Οι συστηματικές κλοπές, οι δωροδοκίες εργαζομένων του ΟΣΕ, οι στημένοι διαγωνισμοί και η «βάφτιση» ειδών ως απορρίμματα είναι κάποια από τα δείγματα της δράσης ενός μεγάλου κυκλώματος διαφθοράς που δραστηριοποιείται στους ελληνικούς σιδηροδρόμους.
Και ενώ έμπειροι σιδηροδρομικοί, είχαν καταγγείλει επανειλημμένα, εκτός από τις γραφειοκρατικές κωλυσιεργίες και τα τεχνικά ζητήματα, προβλήματα που αφορούσαν πλιάτσικο σε χαλκό, καλώδια και άλλα υλικά σε όλο το δίκτυο της χώρας, αποδείχθηκε πως πίσω από όλα αυτά εν κρύβονται μόνο «περιθωριακές» ομάδες, αλλά ακόμα και χαμηλόβαθμα στελέχη του ίδιου του σιδηροδρόμου.
Πριν από περίπου 6 χρόνια, προϊστάμενος της Διεύθυνσης Συντήρησης Γραμμής, μαζί με επτά ακόμα υπαλλήλους του ΟΣΕ, είχαν συλληφθεί καθώς δωροδοκήθηκαν όπως αποδείχθηκε από σπείρα που μεταπωλούσε καλώδια και μέταλλα από τους ελληνικούς σιδηροδρόμους.
Οι συγκεκριμένοι είχαν «στρατολογηθεί» από το 2015 ως μέλη της εγκληματικής οργάνωσης και υπέγραψαν συνολικά 34 Πρωτόκολλα Παράδοσης ανακυκλώσιμων μετάλλων, διευκολύνοντας με αυτές τις ψευδείς βεβαιώσεις τη δράση του κυκλώματος. Είναι ενδεικτικό ότι η ζημιά που προκλήθηκε σε βάρος της περιουσίας του Δημοσίου υπερέβαινε τα 7 εκατ. ευρώ. Αυτό αποτελεί ένα μικρό μόνο μέρος από το ανυπολόγιστο πλιάτσικο που έχει καταγραφεί τα τελευταία χρόνια σε πολύτιμα υλικά του σιδηροδρομικού δικτύου. Μάλιστα η δράση της συγκεκριμένης εγκληματικής οργάνωσης, συνδέεται άμεσα και με τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα που οδήγησαν στην μείωση προσωπικού του ΟΣΕ. Αυτό επιβεβαίωσε και ο πρόεδρος των μηχανοδηγών, Κώστας Γενηδούνιας αναφέροντας: Η τηλεδιοίκηση λειτούργησε για ένα διάστημα μέχρι το 2008. Μετά υπήρξε μεγάλη μείωση προσωπικού στον ΟΣΕ, άρχισε να μη συντηρείται καλά το σύστημα, να λεηλατείται, γιατί αυτά τα συστήματα συνδέονται με χαλκό. Εκεί σταμάτησαν και τα φωτοσήματα».
Τα «Πιράνχας» του ΟΣΕ και το «δωράκι»
«Πιράνχας» ήταν η κωδική ονομασία των υπαλλήλων του ΟΣΕ από τα μέλη της σπείρας για να καλύψουν στις μεταξύ τους συνομιλίες τα ίχνη τους, ενώ όταν ήθελαν να αναφερθούν στο χρηματισμό τους, χρησιμοποιούσαν τη λέξη «δωράκι».
Ενδεικτικές είναι δύο περιπτώσεις κλοπής από το σιδηροδρομικό δίκτυο στη Θεσσαλονίκη. Παρουσία υπαλλήλων της Ο.Σ.Ε., στις 30/11/2017 και την 01/12/2017 όπου και αφαιρέθηκαν τουλάχιστον πέντε φορτία με ποσότητα σιδηροδρομικού υλικού 290 τόνων από τον Σ.Σ. Φιλαδέλφειας.
Λίγες ημέρες αργότερα, στις 12/12/2017 από την περιοχή Λαχανόκηπων Θεσσαλονίκης, παρουσία και πάλι υπαλλήλων της εταιρείας, αφαιρέθηκαν τροχοί και άξονες αμαξοστοιχιών περίπου 220 τόνων. Μάλιστα για τη διευκόλυνση αφαίρεσης του υλικού, είχε υπογραφεί έγγραφο από τον προϊστάμενο της Διεύθυνσης Συντήρησης Γραμμής της Ο.Σ.Ε., με το οποίο επέτρεπε μεταφορά υλικού από την αρμόδια εταιρεία.
Ένα από τα τεχνάσματα του κυκλώματος ήταν στα σχετικά δελτία αποστολής τα εκποιήσιμα υλικά της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟΥ ΤΡΟΧΑΙΟΥ ΥΛΙΚΟΥ να τα χαρακτηρίζουν ως απορρίμματα ώστε να παραδίδονται στα μέλη της σπείρας χωρίς καταβολή αντιτίμου. Κατα αυτόν τον τρόπο παραδιδόταν υλικό για το οποίο δεν κατεβλήθη ποτέ η πραγματική αξία απόκτησής του. Παράλληλα, τα «πιράνχας» πραγματοποιούσαν πλασματικό ζύγισμα των μετάλλων, αλλοιώνοντας το πραγματικό τους βάρος. Συνολικά διαπιστώθηκε ότι εκδόθηκαν 71 «εικονικά» ζυγολόγια, στα οποία αναγραφόταν ανακριβές βάρος της ποσότητας του φορτίου.
Ο ΟΣΕ υπολογίζεται ότι ζημιώθηκε περισσότερα από 10 εκατ. ευρώ το χρόνο, τόσο λόγω της«λεηλασίας» του δικτύου του, όσο και του κόστος της αποκατάστασης του με την αγορά νέων υλικών. Στο στόχαστρο της σπείρας βρίσκεται συνήθως ο χαλκός από τα καλώδια ηλεκτροκίνησης που καταλήγει σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε χονδρικό εμπόριο παλαιών σιδήρων και μετάλλων. Σημειώνεται ότι η μέση τιμή πώλησης χαλκού σε σκραπ, ξεπερνά τις 7.000 € ανά τόνο (7,35 €/kg), ενώ το ίδιο βάρος σιδήρου πωλείται στα 170€. Επίσης, παρά το γεγονός ότι βάσει νομοθεσίας, όσοι εμπορεύονται υλικά σε χώρους ανακύκλωσης μετάλλων, οφείλουν να αφήνουν τα στοιχεία ταυτότητας τους, αλλά και τον αριθμό κυκλοφορίας του φορτηγού με το οποίο τα μεταφέρουν, η αγοραπωλησία έγινε πολλές φορές στα «κρυφά». Αποτέλεσμα είναι οι αρχές να αδυνατούν να φτάσουν στα ίχνη των κυκλωμάτων, που συνεχίζουν ανενόχλητα τη δράση τους.
Σύλληψη σπείρας «Ρομά» αφαιρούσε κομμάτια από σιδηροδρόμους
Ενδεικτική περίπτωση, μερικούς μήνες πριν στη Φθιώτιδα, ήταν μέλη σπείρας Ρομά που είχαν συλληφθεί καθώς είχαν αφαιρέσει ολόκληρα κομμάτια από τη σιδηροτροχιά του ενεργού δικτύου του ΟΣΕ. Οι αστυνομικοί της Υποδιεύθυνσης Ασφάλειας Λαμίας, βρήκαν στο όχημα τους τέσσερα μεταλλικά κομμάτια του σιδηροδρόμου, που είχαν αφαιρεθεί από τη γραμμή μεταξύ Ηράκλειας και Δέλφινου. Πρόκειται για ένα μόνο από τα κυκλώματα που αναζητούσαν παράνομο κέρδος «λεηλατώντας» το σιδηροδρομικό δίκτυο, τα οποία εξαρθρώθηκαν τον περασμένο χρόνο από την ΕΛ.ΑΣ. σε όλη την χώρα.
Σε μια άλλη περίπτωση τον περασμένο Οκτώβριο, άνδρες της Ο.Π.Κ.Ε. συνέλαβαν επ’ αυτοφώρω έναν άνδρα που είχε αφαιρέσει καλώδια από το ενεργό δίκτυο του ΟΣΕ μεταξύ Χαλκίδας και Οινόης. Ήταν η τέταρτη φορά που «χτυπούσε» το σιδηρόδρομο μέσα σε μια εβδομάδα.