Επί ξυρού ακμής η Αθήνα ενώπιον ενός περίπλοκου, όσο και εν δυνάμει επικίνδυνου διπλωματικού γρίφου, αναζητά τη λύση που θα τη βγάλει αλώβητη από ένα εκρηκτικό υπόβαθρο.
«Πρόκειται για καυτή πατάτα» είπε στο zougla.gr κυβερνητικό στέλεχος. Και αυτή είναι η πραγματικότητα, την ώρα που ο Ταγίπ Ερντογάν δείχνει τα δόντια του με εκκαθαρίσεις και διαπομπεύσεις, η αμερικανική κυβέρνηση βρυχάται μετά τις υπόνοιες Τούρκων αξιωματούχων για εμπλοκή των ΗΠΑ στην απόπειρα ανατροπής του Ερντογάν και ένα γεωπολιτικό παιχνίδι ισχύος βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη απειλώντας με αστάθεια την ευρύτερη περιοχή.
Η Αθήνα εξετάζει προσεκτικά όλες τις παραμέτρους διαχείρισης του θέματος, έχοντας, πάντως, προς τοΗ υπόθεση θυμίζει έντονα εκείνη της έκδοσης του Οτσαλάν και το ερώτημα είναι αν η αριστερή κυβέρνηση «οδηγηθεί» σε μία παρόμοια λύση παρόν ανοιχτά όλα τα δεδομένα, αν και η Τουρκία πιέζει εμφανίζοντας ως τετελεσμένη την έκδοση των οκτώ στην Άγκυρα, χωρίς παράλληλα να κρύβει ότι θα αντιμετωπίσουν βαριά τιμωρία για τη συμμετοχή τους στην απόπειρα πραξικοπήματος, ενδεχομένως και τη θανατική ποινή την οποία προαναγγέλλει ο Τούρκος Πρόεδρος.
Το Μαξίμου προσπαθεί να κρατήσει το θέμα μακριά από δημόσιες δηλώσεις. Ωστόσο, τα όσα είπαν η κυβερνητική εκπρόσωπος Όλγα Γεροβασίλη και ο Δημήτρης Βίτσας έδωσαν το στίγμα ότι ιδιαίτερα βαρύνουσα σημασία στη λήψη της όποιας απόφασης θα έχει το γεγονός ότι επιχειρήθηκε η κατάλυση του κράτους στη γείτονα χώρα.
Και η …εκλιπούσα έννοια της αριστερής ηθικής επανέρχεται στο προσκήνιο. Η υπόθεση θυμίζει έντονα εκείνη της έκδοσης του Οτσαλάν και το ερώτημα είναι αν η αριστερή κυβέρνηση «οδηγηθεί» σε μία παρόμοια λύση με το ανάλογο διπρόσωπο «επιχείρημα» που είχε χρησιμοποιηθεί για τον Κούρδο ηγέτη από τον τότε Έλληνα πρωθυπουργό. «Είμαστε κατά τον ένοπλων ανταρσιών και των πράξεων τρομοκρατίας και βίας».
Το zougla.gr κατανοώντας τη σπουδαιότητα της υπόθεσης επικοινώνησε με έγκριτους νομικούς ώστε να αποσαφηνιστεί τι προβλέπει το ελληνικό και το διεθνές Δίκαιο.
Με ανακοίνωσή του ο δικηγόρος, Αλέξανδρος Λυκουρέζος, εκφράζει τον προβληματισμό του τόσο για τις δηλώσεις του αναπληρωτή υπουργού όσο και τα αναφερόμενα στο σημερινό Τύπο περί διαδικασίας «fast track».
«Προβληματισμό, οπωσδήποτε, προκαλούν τόσον η δήλωση του αναπληρωτή υπουργού Εθνικής Άμυνας ότι είναι πολύ ισχυρό το επιχείρημα της Τουρκίας υπέρ της έκδοσης των οκτώ Τούρκων στρατιωτικών που πέρασαν στο ελληνικό έδαφος με στρατιωτικό ελικόπτερο (καθώς -κατ’ αυτόν- παραβιάστηκε η συνταγματική νομιμότητα και υπήρξε απόπειρα κατάλυσης της δημοκρατίας), όσον, επίσης, και τα αναφερόμενα στο σημερινό τύπο περί διαδικασίας έκδοσης «fast track», την οποία επιφυλάσσει η Κυβέρνηση στους συλληφθέντες» αναφέρει μεταξύ άλλων ο κ. Λυκουρέζος.
«Θέλω να πιστεύω ότι η δήλωση του Ταγίπ Ενρντογάν ότι τάχα “ο Έλληνας πρωθυπουργός του είπε ότι μέσα σε 15 ημέρες θα εκδώσει τους πραξικοπηματίες” δεν απηχεί την πραγματικότητα, γι’ αυτό άλλωστε και δεν επιβεβαιώθηκε από το Μέγαρο Μαξίμου. Ειδάλλως, οποιαδήποτε δημόσια διακήρυξη περί τήρησης όλων των εγγυήσεων που απορρέουν από το εσωτερικό δίκαιο και τις διεθνείς συμβάσεις που έχει υπογράψει η χώρα μας κινδυνεύει να χαρακτηριστεί ως προσχηματική και αυτοαναιρούμενη» πρόσθεσε ο κ. Λυκουρέζος.
«Την απόφαση για την έκδοση ή όχι θα την πάρουν οι ελληνικές δικαστικές αρχές, η ελληνική Δικαιοσύνη θα αποφανθεί. Δεν θα αποφανθεί η εκτελεστική εξουσία όπως ακούω και διαβάζω κάποιες δηλώσεις κυβερνητικών αξιωματούχων» ανέφερε στο zougla.gr ο γνωστός δικηγόρος Αλέξανδρος Λυκουρέζος.
«Όλα θα αξιολογηθούν από τους δικαστές και τελικά εάν μεν ο Άρειος Πάγος κρίνει ότι πρέπει να εκδοθεί, την τελική απόφαση θα την λάβει ο υπουργός Δικαιοσύνης» συμπλήρωσε ο κ. Λυκουρέζος.
«H έκδοση είναι αρμοδιότητα της Δικαιοσύνης. Στην Ευρώπη και σε μας στην Ελλάδα οι λογικές τσουβαλιάζω και αποστέλλω με τσουβάλι δεν υπάρχουν. Εδώ εφαρμόζεται το Δίκαιο» δήλωσε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Ανδρέας Λοβέρδος.
Την τήρηση των διεθνών συμβάσεων για τους οκτώ Τούρκους στρατιωτικούς που πέρασαν στο ελληνικό έδαφος με στρατιωτικό ελικόπτερο ζητεί ο πρώην γενικός γραμματέας του Υπουργείου Δικαιοσύνης Μαρίνος Σκανδάμης, ο οποίος χαρακτηρίζει άστοχη τη δήλωση του αναπληρωτή υπουργού Εθνικής Άμυνας Δημήτρη Βίτσα περί ισχυρού επιχειρήματος της Τουρκίας για την έκδοσή τους.
Ο κ. Σκανδάμης υπενθυμίζει τη στάση που κράτησαν στο παρελθόν βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ζητώντας τη μη έκδοση στην Τουρκία Κούρδων κατηγορουμένων «σε υποθέσεις τρομοκρατίας και κατάλυσης του δημοκρατικού πολιτεύματος».
Ο πρώην γ.γ. του Υπουργείου Δικαιοσύνης αναγνωρίζει τη διπλωματική δυσκολία στο θέμα αυτό, αλλά τονίζει κατηγορηματικά πως, αν γίνει δεκτό το αίτημα έκδοσης των οκτώ Τούρκων στρατιωτικών, θα έχει υποστεί μια θλιβερή ήττα το κράτος Δικαίου.
Στη δήλωσή του ο κ. Σκανδάμης αναφέρει χαρακτηριστικά:
Θυμάμαι πολλούς βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ να συμμετέχουν ένθερμα σε παραστάσεις διαμαρτυρίας στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, ζητώντας με ζήλο να μην εκδοθούν στην Τουρκία αρκετοί Κούρδοι, οι οποίοι κατηγορούνταν από το τουρκικό κράτος για υποθέσεις τρομοκρατίας και κατάλυσης του δημοκρατικού πολιτεύματος. Το κύριο επιχείρημα ήταν ότι κινδύνευε η ζωή τους και δεν θα υπήρχε περίπτωση μιας πραγματικά δίκαιης δίκης. Με εκπλήσσει το γεγονός ότι μέχρι τώρα δεν υπήρξαν φωνές της συμπολίτευσης για την εμπέδωση ενός κλίματος νομιμότητας και δικαιοσύνης στη μεταχείριση των αιτούντων άσυλο στρατιωτικών, ανεξάρτητα βέβαια από το ποια θα είναι η τελική κρίση.
Διότι οι εξαγγελθείσες fast track διαδικασίες εξέτασης των αιτημάτων υπονομεύουν την απαιτούμενη αμερόληπτη κρίση και προδικάζουν την απόρριψή τους.
Μπορεί κανείς εύκολα να κατανοήσει τη διπλωματική δυσκολία για την αντιμετώπιση ενός τόσο λεπτού θέματος που μπορεί να διαταράξει τις σχέσεις των δύο χωρών.
Όμως, σε ένα ευρωπαϊκό κράτος, με τη βαθιά νομική παράδοση στην υπεράσπιση των δικαιωμάτων και την τήρηση των σχετικών διεθνών συμβάσεων, οι διαδικασίες ασύλου δεν είναι α λα καρτ, αλλά υπάγονται σε συγκεκριμένους κανόνες. Πολύ περισσότερο αυτό ισχύει όταν η απειλή της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας των συλληφθέντων στρατιωτικών πιθανολογείται με βεβαιότητα.
Επομένως, η δήλωση του αναπληρωτή υπουργού Εθνικής Άμυνας Δημήτρη Βίτσα περί ισχυρού επιχειρήματος της Τουρκίας για την έκδοση των στρατιωτικών ήταν άστοχη, έστω και αν διακατέχεται από την αγωνία διαχείρισης μιας οριακής κατάστασης και γι’ αυτό πρέπει τώρα όλοι οι αρμόδιοι φορείς, επιτροπές και αρχές υπεράσπισης των δικαιωμάτων να πουν ανοικτά τις απόψεις τους.
Αλλιώς το κράτος δικαίου θα έχει υποστεί μια θλιβερή ήττα.
Συρίγος: «Η πολιτική παρέμβαση πρέπει να είναι η ελάχιστη δυνατή»
Μιλώντας στην ηλεκτρονική μας εφημερίδα ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και εξωτερικής πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Άγγελος Συρίγος, επεσήμανε ότι «Καταρχάς δεν ξέρουμε εάν οι 8 Τούρκοι στρατιωτικοί είναι πραξικοπηματίες ή όχι» ενώ στην ερώτηση για τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί μίλησε για προσφυγή στην πρωτοβάθμια και εν συνεχεία «αν η αίτηση απορριφθεί στη δευτεροβαθμια επιτροπή ασύλου».
Ο κ. Συρίγος ανέφερε επίσης πως μέχρι να αποφασίσουν οι δύο ανεξάρτητες επιτροπές δεν επιτρέπεται η έκδοσή τους.
Το χρονικό πλαίσιο μέσα στο οποίο πρέπει να αποφασίσει η πρωτοβάθμια επιτροπή ασύλου είναι 90 μέρες «αλλά εκτιμώ ότι σε 25 με 30 μέρες θα έχουμε εικόνα» δήλωσε, ενώ πρόσθεσε ότι αν οι στρατιωτικοί δεν ικανοποιηθούν από την απόφαση των επιτροπών τότε μπορούν να προσφύγουν σε διοικητικά δικαστήρια. Αν γίνει το τελευταίο τότε θα χρειαστεί μεγάλο χρονικό διάστημα μέχρι να βγει η απόφαση.
Τέλος στο ερώτημα ποια θεωρεί ότι πρέπει να είναι η στάση της ελληνικής κυβέρνησης ανέφερε ότι «πρέπει να ακολουθηθεί πιστά ο νόμος, όπως ορίζεται». Και κατέληξε λέγοντας «η πολιτική παρέμβαση πρέπει να είναι η ελάχιστη δυνατή».
«Σύμφωνα με τη συνθήκη της Γενεύης, η οποία θα τύχει εφαρμογής στην περίπτωση των 8 Τούρκων κρατουμένων και δη με την εφαρμογή του άρθρου 33, παρ.1, απαγορεύεται η επαναπροώθηση προσφύγων που ζητούν πολιτικό άσυλο σε περίπτωση που η ζωή ή η ελευθερία τους απειλούνται και λόγω πολιτικών πεποιθήσεων. Πρόκειται για ένα ευεργέτημα, η εφαρμογή ή μη του οποίου θα κριθεί από τα αρμόδια δικαστικά συμβούλια», τονίζει ο διδάκτωρ Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Μονάχου, Νικόλαος Διαλυνάς. «Σε περίπτωση που αποφασιστεί η έκδοσή τους, θα υπάρχει η δυνατότητα να προσφύγουν οι 8 κρατούμενοι κατά της διαδικασίας εκτελέσεως της εκδόσεως εις το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ΕΣΔΑ και να ζητήσουν την αναστολή της», συμπληρώνει.
Το zougla.gr μίλησε και με τον αναπληρωτή καθηγητή διεθνούς Δικαίου της Νομικής Σχολής Δ.Π.Θ. Κ. Αντωνόπουλο, ο οποίος μας επεσήμανε ότι: «Πρέπει να εφαρμοστεί η Σύμβαση της Γενεύης του 1951 για τους πρόσφυγες καθώς και ό,τι ορίζει η ελληνική νομοθεσία. Το βασικό κριτήριο για την έκδοση των 8 στρατιωτικών είναι το κατά πόσο κινδυνεύει η ζωή και η σωματική ακεραιότητά τους λόγω των πολιτικών τους πεποιθήσεων».
Ενώ όσον αφορά το ποιά θα πρέπει να είναι η στάση της ελληνικής κυβέρνησης στο ζήτημα αυτό, πρόσθεσε: «Η χώρα μας πρέπει να ενεργήσει σύμφωνα με τις υποχρεώσεις της, όπως αυτές καθορίζονται από το διεθνές δίκαιο και συγκεκριμένα από τη συνθήκη της Γενεύης του 1951 για τους πρόσφυγες και τη Σύμβαση για την προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου».
Για το ζήτημα επικοινωνήσαμε και με την κα. Νατάσα Πετρούλια. Η δικηγόρος ανέφερε ότι: «Η Πολιτεία μας προβλέπει συγκεκριμένη διαδικασία για χορήγηση πολιτικού ασύλου. Το γεγονός ότι μπορεί να υπάρξει πολιτικό κόστος, είναι υποδεέστερο σε σχέση με τα δικαιώματα των ανθρώπων που πρέπει οπωσδήποτε να διασφαλιστούν». Ενώ πρόσθεσε ότι «όσο και να επιδιώξουμε η διαδικασία να γίνει σύντομη, απαιτείται ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Αυτό γιατί οι συγκεκριμένοι άνθρωποι επικαλούνται επιβουλή ζωής το οποίο είναι το πρώτιστο σε αυτές τις περιπτώσεις». «Ως εκ τούτου λοιπόν πρέπει να γίνει έλεγχος γύρω από το θέμα» κατέληξε.
