Την επαναφορά του φόρου ιδιοκατοίκησης ζητεί η τρόικα, που θεωρεί ότι οι Έλληνες πρέπει να πληρώνουν φόρο την ώρα που η κυβέρνηση επιχειρεί να περιορίσει τη φορολογική επιβάρυνση στους ιδιοκτήτες ακινήτων.
Οι εκπρόσωποι των πιστωτών μας προβάλλουν το επιχείρημα ότι η Ελλάδα είναι από τις λίγες χώρες όπου δεν επιβάλλεται φόρος στο «τεκμαρτό ενοίκιο» που πληρώνει κάποιος για την ιδιοκατοίκηση. Ουσιαστικά, αυτό που τίθεται επί τάπητος είναι να μετασχηματιστεί το ειδικό τέλος ακινήτων, που εισπράττει η ΔΕΗ, σε έναν μόνιμο φόρο κατοχής, ο οποίος θα επιβαρύνει τον ιδιοκτήτη του ακινήτου σε περίπτωση ιδιοκατοίκησης.
Η εισήγηση για το φόρο ιδιοκατοίκησης έρχεται από τα τεχνικά κλιμάκια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που ζητούν ουσιαστικά την επαναφορά του φόρου ιδιοκατοίκησης που καταργήθηκε το 1999. Μέχρι τότε ο φόρος επιβάρυνε τους φορολογούμενους με ακίνητα επιφάνειας πάνω από 150 τετραγωνικά μέτρα. Η εφορία προσδιόριζε ένα τεκμαρτό εισόδημα με βάση τα εξής:
Πολλαπλασιαζόταν η τιμή ζώνης της περιοχής, το εμβαδόν του ακινήτου και των βοηθητικών χώρων με έναν συντελεστή παλαιότητας. Το ποσό που προέκυπτε θεωρείτο τεκμαρτό εισόδημα και φορολογούνταν με συντελεστή 3,5%. Και ο φόρος ιδιοκατοίκησης, που ομοιάζει πολύ με τα σημερινά τεκμήρια, επιβαλλόταν ανεξάρτητα από το εάν ο ιδιοκτήτης είχε πραγματικά το εισόδημα αυτό.
Από το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων θα εξαρτηθεί εάν ο φόρος αυτός θα επιστρέψει και με ποια μορφή θα επιβληθεί.
Οι εκπρόσωποι του ΔΝΤ από την πλευρά τους ζητούν να καταργηθούν ορισμένες από τις φοροαπαλλαγές που απολαμβάνουν σήμερα οι ιδιοκτήτες ακινήτων. Πιέζουν συγκεκριμένα για την κατάργηση της φοροαπαλλαγής στα αγροτεμάχια και την κατάργηση του «προνομίου» που έχουν οι φορολογούμενοι να χρησιμοποιούν τις δαπάνες για τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας για να μειώνουν κατά 10% το φόρο εισοδήματος.
Το υπουργείο Οικονομικών από την πλευρά του αντιπροτείνει ένα σχέδιο με το οποίο φιλοδοξεί να δώσει ανάσα στην αγορά ακινήτων. Το σχέδιο προβλέπει μείωση της φορολογίας στις μεταβιβάσεις, κατάργηση μεγάλου αριθμού φόρων και τελών που επιβάλλονται σήμερα στην απόκτηση και την κατοχή ακίνητης περιουσίας και την καθιέρωση δύο ενιαίων φόρων.
Ειδικότερα προτείνει επιβολή ενιαίου φόρου στην κατοχή της ακίνητης περιουσίας με την κατάργηση:
Του ειδικού τέλους ακινήτων που επιβάλλεται μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος και επιβαρύνει τις κατοικίες και τα κτίσματα που έχουν εμπορική χρήση και υπολογίζεται με συντελεστή κλιμακούμενο από 0,5 έως 20 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, ανάλογα με την ισχύουσα τιμή ζώνης.
Του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας, ο οποίος επιβάλλεται κάθε χρόνο με συντελεστές κλιμακούμενους από 0,2% έως 2% επί της φορολογητέας (αντικειμενικής) αξίας των κτισμάτων και των εντός σχεδίου οικοπέδων που κατέχει κάθε φυσικό πρόσωπο την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους, αφού προηγουμένως αφαιρεθεί από την αξία αυτή ένα ποσό της τάξεως των 200.000 ευρώ που είναι το ατομικό αφορολόγητο όριο.
Σύμφωνα με πρόταση που επεξεργάζεται το υπουργείο Οικονομικών, στον ενιαίο φόρο θα ενταχθούν και οι εκτός σχεδίων πόλεων εδαφικές εκτάσεις, δηλαδή οι αγροί, τα αγροτεμάχια και οι βοσκότοποι, που σήμερα απαλλάσσονται από το ΦΑΠ. Δηλαδή θα επιβληθεί φόρος και σ’ αυτά τα ακίνητα.
Οι επιτελείς του υπουργείου Οικονομικών προσπαθούν να “πείσουν” την τρόικα για την ανάγκη μείωσης των συντελεστών φορολογίας που επιβάλλεται στις μεταβιβάσεις των ακινήτων.
Η μείωση των συντελεστών του φόρου μεταβίβασης εκτιμάται ότι θα συμβάλει στον περιορισμό ή ακόμη και στην εξουδετέρωση των πρόσθετων επιβαρύνσεων που θα προκύψουν με την αύξηση των αντικειμενικών αξιών.
Επιμέλεια: Φλώρα Πέτση