Σε εξαιρετικά δεινή θέση βρίσκονται χιλιάδες συνταξιούχοι, οι οποίοι βλέπουν τα χρήματα που πιστώνονται στον τραπεζικό λογαριασμό τους να μειώνονται τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερο.

Το Μέγαρο Μαξίμου ευελπιστεί ότι δεν θα χρειαστεί να ενεργοποιήσει τους «κόφτες», οι οποίοι έχουν ήδη περάσει από τη Βουλή

Παράγοντες του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο νέων περικοπών, καθώς υπάρχουν δύο «κόφτες», οι οποίοι μπορούν ανά πάσα στιγμή να ενεργοποιηθούν εφόσον διαπιστωθούν αποκλίσεις όσον αφορά στη συνταξιοδοτική δαπάνη και στο ετήσιο πλεόνασμα. Με τους δανειστές να εμφανίζονται ανυποχώρητοι σε ότι αφορά στην τήρηση των δημοσιονομικών στόχων που έχουν τεθεί βάσει τρίτου μνημονίου, το Μέγαρο Μαξίμου ευελπιστεί ότι δεν θα χρειαστεί να ενεργοποιήσει τους «κόφτες». Ωστόσο, κάτι τέτοιο θεωρείται εξαιρετικά πιθανό, από τη στιγμή μάλιστα που οι θεσμοί διαμηνύουν διαρκώς πως οι περικοπές στις συντάξεις αποτελούν τον ασφαλέστερο τρόπο εξοικονόμησης χρημάτων στα κρατικά ταμεία από τις αυξήσεις στους έμμεσους φόρους και τις μειώσεις στους μισθούς.

Στο άρθρο 14 του νέου ασφαλιστικού νόμου προβλέπεται «ρήτρα αυτόματων μειώσεων» σε περίπτωση που δεν επαρκεί η προβλεπόμενη ανά έτος συνταξιοδοτική δαπάνη, την ώρα που οι αρμόδιοι φορείς υποχρεούνται κάθε τρία χρόνια να εκπονούν μελέτες για τη βιωσιμότητα του Ασφαλιστικού. Ειδικότερα, «από την 1/1/2017 και ανά τριετία η Εθνική Αναλογιστική Αρχή εκπονεί υποχρεωτικά αναλογιστικές μελέτες, οι οποίες επικυρώνονται από την Επιτροπή Οικονομικής Πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με αντικείμενο τη συνεχή παρακολούθηση της εξέλιξης της εθνικής συνταξιοδοτικής δαπάνης».

Κι όλα αυτά ενώ ήδη 311.680 συνταξιούχοι σε 11 ασφαλιστικά ταμεία έλαβαν στις Αρχές Αυγούστου νέες «πετσοκομμένες» συντάξεις λόγω επανυπολογισμού, ενώ τον Σεπτέμβριο ακολουθούν άλλοι 924.345 δικαιούχοι (ΕΤΕΑΜ, εμποροϋπαλλήλων, ΔΕΗ, τραπεζών, ναυτικών πρακτόρων κ.α.).

Αυτόματες μειώσεις

Σύμφωνα με δημοσίευμα στην εφημερίδα «Ημερησία», προβλέπεται πως «το ύψος των δαπανών για την εθνική, την αναλογική και την επικουρική σύνταξη, προβαλλόμενο έως το έτος 2060, δεν πρέπει να υπερβαίνει το περιθώριο αύξησης των 2,5 ποσοστιαίων μονάδων του ΑΕΠ, με έτος αναφοράς το 2009, ενώ με ειδικό νόμο ανακαθορίζονται οι συντάξεις με στόχο τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος».

Η μείωση του υφιστάμενου πλαφόν των 1.300 ευρώ (μεικτά) για τις επικουρικές είναι ένα από τα δύο βασικά σενάρια που εξετάζονται σε περίπτωση απόκλισης των στόχων στην ετήσια συνταξιοδοτική δαπάνη​Λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι στην επόμενη διετία αναμένεται να εκδοθούν 132.500 κύριες και 120.000 επικουρικές συντάξεις που παραμένουν σε καθυστέρηση πληρωμής, η συνολική δαπάνη πολύ δύσκολα δεν θα ξεπεράσει το επιτρεπτό όριο, οδηγώντας έτσι σε νέες περικοπές. Κι όλα αυτά χωρίς να υπολογίζονται τυχόν νέες αιτήσεις συνταξιοδότησης. Το ίδιο θα συμβεί αν παρατηρηθεί μείωση των εσόδων από τις ασφαλιστικές εισφορές, από την 1η Ιανουαρίου 2017 και έπειτα, με τη λειτουργία του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης και τη σύνδεση των εισφορών με το φορολογητέο εισόδημα για τους ελεύθερους επαγγελματίες. Αρνητικά προς αυτήν την κατεύθυνση λειτουργεί και η άνοδος των ποσοστών «μαύρης» εργασίας με μισθωτούς και ελεύθερους επαγγελματίες να αποφεύγουν να «εμφανίζονται» σε παραστατικά της εφορίας, βάσει των οποίων στη συνέχεια θα φορολογηθούν.

Δύο σενάρια απορρόφησης των περικοπών

Σε περίπτωση που τα νούμερα δεν βγουν και τα διαθέσιμα χρήματα για την καταβολή των συντάξεων δεν επαρκούν τότε τα βασικά σενάρια κάλυψης της διαφοράς είναι δύο:

Α) μείωση του υφιστάμενου πλαφόν των 1.300 ευρώ (μεικτά) που ήδη εφαρμόζεται φέτος για την περικοπή των επικουρικών συντάξεων.

Β) Αλλαγές στην προσωπική διαφορά που προκύπτει μετά τον επανυπολογισμό των κύριων συντάξεων τόσο για τους παλαιούς όσο και για τους νέους συνταξιούχους. 

«Κόφτης» στα δημοσιονομικά

Παράλληλα, πονοκέφαλο προκαλεί και ο «κόφτης» στα δημοσιονομικά που περιλαμβάνεται στο «συμπληρωματικό μνημόνιο» μεταξύ κυβέρνησης και θεσμών.

Το Μέγαρο Μαξίμου θεωρεί πως ο φετινός στόχος για πλεόνασμα 0,5% του ΑΕΠ είναι εφικτός. Ωστόσο, τα πράγματα γίνονται δυσκολότερο το 2017, όπου ο πήχης ανεβαίνει στο 1,75% του ΑΕΠ, την ώρα που άγνωστο παραμένει αν θα υπάρξει υποχώρηση των δανειστών όσον αφορά στο 2018 και τον… απλησίαστο στόχο του 3,5%.

Διαβάστε επίσης: