Η πλατεία Συντάγματος, το Σάββατο, μεταμορφώθηκε σε ένα γήπεδο ποδοσφαίρου για να φιλοξενήσει ένα αληθινά ξεχωριστό τουρνουά. Με αυτόν τον τρόπο, το περιοδικό δρόμου «σχεδία» γιόρτασε τη συμπλήρωση 15 χρόνων ζωής (2007-2022) του πρωτοποριακού πρότζεκτ κοινωνικού ποδοσφαίρου «Γκολ στη Φτώχεια» και της Εθνικής Αστέγων. Ποδοσφαιριστές ήταν όλοι εκείνοι που αγαπούν το παιχνίδι και τη ζωή. Διαιτητές ήταν οι πωλητές του περιοδικού δρόμου «σχεδία»!
Δευτέρα 26 Μαρτίου 2007, πραγματοποιήθηκε το πρώτο ραντεβού μιας τόσο ξεχωριστής παρέας, που από τότε είχει διαγράψει μια σημαντική πορεία στον τομέα που κοινωνικού ποδοσφαίρου. Πρόκειται για την «Εθνική Αστέγων», όπως έχει γίνει πια γνωστή στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Από την πρώτη κιόλας προπόνηση στο γήπεδο του Ρουφ, οι προπονητές δεν κράτησαν πινακάκια με αναπαραστάσεις γηπέδων ποδοσφαίρου, δεν ανέλυσαν συστήματα ποδοσφαιρικά. Περί αλληλεγγύης και αγάπης ήταν όλες οι συζητήσεις και πώς, ξεκινώντας από το γήπεδο το ποδοσφαιρικό, μπόρεσαν να υποστηρίξουν ο ένας τον άλλον για να γίνουν οι ζωές τους καλύτερες εκτός γηπέδων.
«Με μια μπάλα για μια καλύτερη ζωή» ήταν ένα από τα μότο της ομάδας. Ξεκινώντας από εκείνους τους 14 συμμετέχοντες (τόσοι συμμετείχαν σε εκείνη την πρώτη συνάντηση), όλα αυτά τα χρόνια, από τις προπονήσεις της, σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, έχουν περάσει κυριολεκτικά χιλιάδες άνθρωποι, όλων των ηλικιών, ανεξαρτήτως ποδοσφαιρικού ταλέντου, φύλου, φυλής. Για ένα «οικογενειακό δίτερμα», για τη χαρά του παιχνιδιού, για τη συμμετοχή.
Η ελληνική ομάδα-χώρα συμμετείχε ανελλιπώς στον κορυφαίο θεσμό κοινωνικού ποδοσφαίρου, που είναι το Παγκόσμιο Κύπελλο Αστέγων (Homeless World Cup, homelessworldcup.org) από τη χρονιά της ίδρυσής της, το 2007.
Είναι δε εκείνη που κατέκτησε έξι φορές το Κύπελλο «Fair Play» («Ευ αγωνίζεσθαι»), τις περισσότερες από οποιαδήποτε άλλη από τις 80 και πλέον χώρες που συμμετείχαν στον κορυφαίο αυτό παγκόσμιο θεσμό κοινωνικού ποδοσφαίρου. Χαρακτηριστικό είναι ότι το Κύπελλο «Fair Play» κατέκτησε η ελληνική ομάδα και κατά την τελευταία έξοδό της από τα ελληνικά σύνορα, το Σεπτέμβριο το 2021, όταν συμμετείχε στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Κοινωνικού Ποδοσφαίρου, στην Ουτρέχτη της Ολλανδίας.
Το Δεκέμβριο του 2020, το πρωτοποριακό αυτό πρότζεκτ κοινωνικού ποδοσφαίρου βρέθηκε στην πρώτη τριάδα (2η θέση) στην κατηγορία του Κοινωνικού Ποδοσφαίρου (Football for Good) της Διεθνούς Διάσκεψης για το Ποδόσφαιρο (World Football Summit).
Το 2014, η Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομάδα Αστέγων χαρακτηρίστηκε ως «Σύμβολο Ελπίδας» («Symbol of Hope») σε ντοκιμαντέρ που της αφιέρωσε η Παγκόσμια Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου (FIFA), ενώ η FIFA, μέσω του διαγωνισμού «The Power of Football», τη συμπεριέλαβε στις τρεις κορυφαίες κοινωνικές πρωτοβουλίες που πλανήτη, για τους τρόπους με τους οποίους αξιοποιεί το ποδόσφαιρο ως κοινωνικό εργαλείο.
Πέρα από το «Παγκόσμιο Κύπελλο Αστέγων», η ελληνική πρωτοβουλία είναι μέλος και ενός άλλου σπουδαίου διεθνούς θεσμού κοινωνικού ποδοσφαίρου, του Common Goal (www.common-goal.org)
Η μεγαλύτερη αναγνώριση όμως, ήταν τα λόγια, τα συναισθήματα που μοιράζονταν οι ίδιοι οι συμμετέχοντες:
«Μέσα από την Εθνική Αστέγων έμαθα να συνεργάζομαι, να ακούω τη γνώμη του άλλου, να αποδέχομαι τα λάθη. Είχα μάθει να τα κάνω όλα μόνη μου και η ομάδα με εξέλιξε ως άνθρωπο», είχε πει παλαιότερα η Έλενα, που από τον ξενώνα φιλοξενίας αστέγων του Δήμου Θεσσαλονίκης βρέθηκε να φορά τη φανέλα της ομάδας στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2017, στο Οσλο της Νορβηγίας. Ένα χρόνο αργότερα, πραγματοποίησε το όνειρό της να ξεκινήσει σπουδές στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης.
«Ακόμα δεν μπορώ να “χωνέψω” ότι βρίσκομαι εδώ. Πρώτη φορά έχω να διηγηθώ μια ιστορία χωρίς ναρκωτικά και φυλακές, μια ιστορία όπου είμαι χαρούμενη», που είχε εξομολογηθεί ένα άλλο παιδί, σε μια ιδιαίτερα συναισθηματικά φορτισμένη συνάντηση. Ήταν ένα από τα κορίτσια που συμμετείχαν στην αποστολή του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2018 στην Πόλη του Μεξικού.
Και μετά, ήταν το σημείωμα της 16χρονης Δέσποινας, αρχηγού της γυναικείας ομάδας στο 15ο Παγκόσμιο Κύπελλο Αστέγων στο Όσλο: «Ευχαριστώ όλους τους ανθρώπους που μέσα από το Παγκόσμιο Κύπελλο Αστέγων με βοήθησαν να γίνω καλύτερος άνθρωπος. Η ομάδα ήταν για μένα σχολείο. Οι άνθρωποί της με βοήθησαν να ανακαλύψω τη μοναδικότητά μου, να την αναπτύξω, να τη μοιραστώ. Ήταν μια εμπειρία που μου προσέφερε εφόδια για την εύκολη ή δύσκολη καθημερινότητά μου».
Το τουρνουά
Πέρα από την Εθνική Αστέγων, στο τουρνουά έδωσαν το παρών η Ομάδα της Προεδρίας της Ελληνικής Δημοκρατίας, ομάδα αποτελούμενη από γενικούς γραμματείς της ελληνικής κυβέρνησης (και συγκεκριμένα τους Γιώργο Σταμάτη, γενικό γραμματέα Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, γενική γραμματέα Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών, Ιωάννη Κωτσιόπουλο, γενικό γραμματέα Υπηρεσιών Υγείας, Λεωνίδα Χριστόπουλο, γενικό γραμματέα Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Απλούστευσης Διαδικασιών, Ηρακλή Μοσκώφ, ειδικός γραμματέας Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων), η Αθλητική Ένωση Αστυνομικών Ελλάδος, το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), ο ραδιοφωνικός σταθμός της πόλης ΑΘΗΝΑ 984, η ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΣ TARGET SPORT CLUB, αποτελούμενη και από επαγγελματίες ποδοσφαιριστές, οι οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών, ActionAid, Athens Comics Library, SolidarityNow, The Home Project, Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού, Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων, εργαζόμενοι των εταιρειών INTERSPORT και Teleperformance, όπως και οι ομάδες Πολυκράτης και ΓΣΕ Πετράλωνα, που αποτελούνταν από αναγνώστες του περιοδικού δρόμου «σχεδία».
Κυνήγησαν, επί πέντε ώρες, τη «στρογγυλή θεά» για να φορτώσουν όλοι μαζί με πολλά γκολ τα δίχτυα της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.
Οι αγώνες ήταν 14λεπτοι και τηρήθηκαν πιστά οι κανονισμοί που ισχύουν στο Παγκόσμιο Κύπελλο Αστέγων. Το γήπεδο που χρησιμοποιήθηκε είναι πανομοιότυπο με αυτό που χρησιμοποιείται κάθε χρόνο στις διοργανώσεις των Παγκοσμίων Κυπέλλων Αστέγων (με σπόντες κ.λπ.). Το παιχνίδι είναι εξαιρετικά γρήγορο και τρομερά διασκεδαστικό.
Το τουρνουά ξεκίνησε στις 11:00 και ολοκληρώθηκε στις 16:00.
Αξίζει να σημειωθεί ότι διαιτητές των αγώνων ήταν πωλητές του περιοδικού δρόμου «σχεδία», οι οποίοι, μάλιστα, είχαν περάσει από μια εκπαιδευτική διαδικασία (σεμινάρια), ώστε να μάθουν τους κανονισμούς για να υπηρετήσουν υποδειγματικά το ρόλο του «άρχοντα του αγώνα».
Οι οδηγοί όδευσης τυφλών
Το γήπεδο είχε διαστάσεις 16Χ22 μ., γεγονός που σήμαινε ότι το Σάββατο, σε όλη τη διάρκεια του τουρνουά (αλλά και των εργασιών στησίματος κ.λπ.), επικαλύφθηκαν οι οδηγοί όδευσης τυφλών. Για την αντιμετώπιση του ζητήματος για εκείνους που ανήκουν σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, επικοινώνησαν και ενημέρωσαν τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Τυφλών, ο οποίος, με τη σειρά του, ανέλαβε να ενημερώσει σχετικά όλα τα μέλη του. Καθ’ όλη τη διάρκεια της εκδήλωσης, στις τέσσερις γωνίες, αλλά και σε όλα τα σημεία του γηπέδου, υπήρχαν εθελοντές γι’ αυτόν ακριβώς το σκοπό: Την διευκόλυνση της κίνησης των συμπολιτών με προβλήματα όρασης.
Μόλις πριν από λίγες μέρες ανακοινώθηκε ότι το επόμενο Παγκόσμιο Κύπελλο Αστέγων, μετά από αναγκαστική αργία τριών χρόνων, εξαιτίας του κορωνοϊου, θα πραγματοποιηθεί το Σεπτέμβριο του 2023, στη Νέα Υόρκη.
H δράση τελεί υπό την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων. Αρωγοί και υποστηρικτές αυτής της εκδήλωσης είναι η Intersport, η Interamerican, η Target Security, το καφέ-εστιατόριο της «σχεδίας», το Ζαγορίν, καθώς και οι ραδιοφωνικοί σταθμοί Αθήνα 9,84 και Pepper FM.
