Ανησυχία για χρήση αρσενικού σε παιδικές τροφές

Επιστολή προς τον Ενιαίο Φορέα Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ) απέστειλε η Ένωση Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής (Ε.ΕΛ.ΠΑΙΔ.ΑΤΤ.), με την οποία ζητεί να μάθει στοιχεία που θα βοηθήσουν στην ενημέρωση και τη διαφύλαξη της υγείας των καταναλωτών σχετικά με την κυκλοφορία στην ελληνική αγορά προϊόντων ρυζιού με ανόργανο αρσενικό.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ένωσης, δημοσιεύτηκαν  μελέτες για τον κίνδυνο που υπάρχει για τη δημόσια υγεία, κυρίως για τα βρέφη και τα μικρά παιδιά, από την κατανάλωση ανόργανου αρσενικού που βρίσκεται στο ρύζι και στα προϊόντα ρυζιούΣύμφωνα με τον πρόεδρο της Ένωσης, Κώστα Νταλούκα, δημοσιεύτηκαν πρόσφατα στη διεθνή ιατρική βιβλιογραφία μελέτες για τον κίνδυνο που υπάρχει για τη δημόσια υγεία, κυρίως για τα βρέφη και τα μικρά παιδιά, από την κατανάλωση ανόργανου αρσενικού που βρίσκεται στο ρύζι και στα προϊόντα ρυζιού, καθώς και ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θέσπισε ανώτατα όρια ασφαλείας όσον αφορά τον καθορισμό μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων ανόργανου αρσενικού σε τρόφιμα.

«Με δεδομένους τους κινδύνους από το ανόργανο αρσενικό, που περιέχεται στο ρύζι και τις παιδικές τροφές ρυζιού αν αυτό ξεπεράσει τα επιτρεπόμενα όρια», οι παιδίατροι ζητούν να ενημερωθούν για τους ελέγχους που έχουν γίνει, προκειμένου να ενημερώσουν με τη σειρά τους, τους γονείς.

Νταλούκας: Ναι μεν είναι μικρές οι ποσότητες, αλλά σε μεγάλη κατανάλωση υπάρχει φόβος

«Έστειλα τα ερωτήματα στον ΕΦΕΤ ώστε να το κάνουμε απόλυτα διαφανές και διευκρινισμένο. Τι πρέπει να μας φοβίζει και τι δεν πρέπει. Να μας απαντήσει δηλαδή ο ΕΦΕΤ: Εάν πραγματικά ισχύει ο κανονισμός αυτός, αν υπάρχουν επίπεδα και όρια τα οποία λειτουργούν σύμφωνα με τον κανονισμό της Ε.Ε. στη χώρα μας, εάν γίνονται δειγματοληπτικοί έλεγχοι, αν υπάρχουν προϊόντα και εταιρείες που δεν έχουν συμμορφωθεί και εάν πρέπει να είναι γραμμένο επάνω στα προϊόντα για να ξέρω κι εγώ τι προϊόν αγοράζω» ανέφερε στο zougla.gr ο παιδίατρος και Πρόεδρος της Ένωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής, Κώστας Νταλούκας.

«Αν θα διαβάσετε τον κανονισμό της Ε.Ε., θα δείτε ότι ναι μεν είναι μικρές οι ποσότητες. αλλά σε μια μεγαλύτερη κατανάλωση υπάρχει ο φόβος για καρκίνο των πνευμόνων, για καρκίνο της κύστεως, του δέρματος, για διαβήτη, για καρδιαγγειακά. Αρά εδώ υπάρχει ένας ορατός κίνδυνος» δήλωσε ο κ. Νταλούκας και πρόσθεσε: «Ζητώ να μάθω σε τι κατάσταση είμαστε σήμερα όσον αφορά το αρσενικό που περιέχεται στο ρύζι. Να ανησυχούμε ή να μην ανησυχούμε;».

Ακούστε τη δήλωση του προέδρου της Ένωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής:

Αναλυτικά η επιστολή της Ένωσης:

ΠΡΟΣ: ΕΦΕΤ
ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ: Τμήμα Δημόσιας Υγείας του Υπουργείου Υγείας, ΠΙΣ, Ιατρικοί Σύλλογοι, Παιδίατροι, μέλη μας, δημοσιογράφους ιατρικής ενημέρωσης

Αξιότιμοι κυρίες/οι

Διαβάσαμε πρόσφατα στη διεθνή ιατρική βιβλιογραφία τον κίνδυνο που υπάρχει για τη δημόσια υγεία, κυρίως για τα βρέφη και τα μικρά παιδιά, από την κατανάλωση ανόργανου αρσενικού που βρίσκεται στο ρύζι και στα προϊόντα ρυζιού, καθώς και ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θέσπισε ανώτατα όρια ασφαλείας (ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2015/1006 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 25ης Ιουνίου 2015 σχετικά με την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1881/2006 όσον αφορά τον καθορισμό μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων ανόργανου αρσενικού σε τρόφιμα).

Με δεδομένους τους κινδύνους από το ανόργανο αρσενικό, που περιέχεται στο ρύζι και τις παιδικές τροφές ρυζιού, αν αυτό ξεπεράσει τα επιτρεπόμενα όρια, θα σας παρακαλούσαμε να μας ενημερώσετε για τα κάτωθι, προκειμένου να μπορέσουμε με την σειρά μας να ενημερώσουμε τους γονείς για τους πιθανούς κινδύνους και την συμπεριφορά που πρέπει να έχουν με το ρύζι και τα προϊόντα ρυζιού:

1./ Γίνονται και κάθε πότε, από εσάς δειγματοληπτικοί έλεγχοι στο ρύζι και στα προϊόντα ρυζιού σε σχέση με τα όρια που θέσπισε η Ευρωπαϊκή Ένωση όσον αφορά το ανόργανο αρσενικό;
2./ Πότε έγινε ο τελευταίος δειγματοληπτικός έλεγχος;
3./ Ποια ήταν τα αποτελέσματα;
4./ Σε ποια προϊόντα έγινε;
5./ Ισχύει σήμερα ο νέος κανονισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
6./ Αν ισχύει, υπάρχουν σήμερα στην Ελληνική αγορά προϊόντα ρυζιού και βρεφικές τροφές ρυζιού, τα οποία δεν έχουν συμμορφωθεί με τον κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
7./ Είναι υποχρεωτικό για τις εταιρείες παιδικών τροφών ρυζιού να αναφέρουν στην ετικέτα του προϊόντος τα επίπεδα του περιεχομένου ανόργανου αρσενικού ώστε να το γνωρίζει ο καταναλωτής;
8./ Ποια πρέπει να είναι η συμπεριφορά του καταναλωτή και τι πρέπει να αναζητά στα τυποποιημένα προϊόντα ώστε να είναι σίγουρος για την υγεία την δική του και των παιδιών του;
9./ Οτιδήποτε άλλο εσείς πιστεύετε ότι θα βοηθήσει στην ενημέρωση και την διαφύλαξη της υγείας των καταναλωτών, με ιδιαίτερη έμφαση αυτής των βρεφών και των μικρών παιδιών.

Με τιμή

Κώστας Νταλούκας
Παιδίατρος
Πρόεδρος Ε.ΕΛ.ΠΑΙΔ.ΑΤΤ.

Τι προβλέπει ο κανονισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Στις 25 Ιουνίου του 2015 η Ευρωπαϊκή Ένωση θέσπισε ανώτατα όρια ασφαλείας {ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2015/1006 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ σχετικά με την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1881/2006} όσον αφορά τον καθορισμό μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων ανόργανου αρσενικού σε τρόφιμα.

Ειδικότερα, στον κανονισμό αναφέρεται πώς: «Τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα αρσενικού στο υποτμήμα 3.5. [Αρσενικό (ανόργανο)] του παραρτήματος του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1881/2006, όπως τροποποιείται με τον παρόντα κανονισμό, εφαρμόζονται από την 1η Ιανουαρίου 2016».

Πατήστε ΕΔΩ για να δείτε αναλυτικά ολόκληρο τον κανονισμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Το zougla.gr επικοινώνησε με τον Ενιαίο Φορέα Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ), ο οποίος ανέφερε πως έχει λάβει την επιστολή της Ένωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής.

«Θα επιληφθούμε επί του θέματος και θα ενημερώσουμε» απάντησαν στην ηλεκτρονική μας εφημερίδα.

Τι αναφέρει η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ για το αρσενικό

Ένα από τα άρθρα που δημοσιεύτηκαν στην ιστοσελίδα της ομοσπονδιακής υπηρεσίας του Υπουργείου Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών των Ηνωμένων Πολιτειών, FDA* ή USFDA (Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων) την 1η Απριλίου 2016, φέρει τον τίτλο: «Προς τους καταναλωτές: Επτά πράγματα που πρέπει να γνωρίζουν οι γυναίκες που κυοφορούν και οι γονείς για το αρσενικό σε δημητριακά ρυζιού και στο ρύζι (For Consumers: Seven Things Pregnant Women and Parents Need to Know About Arsenic in Rice and Rice Cereal)».

Στο άρθρο η FDA απαντά μεταξύ άλλων στο ερώτημα: Τι κάνει ο οργανισμός με βάση τα πορίσματά της; «Αυτό που η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) καλεί τους κατασκευαστές τροφίμων να κάνουν θα μειώσει την έκθεση στα βρέφη. Με βάση τις δοκιμές μας, ο οργανισμός πιστεύει ότι κάτι τέτοιο είναι εφικτό για τις εταιρείες. Η FDA εξέτασε 76 δείγματα δημητριακών ρυζιού για βρέφη στην αγορά και διαπίστωσε ότι σχεδόν οι μισοί από αυτούς -47%- πληρούν ήδη το προτεινόμενο όριο» απαντά η Υπηρεσία.

«Πώς φτάνει το αρσενικό στο φαγητό σας; Τι γίνεται με το αρσενικό στο ρύζι; Ποιες είναι οι πιθανές επιπτώσεις στην υγεία; Τι κάνει η FDA με βάση τα πορίσματά της; Εάν έχετε βρέφος ή είστε έγκυος, τι πρέπει να κάνετε; Εάν είστε ενήλικας, τι πρέπει να κάνετε; Είναι καλό για μένα να τρώω ρύζι και να το δώσω στα παιδιά μου;». Είναι κάποια από τα ερωτήματα στα οποία απαντά ο οργανισμός.

Το αρσενικό (λατινικά: arsenicum και αγγλικά: arsenic) είναι το χημικό στοιχείο με χημικό σύμβολο As και ατομικό αριθμό 33. Το αρσενικό υπάρχει σε πολλά ορυκτά, συνήθως σε συνδυασμό με θείο και μέταλλα, αλλά επίσης και σε καθαρή στοιχειακή κρυσταλλική μορφή. Ανήκει στα μεταλλοειδή. Υπάρχει σε διάφορες αλλομορφές, παρόλο που μόνο η γκρι μορφή έχει σημαντική εφαρμογή στη βιομηχανία.

Η κύρια χρήση του μεταλλικού (δηλαδή του στοιχειακού) αρσενικού είναι η ενίσχυση κραμάτων του χαλκού και ιδιαίτερα του μολύβδου (για παράδειγμα στις μπαταρίες αυτοκινήτων).
Το αρσενικό είναι μια συνηθισμένη πρόσμειξη τύπου n σε ημιαγωγικές ηλεκτρονικές συσκευές και η οπτοηλεκτρονική ένωση αρσενιούχο γάλλιο (GaAs) είναι ο πιο συνηθισμένος σε χρήση ημιαγωγός, μετά από το πυρίτιο με προσμείξεις. Το ίδιο το αρσενικό και οι ενώσεις του, ιδιαίτερα το τριοξείδιο του αρσενικού (As2O3), χρησιμοποιούνται για την παραγωγή παρασιτοκτόνων, προϊόντων συντήρησης ξύλου, ζιζανιοκτόνων και εντομοκτόνων. Αυτές οι εφαρμογές του, όμως, βρίσκονται σε κάμψη.

Πολύ λίγα είδη βακτηριδίων είναι ικανά να χρησιμοποιήσουν ενώσεις αρσενικού ως αναπνευστικούς μεταβολίτες. Ιχνοποσότητες αρσενικού είναι απαραίτητες διατροφικά για αρουραίους, χοιρίδια, κατσίκια, κοτόπουλα, και υποθετικά για πολλά ακόμη είδη, που συμπεριλαμβάνουν και τους ανθρώπους. Ωστόσο, το στοιχείο μπορεί να είναι τοξικό για τις πολυκυτταρικές μορφές ζωής, αν βρίσκεται σε συγκεντρώσεις μεγαλύτερες από τις απαραίτητες. Η ρύπανση του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα με αρσενικό είναι ένα πρόβλημα που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως.

*Η USFDA (United States Food and Drug Administration) είναι υπεύθυνη για την προστασία και την προώθηση της δημόσιας υγείας μέσω του ελέγχου και της εποπτείας της ασφάλειας των τροφίμων, των προϊόντων καπνού, των συμπληρωμάτων διατροφής, των συνταγογραφούμενων φαρμακευτικών φαρμάκων, των εμβολίων, των βιοφαρμακευτικών προϊόντων, των μεταγγίσεων αίματος, των ιατροτεχνολογικών προϊόντων, της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας (ERED), καλλυντικά, ζωοτροφές και ζωοτροφές και κτηνιατρικά προϊόντα. Από το 2017, τα 3/4α του προϋπολογισμού του FDA (περίπου 700 εκατομμύρια δολάρια) χρηματοδοτείται από τις φαρμακευτικές εταιρείες, λόγω του νόμου περί τέλους χρηστών συνταγογραφούμενων φαρμάκων.