Νέα δεδομένα δημιουργεί η μεγάλη συμμετοχή του κόσμου στο συλλαλητήριο που έγινε χθες στο Σύνταγμα για το όνομα της ΠΓΔΜ. Το μήνυμα ήταν σαφές και στρεφόταν προς όλους τους πολιτικούς χώρους καλώντας τους να πάρουν στα σοβαρά την επιθυμία των εκατοντάδων χιλιάδων διαδηλωτών. Υπό μία άλλη οπτική, η μαζική συμμετοχή αποτελεί για την κυβέρνηση ένα διπλωματικό χαρτί που πλέον έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει.
Έγινε, πάντως, ξεκάθαρο ότι όταν η κοινωνία παίρνει τον λόγο, ορισμένα ζητήματα δεν επιδέχονται λύσεις
«κεκλεισμένων των θυρών». Οι πολίτες που συγκεντρώθηκαν στο Σύνταγμα προέρχονταν από όλο το πολιτικό φάσμα και δεν κραύγαζαν απλώς συνθήματα κατά της ονομασίας της ΠΓΔΜ. Εξέφρασαν μία βαθύτερη δυσαρέσκεια που ξεπερνάει κατά πολύ το λαϊκίστικο «μην ξεπουλάτε τη Μακεδονία».
Το ζήτημα του «Μακεδονικού» με τα ογκώδη συλλαλητήρια έχει προκαλέσει ανατροπές στις θέσεις όλων των κομμάτων, αλλά κυρίως στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Η καταλυτική θέση των ΑΝΕΛ και του Πάνου Καμμένου προσωπικά, ο οποίος επανέφερε στο προσκήνιο τις αποφάσεις του συμβουλίου πολιτικών αρχηγών υπό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή το 1992, διαμόρφωσε στη ΝΔ δύο ρεύματα. Το φιλελεύθερο περί τον πρόεδρο του κόμματος, το οποίο χαρακτηρίζεται από πολιτική αμηχανία, και το μεγάλο μπλοκ της λαϊκής Δεξιάς που εκφράζεται κυρίως από τους «καραμανλικούς», το οποίο και έλαβε σαφή θέση. Τις ίδιες θέσεις έλαβε και το μικρότερο σαμαρικό μπλοκ.
Το σχόλιο του Κυριάκου Μητσοτάκη που έγινε αρκετή ώρα μετά το πέρας του συλλαλητηρίου φαίνεται να αντιφάσκει ως προς τις αρχικές θέσεις του περί μη συμμετοχής…
Η σπασμωδική γενικότερα αντίδραση του επιτελείου του Κυριάκου Μητσοτάκη, μετά το πρώτο συλλαλητήριο να απευθυνθεί στην ακροδεξιά πτέρυγα του κόμματός του, προβλημάτισε ακόμα περισσότερο περί του χαρακτήρα της ΝΔ όχι μόνο το κομματικό κοινό της αλλά και τον κομματικό μηχανισμό.
Αν αυτά συμβαίνουν στη ΝΔ, ανάλογες διεργασίες παρατηρούνται και στο Κίνημα Αλλαγής. Οι αντιθέσεις σε επίπεδο συλλογικής ηγεσίας του νέου κόμματος είναι σαφέστατες και οι διαφορές μεταξύ του Σταύρου Θεοδωράκη, της Φώφης Γεννηματά, του Γιώργου Παπανδρέου και των υπολοίπων αποτυπώνονται σαφώς.
Υπό το πρίσμα αυτό, ίσως να φαίνεται παράδοξο, αλλά ο μεγάλος κερδισμένος είναι ο Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος δεν μπορεί παρά να βλέπει με ικανοποίηση τη διεύρυνση των χασμάτων στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αλλά και στο Κίνημα Αλλαγής.
Διαφωνίες για τη συμμετοχή
Αναφορικά με τον αριθμό των διαδηλωτών που συμμετείχαν στο συλλαλητήριο, οι εκτιμήσεις, ως συνήθως, διαφέρουν. Οι διοργανωτές υποστηρίζουν πως ο αριθμός των πολιτών που βρέθηκαν στο συλλαλητήριο για τη Μακεδονία στο Σύνταγμα έφτασε το 1,5 εκατομμύριο, ενώ η αστυνομία από την άλλη μιλάει για 140.000.
Το ίδιο είχε συμβεί και στο συλλαλητήριο στη Θεσσαλονίκη, όπου οι διοργανωτές μιλούσαν για 500.000 συμμετέχοντες και η ΕΛ.ΑΣ. για 90.000.
Πώς καταγράφουν τα γερμανικά MME το συλλαλητήριο στην Αθήνα
Στο συλλαλητήριο της Αθήνας αναφέρεται τηλεγράφημα του γερμανικού πρακτορείου ειδήσεων dpa υπό τον τίτλο «Μεγάλη διαδήλωση στην Αθήνα: ”Η Μακεδονία είναι ελληνική”».
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, εκατοντάδες χιλιάδες -σχεδόν ένα εκατομμύριο σύμφωνα με τους διαδηλωτές- «ζητούν να έχει η Ελλάδα τα αποκλειστικά δικαιώματα χρήσης του ονόματος Μακεδονία. ‘Η Μακεδονία είναι ελληνική και μόνον ελληνική’, φώναζαν άνθρωποι που ήρθαν με λεωφορεία απ’ όλες τις γωνιές της Ελλάδας, όπως μετέδωσε η τηλεόραση. Στις διαδηλώσεις της Κυριακής είχαν καλέσει εθνικιστικές και θρησκευτικού προσανατολισμού οργανώσεις. Συμμετείχαν επίσης συντηρητικοί πολιτικοί και δεξιοί λαϊκιστές, όπως και επίσκοποι από πολλές περιοχές της χώρας».
Το ρεπορτάζ του DLF
«Διαδηλωτές ζητούν από τη ‘Μακεδονία’* αλλαγή ονόματος» είναι ο τίτλος σχετικής είδησης που δημοσιεύει στην ιστοσελίδα της η Γερμανική Ραδιοφωνία Deutschlandfunk, η οποία σημειώνει μεταξύ άλλων:
«Στην ελληνική πρωτεύουσα, την Αθήνα, πολλοί άνθρωποι κατεβαίνουν στους δρόμους εξαιτίας της διαμάχης για το όνομα με τη γειτονική ‘Μακεδονία’. Αξιώνουν το αποκλειστικό δικαίωμα χρήσης του ονόματος. Οι διοργανωτές υπολογίζουν με έως και ένα εκατομμύριο συμμετέχοντες. Στην παρούσα φάση διαμεσολαβούν μεταξύ των δύο πλευρών τα Ηνωμένα Έθνη. […] Η διένεξη στέκεται εδώ και χρόνια εμπόδιο στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις (σ.σ.: της ΠΓΔΜ) με Ε.Ε. και ΝΑΤΟ».
Το περιοδικό «Der Spiegel» από τη μεριά του επιχειρεί να εξηγήσει στους αναγνώστες του τη διένεξη μεταξύ Ελλάδας και ΠΓΔΜ με τη βοήθεια του καθηγητή Ιστορίας του Πολιτισμού της ανατολικής Ευρώπης στο Πανεπιστήμιο της Λειψίας Στέφαν Τρεμπστ.
Ερωτηθείς εάν υπάρχουν ουσιαστικοί λόγοι που επιτάσσουν να μη χρησιμοποιεί η ΠΓΔΜ το συνταγματικό της όνομα, ο καθηγητής Στέφαν Τρεμπστ σημειώνει: «Από ελληνική σκοπιά ελλοχεύει κίνδυνος για τη χώρα, εάν το όνομα μιας γειτονικής χώρας απορρέει από την ομώνυμη ελληνική επαρχία της Μακεδονίας. Αυτό είναι παράλογο, διότι η Ελλάδα είναι εδώ και δεκαετίες χώρα μέλος του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε., και διαθέτει έναν δυσανάλογα μεγαλύτερο στρατό από τη μικροσκοπική ‘Μακεδονία’. Γι’ αυτό και θεωρώ τόσο για λόγους ασφαλείας όσο και εξωτερικής πολιτικής παράλογη την ελληνική θεώρηση».
Συνέντευξη στο Spiegel: Αδικαιολόγητοι οι φόβοι των Ελλήνων
Το ίδιο κατηγορηματικός είναι ο Στέφαν Τρεμπστ και στο ερώτημα κατά πόσον είναι δικαιολογημένοι οι φόβοι για άμεσες ή έμμεσες εδαφικές διεκδικήσεις των Σκοπιανών:
«Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ο Τίτο είχε αφήσει να εννοηθεί ότι ορισμένες παράλιες περιοχές της βόρειας Ελλάδας, συμπεριλαμβανομένης της πόλης της Θεσσαλονίκης, ανήκουν στη Γιουγκοσλαβία. Το 1991, όταν η ‘Μακεδονία’ ανακήρυξε την ανεξαρτησία της, εθνικιστές Έλληνες πολιτικοί αλλά και τμήματα της ελληνικής ορθόδοξης Εκκλησίας το επανέφεραν αυτό στη συνείδηση των πολιτών. Ωστόσο, κανένας πολιτικός στη ‘Μακεδονία’ που θέλει να θεωρείται σοβαρός δεν προβάλλει αλυτρωτικές διεκδικήσεις».
Ο καθηγητής Ιστορίας του Πολιτισμού της ανατολικής Ευρώπης εκτιμά ότι ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ Ζάεφ τελεί υπό ασφυκτικές πιέσεις και πως η επιδιωκόμενη συμφωνία με την Ελλάδα συνιστά μεγάλη δοκιμασία για τον ίδιο που θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό και το πολιτικό του μέλλον. Διότι η συμφωνία θα άνοιγε τον δρόμο για την ένταξη της χώρας του σε ΝΑΤΟ και Ε.Ε. «Εάν δεν επιτευχθεί αυτή η συμφωνία, τότε τα πράγματα για τη ‘Μακεδονία’ θα είναι ακόμη χειρότερα και από τα τελευταία 10 χρόνια του εθνικιστικού καθεστώτος» λέει χαρακτηριστικά ο καθηγητής, εκτιμώντας ότι η μη λύση ενδέχεται να έχει άμεσο αντίκτυπο στις εύθραυστες ισορροπίες μεταξύ της σλαβόφωνης πλειοψηφίας και της μεγάλης αλβανικής μειονότητας.
*Η συντριπτική πλειονότητα των Γερμανών αρθρογράφων και σχολιαστών αναφέρεται στην Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας ως «Μακεδονία» (για την ακρίβεια Mazedonien έναντι Makedonien που χρησιμοποιούν για την Ελλάδα).
Με πληροφορίες από DW
