Συνέντευξη: Xρήστος Μαζάνης

Είναι ο νο1 στόχος της Ιταλικής Μαφίας. Έχει μάθει να ζει σε συνεχή κίνδυνο, ενώ φυλάσσεται καλύτερα και από την πρωθυπουργό. Αυτός είναι ο διάσημος εισαγγελέας Νικόλα Γκρατέρι, ο οποίος ηγείται του αγώνα της Ιταλίας κατά του οργανωμένου εγκλήματος, με τη ζωή του φυσικά να μην έχει καμία σχέση με τη ζωή ενός οποιουδήποτε άλλου εισαγγελέα.

Είναι ο άνθρωπος που από τον Ιανουάριο του 2021 καθοδηγεί τη μεγαλύτερη δίκη κατά της Μαφίας που έχει γίνει εδώ και πάνω από 30 χρόνια στην Ιταλία, με κατηγορουμένους τουλάχιστον 300 μέλη της Ντράγκετα (μαφία της Καλαβρίας).

Αυτή η δίκη διεξάγεται σε μια μεγάλη αποθήκη που έχει διαμορφωθεί ειδικά για τον σκοπό αυτό στη Λαμέτσια Τέρμε, μια πόλη της Καλαβρίας, στη νότια Ιταλία.

Στους κατηγορουμένους, οι οποίοι δικάζονται μεταξύ άλλων για λαθρεμπόριο ναρκωτικών, εκβιασμούς και εγκλήματα αίματος, εκτός από μέλη της Ντράγκετα, περιλαμβάνονται και τοπικοί αιρετοί αξιωματούχοι, δημόσιοι υπάλληλοι, αστυνομικοί και επιχειρηματίες. 

Ο Νικόλα Γκρατέρι δέχθηκε να μιλήσει για πρώτη φορά σε ελληνικό μέσο ενημέρωσης και συγκεκριμένα στη «Ζούγκλα» για το οργανωμένο έγκλημα, τη Μαφία της Καλαβρίας, η οποία έχει κατακτήσει την Ευρώπη, αλλά και για τις σχέσεις της Ιταλικής Μαφίας με την Ελλάδα.

Δημ: Κύριε εισαγγελέα. Έχετε ειδικευτεί στην καταπολέμηση της Μαφίας στην Ιταλία και είστε γνωστός σε όλον τον κόσμο για το έργο σας. Φυσικά έχετε εξειδικευτεί στην καταπολέμηση της Ντράγκετα (μαφία της Καλαβρίας). Ποιες είναι οι σημαντικότερες διαφορές, σε σχέση με το παρελθόν, που εντοπίζετε σήμερα στη Ντράγκετα και σας προβληματίζουν;

Εισαγγ: Σε σύγκριση με τη δεκαετία του 1980, που άρχισα να ερευνώ πάνω σε αυτή την εγκληματική οργάνωση, η Ντράγκετα έχει γίνει πιο πλούσια και πιο ισχυρή. Χάρη στο λαθρεμπόριο κοκαΐνης, είναι σήμερα μια από τις πιο εδραιωμένες και «παγκοσμιοποιημένες» εγκληματικές οργανώσεις.

Δημ: Γιατί η Ντράγκετα θεωρείται η ισχυρότερη εγκληματική οργάνωση στην Ευρώπη; Ισχύει ότι είναι πια και στον κόσμο;  

Εισαγγ: Ναι, είναι μια από τις ισχυρότερες στον κόσμο. Είναι παγκόσμια και πιο διακλαδωμένη. Αρκεί μόνο να πω ότι είναι πλέον παρούσα σε τουλάχιστον 34 χώρες. Διαμοιρασμένη, εγκατεστημένη, τοποθετημένη και στις πέντε ηπείρους. Στην Ευρώπη, είναι μία από τις εγκληματικές οργανώσεις που εμπλέκονται περισσότερο στη διακίνηση κοκαΐνης, χωρίς να «περιφρονεί» φυσικά την ηρωίνη, την κάνναβη και τα συνθετικά ναρκωτικά.

Δημ: Σε σχέση με τις άλλες εγκληματικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην Ιταλία, όπως η Κόζα Νόστρα, η Καμόρα και η Σάκρα Κορόνα Ουνίτα ποια είναι η σημαντική διαφορά της Ντράγκετα και θεωρείται πιο ισχυρή; Η ισχύς πως μετριέται; Με το χρήμα, με τι ελέγχει ή με τη σκληρότητα των μελών;

Εισαγγ: Η δομή της Nτράγκετα βασίζεται κυρίως σε δεσμούς αίματος. Ως εκ τούτου, είναι λιγότερο προσεγγίσιμη από άλλες εγκληματικές οργανώσεις. Με την πάροδο του χρόνου, αυτή η οικογενειακή δομή έχει γίνει ένα είδος προστατευτικής ασπίδας. Προφανώς, έχοντας αντιληφθεί τη δεκαετία του 1980 τη σημασία της διακίνησης κοκαΐνης, την προώθησε στις μεγάλες διεθνείς αγορές. Σήμερα, τα ψιχία του πλούτου της παραμένουν στην Καλαβρία. Οι επενδύσεις της βέβαια πραγματοποιούνται, υλοποιούνται και λαμβάνουν χώρα στην κεντρική και βόρεια Ιταλία και στον υπόλοιπο κόσμο. Εν τω μεταξύ, δεν είναι μόνο οικονομική δύναμη, αλλά και πολιτική.

Δημ: Γιατί η Ιταλική Μαφία έχει επιβιώσει όλα αυτά τα χρόνια και δεν μπορεί να χτυπηθεί;

Εισαγγ: Πιθανώς επειδή δεν υπήρξε ποτέ η πολιτική βούληση για να διαλυθεί. Στην Ιταλία διεξήχθησαν δύο πόλεμοι, οι οποίοι κερδήθηκαν και οι δύο: κατά της ληστοκρατίας τον 19ο αιώνα και κατά της τρομοκρατίας τον 20ο αιώνα. Τόσο η ληστοκρατία, όσο και η τρομοκρατία, είχαν αμφισβητήσει τη θεσμοθετημένη εξουσία του κράτους. Ο πόλεμος κατά της Μαφίας δεν κερδήθηκε ίσως επειδή δεν διεξήχθη ποτέ με «στιβαρό χέρι», διάρκεια και πολιτική βούληση. Η Μαφία θεωρούνταν πάντοτε πρόβλημα δημόσιας τάξης, το οποίο έπρεπε να καταπολεμηθεί με χειροπέδες και ποινές. Ενώ το φαινόμενο έπρεπε να καταπολεμηθεί σε πολιτιστικό επίπεδο, επενδύοντας περισσότερο στην εκπαίδευση, τον πολιτισμό και την έρευνα.

Δημ: Πώς θα μπορούσε, κατά την άποψή σας, να μην υπάρχει Μαφία στην Ιταλία; Γίνεται;

Εισαγγ: Θα πρέπει να γίνουν ρυθμιστικές αλλαγές για να καταστεί ασύμφορη η διάπραξη εγκλημάτων. Θα πρέπει να αναθεωρηθούν ο ποινικός κώδικας, ο κώδικας ποινικής δικονομίας, αλλά και οι κανονισμοί των φυλακών. Αντιθέτως, μου φαίνεται ότι θέλουν να θέσουν υπό αμφισβήτηση ρυθμίσεις που έχουν αποδείξει την αποτελεσματικότητά τους με την πάροδο του χρόνου, όπως η ισόβια κάθειρξη χωρίς «παραθυράκια» για να βγαίνουν νωρίτερα και οι παρακολουθήσεις των τηλεφώνων (υποκλοπές), καθώς και να καταστήσουν πιο δύσκολες τις έρευνες κατά της δημόσιας διοίκησης. Αλλά, όπως έλεγα και πριν, δεδομένου ότι η Μαφία είναι επίσης ένα πολιτιστικό φαινόμενο, θα πρέπει να γίνει πολλή δουλειά στους νέους, απελευθερώνοντας τα εδάφη του Νότου από τον φόβο και την «ανάγκη» ότι πρέπει να υπάρχουν.

Δημ: Πως αισθάνεστε που συμμετέχετε στη μεγαλύτερη δίκη κατά της Ιταλικής Μαφίας τα τελευταία 30 χρόνια;

Εισαγγ: Κάνω με συνέπεια το καθήκον μου. Το κάνω εδώ και σχεδόν 40 χρόνια. Παρέμεινα στην Καλαβρία, γιατί πάντα πίστευα ότι θα μπορούσα να συμβάλλω λίγο στη λύτρωση ενός τόπου που δεν αξίζει την ταπείνωση που έχει υποστεί μέχρι σήμερα. Τόσοι πολλοί άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη γη τους για να αναζητήσουν αλλού την τύχη τους. Δεν είναι δυνατόν να ζούμε με τις Μαφίες.

Δημ: Θεωρείτε τον εαυτό σας διάδοχο του έργου των Τζοβάνι Φαλκόνε και Πάολο Μπορσελίνο; (πρόκειται για εισαγγελείς που δολοφόνησε η Σικελική Μαφία ή Κόζα Νόστρα)

Εισαγγ: Αυτοί ήταν γίγαντες. Είχαν όραμα και διορατικότητα. Εγώ, απλώς κάνω τη δουλειά μου με αφοσίωση, αποφασιστικότητα και συνέπεια.

Δημ: Από την εμπειρία σας και τις πληροφορίες σας, η Ιταλική Μαφία πώς δραστηριοποιείται στην Ελλάδα; Τι την ενδιαφέρει και με ποιους συνεργάζεται;

Εισαγγ: Η Ελλάδα αποτελούσε ανέκαθεν σταυροδρόμι για τη διακίνηση, αρχικά του λαθρεμπορίου τσιγάρων και τώρα του εμπορίου ναρκωτικών. Τον τελευταίο καιρό, η χώρα σας έχει γίνει επίσης τόπος αποθήκευσης ναρκωτικών που φθάνουν από τη Νότια Αμερική, αλλά και από το Ιράν μέσω της Τουρκίας και της Συρίας. Ένα δρομολόγιο κοκαΐνης ξεκινά από την Κολομβία και μέσω του Ισημερινού φτάνει πρώτα στη Φρανκφούρτη, στη συνέχεια στην Αθήνα και στη συνέχεια στην Κέρκυρα. Συχνά χρησιμοποιούνται κοντέινερ – ψυγεία. Η μεθαμφεταμίνη από το Ιράν διέρχεται επίσης από την Ελλάδα υπό μορφή κρυστάλλων, με προορισμό την αγορά της Νοτιοανατολικής Ασίας. Υποθέτω ότι κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, οι ιταλικές εγκληματικές οργανώσεις εκμεταλλεύτηκαν επίσης την ευνοϊκή συγκυρία για να επενδύσουν στη χώρα σας.

Δημ: Ποια η σχέση της Ντράγκετα με την Ελλάδα σήμερα;

Εισαγγ: Όπως είπα, η Ελλάδα έχει στρατηγική σημασία για τη διακίνηση ναρκωτικών. Επίσης, το λιμάνι του Πειραιά αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη σημασία και για τους «δρόμους» που ακολουθεί το εμπόριο ναρκωτικών.

Δημ: Έχετε ποτέ συνεργαστεί ή μιλήσει με τις ελληνικές Αρχές για τη δραστηριότητα της Ιταλικής Μαφίας στην Ελλάδα; Σας έχει ζητηθεί από κάποια υπηρεσία;

Εισαγγ: Όχι, κανείς δεν μου έχει επισημάνει κάποιο πρόβλημα. Συνεπώς, δεν ζητήθηκε και η βοήθειά μου.

Δημ: Ποια εικόνα έχετε για τη χώρα μας όσον αφορά στο οργανωμένο έγκλημα;

Εισαγγ: Η Ελλάδα, είναι μια χώρα στην οποία πράγματι μπορεί να «επενδύσει» το οργανωμένο έγκλημα. Επίσης, η χώρα σας, χρησιμοποιείται ήδη συχνά για να διευκολύνεται η διαφυγή των εμπόρων ναρκωτικών.

Διαβάστε επίσης: 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ: #εισαγγελέας #Ιταλία #Μαφία #Νικόλα Γκρατέρι #Ντραγκέτα