Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε την Ελλάδα ένοχη για τη διενέργεια «συστηματικών» απωθήσεων αιτούντων άσυλο, διατάσσοντάς την να αποζημιώσει μια γυναίκα που απελάθηκε με τη βία πίσω στην Τουρκία παρά τις προσπάθειές της να ζητήσει προστασία στη χώρα.
Όπως μεταδίδει η εφημερίδα Guardian, το δικαστήριο με έδρα το Στρασβούργο επιδίκασε στην καταγγέλλουσα αποζημίωση ύψους 20.000 ευρώ, επικαλούμενο στοιχεία που αποδεικνύουν ότι το κράτος της ΕΕ συμμετείχε στις παράνομες απελάσεις όταν απομακρύνθηκε.
«Υπήρχαν ισχυρές ενδείξεις που υποδηλώνουν ότι υπήρχε, κατά την περίοδο των φερόμενων γεγονότων, μια συστηματική πρακτική “επαναπροώθησης” υπηκόων τρίτων χωρών από τις ελληνικές αρχές, από την περιοχή του Έβρου [σύνορα] προς την Τουρκία», καταλήγει η απόφαση της Τρίτης.
Ήταν η πρώτη φορά που η Ελλάδα καταδικάστηκε δημοσίως για την εφαρμογή μιας πολιτικής την οποία αρνείται εδώ και καιρό και η πρώτη φορά που το δικαστήριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων εξέτασε μια καταγγελία για απώθηση από τις αρχές της χώρας, σχολιάζει ο Guardian.
Το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (ΕΣΠ), το οποίο είχε αναλάβει την υπόθεση και παρείχε νομική εκπροσώπηση στον καταγγέλλοντα, χαρακτήρισε την απόφαση ως «απόφαση ορόσημο».
Το χρονικό
Η γυναίκα, η οποία προσδιορίζεται με τα αρχικά της ως ARE στα δικαστικά έγγραφα, κατέθεσε την υπόθεση ενώπιον του δικαστηρίου το 2021, σχεδόν δύο χρόνια μετά την απέλασή της τον Μάιο του 2019. Μια προηγούμενη προσπάθεια να εκδικαστεί η καταγγελία στην Ελλάδα απορρίφθηκε από εισαγγελέα εφετών στην περιοχή της Θράκης με την αιτιολογία ότι η ελληνική αστυνομία «ποτέ» δεν συμμετείχε σε τέτοια δραστηριότητα.
Οι διεθνείς νομικοί, ωστόσο, δέχθηκαν τον ισχυρισμό ότι η πρόσφυγας, που διέφευγε από πολιτική δίωξη ως καταδικασμένο μέλος του θρησκευτικού κινήματος Γκιουλέν, όχι μόνο απελάθηκε βίαια, αλλά κρατήθηκε παράνομα πριν από την απέλαση. Η απώθηση έγινε υπό την κάλυψη του σκότους με την προσφεύγουσα και αρκετούς άλλους αιτούντες άσυλο να εξαναγκάζονται από κομάντος με μπαλακλάβες να επιβιβαστούν σε φουσκωτή βάρκα για να επιστρέψουν στην Τουρκία.
Επικαλούμενη τα άρθρα 3 και 13 που απαγορεύουν τα βασανιστήρια και την απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση, η απόφαση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι ελληνικές αρχές ενήργησαν κατά σαφή παραβίαση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η γυναίκα είχε καταφέρει να ανεβάσει ένα βίντεο που κατέγραφε τη θέση της στην Ελλάδα – συγκεκριμένη απόδειξη ότι είχε φτάσει στη χώρα, την οποία οι δικαστές έλαβαν υπόψη τους.
Η απέλασή της είχε ως αποτέλεσμα τη σύλληψη και φυλάκισή της από τις τουρκικές αρχές με την κατηγορία ότι είναι μέλος της «τρομοκρατικής οργάνωσης FETO». Ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έχει κατηγορήσει τον εκλιπόντα ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, ο οποίος ζούσε στις ΗΠΑ πριν από τον θάνατό του τον περασμένο Οκτώβριο, ότι βρίσκεται πίσω από μια αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος το 2016.
Την επαναπροώθησαν μπροστά στον δικηγόρο της
Η υπόθεση της αιτούντα άσυλο είχε καταλήξει στο αρχείο στην Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι υπήρχαν αυτόπτες μάρτυρες στην επαναπροώθηση. Ανάμεσά τους ήταν και ένας δικηγόρος που είχε καλέσει το θύμα, προκειμένου να τη βοηθήσει με τη διαδικασία ασύλου.
