Σε χώρες όπως η Μεγάλη Βρετανία, είναι υποχρεωτική η δήλωση των θανάτων κατά την εγκυμοσύνη και τη λοχεία σε κεντρικό επιστημονικό οργανισμό της χώρας (Confidential Enquiries into Maternal Deaths). Ο οργανισμός αυτός αναλύει και εξετάζει τις συνθήκες που οδήγησαν στον θάνατο της κάθε εγκύου ξεχωριστά και δημοσιεύει ανά 2-3 χρόνια μια επιστημονική έκθεση με αναλύσεις, στατιστικές και συστάσεις για το μέλλον.
Η τελευταία πρόσφατη δημοσίευση (Saving Mothers’ lives) ανέδειξε ότι η σηψαιμία αποτελεί το συχνότερο πια αίτιο θανάτου γυναικών στην εγκυμοσύνη και τη λοχεία. Σηψαιμία σημαίνει σοβαρή λοίμωξη από κάποιο μικρόβιο, η οποία αρχικά αποσυντονίζει τον οργανισμό και τελικά οδηγεί, εφόσον δεν θεραπευθεί, σε ανεπάρκεια πολλαπλών οργάνων και τον θάνατο. Το μικρόβιο που βρέθηκε να προκαλεί σηψαιμία στα περιστατικά που κατέληξαν ήταν ο στρεπτόκοκκος τύπου Α.
Αυτό το εύρημα ήταν αξιοπερίεργο και μη αναμενόμενο, αφού στην κύηση ο συχνότερος στρεπτόκοκκος είναι ο τύπου Β. Παρ’ όλα αυτά, φαίνεται ότι ο τύπος Α είναι αυτός που μπορεί να καταστήσει μια έγκυο αρκετά άρρωστη και μάλιστα σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Ο στρεπτόκοκκος τύπου Α προκαλεί στον γενικότερο πληθυσμό φαρυγγο-αμυγδαλίτιδα με υψηλό πυρετό και κυκλοφορεί αθρόα μεταξύ παιδιών στα σχολεία και τα νηπιαγωγεία. Δεν είναι τυχαίο ότι στα εξετασθέντα περιστατικά, υπήρχε επαγγελματική έκθεση σε μικρά παιδιά. Στις γυναίκες που πρόσφατα είχαν γεννήσει, η λοίμωξη με στρεπτόκοκκο ξεκινούσε από τα εσωτερικά γεννητικά όργανα, με πόνο χαμηλά στην κοιλιά, αυξημένα και δύσοσμα υγρά από τον κόλπο και πυρετό. Βρέθηκε ότι ο καλύτερος και αποτελεσματικότερος τρόπος αντιμετώπισης ήταν η έγκαιρη και άμεση χορήγηση ικανής ποσότητας και διάρκειας αντιβίωσης, ακόμα και πριν από την εργαστηριακή επιβεβαίωση της διάγνωσης.
Στην Ελλάδα, δεν είναι γνωστή η συχνότερη αιτία θανάτου στην εγκυμοσύνη. Οι 4 κυριότεροι «υποψήφιοι» είναι η αιμορραγία, η πνευμονική εμβολή, η προ-εκλαμψία και η σηψαιμία. Στην Αγγλία, η δημοσίευση παλαιοτέρων εκδόσεων του Saving Mothers’ Lives οδήγησε σε ελάττωση των θανάτων από τα υπόλοιπα αίτια, πέραν της σηψαιμίας. Μάλιστα, είναι η πρώτη φορά που η σηψαιμία αναδείχθηκε ως πρωταρχική αιτία θανάτου από τότε που πρωτοεκδόθηκε το εν λόγω επιστημονικό σύγγραμμα, προφανώς λόγω της συνολικής ελάττωσης των θανάτων των μητέρων στη Μεγάλη Βρετανία.
Το κείμενο επιμελήθηκε και υπογράφει ο δρ ΘΑΝΟΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ MD(London) MRCOG FHEA
Μαιευτήρας Χειρ. Γυναικολόγος
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Λονδίνου
