Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος, μετά από την επίσημη τοποθέτηση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου για το θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ, απάντησε στην επιστολή που απέστειλε προς αυτόν ο πρωθυπουργός, τονίζοντας ότι το ζήτημα της ονομασίας των Σκοπίων έχει και μία παράμετρο εκκλησιαστική.
Συγκεκριμένα αναφέρει ότι «στα πλαίσια της συμφωνίας περί του ονόματος του Κράτους των Σκοπίων πρέπει να υπάρξει μέριμνα και για την αντίστοιχη ονομασία της σχισματικής Εκκλησίας, από τον τίτλο της οποίας πρέπει να απαληφθεί ο όρος «Μακεδονία» και τα παράγωγά του».
Ο Αρχιεπίσκοπος στην επιστολή του αναφέρει αναλυτικά τα εξής:
«Εξοχώτατε Κύριε Πρωθυπουργέ,
Μετά την ανατολή του νέου ενιαυτού της χρηστότητος του Κυρίου και στο πλαίσιο της πρώτης μας αυτής επικοινωνίας μέσα στο 2018, προαγόμαστε να εκφράσουμε τις θερμότερες ευχές μας για οικογενειακή και προσωπική ευτυχία, αλλά και επιτυχία στο ευθυνοφόρο έργο Σας προς όφελος όλου του ελληνικού λαού.
Με την παρούσα επιστολή απευθυνόμαστε προς Εσάς, προκειμένου να Σας καταστήσουμε κοινωνό του ευλόγου προβληματισμού μας εντός των πλαισίων της ιστορικής ευθύνης της Εκκλησίας της Ελλάδος. Δεν διέλαθε της προσοχής μας η έντονη διπλωματική κινητικότητα κατά τις τελευταίες ημέρες στο ζήτημα της ονομασίας του Κράτους των Σκοπίων, η οποία κινείται παράλληλα προς τις πρόσφατες εκκλησιαστικές διεργασίες γύρω από το ζήτημα της σχισματικής, αυτοτιτλοφορούμενης «Εκκλησίας της Μακεδονίας». Συνέπεια των διεργασιών αυτών ήταν το Ανακοινωθέν της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος της 15ης Δεκεμβρίου 2017. Στους χειρισμούς της κατ’ εξοχήν αρμόδιας Ελληνικής Κυβερνήσεως, θέλουμε να επισημάνουμε ότι το ζήτημα των Σκοπίων, έχει και την εκκλησιαστική του παράμετρο, την οποία θεωρούμε πολύ σοβαρή, και η οποία απηχεί την τακτική κάποιων λαών της Βαλκανικής πρώτα να οργανώνονται γύρω από κάποιο εκκλησιαστικό οργανισμό (κανονικό ή σχισματικό), έπειτα δε να οικοδομούν την κρατική τους οντότητα.
Υιοθετώντας την τακτική αυτή, ο Πρόεδρος της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας Κροάτης Τίτο, έσπευσε παράλληλα με την πολιτική δημιουργία του Κράτους των Σκοπίων και κατά τις διπλωματικές αφορμές της εποχής, να προκαλέσει και να ενθαρρύνει την εκκλησιαστική απόσχιση της περιοχής (1958 και 1967) από το Πατριαρχείο Σερβίας, κανονικό έδαφος του οποίου λογίζεται έως σήμερα για την οικογένεια των Ορθοδόξων Εκκλησιών, και τη δημιουργία σχισματικής Εκκλησίας με όνομα ακριβώς το ίδιο με την ιδρυθείσα «Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας». Παρά τη μη αναγνώριση της Εκκλησίας αυτής από καμία άλλη Ορθόδοξη Εκκλησία, η σκοπιμότητα παραμένει και νομίζουμε, είναι προφανής.
Η Εκκλησία της Ελλάδος, χωρίς να επιθυμεί την οποιαδήποτε ανάμειξή της στις ενέργειες του Υπουργείου Εξωτερικών, χωρίς ταυτόχρονα να απεμπολεί τη διαχρονική μαρτυρία λόγου και αίματος του Κλήρου και του λαού της υπέρ της Ελληνικότητας της Μακεδονίας, η οποία της απαγορεύει να αποδεχθεί τη χρήση του ονόματος «Μακεδονία» από οποιονδήποτε άλλον, αποφάσισε στη συνεδρία της της 9ης Ιανουαρίου τ.ε., να επισημάνει τον κίνδυνο της πιθανότητας μετακυλίσεως του προβλήματος της ονομασίας του γειτονικού Κράτους, από το πολιτικό στο εκκλησιαστικό επίπεδο και την επιβίωση ενός ιδιότυπου αλυτρωτισμού στη γείτονα χώρα μέσω του τίτλου της σχισματικής Εκκλησίας των Σκοπίων. Εν όψει αυτού, θερμώς παρακαλούμε να ληφθούν υπ’ όψη τα ανωτέρω, ώστε στα πλαίσια της συμφωνίας περί του ονόματος του Κράτους των Σκοπίων, να υπάρξει μέριμνα και για την αντίστοιχη ονομασία της σχισματικής Εκκλησίας, από τον τίτλο της οποίας πρέπει να απαλειφθεί ο όρος «Μακεδονία» και τα παράγωγά του.
Γνωρίζοντας το σεβασμό και την ευαισθησία Σας για τα θέματα της Εκκλησίας μας και βέβαιοι για την ευμενή εξέταση της κατά τα ανωτέρω επισημάνσεως, ευχόμαστε την Ευλογία του Θεού στα αγαθά Σας έργα και ειδικότερα, επιτυχία στο εγχείρημα που αναλάβατε, της εξομαλύνσεως και αμβλύνσεως των υφισταμένων χρονίων διαφορών στο ζήτημα των Σκοπίων και διατελούμε μετ’ Ευχών και Τιμής».
Ο κ. Τσίπρας στην επιστολή του προς τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο είχε τονίσει ότι η κυβέρνηση θα αντιμετωπίσει το θέμα των Σκοπίων με αίσθημα εθνικής ευθύνης και ότι θέση της Εκκλησίας δεν είναι να εμπλέκεται στα πολιτικά πράγματα.
Ο Αλ. Τσίπρας ζητά από τον Αρχιεπίσκοπο «να μην υπονομεύεται η εθνική ομοψυχία από μισαλλοδοξία και ακρότητες που στο παρελθόν οδήγησαν σε εθνικές ήττες». Ξεκαθαρίζει μάλιστα ότι «υπεύθυνη βάσει Συντάγματος για το ζήτημα είναι η κυβέρνηση» και υπενθυμίζει τους «διακριτούς ρόλους» της Εκκλησίας και της Πολιτείας.
Ο πρωθυπουργός επισημαίνει ότι στόχος είναι «η επίλυση του ονοματολογικού με εθνική ομοψυχία» και ενημερώνει ότι «θα λάβουμε υπόψη την εκκλησιαστική πτυχή με τη δέουσα προσοχή».
