Παρά τις διεθνείς αντιδράσεις, ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πρωτοστάτησε στην πρώτη μουσουλμανική προσευχή στην Αγία Σοφία μετά από 86 χρόνια, προκαλώντας νέο κύμα επικρίσεων περί πολιτικής εργαλειοποίησης του παγκόσμιου μνημείου.
Χιλιάδες κόσμου συμμετείχαν την Παρασκευή 24 Ιουλίου, παρουσία του προέδρου της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν, στην πρώτη προσευχή, εντός και πέριξ της Αγίας Σοφίας. Η Αγία Σοφία ξεκίνησε να λειτουργεί ως τζαμί από την Παρασκευή στις 10:00 το πρωί.
Η τελετή ξεκίνησε με ανάγνωση στίχων του Κορανίου από τον Ταγίπ Ερντογάν, ενώ στη συνέχεια ακούστηκε το κάλεσμα για προσευχή από τους τέσσερις μιναρέδες που βρίσκονται γύρω από τον ναό.
Στην πρώτη μεγάλη προσευχή, παρόντες ήταν, εκτός από τον Τούρκο πρόεδρο με την οικογένειά του, μέλη του υπουργικού συμβουλίου, ξένοι ηγέτες και ο κυβερνητικός εταίρος του Ερντογάν, Ντεβλέτ Μπαχτσελί. Στους παρευρισκόμενους δεν ήταν ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου, ούτε ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου.
Σακελλαροπούλου από Προεδρικό μέγαρο: Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί συνιστά προσβολή
Ο σεβασμός στη δημοκρατία και η προσήλωση στην υπεράσπιση της πατρίδας είναι σήμερα το πιο ηχηρό μήνυμα ενότητας και ευθύνης όλων μας» τόνισε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου κατά την ομιλία της στη δεξίωση για την 46η Επέτειο της Αποκατάστασης της Δημοκρατίας.
Η κυρία Σακελλαροπούλου, αφού υπογράμμισε ότι η επέτειος της αποκατάστασης της Δημοκρατίας είναι ημέρα Τιμής, επισήμανε ότι «σαράντα έξι χρόνια μετά την πτώση του καθεστώτος, η δημοκρατία μας διαθέτει πλούσιο θεσμικό κεκτημένο. Στάθηκε όρθια στις κρίσεις και εμπεδώθηκε στη συνείδηση του λαού μας. Δεν είναι πλέον μόνον η αδιαπραγμάτευτη βάση του πολιτεύματός μας, αλλά συνδέεται αναπόσπαστα με τις αξίες μας και τον τρόπο ζωής μας».
Όπως ήταν αναμενόμενο η Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναφέρθηκε και στην κλιμακούμενη τουρκική επιθετικότητα, σημειώνοντας ότι υπονομεύει ανοικτά τον διάλογο και τις διμερείς μας σχέσεις και πρόσθεσε ότι η Τουρκία εργαλειοποιεί τη συμφωνία για το μεταναστευτικό και το προσφυγικό κατευθύνοντας μεταναστευτικές ροές προς τη χώρα μας. Προβάλλει παράνομες διεκδικήσεις στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, αμφισβητεί την κυριαρχία και τα κυριαρχικά μας δικαιώματα και αποσταθεροποιεί την ευρύτερη περιοχή.
Όπως παρατήρησε «Η Τουρκία απομακρύνεται από τις αρχές του κοσμικού κράτους και τις αξίες της ανεκτικότητας και του θρησκευτικού πλουραλισμού. Διολισθαίνει προς τον ακραίο εθνικισμό και εξισλαμισμό και αλλοιώνει ένα τόπο συνάντησης θρησκειών και πολιτισμών».
Ωστόσο, τόνισε ότι ματαιοπονούν, όμως, όσοι πιστεύουν ότι η κίνηση αυτή μπορεί να πλήξει, στο ελάχιστο, τη διαχρονική ακτινοβολία της Αγίας Σοφίας. «Tο περίλαμπρο αυτό οικοδόμημα, όσο υπάρχει ιστορική μνήμη, θα εξακολουθήσει να αποκαλείται με το όνομά του και να παραμένει σύμβολο της θρησκευτικής συνύπαρξης και μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς» πρόσθεσε.
Υπενθύμισε, επίσης, ότι «Η επέτειός μας είναι και ημέρα θλιβερής μνήμης. Η βάρβαρη τουρκική εισβολή και κατοχή στην Κύπρο είναι μία οδυνηρή στιγμή στην ιστορία μας και ανοικτή πληγή για τον Ελληνισμό» και επανέλαβε ότι η χώρα μας βρίσκεται σταθερά στο πλευρό της Κυπριακής Δημοκρατίας και εργάζεται με όλες τις δυνάμεις της για την εξεύρεση μιας δίκαιης και λειτουργικής λύσης, με βάση το Διεθνές Δίκαιο και τις Αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Παρέμβαση του ελληνικού ΥΠΕΞ για το σόου Ερντογάν στην Αγία Σοφία
Το ελληνικό ΥΠΕΞ εξέδωσε ανακοίνωση σχετικά με την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί.
«H αλλοίωση του χαρακτήρα σημαντικών πολιτιστικών μνημείων αποτελεί αδιαμφισβήτητο πλήγμα στην πολιτιστική κληρονομιά της ανθρωπότητας.
Η αλλοίωση αυτή συνιστά παραβίαση των υποχρεώσεων της Τουρκίας που απορρέουν από τη Σύμβαση του 1972 της UNESCO, ενώ ρίχνει βαριά σκιά στην εικόνα της.
Η χρήση μνημείων με ανάλογη ακτινοβολία και συμβολισμό πρέπει να αίρεται πάνω και πέρα από τυχόν σκοπιμότητες και να λειτουργεί ενωτικά και συμφιλιωτικά για την παγκόσμια κοινότητα.
Θα εργαστούμε ώστε η παγκόσμια κοινότητα να παραμείνει ευαισθητοποιημένη, καθώς η μετατροπή της χρήσης της Αγίας Σοφίας, ενός μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς κατά την UNESCO, σε ισλαμικό τέμενος, είναι ζήτημα ολόκληρης της ανθρωπότητας.
Σε μια εποχή που απαιτούνται συγκλίσεις και ενωτικά βήματα, κινήσεις που υποδαυλίζουν θρησκευτικές και πολιτισμικές διαιρέσεις και διευρύνουν τα ρήγματα αντί να τα γεφυρώνουν, δεν συμβάλλουν στην κατανόηση και προσέγγιση των λαών», ανέφερε σε ανακοίνωσή του.
Στέιτ Ντιπάρτμεντ: Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι απογοητευμένες από την απόφαση της κυβέρνησης της Τουρκίας να αλλάξει το καθεστώς της Αγίας Σοφίας από μουσείο σε τζαμί
Επανέρχεται το Στέιτ Ντιπάρτμεντ με μια νέα δήλωση για την Αγία Σοφία στην ιστοσελίδα Hellas Journal και ζητά από την κυβέρνηση της Τουρκίας να διασφαλίσει την προσβασιμότητα σε όλους και να διατηρήσει την κληρονομιά αυτού του αξιοθαύμαστου κτηρίου.
«Όπως είπαμε προηγουμένως, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι απογοητευμένες από την απόφαση της κυβέρνησης της Τουρκίας να αλλάξει το καθεστώς της Αγίας Σοφίας από μουσείο σε τζαμί.
Η Αγία Σοφία αποτελεί μαρτυρία όχι μόνο της θρησκευτικής έκφρασης, αλλά και της καλλιτεχνικής και τεχνικής ιδιοφυΐας. Σημειώνουμε ότι η κυβέρνηση της Τουρκίας δεσμεύτηκε να διατηρήσει και να προβάλλει την ιστορική θρησκευτική εικονογραφία της Αγίας Σοφίας και να διασφαλίσει την προσβασιμότητα χωρίς εμπόδια σε όλους τους επισκέπτες.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες καλούν την κυβέρνηση της Τουρκίας να διατηρήσει την κληρονομιά αυτού του αξιοθαύμαστου κτηρίου και την αξεπέραστη ικανότητά της – τόσο σπάνια στον σύγχρονο κόσμο – να εξυπηρετεί την ανθρωπότητα ως μια πολύ απαραίτητη γέφυρα μεταξύ εκείνων των διαφορετικών θρησκευτικών παραδόσεων και πολιτισμών», σημείωσε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Μητσοτάκης: Ταραχοποιός η Τουρκία – Απόδειξη αδυναμίας όσα συμβαίνουν στην Κωνσταντινούπολη
Ο πρωθυπουργός χαρακτηρίζει την Τουρκία ταραχοποιό που απειλεί την ειρήνη στην Ανατολική Μεσόγειο, αμφισβητώντας κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και της Κύπρου και προσβάλλοντας τον πολιτισμό του 21ου αιώνα. Τα όσα συμβαίνουν στην Κωνσταντινούπολη με τη μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς σε τζαμί, τονίζει ο πρωθυπουργός, δεν είναι εκδήλωση ισχύος αλλά απόδειξη αδυναμίας.
Τσίπρας: Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τέμενος δεν μπορεί να παραγράψει την ιστορία και τον συμβολισμό της
«Καμία μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τέμενος δεν μπορεί να παραχαράξει ή να παραγράψει την ιστορία και τον οικουμενικό συμβολισμό της», σημειώνει ο Αλέξης Τσίπρας με ανάρτηση του στο Facebook. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ υπενθυμίζει ότι πριν από ενάμιση χρόνο είχε την τιμή να περιηγηθεί στην Αγία Σοφία ως εν ενεργεία Έλληνας πρωθυπουργός. «Την ευκαιρία να νιώσω το δέος και την επιβλητικότητα αυτού του μοναδικού μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς και συμβόλου ιστορικής και πνευματικής σημασίας για τον Χριστιανισμό», σημειώνει.
Ο πρώην πρωθυπουργός τονίζει ότι «η μετατροπή της Αγίας Σοφίας από μουσείο σε τέμενος, ανήμερα της υπογραφής της Συνθήκης της Λωζάνης, σηματοδοτεί άλλο ένα βήμα απομάκρυνσης της Τουρκίας από τις οικουμενικές αξίες που αποτελούν τη βάση για ειρήνη και αμοιβαίο σεβασμό στην περιοχή μας, ενώ υπονομεύει ουσιαστικά το διαθρησκευτικό διάλογο». Και καταλήγει: «Καμία μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τέμενος, όμως, δεν μπορεί να παραχαράξει ή να παραγράψει την ιστορία και τον οικουμενικό συμβολισμό της».
Γεννηματά: Θλιβερή οπισθοδρόμηση για τον παγκόσμιο πολιτισμό
«46 χρόνια από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας. Τιμούμε όσους αγωνίστηκαν κατά της Δικτατορίας. Οι Έλληνες μπορούμε να είμαστε περήφανοι γιατί στεριώσαμε με θυσίες και αγώνες, τη Δημοκρατία στον τόπο», ανέφερε η Φώφη Γεννηματά σε δήλωσή της για την επέτειο της Αποκατάστασης της Δημοκρατίας και τόνισε ότι εκείνοι οι αγώνες εμπνέουν και σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία που η χώρα μας δοκιμάζεται ξανά από την προκλητικότητα της Τουρκίας και από την πανδημία και τις επιπτώσεις της και από τις αποκαλύψεις για φαινόμενα εκφυλιστικά στην πολιτική ζωή.
«Δυστυχώς, η σημερινή μέρα στιγματίζεται από τη βεβήλωση της Αγιάς Σοφιάς. Μια θλιβερή οπισθοδρόμηση για τον παγκόσμιο πολιτισμό, τη συναδέλφωση των λαών.», πρόσθεσε η κ. Γεννηματά .
«Είμαστε όμως υποχρεωμένοι να παλέψουμε στα δύσκολα. Με θάρρος, με ενότητα, αποφασιστικότητα και αποτελεσματικότητα. Για την ειρήνη, για τη Δημοκρατία για τη δημιουργία και την προκοπή. Αυτός είναι ο γνήσιος πατριωτισμός χαραγμένος στο dna της παράταξής μας», υπογράμμισε η πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής.
Μ. Σχοινάς: «Αυτό που συμβαίνει σήμερα στην Αγία Σοφία είναι η λάθος αρχή»
«Η Τουρκία πρέπει να αποφασίσει, επιτέλους, ποια θα είναι η ευρύτερη γεωπολιτική της στόχευση», υπογράμμισε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν και επίτροπος για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής, Μαργαρίτης Σχοινάς, κατά την παρουσίαση της νέας στρατηγικής της ΕΕ για την Ένωση Ασφάλειας.
Ερωτηθείς για την πρώτη μουσουλμανική προσευχή στην Αγία Σοφία, ο κ. Σχοινάς τόνισε ότι «ως Έλληνας, αισθάνομαι πικραμένος και θυμωμένος. Είναι μία δύσκολη ημέρα και είμαι σίγουρος ότι δεν τη νιώθω μόνο εγώ έτσι. Αυτό που συμβαίνει σήμερα στην Αγία Σοφία είναι η λάθος αρχή».
Παράλληλα, ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επισήμανε ότι «η Τουρκία πρέπει, επιτέλους, να αποφασίσει ποια θα είναι η ευρύτερη γεωπολιτική της στόχευση και με ποιον ακριβώς θα θέλει να πορευτεί στο μέλλον. Αν θέλει να πορευτεί με την Ευρώπη, αν θέλει να συνεχίσει σε αυτόν τον δρόμο της σύμφυσης με τις δικές μας αρχές και τις δικές μας αξίες».
Ν. Αναστασιάδης: Μικρόπνοα πολιτικά παιχνίδια από τον Ερντογάν
Η Αγία Σοφία είναι ένα Οικουμενικό μνημείο με τεράστια ιστορία, του οποίου ο χαρακτήρας σήμερα αλλοιώνεται από τον Τούρκο πρόεδρο, προκειμένου να εξυπηρετήσει μικρόπνοα πολιτικά παιχνίδια, αναφέρει ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης.
Σε ανάρτησή του στον προσωπικό του λογαριασμό στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, τονίζει ότι:
«Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, συνιστά ευθεία προσβολή στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά και στους διεθνείς θεσμούς που την εκπροσωπούν. Προσβάλλει την ιστορική μνήμη, υπονομεύει τις Ευρωπαϊκές αξίες και ασεβεί επί του θρησκευτικού αισθήματος των Χριστιανών, Ορθοδόξων και μη σε ολόκληρο τον κόσμο», καταλήγει ο ΠτΔ.
Επικριτικός ο διεθνής Τύπος
«Θλιβερή αντανάκλαση της κατάστασης της τουρκικής δημοκρατίας η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί», έγραψαν οι New York Times. Η συντακτική ομάδα της εφημερίδας έκανε λόγο για ένα μνημείο παγκόσμιας σπουδαιότητας «γεμάτο συμβολισμούς, γεγονότα και μύθους, τόσο για την Ανατολή όσο και για τη Δύση», εκτιμώντας ότι χρησιμοποιείται ως πολιτικό εργαλείο «στα χέρια ενός αυταρχικού ηγέτη, που μετά από 17 χρόνια στην εξουσία και βλέποντας το πολιτικό του κύρος αποδυναμωμένο, χρειάζεται να “ταΐσει” την εθνικιστική του βάση».
«Η εκνευριστική παράσταση του Ερντογάν» τιτλοφορείται σημερινό άρθρο της ηλεκτρονικής έκδοσης του περιοδικού «Der Spiegel» σχετικά με τη μουσουλμανική προσευχή που πραγματοποιήθηκε στην Αγία Σοφία. Ο αρθρογράφος σημειώνει ότι o Τούρκος Πρόεδρος τιμά την φήμη του ως «έμπειρου λαϊκιστή», ο οποίος με κάθε είδους «μαγικά» επιχειρεί αντιμετωπίσει την πτώση της δημοτικότητάς του.
«Για τον Ερντογάν, η επαναχρησιμοποίηση του ιστορικού κτηρίου ως τζαμιού αποτελεί μια σημαντική συμβολική πράξη. Με αυτόν τον τρόπο είναι σε θέση να παρουσιαστεί ως αποφασιστικός ηγέτης και υπερασπιστής των συμφερόντων των ιδιαίτερα θρησκευτικών ή/και εθνικιστών Τούρκων», αναφέρει το γερμανικό περιοδικό.
Δυσαρέσκεια Τραμπ για τη μετατροπή σε τζαμί
Την έντονη δυσαρέσκειά του για την απόφαση του Τούρκου Προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, να μετατρέψει τον Ιερό Ναό της Αγίας Σοφίας σε τζαμί εξέφρασε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής Ελπιδοφόρο, με τον οποίο συναντήθηκε την Πέμπτη στον Λευκό Οίκο.
Μετά την προγραμματισμένη συνάντηση που είχε ο Αρχιεπίσκοπος Ελπιδοφόρος με τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, Μάικλ Πενς, στην Ουάσινγκτον, η οποία διήρκεσε 30 λεπτά, ο κ. Τραμπ, πληροφορηθείς για την παρουσία του Αρχιεπισκόπου στον Λευκό Οίκο, τον κάλεσε στο γραφείο του και συζήτησε μαζί του διεξοδικά όλα τα κρίσιμα θέματα για περίπου 15 λεπτά. Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ εμφανίστηκε έντονα ενοχλημένος και εξέφρασε τον προβληματισμό του για το θέμα της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δη των θρησκευτικών ελευθεριών των μειονοτήτων στην Τουρκία. Δήλωσε, μάλιστα, αρωγός και συμπαραστάτης του Οικουμενικού Πατριαρχείου και προσωπικά του Πατριάρχη Βαρθολομαίου, καθώς επίσης και του Ελληνισμού, και τόνισε ότι θα προχωρήσει άμεσα στις παρεμβάσεις που απαιτούνται.
Έντονη η καταδίκη της ελληνικής Βουλής για την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί
Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, στηλιτεύτηκε σε έντονους τόνους στην ελληνική Βουλή, μέσα από τις τοποθετήσεις μελών της κυβέρνησης, εκπροσώπων κομμάτων και πληθώρας βουλευτών.
Ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Κωνσταντίνος Σκρέκας, ανέφερε πως αυτές τις ώρες «στην Κωνσταντινούπολη γράφεται μια μαύρη σελίδα στην Ιστορία. Αναφέρομαι βέβαια στην μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Αυτή είναι μια κατάφωρα προσβλητική ενέργεια της γειτονικής χώρας, της κυβέρνησής της και του Προέδρου της, η οποία προσβάλλει δυστυχώς το σύνολο της παγκόσμιας κοινότητας, προχωρώντας σ’ αυτήν την ακατανόμαστη ενέργεια γι’ αυτό το εμβληματικό μνημείο του χριστιανισμού». Ο υφυπουργός ενέταξε την κίνηση αυτή του Ερντογάν σε «ένα συνολικό σχέδιο κλιμάκωσης της επιθετικότητας της Τουρκίας προς τις γειτονικές χώρες, προς την Ελλάδα και όχι μόνο» λέγοντας πως ξεκίνησε από τον Έβρο, συνεχίζεται με τη επιθετικότητα μέσα από τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί και προχωρά με τη Navtex. «Θα πρέπει ωστόσο να γνωρίζει, ότι θα έχει απέναντί της όποια ώρα και αν το προσπαθήσει, έναν ενωμένο ελληνικό λαό, ένα ενωμένο πολιτικό σύστημα, το οποίο θα πράξει ό,τι απαιτείται με κάθε τρόπο και με όλα τα μέσα απέναντι στην οποιαδήποτε προσπάθεια της Τουρκίας να καταπατήσει τα κυριαρχικά μας δικαιώματα».
Η υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Φωτεινή Αραμπατζή, από την δική της πλευρά ανέφερε «η Αγία Σοφία είναι λίκνο της Ορθοδοξίας και λάμπει, και το φέγγος της δεν το σβήνει κανένας φερετζές…».
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ, Χρήστος Μπουκώρος, ανέφερε πως «σήμερα η σκέψη μας τρέχει και στην Αγιά Σοφία, αυτό το λαμπρό θρησκευτικό ιστορικό και πολιτιστικό μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς. Καμία προσβολή και βεβήλωση ενός τέτοιου μνημείου μπορεί να διαγράψει αυτό που έχει αποτυπωθεί στο διάβα των αιώνων στην συλλογική μνήμη των πολιτισμένων λαών. Όσοι μουσουλμάνοι και εάν προσευχηθούν στην Αγιά Σοφιά, η Αγία Σοφία δεν τουρκεύει… » ανέφερε και πρόσθεσε: «Οι λαοί της Ευρώπης και ο πολιτισμένος κόσμος είναι ώρα να ξυπνήσουν από τον λήθαργο και να βάλουν ένα οριστικό τέλος στα σοβινιστικά και πολεμοχαρή σχέδια του νεοσουλτάνου».
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Σταύρος Αραχωβίτης ανέφερε πως «σήμερα, η Τουρκία κλιμακώνει την προκλητικότητά της, κάνοντας στην Αγιά Σοφιά – μετά από την αποκατάσταση ως μουσείο από το κοσμικό κράτος του Κεμάλ – μουσουλμανική προσευχή. Η Αγιά Σοφιά ανήκει στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά. Είναι ένα μνημείο, το οποίο εκτός από μνημείο της χριστιανοσύνης, είναι ταυτόχρονα παγκόσμιο πολιτιστικό μνημείο. Και έτσι το γνωρίσαμε».
Η εισηγήτρια του ΣΥΡΙΖΑ, Ολυμπία Τελιγιορίδου, χαρακτήρισε τη σημερινή ημέρα, “ημέρα χαρμολύπης”, καθώς, από τη μια τιμάμε την αποκατάσταση της Δημοκρατίας ενώ «από την άλλη, η σημερινή συνεδρίαση γίνεται υπό τη σκιά ενός υψηλού συμβολισμού αρνητικού γεγονότος, τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, ενός μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς με ιστορική και πνευματική αξία για τον τόπο μας, αλλά και για ολόκληρη την ανθρωπότητα, ενός μνημείου που με την απόφασή του ο Ερντογάν, που την εντάσσει σε πολιτικούς και εθνικούς σχεδιασμούς, προσβάλλει την παγκόσμια κοινότητα, αλλά και τον κάθε πολιτισμένο ελεύθερο άνθρωπο».
Ο δε, πρώην αν. υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ, Σωκράτης Φάμελλος, ζήτησε ο πρωθυπουργός «να ενεργοποιήσει τη Σύνοδο του Νότου που υπάρχει με πρωτοβουλία της κυβέρνησης του Αλέξη Τσίπρα» ενώ όπως είπε, υπάρχει «ακόμα και η δυνατότητα έκτακτης σύγκλησης του Συμβουλίου Κορυφής για τη συνεχιζόμενη αμφισβήτηση από τη μεριά της Τουρκίας των δικαιωμάτων μας».
Η εισηγήτρια του ΚΚΕ Διαμάντω Μανωλάκου μίλησε για μια «απαράδεκτη και προκλητική φιέστα της τουρκικής κυβέρνησης και της κυβέρνησης Ερντογάν να μετατρέψει την Αγιά Σοφιά, αυτό το παγκόσμιο πολιτιστικής κληρονομιάς μνημείο σε τζαμί, αποδεικνύοντας πως η προκλητικότητα της Τουρκίας κλιμακώνεται βήμα – βήμα.
Την ίδια στιγμή, οξύνει τους θρησκευτικούς και εθνικιστικούς ανταγωνισμούς, που αξιοποιούνται από τους ισχυρούς για τη διαίρεση των λαών. Εξίσου, όμως, προκλητικές είναι και οι γλυκανάλατες αντιδράσεις για το θέμα, τόσο των ΗΠΑ όσο και της Ε.Ε. που εκθέτουν την κυβέρνηση και όλα τα κόμματα του αμερικανοΝΑΤΟϊκού τόξου, καθώς εάν δεν είχε ο Ερντογάν αυτές τις πλάτες, δεν θα προχωρούσε, να είστε σίγουροι».
Αναφέρθηκε δε, στην κοινή ανακοίνωση που εξέδωσαν το κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας και το ομόλογό του της Τουρκίας, στην οποία εκφράζουν «την βαθιά τους ανησυχία για αυτές τις τελευταίες επικίνδυνες εξελίξεις στις σχέσεις των δύο κρατών» και σημειώνουν μεταξύ άλλων «πως η απόφαση της τουρκικής ηγεσίας να προχωρήσει στη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, κινείται στην κατεύθυνση της αξιοποίησης των θρησκευτικών ζητημάτων για το φανατισμό και τη διαίρεση των λαών, ενώ επίσης αποτελεί επίθεση εναντίον των κοσμικών δυνάμεων στην Τουρκία».Υπενθυμίζεται πως αντίστοιχες αναφορές πραγματοποίησε το πρωί στη Βουλή και ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης, Κυριάκος Βελόπουλος.
Πένθιμες καμπάνες στις εκκλησίες της Ελλάδας για την Αγία Σοφία
Μεγάλες αντιδράσεις έχει προκαλέσει η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί και η σημερινή τέλεση μουσουλμανικής προσευχής στο μνημείο.
Σε πολλές εκκλησίες της Ελλάδας οι καμπάνες χτυπούσαν πένθιμα, ενώ οι σημαίες των ιερών Ναών κυμάτιζαν μεσίστιες.
Παράλληλα, στη Μητρόπολη ακούστηκε ο Ακάθιστος Ύμνος. Στη λειτουργία χοροστάτησε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών, Ιερώνυμος.
Επιπλέον, διαμαρτυρία πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα στο άγαλμα του Κολοκοτρώνη, στην Παλαιά Βουλή, αλλά και στη Θεσσαλονίκη.