Ρεπορτάζ: Παναγιώτης Βλαχουτσάκος
Την παρέμβαση του Αρείου Πάγου και της Εισαγγελίας Εφετών Δυτικής Ελλάδας προκάλεσε η καθυστέρηση που παρατηρείται στην εξέλιξη της έρευνας γύρω από τα οικονομικά πεπραγμένα της Ιεράς Μητρόπολης Αιτωλίας και Ακαρνανίας και της Ιεράς Μονής Παντοκράτορος Αγγελοκάστρου (ελέγχεται από τη Μητρόπολη), οι οποίες τα τελευταία χρόνια βρίσκονται στο μικροσκόπιο της
Δικαιοσύνης για σωρεία οικονομικών παραβάσεων.
Ενώ από τον Φεβρουάριο του 2017 έχουν ασκηθεί βαριές κακουργηματικές διώξεις για απιστία και υπεξαίρεση-μαμούθ άνω του 1,5 εκατ. ευρώ, με τον Συνοδικό μητροπολίτη Κοσμά να βρίσκεται στο επίκεντρο της έρευνας, η υπόθεση εντούτοις φαίνεται να μην προχωρά με τους προβλεπόμενους ρυθμούς, γεγονός που προκάλεσε την αντίδραση του συνηγόρου των μηνυτών κ. Ανδρέα Τσώκου, ο οποίος αποτάθηκε στα ανώτερα κλιμάκια της Δικαιοσύνης ζητώντας την επιτάχυνση της διαδικασίας.
Πράγματι, οι εκκλήσεις του εισακούστηκαν, με τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου να δίνει εντολή επίσπευσης των απαραίτητων ενεργειών και την Εισαγγελία Εφετών Δυτικής Ελλάδας να ορίζει επίκουρο ανακριτή, προκειμένου η δυσώδης υπόθεση να διαλευκανθεί.
Μιλώντας στο zougla.gr για την υπόθεση, ο κ. Τσώκος ανέφερε ότι «όταν εκδόθηκε το πόρισμα των ελεγκτών, υπήρξε προβληματισμός, γι’ αυτό παρακαλέσαμε την ανακρίτρια Μεσολογγίου να επισπεύσει τη διαδικασία. Έχει ασκηθεί ποινική δίωξη κατά του μητροπολίτη Κοσμά και μοναχών που έχουν εμπλακεί σε αυτήν την υπόθεση. Υπάρχουν κι άλλα πρόσωπα εμπλεκόμενα, τα οποία είναι ιδιώτες. Υπάρχουν προβλήματα σε κατασκηνώσεις, σε μισθώσεις γεωργικών εδαφών κι άλλα. Η υπόθεση έχει καθυστερήσει, με αποτέλεσμα να έχει προβληματιστεί ο κόσμος».
Παράλληλα, ο κ. Τσώκος τόνισε μεταξύ άλλων πως «αυτήν τη στιγμή η κυρία ανακρίτρια έχει τελειώσει τις καταθέσεις των μαρτύρων κατηγορίας και από τον Μάρτιο μέχρι σήμερα, παρά τις οχλήσεις μας, δεν έχει γίνει κάποια κίνηση. Πληροφορήθηκα, όμως, ότι πρόκειται να διοριστεί επίκουρος ανακριτής, ώστε να επισπευσθεί η έρευνα».
Οι αντιδράσεις για την καθυστέρηση στην εξέλιξη της υπόθεσης είναι δικαιολογημένες, καθώς πρόκειται για έναν ιδιαίτερα «καυτό» φάκελο, από τον οποίο καταδεικνύεται πως, καμιά φορά, τα ράσα δεν κάνουν τον παπά, αλλά το αντίθετο. Ότι δηλαδή, σε κάποιες περιπτώσεις, τα ράσα αποτελούν ασπίδα και προκάλυμμα έκνομων ενεργειών.
Ας γίνουμε, όμως, πιο συγκεκριμένοι…
Η Σύνοδος έθεσε την υπόθεση στο αρχείο
Το 2013 ο δικηγόρος Ανδρέας Τσώκος, εκπροσωπώντας έναν θεολόγο καταγόμενο από την περιοχή του Αγγελοκάστρου, έναν πρώην γραμματέα της Μητρόπολης Ακαρνανίας καθώς και μία μοναχή, κατέθεσε μηνυτήρια αναφορά για κακοδιαχείριση και υπεξαίρεση.
Την υπόθεση ανέλαβε ο εισαγγελέας Μεσολογγίου, ο οποίος προώθησε την υπόθεση στον πταισματοδίκη Μεσολογγίου, με τον τελευταίο να ζητεί από την Ιερά Σύνοδο να αποστείλει αρμόδια επιτροπή προκειμένου να ελέγξει τα οικονομικά. Εις μάτην.
Η Ιερά Σύνοδος, αφού μελέτησε την υπόθεση, καλύφθηκε από τα υπομνήματα των εμπλεκομένων και αποφάσισε εν τέλει να θέσει την υπόθεση στο αρχείο.
Τότε τη σκυτάλη πήρε η Διεύθυνση Έκτακτων και Ειδικών Ελέγχων του Υπουργείου Οικονομικών, η οποία το 2016 έστειλε δύο στελέχη της να προχωρήσουν σε διαχειριστικό έλεγχο για την περίοδο 2005-2013 και να διαπιστώσουν αν όντως τα όσα καταγγέλλονται έχουν κάποια βάση.
Το πόρισμα των δύο ελεγκτών, το οποίο βρίσκεται στη διάθεση του zougla.gr, ήταν καταπέλτης. Συγκεκριμένα, οι ελεγκτές καταλογίζουν στη Μονή Παντοκράτορος Αγγελοκάστρου έλλειμμα ύψους 63.000 ευρώ, ενώ στη Μητρόπολη Αιτωλοακαρνανίας διαπιστώνουν έλλειμμα που ξεπερνά το 1,5 εκατομμύριο ευρώ.
Ειδικότερα, όπως αναγράφεται στο πόρισμα σχετικά με τη Μονή Παντοκράτορος Αγγελοκάστρου που ελέγχεται από τη Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας, στα βιβλία εσόδων – εξόδων εντοπίστηκαν εγγραφές δαπανών που δεν αντιστοιχούσαν σε παραστατικά καθώς και διάφορα λογιστικοποιημένα έξοδα από τα παραστατικά των οποίων δεν αποδεικνύεται η σχέση τους με τη Μονή. Εντοπίστηκαν επίσης παραστατικά δαπανών που δεν είχαν λογιστικοποιηθεί και, ως εκ τούτου, οι ελεγκτές επισημαίνουν πως δεν ήταν εφικτός ο προσδιορισμός του πραγματικού ύψους των πληρωμών που πραγματοποιήθηκαν κατά την υπό εξέταση περίοδο.
Έδωσαν 239 στρέμματα με 956 ευρώ τον χρόνο
Στο πόρισμα γίνεται ειδική αναφορά και στις μεθοδεύσεις των εγκαλουμένων για τη μίσθωση 239 στρεμμάτων ελαιοστασίου της Μονής σε φυσικά πρόσωπα και τις επιδοτήσεις που έλαβαν από το Δημόσιο χωρίς όμως αυτές να κατατεθούν στο ταμείο της Μονής.
Ειδικότερα, οι ελεγκτές διαπίστωσαν πως η Μονή είχε μισθώσει σε μία μοναχή, η οποία όμως απέκρυπτε την ιδιότητά της και εμφανιζόταν με το κανονικό της όνομα, 239 στρέμματα έναντι 956 ευρώ τον χρόνο, ήτοι 4 ευρώ το στρέμμα ετησίως. Για την καλλιέργεια της γης μάλιστα έλαβε και σχετικές επιδοτήσεις, οι οποίες ουδέποτε κατατέθηκαν στο ταμείο της Μονής.
Σωρεία οικονομικών παραβάσεων στη Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας
Όσον αφορά δε στα οικονομικά της Μητρόπολης Αιτωλίας και Ακαρνανίας, τα πράγματα είναι ακόμη πιο σοβαρά. Και αυτό γιατί οι ελεγκτές του Υπουργείου Οικονομικών διαπίστωσαν «μη σύννομες διαχειριστικές πρακτικές και δαπάνες» εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ, καταλήγοντας στο συμπέρασμα πως υφίσταται έλλειμμα εκατομμυρίων ευρώ.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το πόρισμα, διαπιστώθηκε ότι «δεν τηρούνταν βιβλίο ταμείου, ούτε γινόταν ημερήσια συμφωνία του υπολοίπου του σε σύνταξη σχετικής πράξης, κατά παράβαση των σχετικών προβλέψεων».
Παράλληλα, η ομάδα ελέγχου κάνει λόγο για ένα περιβάλλον οικονομικής διαχείρισης που υποκρύπτει «απόκρυψη εσόδων».
Αναφορικά, δε, με τις τραπεζικές συναλλαγές σημειώνεται στο πόρισμα ότι «διενεργούνταν χωρίς να ακολουθείται κάποια διαδικασία εσωτερικού ελέγχου (για παράδειγμα εγκριτική πράξη του μητροπολίτη ή του μητροπολιτικού συμβουλίου για όσες υπερβαίνουν κάποιο προκαθορισμένο ποσό). Ως αποτέλεσμα, εμφανίζονται πράξεις αναλήψεων και καταθέσεων σημαντικών ποσών (πενταψήφιων ή και εξαψήφιων σε κάποιες περιπτώσεις), χωρίς εγκριτική απόφαση και χωρίς να μπορούν να συνδεθούν με τις εμφανιζόμενες στα βιβλία των επί μέρους διαχειρίσεων εγγραφές εσόδων και εξόδων των αντίστοιχων χρονικών περιόδων».
Μάλιστα, οι επιθεωρητές εντόπισαν δύο τραπεζικούς λογαριασμούς «με τον ΑΦΜ της Ιεράς Μητρόπολης Αιτωλίας και Ακαρνανίας, οι οποίοι δεν αντιστοιχούν σε κάποια διαχείριση. Οι λογαριασμοί αυτοί εμφανίζουν τις κινήσεις για τις οποίες δεν δόθηκε οποιαδήποτε πληροφορία».
Ανύπαρκτες εργασίες σε κατασκήνωση
Ειδική μνεία γίνεται στο πόρισμα και σε κάποιες εργασίες που ανέλαβε να κάνει μία ιδιωτική εταιρεία σε κατασκήνωση της Μητρόπολης Αιτωλίας και Ακαρνανίας.
Για τις εργασίες συνήφθησαν 24 ιδιωτικά συμφωνητικά, ύψους 44.982 ευρώ το καθένα, ήτοι 1.079.568 ευρώ. Από τον έλεγχο, οι ελεγκτές διαπίστωσαν πως οι συμβάσεις ανατέθηκαν στην κατασκευαστική εταιρεία «χωρίς εγκεκριμένη μελέτη, χωρίς διαγνωστική διαδικασία, χωρίς εγγυήσεις καλής εκτέλεσης και χωρίς επίβλεψη». Συνεπώς, επισημαίνουν οι ελεγκτές, οι συμβάσεις είναι μη σύννομες, οπότε οι αντίστοιχες πληρωμές ύψους 1.079.568 ευρώ συνιστούν έλλειμμα!
Η απάντηση της Μητρόπολης
Όταν κατά το παρελθόν είχε δημοσιοποιηθεί η πληροφορία ότι επιτροπή του Υπουργείου Οικονομικών διαπίστωσε οικονομικές παραβάσεις στη Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας, η Μητρόπολη είχε εκδώσει σχετική απάντηση στην οποία ανέφερε πως «καθαρός ουρανός αστραπές δεν φοβάται».
Ειδικότερα, είχε εκδόσει ανακοίνωση στην οποία επεσήμανε πως η Ιερά Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας με αίσθημα πνευματικής ευθύνης απέναντι στους πιστούς, αλλά και προς αποκατάσταση της πραγματικής διάστασης των γεγονότων και την αποφυγή παρανοήσεων, ενημερώνει για τα εξής:
α) Πράγματι στο τέλος του έτους 2016 διενεργήθηκε διαχειριστικός έλεγχος από εντεταλμένους υπαλλήλους του Υπουργείου Οικονομικών. Οι υπηρεσίες της Ιεράς Μητροπόλεώς μας συνεργάστηκαν άψογα με τους ελεγκτές και παρείχαν κάθε απαιτούμενο έγγραφο και πληροφορία προς επιτέλεση του έργου τους.
β) Το πόρισμα των ελεγκτών κατατέθηκε στις αρμόδιες δικαστικές αρχές και πλέον αναμένουμε την αξιολόγησή του από αυτές. Αφού κληθούμε και λάβουμε πλήρη γνώση του φακέλου, θα απαντήσουμε νομίμως και τεκμηριωμένα επί των όποιων αιτιάσεων, παρέχοντας τις απαιτούμενες εξηγήσεις.
γ) Έχουμε εμπιστοσύνη στην Ελληνική Δικαιοσύνη και συνετό θα ήταν όλοι να επιδείξουν υπομονή στη δικαστική κρίση, η οποία μπορεί να αργεί χρονικά, πάντοτε όμως κρίνει με βάση το σύνολο του προσαχθέντος και αποδειχθέντος υλικού και όχι φυσικά με όρους δημοσιότητας και εντυπωσιασμού, όπως συνέβη σε ανάλογες περιπτώσεις που σκανδάλισαν τους πιστούς της Εκκλησίας μας.
δ) Ως γνωστόν, «καθαρός ουρανός αστραπές δεν φοβάται». Το πολύπλευρο πνευματικό, φιλανθρωπικό και κοινωνικό έργο του Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου μας, Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. ΚΟΣΜΑ και κατ΄ επέκταση της Ιεράς Μητροπόλεως, είναι γνωστό και η ευρεία απήχηση και αποδοχή που συναντά μεταξύ των συμπολιτών μας φαίνεται ότι ενοχλεί και πρέπει να αποδομηθεί.
Προσδοκώντας στην Ανάσταση και στη δικαίωση, θα διαβούμε κάθε δύσβατο δρόμο, έχοντας πλήρη εμπιστοσύνη στην Πρόνοια του Θεού, αλλά και στην αδέκαστη Ελληνική Δικαιοσύνη.
Η απάντηση του κ. Τσώκου στην ανακοίνωση της Μητρόπολης
Ο κ. Τσώκος, αναφερόμενος στην παραπάνω ανακοίνωση, είχε απαντήσει τα εξής:.jpg)
Διαβάζοντας κανείς, με καλή προαίρεση και σεβασμό, το Δελτίο Τύπου της Ιεράς Μητροπόλεως Αιτωλίας και Ακαρνανίας που αφορά στην οικονομική διαχείριση της Μητρόπολης, οδηγείται αβίαστα σε κάποιες σκέψεις και ερωτήματα.
Δηλαδή:
1. Τι έφταιξε, ποια ήταν η αιτία, και ασχολήθηκε το αρμόδιο Υπουργείο με την οικονομική διαχείριση της Μητρόπολης και κατέληξε σε τέτοιο πόρισμα; Ήταν φήμες ή διαπιστώσεις μετά από νόμιμο και ενδελεχή έλεγχο; Γιατί από φήμες δε φτάνει καμία αρχή να ασκήσει δίωξη σε βαθμό κακουργήματος, και μάλιστα με το νόμο περί καταχραστών του δημοσίου χρήματος, αν δεν συντρέχουν και δεν στοιχειοθετούνται οι προς αυτό νομικές προϋποθέσεις.
2 . Στην α’ παράγραφο αναφέρει το Δελτίο Τύπου της Μητρόπολης, ότι « οι υπηρεσίες της Ιεράς Μητροπόλεώς μας συνεργάστηκαν άψογα με τους ελεγκτές και παρείχαν κάθε απαιτούμενο έγγραφο και πληροφορία προς επιτέλεση του έργου τους». Ωστόσο γιατί οι ελεγκτές στην έκθεσή τους αναφέρουν ότι, κατά τον έλεγχό τους, κάποιες φορές, δεν τους παρέχονταν στοιχεία ή παρέχονταν στοιχεία άσχετα προς τα ζητούμενα; Ποιος λέει ψέματα και ποιος λέει αλήθεια;
3. Γράφει, στη β. παράγραφο, το Δελτίο Τύπου της Μητρόπολης, ότι, όταν λάβει πλήρη γνώση του Πορίσματος, θα απαντήσει νόμιμα και τεκμηριωμένα και θα παρέξει κάθε απαιτούμενη εξήγηση. Όλα αυτά δεν τα παρείχε, νόμιμα και τεκμηριωμένα, στους δύο ελεγκτές, κατά το έργο τους; Γιατί οι άνθρωποι αυτοί συνέταξαν «πόρισμα», δηλαδή κατέληξαν σε συμπέρασμα, ύστερα από έρευνα και μελέτη στοιχείων. Τι στοιχεία και εξηγήσεις δεν δόθηκαν στους ελεγκτές και θα χρειαστεί να δοθούν τώρα, ώστε να ανασκευαστεί όλο το αρνητικό για την υπόθεση πόρισμα;
4. Γράφει, στη γ. παράγραφο, το Δελτίο Τύπου της Μητρόπολης, ότι η « αποσπασματική επιλογή και δημοσιοποίηση ολίγων γραμμών από ένα πολυσέλιδο πόρισμα είναι κατακριτέα και καθόλου τυχαία..» και «αποσκοπεί όχι φυσικά στην ενημέρωση, αλλά αντίθετα στην παραπληροφόρηση της κοινής γνώμης και των πιστών». Ευτυχώς που δεν δημοσιεύονται και οι εκατό (100) σελίδες του Πορίσματος, γιατί το πρόβλημα τότε ίσως θα γινόταν έντονα συνειδησιακό για τους εμπλεκόμενους κληρικούς, αφού με όσα αναφέρονται εκεί γι αυτές και για ανάλογες περιπτώσεις, που αν αποδειχθούν, έρχονται αντιμέτωποι και με τον «ποινικό κώδικα» της Εκκλησίας, το «Πηδάλιο», το οποίο οι περισσότεροι των πιστών δεν το γνωρίζουν και δεν ξέρουν τι προβλέπει για τέτοια αμαρτήματα…
Γιατί αναφέρεται η Μητρόπολη, στην ίδια παράγραφο, σε εμπνευστές και καθοδηγητές επιθέσεων, που είναι γνωστοί, λέει, και έχουν ονοματεπώνυμο; Τα έντονα γράμματα αυτής της φράσης τι θέλουν να υποδηλώσουν άραγε; Επίθεση είναι όταν δημόσια και στο φως της ημέρας διατυπώνονται ερωτήματα και ζητούνται απαντήσεις; Κι αλήθεια, που στηρίχθηκε η εισαγγελέας για να ασκήσει ποινική δίωξη σε βαθμό κακουργήματος; Στις συκοφαντίες, τις επιθέσεις και την παραπληροφόρηση ή σε όσα οι δύο ελεγκτές κατέγραψαν ύστερα από μελέτη και έρευνα;
Κανείς δεν έχει κάτι προσωπικά με τον Μητροπολίτη. Κανείς δεν έχει κάτι προσωπικά με κανέναν εμπλεκόμενο. Ως χριστιανοί έχουμε με τις πράξεις και τις ενέργειες, όταν αυτές απάδουν προς την πίστη μας και βέβαια σκανδαλίζουν.
Είθε όλα να αποδειχθούν μάταια και ψευδή, προς όφελος και οικοδομή των πιστών και της μητέρας Εκκλησίας.
Ας έχουμε, όντως, εμπιστοσύνη στην Πρόνοια του Θεού και στην αδέκαστη Ελληνική Δικαιοσύνη.
