείας.

Ήδη δημοσιογράφοι και φωτορεπόρτερ από αρκετές χώρες επισκέφθηκαν την περιοχή, ενώ τις επόμενες ημέρες στο σημείο αναμένεται να φθάσουν και μεγάλα ξένα ειδησεογραφικά δίκτυα.

Από τη μεριά του, ο δήμαρχος Αμφίπολης Γιώργος Βογιατζής επισημαίνει ότι υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από ξένα ΜΜΕ, τα οποία ζητούν επιπλέον στοιχεία για τον τύμβο, εξετάζοντας παράλληλα και τη δυνατότητα διενέργειας συνεντεύξεων με τοπικούς φορείς και αρχαιολόγους.

Τα σενάρια δίνουν και παίρνουν

Τα σενάρια για το τι κρύβει ο λαμπρός τάφος της Αμφίπολης δίνουν και παίρνουν το τελευταίο χρονικό διάστημα, αν και οι αρχαιολόγοι που συμμετέχουν στην ανασκαφή κρατούν χαμηλούς τόνους. Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και οι ανακοινώσεις του Υπουργείου Πολιτισμού, το οποίο ανέφερε πως θα ενημερώνει τακτικά την κοινή γνώμη για την πορεία της ανασκαφής.

Τη βεβαιότητα ότι ο τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου βρίσκεται στην Αρχαία Αμφίπολη έχει εκφράσει ο ιστορικός Σαράντος Καργάκος, μιλώντας στον ΑΝΤ1. To σενάριο όμως του κ. Καργάκου έχει αμφισβητηθεί από πολλούς αρχαιολόγους και ερευνητές που μίλησαν στο zougla.gr, οι οποίο υποστήριξαν κάθετα πως ο τάφος του Έλληνα στατηλάτη βρίσκεται στην Αίγυπτο.

Ο Βασίλειος Πετράκος, αρχαιολόγος, ακαδημαϊκός και γενικός γραμματέας της «Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας», σε συνέντευξή του στην ηλεκτρονική μας εφημερίδα, δήλωσε: «Οι τάφοι έχουν τα μυστικά τους. Μπορεί να βρεθεί ο τάφος συλημένος και να μην εντοπίσουμε τίποτα, μπορεί όμως να είναι και πλουσιότατος. Το να κάνουμε προφητείες είναι αδύνατον. Περιμένω να ανοιχτεί ο τάφος».

Έχοντας εργαστεί στην Αρχαιολογική Υπηρεσία, αρχικά ως επιμελητής αρχαιοτήτων και αργότερα ως έφορος και συγκεκριμένα στη Σπάρτη, στους Δελφούς, στην Αττική, στην Πάτρα, στη Χαλκίδα, στα νησιά του Αιγαίου και στο Τμήμα Γλυπτών του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, ο κ. Πετράκος υποστηρίζει: «Στην αρχαιολογία μπορούν να βγουν θησαυροί αλλά και μηδενικά. Αν είναι η Ρωξάνη και ο Αλέξανδρος ο Δ’, θα το δούμε. Πάντως, όσον αφορά στον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, είναι γνωστό ότι βρίσκεται στην Αίγυπτο. Αυτήν τη στιγμή δεν έχουμε καμία απολύτως ένδειξη για το τι κρύβεται μέσα στον τάφο».

Όσον αφορά στα δημοσιεύματα που έκαναν λόγο για απομάκρυνση των Σφιγγών από την είσοδο του τάφου, τα οποία και διαψεύστηκαν, αναφέρει: «Οι Σφίγγες αποτελούν οργανικό κομμάτι του τάφου. Δεν υπάρχει λόγος να απομακρυνθούν».

Από τη μεριά της, η αρχαιολόγος Xάιδω Κουκούλη Χρυσανθάκη, η οποία έχει διατελέσει για 25 χρόνια διευθύντρια Εφορείας Κλασικών και Προϊστορικών Αρχαιοτήτων και του Μουσείου της Καβάλας, δηλώνει:

«Έχω γράψει διάφορα άρθρα για την Αμφίπολη που έχουν σχέση κυρίως με τις επιγραφές. Η ανακάλυψη αυτού του ταφικού μνημείου είναι ένα σημαντικό αρχαιολογικό εύρημα, από το οποίο περιμένουμε πολλά. Φαίνεται σπουδαίο από τα πρώτα δείγματα. Είναι ένα μοναδικό εύρημα και περιμένουμε τη συνέχεια. Τα σενάρια είναι φυσικό να φουντώνουν, διότι στη Μακεδονία πλανάται η σκιά του Μεγάλου Αλεξάνδρου και των ατόμων που έχουν σχέση με αυτόν. Αποκλείω με βάση τις γνώσεις που έχω αποκτήσει και με βάση τις πληροφορίες που έχουμε να είναι ο τάφος του Έλληνα στρατηλάτη. Οι αρχαιολογικές πηγές δεν στηρίζουν μια τέτοια άποψη. Επίσης, είναι πολύ απίθανο να βρίσκεται εκεί ο τάφος της Ρωξάνης».

Η κα Κουκούλη-Χρυσανθάκη αναφέρθηκε ακόμη στις ανασκαφές του αείμνηστου αρχαιολόγου Δημήτρη Λαζαρίδη στην Αμφίπολη.

«Περιμένουμε την ολοκλήρωση της ανασκαφής για να καταλήξουμε στα πρώτα ασφαλή συμπεράσματα. Η επιθυμία μας θα ήταν να είναι ο τάφος ενός πολύ σημαντικού προσώπου. Βέβαια, ιστορικά είναι απίθανο εκεί να βρίσκεται ο τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου, όπως τουλάχιστον τεκμηριώνεται από όλη την αρχαία ελληνική γραμματεία» ανέφερε σε συνέντευξή της η Όλγα Σακαλή, αρχαιολόγος και πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων.

Ο Νικόλαος Καλτσάς, αρχαιολόγος και πρώην διευθυντής του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, ενισχύει το σενάριο ότι στην Αμφίπολη μπορεί να βρίσκεται ο τάφος της Ρωξάνης, της συζύγου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ή ενός σπουδαίου Έλληνα στρατηγού.

Όπως επεσήμανε: «Η ανασκαφή είναι πάρα πολύ ενδιαφέρουσα και το εύρημα πολύ σημαντικό. Είναι κάτι το οποίο δεν έχουμε συναντήσει έως τώρα. Ένας τάφος μ’ ένα πρωτοφανές στοιχείο. Δύο Σφίγγες να φυλάσσουν την είσοδο του τάφου. Το τι περιμένει κανείς να βρει δεν είμαστε σε θέση να το πούμε, αν δεν ανοίξει ο τάφος. Είναι πάρα πολύ απίθανο ο τάφος του Αλέξανδρου να έχει μεταφερθεί από την Αίγυπτο κάπου αλλού. Δεν βάζω όμως και το χέρι μου στη φωτιά. Τα πιο πιθανά σενάρια για μένα είναι να είναι ο τάφος της Ρωξάνης ή ενός μεγάλου στρατηγού της εποχής εκείνης».

Από το 2010 διευθύντρια της ΙΖ΄ ΕΠΚΑ (Νομοί Ημαθίας και Πέλλας) και από το 2011 και της 11ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, η Αγγελική Κοτταρίδη σε δηλώσεις της στο zougla.gr είναι πολύ επιφυλακτική για τα όσα ακούγονται τελευταία.

Η κα Κοτταρίδη, η οποία μεταξύ άλλων διευθύνει τέσσερα μουσεία (Αιγών, Πέλλας, Αρχαιολογικό και Βυζαντινό Βέροιας), υποστήριξε: «Το ποιος είναι στην Αμφίπολη θα το ξέρουμε όταν μπούμε στον τάφο κι αν το μάθουμε, διότι ο τάφος μπορεί να είναι συλημένος. Τα σενάρια δεν είναι επιστημονικά από τη στιγμή που δεν έχουμε δεδομένα και στοιχεία. Ο Αλέξανδρος ο Δ΄ βρίσκεται στις Αιγές. Το έχω γράψει, υπάρχουν στοιχεία και δεν το έχει αμφισβητήσει και κανείς. Επίσης, δεν υπάρχουν στοιχεία ότι στον τύμβο της Αμφίπολης βρίσκεται ο τάφος της Ρωξάνης. Δεν μπορώ να γνωρίζω αν βρίσκεται εκεί ο τάφος κάποιου μεγάλου στρατηγού. Δεν έχω δεδομένα. Ο τάφος του Μ. Αλεξάνδρου, σύμφωνα με όλες τις πηγές, είναι στην Αλεξάνδρεια».

Πέπη Λαζαρίδου: «Τα στοιχεία δείχνουν ότι μάλλον είναι άνδρας »

Η αρχαιολόγος Πέπη Λαζαρίδου, κόρη του πρωτεργάτη των ανασκαφών της Αμφίπολης, Δημήτρη Λαζαρίδη, μίλησε στο zougla.gr για το έργο του πατέρα της αλλά και τη σημασία του τύμβου στην Αμφίπολη.

Ο Δημήτρης Λαζαρίδης ήταν ο αρχαιολόγος που από το 1955 μέχρι και τον θάνατό του, στις αρχές της δεκαετίας του ΄80, αφιέρωσε τη ζωή του στην ανεύρεση των αρχαιολογικών θησαυρών της περιοχής. Σύμφωνα με την κόρη του, η οποία συνέχισε το έργο του, τα στοιχεία δείχνουν ότι στον τύμβο πρέπει να έχει ταφεί άνδρας.

«Η κατασκευή αυτής της τεράστιας τούμπας δείχνει και μόνο ότι υπάρχει ένα πολυδάπανο έργο, το οποίο, αν το παρατηρήσει κανείς που γνωρίζει, καταλαβαίνει ότι όλο αυτό προοριζόταν για να φαίνεται από πολύ μακριά. Σαν ένα τοπόσημο, σαν ένα ταφικό ηρώων, σαν ένα δείγμα ανδρείας για γεγονότα, για πολέμους για μάχες, είτε έγιναν εκεί είτε έγιναν αλλού» υποστηρίζει. Παράλληλα, αναφέρεται στο έργο του πατέρα της αλλά και στις ανασκαφές που έχουν γίνει παλαιότερα στην περιοχή.

Διαβάστε επίσης:Παγκόσμιο ενδιαφέρον για τoν τάφο στην Αμφίπολη
                            Τα μυστικά του τάφου