Με επιστολή της στο υπουργείο Παιδείας η Ε.Σ.Α.μεΑ, κατέθεσε τα αιτήματα του αναπηρικού κινήματος της χώρας καθώς και τις προτάσεις της για την καθολική ένταξη όλων των ατόμων με αναπηρία, συμπεριλαμβανομένων και των ατόμων με βαριά αναπηρία, στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας.
Οι παθογένειες, οι αδυναμίες και τα προβλήματα του συστήματος εκπαίδευσης των ατόμων με αναπηρία και ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, σε όλες ανεξαιρέτως τις βαθμίδες του, έχουν αποτελέσει διαχρονικά αντικείμενο ευρείας ανάλυσης από την πολιτεία, τους φορείς των εκπαιδευτικών και τους φορείς που εκπροσωπούν τα άτομα με αναπηρία και τις οικογένειές τους στο σύνολό τους.
Δυστυχώς, κατά τη διάρκεια της τελευταίας πενταετούς οικονομικής κρίσης, οι αδυναμίες και τα προβλήματα του συστήματος εκπαίδευσης για τα άτομα με αναπηρία οξύνθηκαν ακόμη περισσότερο, εξαιτίας της μείωσης των ήδη χαμηλών κονδυλίων που διαχρονικά κατευθύνονται στην εκπαίδευση των ατόμων με αναπηρία. Η διαρκής αυτή υποχρηματοδότηση, σε συνδυασμό με το ελλιπές θεσμικό πλαίσιο που διέπει το σύστημα εκπαίδευσης των ατόμων με αναπηρία και με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, απαιτεί από μέρους της νέας ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας να προχωρήσει στο σχεδιασμό και στην εφαρμογή ενός σχεδίου ουσιαστικής θεσμικής και διαδικαστικής ανασυγκρότησής του΄
Η λήψη μέτρων και πολιτικών ικανών να οδηγήσουν στην ισότιμη και καθολική ένταξη των ατόμων με αναπηρία στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας απαιτεί:
· Σύσταση Ειδικής Γραμματείας Εκπαίδευσης Ατόμων με Αναπηρία στο Υπουργείο Παιδείας.
· Την αναβάθμιση της Διεύθυνσης Ειδικής Αγωγής σε Γενική Διεύθυνση Εκπαίδευσης Ατόμων με Αναπηρία, και τη διάρθρωσή της σε διευθύνσεις και τμήματα, ώστε να αποκτήσει η εκπαίδευση των ΑμεΑ ουσιαστική διοίκηση από την Κεντρική Υπηρεσία του Υπουργείου.
· Σήμερα, η Διεύθυνση της Ειδικής Αγωγής είναι με γυρισμένη την πλάτη της στο μέλλον, χωρίς να ευθύνονται οι άνθρωποι που υπηρετούν σε αυτήν, αφού η δομή της είναι απαρχαιωμένη και ανήκει στο παρελθόν.
· Τη σύσταση τμήματος ψηφιακής και ηλεκτρονικής προσβασιμότητας Εκπαίδευσης Ατόμων με Αναπηρία στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ».
· Τη σύσταση τμήματος Θεμάτων Εκπαίδευσης και Επαγγελματικής Κατάρτισης Ατόμων με Αναπηρία στον ΕΟΠΠΕΠ.
Η επιστολή:
«Προς: κ. Αρ. Μπαλτά, Υπουργό Παιδείας
Υπόμνημα της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία με θέμα: «Προτάσεις της Ε.Σ.Α.μεΑ. για την πλήρη αναμόρφωση του συστήματος εκπαίδευσης των ατόμων με αναπηρία»
Κοιν: «Πίνακας Αποδεκτών»
Κύριε Υπουργέ,
Η Ε.Σ.Α.μεΑ. για άλλη μια φορά εκφράζει τα συγχαρητήριά της για την ανάληψη των καθηκόντων σας στη θέση του Υπουργού Παιδείας και εύχεται καλή επιτυχία στο δύσκολο και επίπονο έργο σας, προσδοκώντας ταυτόχρονα στη στενή συνεργασία των εκπροσώπων της με εσάς και τους συνεργάτες σας.
Οι παθογένειες, οι αδυναμίες και τα προβλήματα του συστήματος εκπαίδευσης των ατόμων με αναπηρία και ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, σε όλες ανεξαιρέτως τις βαθμίδες του, έχουν αποτελέσει διαχρονικά αντικείμενο ευρείας ανάλυσης από την πολιτεία, τους φορείς των εκπαιδευτικών και τους φορείς που εκπροσωπούν τα άτομα με αναπηρία και τις οικογένειές τους στο σύνολό τους.
Δυστυχώς, κατά τη διάρκεια της τελευταίας πενταετούς οικονομικής κρίσης, οι αδυναμίες και τα προβλήματα του συστήματος εκπαίδευσης για τα άτομα με αναπηρία οξύνθηκαν ακόμη περισσότερο, εξαιτίας της μείωσης των ήδη χαμηλών κονδυλίων που διαχρονικά κατευθύνονται στην εκπαίδευση των ατόμων με αναπηρία. Η διαρκής αυτή υποχρηματοδότηση, σε συνδυασμό με το ελλιπές θεσμικό πλαίσιο που διέπει το σύστημα εκπαίδευσης των ατόμων με αναπηρία και ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, απαιτεί από μέρους της νέας ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας να προχωρήσει στο σχεδιασμό και στην εφαρμογή ενός σχεδίου ουσιαστικής θεσμικής και διαδικαστικής ανασυγκρότησής του, όπως επιτάσσει το άρθρο 24 «Εκπαίδευση» της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, η οποία μαζί με το προαιρετικό της πρωτόκολλο κυρώθηκε από τη Βουλή με τη ψήφιση του νόμου 4074/2012.
Η Ε.Σ.Α.μεΑ. , στη συνέχεια του παρόντος εγγράφου της καταθέτει το σύνολο των αιτημάτων όπως και των στοχευμένων προτάσεών της, σκοπεύοντας στην καθολική ένταξη όλων των ατόμων με αναπηρία, συμπεριλαμβανομένων και των ατόμων με βαριά αναπηρία στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας.
Η Ε.Σ.Α.μεΑ. καταρχάς ζητάει από μέρους της νέας πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας την υλοποίηση πάγιου αιτήματός της, που αφορά στην εκπροσώπηση της Ε.Σ.Α.μεΑ. στα κέντρα λήψης μέτρων, πολιτικών και αποφάσεων που αφορούν στο σύστημα εκπαίδευσης των ατόμων με αναπηρία, επισημαίνοντας ότι η επιστημονική γνώση και η εμπειρία των εκπροσώπων της έχει βοηθήσει την πολιτεία και την κοινωνία στην κατανόηση των θεμάτων που αφορούν άμεσα ή έμμεσα στην αναπηρία.
Η λήψη μέτρων και πολιτικών ικανών να οδηγήσουν στην ισότιμη και καθολική ένταξη των ατόμων με αναπηρία στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας απαιτεί :
• Τη σύσταση Ειδικής Γραμματείας Εκπαίδευσης Ατόμων με Αναπηρία στο Υπουργείο Παιδείας.
• Σχόλιο: Εάν ήταν ώριμη η πράξη της σύστασης αυτής της Γραμματείας στο τέλος της δεκαετίας του 1980, ακόμα πιο ώριμη είναι στην τρέχουσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από βαθύτατες οικονομικές και κοινωνικές αλλαγές.
• Την αναβάθμιση της Διεύθυνσης Ειδικής Αγωγής σε Γενική Διεύθυνση Εκπαίδευσης Ατόμων με Αναπηρία, και τη διάρθρωσή της σε διευθύνσεις και τμήματα, ώστε να αποκτήσει η εκπαίδευση των ΑμεΑ ουσιαστική διοίκηση από την Κεντρική Υπηρεσία του Υπουργείου.
• Σήμερα, η Διεύθυνση της Ειδικής Αγωγής είναι με γυρισμένη την πλάτη της στο μέλλον, χωρίς να ευθύνονται οι άνθρωποι που υπηρετούν σε αυτήν, αφού η δομή της είναι απαρχαιωμένη και ανήκει στο παρελθόν.
• Τη σύσταση Τμήματος Εκπαίδευσης Ατόμων με Αναπηρία στο Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής.
• Τη σύσταση τμήματος ψηφιακής και ηλεκτρονικής προσβασιμότητας Εκπαίδευσης Ατόμων με Αναπηρία στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ».
• Τη σύσταση τμήματος Θεμάτων Εκπαίδευσης και Επαγγελματικής Κατάρτισης Ατόμων με Αναπηρία στον ΕΟΠΠΕΠ.
Στην κορωνίδα της ατζέντας των αιτημάτων μας θέτουμε την αύξηση των πόρων για την Εκπαίδευση των ατόμων με αναπηρίες και ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, σε συνάρτηση με τον εξυπηρετούμενο πληθυσμό και τις ειδικές απαιτήσεις των μαθητών και την ορθολογική απορρόφηση των πόρων.
Οι προτάσεις που κατατίθενται αμέσως πιο κάτω στοχεύουν στη λήψη θεσμικών μέτρων για την πλήρη αναμόρφωση του συστήματος εκπαίδευσης των ατόμων με αναπηρία και στη λήψη άμεσων κατεπειγόντων μέτρων, προκειμένου να επιλυθούν τα προβλήματα που παρουσιάζονται την τρέχουσα σχολική χρονιά σε όλες τις εκπαιδευτικές δομές που παρέχουν εκπαίδευση στα άτομα με αναπηρία.
Πυλώνας Α: Θεσμική αναμόρφωση του συστήματος εκπαίδευσης των ατόμων με αναπηρία όλων των βαθμίδων του.
Το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο που διέπει τον πολύπαθο χώρο της εκπαίδευσης των ατόμων με αναπηρία αποτελείται από πανσπερμία διατάξεων στις οποίες χρησιμοποιούνται αδόκιμοι και αναχρονιστικοί όροι που έρχονται σε ρητή αντίθεση με το άρθρο 24 «Εκπαίδευση» της Διεθνούς Σύμβασης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία που κυρώθηκε από το σύνολο των μελών του Ελληνικού Κοινοβουλίου με τη ψήφιση του ν.4074/2012 (π.χ. ό όρος ειδική αγωγή).
Οι νόμοι που αφορούν στην παροχή εκπαιδευτικών υπηρεσιών στα άτομα με αναπηρία, δυστυχώς σχεδιάστηκαν χωρίς να αναπτυχθεί ουσιαστικός διάλογος με τους εκπαιδευτικούς φορείς και τους φορείς του αναπηρικού κινήματος, ενώ πλήθος θεσπισμένων διατάξεων παραμένουν ανεφάρμοστες. Το διαχρονικό αίτημα της Ε.Σ.Α.μεΑ. για τον έλεγχο και την αξιολόγηση των νομοθετημάτων που αφορούν στην εκπαίδευση των ατόμων με αναπηρία έχει παραμείνει ανεκπλήρωτο.
Κύριε Υπουργέ,
Η Ε.Σ.Α.μεΑ. ταυτόχρονα με την έναρξη ουσιαστικού διαλόγου για την πλήρη αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου που διέπει το σύστημα εκπαίδευσης των ατόμων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις ζητάει τη λήψη κατεπειγόντων μέτρων για τη διευθέτηση προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία στη φετινή σχολική χρονιά.
Πυλώνας 2: Κατεπείγοντα μέτρα για την εύρυθμη λειτουργία των εκπαιδευτικών δομών που παρέχουν εκπαιδευτικές υπηρεσίες στα άτομα με αναπηρία (ΣΜΕΑΕ, Τμήματα ένταξης, ΕΕΕΕΚ, ΣΕΚ-ΙΕΚ).
1. Να προκηρυχθεί άμεσα ο ειδικός διαγωνισμός του ΑΣΕΠ για την ειδική εκπαίδευση, βάσει και των ρυθμίσεων που συμπεριλήφθηκαν στο ν. 3848/2010 «Αναβάθμιση του ρόλου του εκπαιδευτικού». Η στελέχωση των σχολείων ειδικής εκπαίδευσης με εκπαιδευτικό προσωπικό που συνίσταται από αναπληρωτές εκπαιδευτικούς αποδεικνύει την ολιγωρία της πολιτείας να παρέχει ισότιμη και ποιοτική εκπαίδευση στα άτομα με αναπηρία.
2. Να μονιμοποιηθούν οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί που παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε ΣΜΕΑΕ, αναγνωρίζοντας ότι η τοποθέτηση αναπληρωτών εκπαιδευτικών στις σχολικές μονάδες ειδικής εκπαίδευσης απαξιώνει και υποβαθμίζει την εκπαίδευση των μαθητών με αναπηρία.
3. Άμεση κάλυψη των κενών που παρουσιάζονται στην παράλληλη στήριξη μέσω της στελέχωσης των σχολείων ειδικής εκπαίδευσης και των τμημάτων ένταξης με δασκάλους εκπαιδευτικούς που θα παρέχουν την κατάλληλη παράλληλη στήριξη και συνεκπαίδευση στους μαθητές με αναπηρία, σύμφωνα και με την παρ. 1 του άρθρου 6 του ν. 3699/08.
4. Να καλυφθούν οι ανάγκες των μαθητών που δεν αυτοεξυπηρετούνται με τη στήριξη και παρουσία Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού (Ε.Β.Π.), ανάλογα με το είδος της αναπηρίας τους και τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες τους, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 6 του ν. 3699/08.
5. Να προσληφθούν σχολικοί νοσηλευτές για την κάλυψη των υγειονομικών αναγκών μαθητών με χρόνιες παθήσεις για να σταματήσει το φαινόμενο άρνησης από μέρους των διευθυντών και εκπαιδευτικού προσωπικού των σχολείων να εγγράφουν μαθητές με χρόνια νοσήματα.
6. Να ιδρυθούν νέες ΣΜΕΑΕ εξειδικευμένες ανά κατηγορία αναπηρίας, προκειμένου να εφαρμόζονται ανάλογα αναλυτικά προγράμματα, και να υπάρχει η απαραίτητη υλικοτεχνική υποδομή και η στελέχωση από εξειδικευμένο προσωπικό. Για το σκοπό αυτό απαιτείται να καθιερωθούν βάσεις δεδομένων που θα ανανεώνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα για τις βαριές αναπηρίες και τη συχνότητα που εμφανίζονται ανά γεωγραφική περιοχή, ώστε να καταγραφούν οι εκπαιδευτικές ανάγκες και βάσει αυτών να προβλεφθεί ίδρυση νέων ΣΜΕΑΕ.
7. Άμεση σύσταση των Γνωμοδοτικών Επιτροπών του άρθρου 2 του ν. 3699/2008 για την παρακολούθηση της φυσικής και ηλεκτρονικής προσβασιμότητας των εκπαιδευτικών δομών, μέχρι να συσταθούν τα τμήματα στο ινστιτούτο «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ» και στον ΕΟΠΠΕΠ που αναφέρουμε πιο πάνω.
8. Να γίνει πράξη το ολοήμερο σχολείο και για τους μαθητές με αναπηρία, μέσω της διεύρυνσης ωραρίου και στις ΣΜΕΑΕ, όπως ισχύει, άλλωστε, και για τα σχολεία Γενικής Εκπαίδευσης.
9. Να καταρτιστούν αναλυτικά προγράμματα σπουδών και να καταστεί υποχρεωτική εφαρμογή τους σε όλες τις ΣΜΕΑΕ και τα τμήματα ένταξης.
10. Κατά την έναρξη της επόμενης σχολικής χρονιάς να μην επαναληφθεί το φαινόμενο μη έγκαιρης παράδοσης των σχολικών βιβλίων στα σχολεία που φοιτούν μαθητές με αναπηρία.
11. Να αποσυρθεί η διάταξη του Ν.3699/2008, όπου οι διδακτορικοί/μεταπτυχιακοί τίτλοι σπουδών προηγούνται του βασικού τίτλου σπουδών στην Ειδική Αγωγή και της προϋπηρεσίας εκπαιδευτικών στην εκπαίδευση των ατόμων με αναπηρία.
12. Να βελτιωθεί η πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία σε όλες τις κτιριακές υποδομές και να καταστεί προσβάσιμη κάθε ιστοσελίδα του Υπουργείου Παιδείας και των εποπτευόμενων φορέων του.
13. Να εκπονηθούν άμεσα προγράμματα δράσης για την ενίσχυση των Ε.Ε.Ε.Ε.Κ.
14. Να στελεχωθούν τα Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. με εξειδικευμένους εκπαιδευτές, ειδικούς επιστήμονες κ.λπ.
15. Να αξιοποιηθούν οι δυνατότητες του Επιχειρησιακού Προγράμματος ¨Εκπαίδευση & Δια Βίου Μάθηση¨ για την αναβάθμιση και τη βελτίωση των Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. και να καταρτιστούν προγράμματα επιμόρφωσης για δασκάλους/εκπαιδευτικούς.
16. Να αναβαθμιστεί ο ρόλος των υπηρεσιών διάγνωσης και αξιολόγησης των ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών των μαθητών με αναπηρία. Τα ΚΕΔΔΥ συνεχίζουν να χαρακτηρίζονται στο εν’ λόγω νομοσχέδιο από διευρυμένη παροχή συμβουλευτικών και υποστηρικτικών υπηρεσιών, η οποία καθίσταται κενή περιεχόμενου εάν δεν προβλεφθεί στελέχωσή τους με επαρκές ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό, εξειδικευμένο ανά κατηγορία αναπηρίας. Προς αυτή την κατεύθυνση απαιτείται η λήψη στοχευμένων και όχι αποσπασματικών μέτρων για την αντιμετώπιση των επιμορφωτικών αναγκών των εκπαιδευτικών σε θέματα ειδικής εκπαίδευσης για κάθε κατηγορία αναπηρίας.
17. Να αναμορφωθεί το θεσμικό πλαίσιο που διέπει την οργάνωση και λειτουργία των ΣΕΚ – ΙΕΚ ατόμων με αναπηρία και να προβλεφθούν νέες ομάδες προσανατολισμού ανά κατηγορία αναπηρίας, όπως και μέτρα διευκόλυνσης των αποφοίτων με αναπηρία στην αγορά εργασίας, βάσει των αποκτηθέντων εξειδικευμένων γνώσεων τους.
18. Να θεσπιστεί σε συνεργασία με το Υπουργείο Εσωτερικών ένα δωρεάν και ασφαλές σύστημα μετακίνησης των μαθητών με αναπηρία, σύμφωνα με τις εμπεριστατωμένες προτάσεις της Ε.Σ.Α.μεΑ. και της Π.Ο.Σ.Γ.Κ.Α.μεΑ. όπου το Υπουργείο Παιδείας θα πρέπει απαραίτητα να έχει επιτελικό ρόλο.
Πυλώνας 3: Λήψη κατεπειγόντων μέτρων για την επαγγελματική αποκατάσταση των εκπαιδευτικών με αναπηρία σε όλες τις βαθμίδες του εκπαιδευτικού συστήματος.
• Επαναφορά του πίνακα Α, ο οποίος καταργήθηκε από την προηγούμενη πολιτική ηγεσία, με άκριτο και αυθαίρετο τρόπο με τις διατάξεις του ν. 4183/2013. Η επαναφορά του ζητείται για την κατά προτεραιότητα πρόσληψη των εκπαιδευτικών με αναπηρία και εκπαιδευτικών γονέων ατόμων με αναπηρία, του ειδικού εκπαιδευτικού προσωπικού και του ειδικού βοηθητικού προσωπικού που είναι άτομα με αναπηρία και γονείς ατόμων με βαριές αναπηρίες.
• Να κατατεθεί διάταξη, με την οποία θα προβλέπεται η κατά προτεραιότητα σε ποσοστό 10% πρόσληψη εκπαιδευτικών, που η αναπηρία τους αξιολογείται με ποσοστό 50% και άνω στο σύστημα γενικής εκπαίδευσης.
• Να καταργηθούν ρατσιστικές αναχρονιστικές διατάξεις, με τις οποίες καθορίζεται η τοποθέτηση εκπαιδευτικών τυφλών, κωφών, τετραπληγικών – παραπληγικών σε αντίστοιχες σχολικές μονάδες τυφλών, κωφών, παραπληγικών – τετραπληγικών.
• Να αναμορφωθεί το αναχρονιστικό Π.Δ. 50/1996, το οποίο διέπει το σύστημα μεταθέσεων, αποσπάσεων εκπαιδευτικών με αναπηρίες και εκπαιδευτικών που είναι γονείς ατόμων με αναπηρία, σύμφωνα με τις επιταγές των άρθρου 27 «Απασχόληση» της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία. Οι διατάξεις που αφορούν στα κριτήρια και στις προϋποθέσεις των μεταθέσεων εκπαιδευτικών με αναπηρία και εκπαιδευτικών γονέων ατόμων με αναπηρία βρίθουν από αναχρονιστικούς όρους για την αναπηρία και δεν λαμβάνουν μέριμνα για εκπαιδευτικούς που ανήκουν σε σοβαρές και μόνιμες κατηγορίες αναπηρίας.
• Άμεση άρση των διατάξεων του άρθρου 82 του ν. 4172/2013 με τις οποίες καταργήθηκαν ειδικότητες εκπαιδευτικών όπως φυσικοθεραπευτές, εργοθεραπευτές και λοιπές τεχνικές ειδικότητες. Να κατατεθεί, σε συνεργασία με το συναρμόδιο Υπουργείο, άμεσα τροπολογία, ώστε να εξαιρεθούν από τις διατάξεις του άρθρου 82 του ν. 4172 /2013 οι εκπαιδευτικοί ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης όλων των ειδικοτήτων, με τον αντίστοιχο κωδικό γενικής αγωγής και εκπαίδευσης και προέκταση «50» και να επανασυσταθούν οι καταργούμενες οργανικές θέσεις τους. Με τις διατάξεις του άρθρου 82 τέθηκαν σε διαθεσιμότητα ακόμα και εκπαιδευτικοί με αναπηρίες που παρείχαν εξειδικευμένες εκπαιδευτικές υπηρεσίες σε μονάδες ειδικής εκπαίδευσης των Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. και Τ.Ε.Ε. (Κεραμικής, Χειροτεχνίας, Αγγειοπλαστικής, Μεταξοτυπίας, Βιβλιοδεσίας).
Πυλώνας 4: Επιμόρφωση σε θέματα αναπηρίας όλων των εκπαιδευτικών που παρέχουν εκπαίδευση σε όλες τις δομές της γενικής και ειδικής εκπαίδευσης.
Ανεπαρκής παραμένει η επιμόρφωση του διδακτικού προσωπικού των γενικών σχολείων σε θέματα εκπαίδευσης ατόμων με αναπηρία. Επίσης, ολοκληρωτική έλλειψη παρατηρείται στο θέμα της υποχρεωτικής κατάρτισης – εκπαίδευσης -μετεκπαίδευσης – επιμόρφωσης σε θέματα εκπαίδευσης ατόμων με αναπηρία των εκπαιδευτικών Β/Βάθμιας εκπαίδευσης.
Προτάσεις:
Εάν η πολιτεία στοχεύει στην ουσιαστική αναμόρφωση του εκπαιδευτικού συστήματος για τα άτομα με αναπηρία, θα πρέπει να προχωρήσει στη θέσπιση διατάξεων με τις οποίες :
• Θα καθοριστεί για τους εκπαιδευτικούς της Β/Βάθμιας Εκπαίδευσης, ως υποχρεωτική η εκπαίδευση – μετεκπαίδευση – επιμόρφωση σε θέματα εκπαίδευσης ατόμων με αναπηρία και ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
• Θα καθοριστεί το μέτρο της υποχρεωτικής εκπαίδευσης των φοιτητών προπτυχιακού επιπέδου σε θέματα εκπαίδευσης ατόμων με αναπηρία και ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Εύλογα τίθεται το ερώτημα, πώς ο εκπαιδευτικός, που δεν έχει γνώσεις στο γνωστικό αντικείμενο της εκπαίδευσης των ατόμων με αναπηρία, θα μπορέσει να εντάξει κοινωνικά, συναισθηματικά αλλά και γνωστικά τους μαθητές με αναπηρία και μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες (με ΔΕΠ/Υ, με δυσλεξία, με αυτισμό κτλ.) στο γενικό σχολείο; Πως θα προσαρμόσει τα Αναλυτικά Προγράμματα στις εκπαιδευτικές ανάγκες των ατόμων με αναπηρία και πως θα επιλέξει γόνιμες μεθόδους διδασκαλίας για μαθητές με συγκεκριμένες ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες;
Πυλώνας 5: Αναμόρφωση του συστήματος μετεγγραφών φοιτητών με αναπηρία και φοιτητών οικογενειών που έχουν στους κόλπους τους ένα τουλάχιστον μέλος με αναπηρία.
Το Υπουργείο Παιδείας, με όλες τις διατάξεις που έχει θεσπίσει έως και σήμερα αγνοεί επιδεικτικά τις αντικειμενικές οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν εκείνοι οι φοιτητές που είναι άτομα με αναπηρία ή έχουν στην οικογένειά τους ένα τουλάχιστον μέλος με αναπηρία.
Η Ε.Σ.Α.μεΑ. και οι φορείς μέλη της έχουν αναδείξει τα έντονα οικονομικά προβλήματα των οικογενειών που έχουν στους κόλπους τους άτομα με αναπηρία, επισημαίνοντας ότι οι φοιτητές αυτών των οικογενειών σε πολλές περιπτώσεις διακόπτουν ακόμα και τη φοίτησή τους.
Φοιτητές που οι γονείς τους με βαριές αναπηρίες όπως καρκινοπαθείς, μεταμοσχευμένοι συμπαγών οργάνων, αιμορροφιλικοί, θαλασσαιμικοί και άλλες αναπηρίες δεν εντάσσονται στις υποτυπώδεις ευνοϊκές ρυθμίσεις της κείμενης νομοθεσίας.
Η τελευταία διάταξη του άρθρου 53 του ν. 4264/2014 βρίθει από αδόκιμες και αντιεπιστημονικές ορολογίες δημιουργώντας προβλήματα στην εφαρμογή της.
Η περ. γγ. της παρ. 1 του άρθρου 53 αναφέρει : «γ.γ.) με γονείς, τέκνα, αδέλφια, συζύγους που είναι τυφλοί ή κωφάλαλοι ή νεφροπαθείς, που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση ή πάσχουν από μυϊκή δυστροφία Duchenne ή ανήκουν στην κατηγορία ατόμων ειδικών αναγκών επειδή έχουν κινητικά προβλήματα οφειλόμενα σε αναπηρία άνω του 67%»
Αντιληπτό είναι ότι η ανωτέρω διάταξη έχει σοβαρές ελλείψεις αλλά και σοβαρά λάθη στην ορολογία, η οποία δεν συνάδει με τη σύγχρονη ορολογία που έχουν υιοθετήσει τα ΚΕΠΑ στις γνωματεύσεις αναπηρίας που χορηγούν.
Συνοπτικά αναφέρουμε τα παρακάτω σχετικά με τη διάταξη:
• Προστατεύει φοιτητές που οι γονείς τους ανήκουν σε εξαιρετικά περιορισμένο αριθμό κατηγοριών αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης.
• Χρησιμοποιεί ορολογίες που έρχονται σε αντίθεση με σύγχρονους και δόκιμους όρους, οι οποίοι έχουν υιοθετηθεί και από τον ισχύον Πίνακα Προσδιορισμού της αναπηρίας. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι οι κωφοί αναφέρονται ως κωφάλαλοι. Η διάταξη εντάσσει τους νεφροπαθείς υπό αιμοκάθαρση αγνοώντας ότι η χρόνια νεφροπάθεια τελικού σταδίου αφορά νεφροπαθείς που υπόκεινται εκτός της αιμοκάθαρσης και σε περιτοναϊκή κάθαρση και σε μεταμόσχευση νεφρού.
• Δεν προστατεύει φοιτητές που οι γονείς τους πάσχουν από σοβαρές παθήσεις όπως Θαλασσαιμία (ομόζυγος μεσογειακή αναιμία, δρεπανοκυτταρική αναιμία, μικρο – δρεπανοκυτταρική), καρκινοπαθείς, βαριές ψυχικές παθήσεις, μεταμοσχευθέντες συμπαγών οργάνων κ.λπ, αλλά προστατεύει τους φοιτητές που οι γονείς τους πάσχουν από τη νόσο Duchenne. Το γεγονός αυτό αποδεικνύει το φωτογραφικό χαρακτήρα της διάταξης που αναπαράγεται επί σειρά ετών.
• Δεν προβλέπονται ευνοϊκές ρυθμίσεις για φοιτητές των οποίων οι οικογένειες έχουν στη φροντίδα τους άτομα με βαριές αναπηρίες και πολλαπλές αναπηρίες όπως νοητική υστέρηση, σύνδρομο down, αυτισμό, εγκεφαλική παράλυση, βαριές κινητικές και πολλαπλές αναπηρίες, παρόλο που είναι γνωστό σε όλη την κοινωνία ότι αυτές οι οικογένειες επιβαρύνονται με δυσβάστακτα έξοδα για να καλύψουν τις ανάγκες της αναπηρίας του παιδιού τους. Αυτές τις οικογένειες, ο νομοθέτης ουδέποτε τις προστάτεψε, με αποτέλεσμα οι φοιτητές που έχουν αδέλφια με αναπηρία να εγκαταλείπουν τις σπουδές τους.
Από τη νέα ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας ζητούμε έστω και την τελευταία στιγμή να προχωρήσετε στη συμπλήρωση της τροπολογίας ως εξής:
Η περ. γγ) της παρ. 1 του άρθρου 53 του ν. 4264/2014 (Α΄118) αντικαθίσταται ως εξής:
«γγ) φοιτητές που είναι οι ίδιοι άτομα με αναπηρία ή χρόνια πάθηση με ποσοστό αναπηρίας 50% ανεξαρτήτως εάν η αναπηρία εμφανίστηκε προ ή μετά το χρόνο εισαγωγής τους στη σχολή που εισήχθησαν, φοιτητές με γονείς, συζύγους που έχουν ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67% ανεξαρτήτου κατηγορίας αναπηρίας και φοιτητές που η οικογένειά τους έχει προστατευόμενο μέλος άτομο με νοητική αναπηρία, σύνδρομο down, αυτισμό, εγκεφαλική παράλυση βαριές και πολλαπλές αναπηρίες και χρόνιες παθήσεις με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67%»
Κύριε Υπουργέ,
Αναμένουμε ότι στην πρώτη συνάντηση των εκπροσώπων της Ε.Σ.Α.μεΑ. με εσάς και τους εκπροσώπους σας θα τεθούν οι βάσεις για ένα ουσιαστικό και γόνιμο διάλογο, ώστε το εκπαιδευτικό σύστημα να λειτουργήσει χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς για τους μαθητές με αναπηρία και τους εργαζόμενους εκπαιδευτικούς με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις σε αυτό.
Με εκτίμηση
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Ι. ΒΑΡΔΑΚΑΣΤΑΝΗΣ ΧΡ. ΝΑΣΤΑΣ
ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΠΟΔΕΚΤΩΝ
– Γραφείο Πρωθυπουργού της χώρας, κ. Αλ. Τσίπρα
– Γραφείο Υπουργού Επικρατείας, κ. Αλ. Φλαμπουράρη
– Γραφείο Υπουργού Επικρατείας, κ. Ν. Παππά
– Γραφείο Αναπληρωτή Υπουργού Παιδείας, κ. Α. Κουράκη
– Γενικό Γραμματέα Υπουργείου Παιδείας, κ. Δημ. Χασάπη
– Δ/νση Ειδικής Αγωγής
– Πρόεδρο και Μέλη Διαρκούς Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής
– Φορείς – Μέλη Ε.Σ.Α.μεΑ.»
