Γιατί η παραδοσιακή προσέγγιση στο Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών δεν είναι αρκετή;
H παραδοσιακή προσέγγιση του Συνδρόμου Πολυκυστικών Ωοθηκών (ΣΠΩ).
Θα περιγράψουμε τη συνηθισμένη αντιμετώπιση μιας γυναίκας που προσέρχεται στο γιατρό με συμπτώματα που υποδηλώνουν ΣΠΩ. Αν και το παράδειγμα που ακολουθεί είναι υποθετικό, δεν απέχει πολύ από την καθημερινή προσέγγιση του μέσου γιατρού στο ορμονικό πρόβλημα του ΣΠΩ.
Η γυναίκα προσέρχεται στο γιατρό (συνήθως το γυναικολόγο ή τον ενδοκρινολόγο) και αναφέρει ότι έχει κάποια από τα συμπτώματα που προαναφέραμε.
Ο γιατρός θα ζητήσει ορμονικές εξετάσεις αίματος και ένα κολπικό υπερηχογράφημα. Εάν οι εξετάσεις συνηγορούν υπέρ του ΣΠΩ, θα την ενημερώσει ότι το πρόβλημά της είναι οι πολυκυστικές ωοθήκες. Η θεραπεία που θα της δώσει είναι φαρμακευτική και εξαρτάται από το κυρίαρχο σύμπτωμα της γυναίκας και από το αν προσπαθεί να μείνει έγκυος επί του παρόντος.
Εάν η γυναίκα δεν προσπαθεί να μείνει έγκυος, θα της συνταγογραφήσει το αντισυλληπτικό χάπι, το οποίο είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό για τα προβλήματα της έμμηνης ρύσης.
Εάν η υπερτρίχωση είναι εμφανές πρόβλημα, μπορεί να προτιμήσει να συνταγογραφήσει ένα αντιανδρογόνο με αντισυλληπτική δράση (Gynofen 35). Η γυναίκα θα κάνει τη θεραπεία για κάποιο αυθαίρετο χρονικό διάστημα και, στη συνέχεια, θα τη διακόψει από μόνη της ή μετά από συμβουλή του γιατρού της. Μπορεί η θεραπεία να επαναληφθεί στο μέλλον αν τα συμπτώματα «ξαναφουντώσουν».
Στην περίπτωση που η γυναίκα προσπαθεί να μείνει έγκυος, ο γιατρός (συνήθως ο γυναικολόγος) θα της συνταγογραφήσει ένα φάρμακο που προκαλεί ωορρηξία.
Το πιο δημοφιλές είναι η κλομιφένη. Αυτό θα το χρησιμοποιήσει η γυναίκα για μερικούς μήνες (3-6 μήνες) και με λίγη τύχη θα μείνει έγκυος, οπότε και το πρόβλημά της έχει λυθεί. Στην περίπτωση που δεν επέλθει εγκυμοσύνη, ο γιατρός θα ξεκινήσει εξετάσεις για να βρεθεί ο λόγος που δεν απέδωσε η θεραπεία.
Γιατί η παραδοσιακή προσέγγιση δεν είναι αρκετή
Πολλές γυναίκες έχουν τύχει της παραπάνω αντιμετώπισης όταν παρουσιάζονται στο γιατρό με συμπτώματα που υποδηλώνουν ΣΠΩ.
Δυστυχώς, μια τέτοια προσέγγιση, αν και φαίνεται σε πρώτη ματιά ότι αποδίδει, το μόνο που πετυχαίνει είναι να «αγγίξει» την κορυφή του παγόβουνου, αγνοώντας ένα μεγάλο και ουσιαστικό κομμάτι της πάθησης.
Επίσης, δεν λαμβάνει υπόψη τις νεότερες γνώσεις γύρω από το σύνδρομο και ιδιαίτερα τους μακροπρόθεσμους κινδύνους που αυτό κρύβει
για την υγεία της γυναίκας.
Η σημασία της σωστής διάγνωσης
Το πρώτο βήμα στην αντιμετώπιση του ΣΠΩ είναι να γίνει η σωστή διάγνωση. Αυτό είναι σημαντικό όχι μόνο για την αποφυγή της υπερθεραπείας, αλλά και για να οριοθετούνται οι μελλοντικοί κίνδυνοι και επιπλοκές.
Το να διαγνωστεί μια γυναίκα με ΣΠΩ δε σημαίνει μόνο ότι μπορεί να έχει πρόβλημα έμμηνης ρύσης, υπερτρίχωσης, βάρους και γονιμότητας, αλλά ότι δυνητικά ανήκει σε μια κατηγορία του πληθυσμού που κινδυνεύει από σακχαρώδη διαβήτη και άλλες αγγειακές παθήσεις.
Συνεπώς, η διάγνωση του ΣΠΩ δεν πρέπει να γίνεται με ελαφριά καρδιά, αλλά με τη χρήση επιστημονικά τεκμηριωμένων κριτηρίων. Δυστυχώς, πολλές γυναίκες με υπερηχογραφική εικόνα πολυκυστικών ωοθηκών θα διαγνωστούν ως ΣΠΩ, αν και δεν πληρούν τα υπόλοιπα κριτήρια.
Το αντισυλληπτικό χάπι δεν είναι η μόνη λύση
Δεν είναι υπερβολή να ισχυριστεί κανείς ότι το αντισυλληπτικό χάπι όχι μόνο δεν προσφέρει μόνιμη λύση αλλά μπορεί να οδηγήσει σε ένα ψευδές αίσθημα ασφάλειας. Αν και ρυθμίζει τις ανωμαλίες της περιόδου και μπορεί να ελέγξει την υπερτρίχωση, δεν ελέγχει υποχρεωτικά τις μεταβολικές αλλαγές στο σώμα τις γυναίκας που είναι υπεύθυνες για τις μακροπρόθεσμες επιπλοκές.
Το ΣΠΩ είναι χρόνια πάθηση στην οποία έχουν σημασία όχι μόνο οι φαρμακευτικές παρεμβάσεις αλλά και η υιοθέτηση ενός πιο υγιεινού τρόπου ζωής. Οι καλές συνήθειες παρέχουν μια μονιμότερη και πιο σφαιρική λύση στο ΣΠΩ από ό,τι το αντισυλληπτικό χάπι.
Δε χρειάζονται όλες οι γυναίκες με ΣΠΩ θεραπεία γονιμότητας
Πάνω από τις μισές γυναίκες με ΣΠΩ θα μείνουν έγκυες χωρίς ιατρική βοήθεια. Αυτό σημαίνει ότι πολλές από αυτές κάνουν αρκετά συχνά ωορρηξία και συνεπώς έχουν τις προϋποθέσεις για εγκυμοσύνη.
Η τυφλή χορήγηση κλομιφένης μπορεί να οδηγήσει σε εγκυμοσύνη, αν και είναι άγνωστο αν η συγκεκριμένη ωορρηξία έγινε από μόνη της ή με τη βοήθεια του φαρμάκου. Βέβαια, η ιατρική παρέμβαση θεωρείται επιτυχής αν η γυναίκα μείνει έγκυος!
Οι δυσκολίες αρχίζουν αν η γυναίκα δε μείνει έγκυος μετά από τυφλή θεραπεία με κλομιφένη. Η έλλειψη προγραμματισμού και παρακολούθησης κατά τη διάρκεια της θεραπείας οδηγεί στην απώλεια πληροφοριών που είναι σημαντικές για την επιλογή της επόμενης θεραπείας γονιμότητας. Έκανε η γυναίκα ωορρηξία με την κλομιφένη;
Σε ποια δόση κλομιφένης ανταποκρίθηκε η γυναίκα; Πόσους μήνες προσπάθησε να μείνει έγκυος παίρνοντας τη σωστή δόση; Αυτά τα ερωτήματα είναι δύσκολο να απαντηθούν χωρίς την υπεύθυνη και προσεκτική παρακολούθηση της γυναίκας (κάτι που δε συμβαίνει κατά την εφαρμογή τυφλών θεραπειών).
Αυριανό θέμα: Ποιες είναι οι άλλες λύσεις για το ΣΠΩ εντός από τα ορμονικά φάρμακα;
Διαβάστε περισσότερα www.gynaikologos.net
Το κείμενο υπογράφει ο Δρ. ΘΑΝΟΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ MD(London) MRCOG FHEA
Μαιευτήρας Χειρ. Γυναικολόγος
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Λονδίνου
