Για τις δωρεές της Siemens σε πολιτικά κόμματα, αλλά και τις σχέσεις του Μιχάλη Χριστοφοράκου με πολιτικά πρόσωπα κατέθεσε ενώπιον του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων όπου εκδικάζεται η υπόθεση των «μαύρων ταμείων» της Siemens η πρώην γραμματέας του Αικατερίνη Τσακάλου. Η μάρτυρας, η οποία έχει καταθέσει στο στάδιο της ανάκρισης αλλά και ενώπιον της Επιτροπής της Βουλής, επανέλαβε τους ισχυρισμούς της για χορηγίες της Siemens προς πολιτικά κόμματα – «προκειμένου να ανοίγουν οι δουλειές», όπως μου είχε πει ο Μιχάλης Χριστοφοράκος-, αλλά και για «δώρα» προς πολιτικά πρόσωπα.
Σύμφωνα με την κ. Τσακάλου, η νεολαία του ΠΑΣΟΚ είχε λάβει χορηγία 15.000 ευρώ, ενώ χορηγία είχε λάβει και η Πολιτική Άνοιξη του Αντώνη Σαμαρά. Η ίδια μάλιστα επιβεβαίωσε και το 1 εκατομμύριο μάρκα που φέρεται να έφυγαν από την Siemens προς τον Θεόδωρο Τσουκάτο. «Αυτά τα έκανε ο Χριστοφοράκος, αλλά φαντάζομαι ότι το πρόγραμμα των χορηγιών ( σ.σ. σύμφωνα με την μάρτυρα αντιστοιχούσε στο 2% του τζίρου των τμήματος τηλεπικοινωνιών) ήταν σε γνώση της μητρικής Siemens», είπε η κ. Τσακάλου.
Η μάρτυρας επανέλαβε τους ισχυρισμούς της για «δωρεές» (οικιακός εξοπλισμός, τηλεφωνικά κέντρα κτλ) σε πολιτικά πρόσωπα μεταξύ των οποίων ο Κυριάκος Μητσοτάκης, η σύζυγός του Μάρεβα Γκραμπόβσκι, η Ντόρα Μπακογιάννη και ο Άκης Τσοχατζόπουλος., αλλά και για ιδιαίτερες σχέσεις με τους κ. Γείτονα και Μαντέλη. Αναφορά έγινε και στην ναύλωση ελικοπτέρου προκειμένου να μεταβεί ο Μιχάλης Χριστοφοράκος στον γάμο του Κώστα Μπακογιάννη, ωστόσο η κ. Τσακάλου δεν ήταν σε θέση να πει ποιος είχε ναυλώσει το ελικόπτερο. Η ίδια πάντως διευκρίνισε ότι τα συγκεκριμένα δώρα δεν ήταν μεγάλης αξίας σε σχέση με το 2% που πήγαινε για τις χορηγίες στα κόμματα και συνεπώς «δεν μπορούν να θεωρηθούν ύποπτες δωρεές«. «Ήταν περισσότερο για την προβολή της εταιρείας. Δεν μπορεί να πει κανείς ότι κάποιος δωροδοκήθηκε με ένα ψυγείο και μια κουζίνα», είπε χαρακτηριστικά.
Απαντώντας στις ερωτήσεις του προέδρου της έδρας, η μάρτυρας έκανε εκτενή αναφορά στις σχέσεις του Μιχάλη Χριστοφοράκου με την οικογένεια Μητσοτάκη. «Μου είχε παραγγείλει τηλεφωνικά κέντρα για τον εξοπλισμό δυο πολιτικών γραφείων του Κυριάκου Μητσοτάκη. Μάλιστα νομίζω ότι η κάλυψη της δαπάνης ξεπερνούσε το επιτρεπόμενο όριο . Μου είχε πει ο Χριστοφοράκος να βρω τρόπο να καλυφθούν από την εταιρεία, άλλα εγώ δεν είχε κανέναν μαγικό τρόπο. Υπήρξε μεγάλη χρονοτριβή, έγινε φασαρία στον Τύπο και τελικά τα κάλυψε ο κ. Μητσοτάκης”. Πάντως σύμφωνα με την κ. Τσακάλου οι συγκεκριμένες δαπάνες δεν ενέπιπταν στα λεγόμενα “μαύρα ταμεία” καθώς χρεώνονταν με “θέση κόστους». Η γραμματέας του Μιχάλη Χριστοφοράκου αναφέρθηκε και σε ένα ταξίδι που είχε κάνει ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης στο εξωτερικό και για το οποίο ο Χριστοφοράκος της είχε δώσει 10.000 ευρώ προκείμενου να τα καταθέσει σε λογαριασμό ως δαπάνες.
Σύμφωνα με τη μάρτυρα μετά το 2006 , ο Μιχάλης Χριστοφοράκος φαινόταν να έχει μπει σε διαδικασία αντιμετώπισης νομικών ζητημάτων, και τότε της είχε ζητήσει να καταστρέψει όλα τα στοιχεία που είχε στη διάθεσή της μεταξύ των οποίων και ο περίφημος φάκελος ο οποίος περιείχε τις δωρεές σε πολιτικούς και τις χορηγίες σε πολιτικά κόμματα. Ο φάκελος αυτός δεν καταστράφηκε.
Φοβόμουν για τη ζωή μου
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Μήπως σκεφτήκατε ότι είναι ασφάλεια ζωής;
ΜΑΡΤΥΡΑΣ: Δεν έκανα τέτοια σκέψη. Αισθανόμουν απολύτως εκτεθειμένη, Αισθανόμουν ότι κινδύνευε η ζωή μου.
Εν συνεχεία η ίδια αναφέρθηκε στον ξυλοδαρμό που υπέστη έξω από το σπίτι της τον Μάρτιο του 2015, άλλα και διάφορα περιστατικά μικρότερης σοβαρότητας
Εν συνεχεία η ίδια αναφέρθηκε στον ξυλοδαρμό που υπέστη έξω από το σπίτι της τον Μάρτιο του 2015, άλλα και διάφορα περιστατικά μικρότερης σοβαρότητας, τα οποία της έχουν συμβεί και η ίδια τα συνδέει με την επαγγελματική της ιδιότητα.
Αναφερόμενη στον Μιχάλη Χριστοφοράκο, η κ. Τσακάλου τον περιέγραψε εν ολίγοις ως έναν αδίστακτο manager. «Πρόκειται για μια πολύπλευρη προσωπικότητα και έναν εξαιρετικά ικανό manager. Δεν κύλαγε αίμα μέσα του. Ήταν ευφυέστατος, μηχανορράφος και τραγικά φιλόδοξος. Έκανε επέλαση. Είχε όλα αυτά τα χαρακτηριστικά που έχουν όλοι οι νοσηρά φιλόδοξοι άνθρωποι. Αλλά δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς σε αυτή τη θέση».
Η μάρτυρας αναφέρθηκε σε όλους τους κατηγορούμενους που γνωρίζει (Καραβέλα, Γεωργίου, Αθανασιάδη, Γιουνγκ) σε μικρό ή μεγαλύτερο βαθμό. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει ο τρόπος με τον οποίο περιέγραψε τον Πρόδρομο Μαυρίδη ο οποίος τότε ήταν ο επικεφαλής του τμήματος τηλεπικοινωνιών της Siemens, και που – όπως είπε- δεν είχε πολύ καλή σχέση με τον Χριστοφοράκο γιατί ήταν αντίθετοι χαρακτήρες. «Ο Μαυρίδης ήταν ευθύς άνθρωπος. Με αξίες, με αρχές.Δεν υπήρχε περίπτωση να κρεμάσει φίλο και όπως ήταν φυσικό σε αυτό το επίπεδο συγκρουόταν με έναν ξύλινο ηγέτη όπως ήταν ο Χριστοφοράκος. Ο Χριστοφοράκος ήθελε ο Μαυρίδης να διοικεί τις τηλεπικοινωνίες , άλλα δεν του επέτρεπε να έχει τον έλεγχο των οικονομικών του τμήματος. Ο Χριστοφοράκος έπαιρνε το 2% του τζίρου του τμήματος και το έστελνε στη Γερμανία. Ο Μαυρίδης ασχολιόταν να φέρνει πελάτες» είπε.
Όταν ξέσπασε η υπόθεση με τα “ μαύρα ταμεία” της Siemens έγινε στην εταιρεία ένα πρόγραμμα αμνηστίας στο οποίο κλήθηκαν να υπαχθούν πρόσωπα που είχαν εμπλακεί σε παράνομες δραστηριότητες, είτε πρόσωπα που γνώριζαν για την τέλεση παράνομων δραστηριοτήτων. Τα πρόσωπα αυτά καλούντο να συνεργαστούν με την εταιρεία ή να διωχθούν. «Στην πραγματικότητα αυτό ήταν εκβιαστικό γιατί ποιος θα τα έβαζε με τη Siemens ;». Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος η κ. Τσακάλου συνεργάστηκε με την εταιρεία Debevoise η οποία είχε αναλάβει τη διενέργεια ελέγχου στη Siemens . Μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου η κ. Τσακάλου μάλιστα είπε ότι ζήτησε και έλαβε εγγράφως από την μητρική εταιρεία ότι δεν εμπλέκεται σε παράνομες δραστηριότητες.
Η μάρτυρας αναφέρθηκε αναλυτικά στις “ιδιαίτερες σχέσεις” που είχε ο προϊστάμενός της με την οικογένεια Μητσοτάκη, φέρνοντας πάλι στo προσκήνιο τα “δώρα” και τις “οικοσυσκευές” που έλαβαν μέλη της, ανάμεσά τους και ο νυν πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, αλλά και άλλα πολιτικά πρόσωπα που κατονόμασε, υποστηρίζοντας πως επρόκειτο για “μικρά ποσά” που δεν μπορούσαν να καταλογιστούν ως “ύποπτη δωρεά”. Παράλληλα έλαβα αναφορά στο 2% του τζίρου από το κομμάτι των τηλεπικοινωνιών της γερμανικής εταιρείας που χορηγούνταν σε πολιτικά κόμματα, δίνοντας συγκεκριμένα παραδείγματα, αλλά και σε διάφορες εξυπηρετήσεις που έκανε σε πολιτικά πρόσωπα, κατονομάζοντας παλαιούς κραταιούς υπουργούς, ανάμεσά τους ακόμη και τον Άκη Τσοχατζόπουλο.
Η πρώην στενή συνεργάτης του Μιχάλη Χριστοφοράκου αναφέρθηκε αναλυτικά στον προϊστάμενό της και στο χαρακτήρα του, κάνοντας λόγο για μία «πολύπλευρη προσωπικότητα, με ένα σύνολο πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων». Μίλησε για ένα «ξύλινο ηγέτη, με παγωμένο αίμα», επισημαίνοντας: «Μην ξεχνάμε ότι και στη νύχτα υπάρχουν πολλοί ικανοί μαφιόζο»”, ενώ σε άλλο σημείο της κατάθεσής της περιέγραψε τον πρώην διευθύνοντα σύμβουλο της ελληνικής Siemens ως ένα «σύγχρονο μάνατζερ πολύ προχωρημένο για την εποχή του και για αυτό η εταιρία πήγε πάρα πολύ καλά» και συνέχισε: «ήταν πάρα πολύ ικανός και είχε το χαρακτηριστικό των μάνατζερ που μέσα τους δεν πρέπει να κυλάει αίμα για να διοικεί χιλιάδες ανθρώπους. Ήταν φιλόδοξος σε μεγάλο βαθμό».
Χορηγίες πολιτικών κομμάτων
Κατά την κατάθεσή της, εκτίμησε αρκετές φορές πως οι ενέργειες του Μιχάλη Χριστοφοράκου δεν μπορούσαν να γίνουν δίχως τη γνώση των “κεντρικών” στη Γερμανία, ιδίως όταν ρωτήθηκε για “το καλό κομμάτι” του 2% του τζίρου των τηλεπικοινωνικών, το οποίο -σύμφωνα με τα όσα της είχε πει ο προϊστάμενός της- πήγαινε στη Γερμανία και από εκεί δινόταν στα ελληνικά κόμματα.
Μάλιστα, αναφέρθηκε τόσο στο ένα εκατομμύριο γερμ. μάρκα που έλαβε ο θ. Τσουκάτος για λογαριασμό του ΠΑΣΟΚ, όσο και σε χορηγία στην Πολιτική Άνοιξη. «Μου είχε αναφέρει ότι είχε δώσει χορηγία στη Πολιτική Άνοιξη, αλλά κατά πόσο είναι αλήθεια δεν ξέρω…. Ούτε μου είπε το ποσό» είπε χαρακτηριστικά, ενώ πρόσθεσε πως είχε δοθεί και το ποσό των 15.000 ευρώ στη Νεολαία του ΠΑΣΟΚ.
«Τα χρήματα, μου είχε πει ότι πρέπει να δίνονται για χορηγίες για να ανοίγονται δουλειές ή να διατηρεί σχέσεις καλές για την καλή λειτουργία της εταιρείας» εξήγησε η μάρτυρας και επεσήμανε πως «το πρόγραμμα αυτό το χειριζόταν ο Χριστοφοράκος αποκλειστικά. Επισήμως δεν γνωρίζω αν ήξερε η μητρική, αλλά υποθέτω ότι από μόνος του δεν θα έκανε αυτά τα πράγματα. Δεν ήταν δικά του τα χρήματα για να τα διαχειρίζεται όπως θέλει».
Επαφές με πολιτικά πρόσωπα
Σύμφωνα με τη μάρτυρα, ο Μιχ. Χριστοφοράκος είχε επαφές με πολιτικά πρόσωπα, από μεγάλο φάσμα του πολιτικού κόσμου και των δύο κομμάτων.
Σύμφωνα με τη μάρτυρα, ο Μιχ. Χριστοφοράκος είχε επαφές με πολιτικά πρόσωπα, από μεγάλο φάσμα του πολιτικού κόσμου και των δύο κομμάτων. Όπως ανέφερε, «ιδιαίτερες σχέσεις είχε με την οικογένεια Μητσοτάκη, το Λιάπη, από το χώρο ΠΑΣΟΚ τον Τσοχατζόπουλο, το Γείτονα, το Μαντέλη» καταλήγοντας: «Μπορώ να το πω πιο εύκολα το αντίθετο, με ποιους δεν είχε σχέσεις…».
Πρόεδρος: Ιδιαίτερες σχέσεις σε συχνότητα και ποιότητα; με ποιους είχε;
Μάρτυρας: Δεν μπορώ να βάλω μια ταμπέλα. Ο Μαντέλης μέσα στα πλαίσια της υπουργικής θητείας του, και του ζητήθηκε να κάνει μία προεκλογική ομιλία στην εταιρεία. Αργότερα έμαθα ότι ο γιος Μαντέλη απασχολήθηκε στην εταιρία, αλλά αυτά ήταν συνηθισμένα… Η αδελφή της Γκούντρουν Τσοχατζοποούλου επίσης… συνέβαιναν αυτές οι εξυπηρετήσεις…
Οι δωρεές και οι οικοσυσκευές
Αν και οι δωρεές που δίνονταν κατά καιρούς σε πολιτικά πρόσωπα, μονοπώλησαν σχεδόν το ενδιαφέρον του δικαστηρίου, η Αικατερίνη Τσακάλου ήταν κάθετη, υποστηρίζοντας πως αυτές δεν ανήκαν στο αποκαλούμενο 2% που δινόταν ως χορηγία στα κόμματα. «Ήταν μικρά ποσά, δεν μπορεί να τα θεωρήσει κανείς ύποπτη δωρεά. Ήταν ένα μέσο προβολής της εταιρίας, δεν μπορεί να πει κανείς ότι δωροδοκεί με μία κουζίνα« ισχυρίστηκε και συνέχισε: «ενδεχομένως είναι προπομπός, αλλά αυτό είναι η κρίση μου, δεν αφορά το δικαστήριο».
Πρόεδρος: Γιατί η δωρεά αφορούσε πολιτικά πρόσωπα και όχι αλλού;
Μάρτυρας: Δεν μπορώ να ξέρω γιατί γινόταν αυτό. Υπήρχε διακριτική μεταχείριση κάποιων πολιτικών τζακιών…
Πρόεδρος: Ποια ήταν αυτά;
Μάρτυρας: Όλη η οικογένεια Μητσοτάκη, ο Τσοχατζόπουλος, είναι μερικά από τα ονόματα με τις μικροσυσκευές…
Εκ δεξιών πάρεδρος: Ξέρατε ποιοι ήταν οι δωρολήπτες;
Μάρτυρας: Βεβαίως. Μου ανέθετε να τις διεκπεραιώνω ο Χριστοφοράκος. Ήταν πολλά ονόματα. π.χ. ο Παπαντωνίου κάτι χρειαζόταν γι το σπίτι του, καλούσε στην εταιρία,,,
Πάρεδρος: Γιατί κατευθείαν στη Siemens;
Μάρτυρας: Φαντάζομαι ότι ήθελαν να εκμαιεύσουν κάποιο δώρο. Για να τα πάρουν δωρεάν.
Οικογένεια Μητσοτάκη
Παράλληλα, το πρώην “δεξί χέρι” του Χριστοφοράκου απαρίθμησε τουλάχιστον πέντε περιπτώσεις αντίστοιχων δωρεών, των οποίων η δαπάνη έγινε με χρέωση θέσης κόστους της Siemens, με αποδέκτες τη Μαρέβα Μητσοτάκη, σύζυγο του νυν αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, τον Άκη Τσοχατζόπουλο, αλλά και τον ίδιο τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Παράλληλα, το πρώην “δεξί χέρι” του Χριστοφοράκου απαρίθμησε τουλάχιστον πέντε περιπτώσεις αντίστοιχων δωρεών, των οποίων η δαπάνη έγινε με χρέωση θέσης κόστους της Siemens, με αποδέκτες τη Μαρέβα Μητσοτάκη, σύζυγο του νυν αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, τον Άκη Τσοχατζόπουλο, αλλά και τον ίδιο τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Μάρτυρας: Υπήρξαν τιμολόγια γα τον εξοπλισμό του πολιτικούς του γραφείου που ξεπέρασε όμως το κόστος και ο Χριστοφοράκος μου είπε να βρω τρόπο να καλυφθούν αυτά από την εταιρία. Δεν μπορούσα να βρω μαγικό τρόπο και χρειάστηκε χρόνος. Έγινε κάποια φασαρία στον Τύπο και τελικά άκουσα ότι καλύφθηκε από τον ίδιο τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Εισαγγελέας: Έχετε συντάξει μία επιστολή του 2008 καθ’ υπόδειξη του προσωρινού διευθύνοντος συμβούλου, Φον Πύρερ προς το Μιχ. Χριστοφοράκο, ενώ εκείνος είχε αποχωρήσει, η οποία έλεγε ότι αυτά τα τιμολόγια δεν θα εξοφληθούν από τη Siemens; Γιατί έγινε αυτό; Δεν ήταν με χρέωση θέσης κόστους;
Μάρτυρας: Δεν είχε καταχωρηθεί κάπου μέχρι τότε. Υπήρχαν μόνο τιμολόγια επί πιστώσει, χωρίς να υπάρξει χρέωση. Προσπαθούσε ο Χριστοφοράκος, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Με τη φυγή του ήταν ένα μετέωρο θέμα και Βον Πύρερ ήθελε να αποποιηθεί ευθυνών θέλοντας να παρουσιάσει ότι ήταν προσωπικό ζήτημα του Χριστοφοράκου.
Πρόεδρος: Έχετε ακούσει τον όρο “μαύρα ταμεία”; Τι έχετε να μου πείτε για την ύπαρξη τους στη Ζιμενς;
Μάρτυρας: Δεν θα μπορούσα να είχα εικόνα για αυτά. Ό,τι μπορεί να αντιλαμβανόμουν, δεν είναι για να κατατεθεί, δεν μπορώ να τα τεκμηριώσω. Το ανακριτικό υλικό που κατασχέθηκε, οδηγεί στο “συνεπάγεται”.
Πρόεδρος: Τι συνεπάγεται, λοιπόν;
Μάρτυρας: Αυτό ειναι δική σας αρμοδιότητα. Εσείς θα κρίνετε…
Πρόεδρος: Τα δώρα αυτά σχετίζονται με τα μαύρα ταμεία;
Μάρτυρας: Όλες οι δαπάνες που αναφέρθηκαν είναι χρέωση θέσης κόστους ή πληρώνονταν με χρήματα που μου έδινε στο χέρι ο Χριστοφοράκος, αλλά αυτά δεν λέγονται “μαύρα ταμεία”. Δεν μπορώ να περιγράψω κάτι παραπάνω για αυτό…
Η κάθαρση
Τέλος, η Αικατερίνη Τσακάλου ερωτήθηκε και για το κατά πόσο τελέστηκε “κάθαρση” στο γερμανικό κολοσσό, μετά το ξέσπασμα του σκανδάλου. “Πιστεύω ότι δαιμονοποιήθηκαν κάποια πρόσωπα” απάντησε, εξηγώντας ότι κανείς δεν μπορούσε από μόνος του να πράξει κάτι, καθώς όλα γίνονταν κατόπιν οδηγιών. «Η κάθαρση γίνεται ανάλογα με την απόφαση των αρμοδίων. Εγώ θα κάνω ένα έγκλημα και θα αυτοτιμωρηθώ» αναρωτήθηκε και συνέχισε: «Δεν είναι το θέμα ο Χριστοφοράκος κατά τη γνώμη μου. Αν είχαν καταδικαστεί τα στελέχη για δωροδοκία και όχι για απιστία, τότε θα αποκλειόταν η Ζίμενς από όλους του διαγωνισμούς και θα καταστρεφόταν. Η κάθαρση δεν έγκειται στην εταιρία. Οι πολυεθνικές και μη έχουν ένα τρόπο επιβίωσης και μάλιστα αυτό που σήμερα δαιμονοποιείται, κάποτε ήταν νόμιμο» κατέληξε η πρώην γραμματέας του ισχυρού άνδρα της Siemens Μιχάλη Χριστοφοράκου.