Εντυπωσιακά εφέ με πυρά και εκρήξεις, θα μας μεταφέρουν 75 χρόνια πίσω, τότε που μια χούφτα Έλληνες αντιστάθηκαν γενναία στις σιδηρόφρακτες ναζιστικές ορδές.
Για πρώτη φορά ομάδες αναβιωτών με στολές και οπλισμό του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αναπαριστάνουν γνωστά και άγνωστα στιγμιότυπα από την επική μάχη των Οχυρών Ρούπελ και Ιστίμπεη στις Σέρρες της «Γραμμής Μεταξά» το 1941.
Οι αναπαραστάσεις θα γίνουν στα οχυρά, στο πλαίσιο διήμερου ιστορικών αναβιώσεων, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.
Η αναβίωση στο οχυρό Ιστίμπεη θα γίνει το Σάββατο 14 Μαΐου στις 11:30, ενώ η αναβίωση της μάχης στο Ρούπελ θα γίνει την Κυριακή 15 Μαΐου στις 11:30. Ενώ παράλληλα θα υπάρχουν και άλλες εκδηλώσεις και εκθέσεις φωτογραφίας.
Οι μάχες που θα αναβιώσουν στα δυο οχηρά έγιναν τον Απρίλιο του 1941, κατά των Γερμανών.
Οχυρό Ρούπελ
Το Ρούπελ είναι το μεγαλύτερο από τα εικοσιένα συγκροτήματα οχυρών, με συνολικό μήκος στοών και καταφυγίων 6100 μέτρα. Αποτελούνταν από έξι στοές εκ των οποίων οι τρείς επικοινωνούσαν υπογείως. Η δύναμή του κατά την Γερμανική επίθεση, την 6η Απριλίου, ήταν 27 αξκοί και 950 στρατιώτες, με προβλεπόμενη δύναμη 1450.
Η επίθεση ανατέθηκε στο 125 Σύνταγμα, το οποίο είχε εμπειρία από επιχειρήσεις αυτού του είδους, καθώς είχε πάρει μέρος στην εκκαθάριση της Γραμμής Μαζινώ, ενισχυμένο με ένα τάγμα ορεινών κυνηγών και ένα τάγμα μηχανικού . Την προσπάθειά του υποστήριζαν ένα Σύνταγμα πυροβολικού και τρείς ανεξάρτητες Μοίρες πυροβολικού, καθώς και πλήθος αεροπορίας. Η προσπάθειά τους έγινε προς τρείς κατευθύνσεις ήτοι προς Παλιουριώνες, Ρούπελ και ύψωμα Καπίνα, δίπλα από το Ρούπελ, με σκοπό την διάνοιξη της στενωπού κατά την πρώτη μέρα των επιχειρήσεων.
Οι επιθέσεις ξεκίνησαν, μετά από σφοδρούς βομβαρδισμούς, με πεζικό και αυτοκινούμενα πυροβόλα, χωρίς να κατορθώσουν όμως τίποτε. Παράλληλα ενήργησαν με πλωτά μέσα ώστε να περάσουν μέσα από τον Στρυμόνα ποταμό, αλλά έγιναν αντιληπτοί και αποδεκατίστηκαν. Συνεχείς προσπάθειες ακόμη και κατά την νύκτα δεν είχαν αποτέλεσμα, εκτός από ένα μικρό τμήμα που κατάφερε να περάσει από χαράδρες που ήταν υπό την επίβλεψη τάγματος επιφανείας, δίπλα στο Ρούπελ και να φθάσει στο λόφο Λουτρών Σιδηροκάστρου, όπου δέχθηκε αντεπίθεση και εγκλωβίστηκε, χωρίς να προσφέρει τίποτε.
Συνεχείς προσπάθειες τις επόμενες μέρες είχαν τα ίδια αρνητικά αποτελέσματα. Ταυτόχρονα, μέσω Γιουγκοσλαβίας παρακάμπτουν τα οχυρά και 9 Απριλίου καταλαμβάνουν την Θεσσαλονίκη. Γερμανοί κήρυκες προσέρχονται στο οχυρό ζητώντας την παράδοσή του και παίρνουν την απάντηση «Τα οχυρά δεν παραδίδονται παρά μόνο αν καταληφθούν από τον αντίπαλο».
Με την οριστικοποίηση της κατάληψης της Θεσσαλονίκης αποχωρούν οι Έλληνες από το Ρούπελ. Το οχυρό είχε 12 νεκρούς και 38 τραυματίες, ενώ οι Γερμανοί είχαν 80 νεκρούς από το 1ο τάγμα, το 2ο έχασε την μισή του δύναμη περίπου, ενώ το 3ο είχε 164 νεκρούς και τραυματίες.
Οχυρό Ιστίμπεη
Βρίσκεται στο όρος Κερκίνης, σε υψόμετρο 1339 μέτρα, βορειοδυτικά του Νέου Πετριτσίου. Η κατασκευή του ξεκίνησε τ0 1937 και ολοκληρώθηκε το 1940. Περιελάμβανε τριάντα επιφανειακά έργα. Το ανάπτυγμα των υπογείων στοών ήταν συνολικά 2297 μέτρα . Η δύναμη της φρουράς ανερχόταν σε 10 αξιωματικούς και 300 οπλίτες.
Η επίθεση έγινε από το 3ο τάγμα του 85 Συντάγματος Ορεινών Κυνηγών με την σύμπραξη πυροβολικού διαφόρων διαμετρημάτων και αεροπορίας. Πολλά από τα μετωπικά έργα του οχυρού ήταν σε απόσταση 250 μέτρων από τα σύνορα και αυτό είχε ως αποτέλεσμα την καταστροφή των θυρίδων βολής, με βολές ευθυτενούς τροχιάς.
Από νωρίς αποδεκατίσθηκαν τα τμήματα επιφανείας στο ύψωμα Τίπιτς και αυτό επέτρεψε στους κυνηγούς να ανέβουν πάνω στα έργα. Έγινε ανεπιτυχής αντεπίθεση από διλοχία και στη συνέχεια από μικρό τμήμα που βγήκε μέσα από το οχυρό. Βολές Ελληνικού πυροβολικού επέφεραν σοβαρές απώλειες, αλλά οι Γερμανοί παρέμειναν επί του οχυρού και άρχισαν να γεμίζουν τις θυρίδες με πέτρες και χώματα. Ταυτόχρονα τοποθέτησαν, σε κατεστραμμένες θυρίδες, μηχανήματα με τα οποία έστελναν καπνούς στο εσωτερικό. Οι αμυνόμενοι έκαναν χρήση των προσωπίδων τους αλλά υπήρξαν και συμπτώματα λιποθυμιών και θανάτων.
Λόγω των μεγάλων απωλειών ο διοικητής του γερμανικού τάγματος ζήτησε την αντικατάσταση της μονάδος του, η οποία και έγινε την νύκτα της 6 προς 7 Απριλίου ανενόχλητα, διότι λόγω της διείσδυσης από το τριεθνές διατάχθηκε σύμπτυξη των υπολοίπων τμημάτων. Η κατάσταση λόγω των χημικών γινόταν αφόρητη και την επομένη, στις ένδεκα το πρωί αρχίζουν οι συνομιλίες για εκκένωση του οχυρού προκειμένου να αποφευχθούν και άλλοι θάνατοι.
Νωρίς το απόγευμα το Ιστίμπεη παραδόθηκε. Σύμφωνα με την έκθεση του διοικητή, το Ιστίμπεη είχε 25 νεκρούς και 75 τραυματίες.
