Τις αιτίες που υπονομεύουν την απονομή της δικαιοσύνης στις ποινικές υποθέσεις ανέλυσαν οι ομιλητές σε ημερίδα που διοργάνωσε η Κίνηση Επιτάχυνσης της Δικαιοσύνης.
Κατά τον χαιρετισμό του, ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης και πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου, Αντώνης Ρουπακιώτης, κατέθεσε ως κύρια αιτία την απουσία κουλτούρας συνδιαλλαγής στο δικαιοδοτικό μας σύστημα, γεγονός που συνδέεται με τη μη αξιοποίηση των όποιων θεσμικών παρεμβάσεων. «Χωρίς κουλτούρα συνδιαλλαγής ανάμεσα σε διάδικους, δικηγόρους, δικαστές και εισαγγελείς, πολλές θεσμικές παρεμβάσεις θα εξακολουθήσουν να είναι ατελέσφορες» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Προς επίρρωση όσων υποστήριξε ο κ. Ρουπακιώτης, ο καθηγητής Ποινικού Δικαίου στο πανεπιστήμιο Αθηνών, Χρίστος Μυλωνόπουλος, ανέφερε πως το 95% των ποινικών υποθέσεων στις ΗΠΑ ολοκληρώνονται μέσω της ποινικής διαπραγμάτευσης. Ανέφερε ακόμη, πως η καθυστέρηση στην απονομή της ποινικής δικαιοσύνης σχετίζεται και με τη μη εφαρμογή σημαντικών ρυθμίσεων, όπως είναι η ποινική διαταγή και η αποχή από την ποινική δίωξη πλημμελημάτων υπό όρους. «Για ουσιαστική επιτάχυνση της ποινικής δικαιοσύνης θα πρέπει να αλλάξει η φιλοσοφία του ποινικού συστήματος με την εισαγωγή των θεσμών της ποινικής συνδιαλλαγής και της ποινικής διαπραγμάτευσης» σημείωσε.
«Ο ρυθμός απονομής της ποινικής δικαιοσύνης είναι σημαντικός. Η ποινική δικαιοσύνη όμως δεν μπορεί να είναι γρήγορη, γιατί απαιτεί νηφαλιότητα και χρόνο» εκτίμησε από την πλευρά του ο Ηλίας Αναγνωστόπουλος, καθηγητής Ποινικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Ποινικολόγων. Ο κ. Αναγνωστόπουλος διαφώνησε με τον ισχυρισμό πως η καθυστέρηση στην απονομή της ποινικής δικαιοσύνης συνδέεται με αιτίες όπως οι αναβολές της δικασίμου που ζητούν συχνά οι δικηγόροι, ο μη επαρκής αριθμητικά πληθυσμός δικαστών και εισαγγελέων ή δικομανία των Ελλήνων. Αντίθετα, ανάμεσα στις αιτίες στην καθυστέρηση της απονομής ανέφερε δομικές και τεχνικές ελλείψεις, όπως το πάσχον σύστημα των επιδόσεων, η απουσία διερμηνέων και ο διορισμός συνηγόρων κατά την έναρξη της δίκης και όχι πριν από αυτήν. Ως ακόμη μια αιτία, ανέφερε τέλος το «κακό κατηγορητήριο», εξαιτίας του οποίου καθυστερεί πολλές φορές η ποινική διαδικασία.
«Το πρόβλημα της καθυστέρησης στην ποινική δικαιοσύνη είναι σαν το χέλι, δεν ξέρεις από πού να το πιάσεις» ήταν η σκωπτική παρατήρηση του εισαγγελέα Εφετών, Ευστάθιου Βεργώνη. Για τον κ.Βεργώνη, το πρόβλημα συνδέεται άμεσα και με την καθυστέρηση στην εισαγωγή της ψηφιακής δικογραφίας. Σημείωσε εξάλλου, πως απαιτείται υπερβολικά μεγάλος αριθμός δικαστών για την περαίωση μιας υπόθεσης.
Ο Βασίλης Χειρδάρης, ποινικολόγος με εμπειρία στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, επισήμανε πως καθυστερεί στη χώρα μας το 58% των αποφάσεων, ενώ είναι τεράστιος ο αριθμός των καταδικαστικών αποφάσεων. Το πρόβλημα απασχόλησε και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, σημείωσε, το οποίο αποφάνθηκε πως τη μεγαλύτερη ευθύνη για την καθυστέρηση της απονομής δικαιοσύνης φέρει ο δικαστής. Ο ίδιος, τέλος, πρότεινε να μειωθούν κατά ένα μήνα η θερινή ανάπαυλα των δικαστών που φτάνει τους 2,5 μήνες, να ξεκινούν οι δίκες νωρίτερα το πρωί και όχι μετά τις 9.00 π.μ. όπως συμβαίνει τώρα, καθώς και να περιορίσουν τον χρόνο των αγορεύσεών τους οι δικηγόροι, που μπορεί να διαρκέσουν ακόμη και μία εβδομάδα, αλλά και να περιοριστεί η έκταση των υπομνημάτων. «Οι μεγάλες δίκες δεν θα πρέπει να τοποθετούνται με άλλες στο ίδιο πινάκιο» είπε ακόμη. «Οι μεγάλες δίκες θα πρέπει να έχουν μια συνέχεια» κατέληξε.
