Τοξική βόμβα στη Δραπετσώνα

Σε τοξική βόμβα περπατούν και διαβιούν οι κάτοικοι της -παραδοσιακά- πολύ επιβαρυμένης περιοχής της Δραπετσώνας και Κερατσινίου, αφού, όπως φαίνεται από στοιχεία και καταγγελίες που φέρνει στη δημοσιότητα το zougla.gr, για ακόμα μια φορά σε αυτή τη χώρα προτιμήσαμε να αντιμετωπίσουμε τις «αμαρτίες γονέων» απλώς… κρύβοντάς τες κάτω από το χαλί…

Και όπου «αμαρτίες γονέων» εννοούμε τη ραδιενεργή και ιδιαίτερα επικίνδυνη για την ανθρώπινη υγεία φωσφογύψο, η οποία επί περίπου έναν αιώνα ήταν το παραγόμενο προϊόν στο εργοστάσιο της παραθαλάσσιας περιοχής που λέγεται «Λιπάσματα Δραπετσώνας».

Το εργοστάσιο σταμάτησε τη λειτουργία του το 1999 (εγκαινιάστηκε 90 χρόνια νωρίτερα), όμως, όπως φαίνεται, δεν έγιναν οι απαιτούμενες και πολύ λεπτομερείς ενέργειες που προβλέπουν οι σύγχρονοι νόμοι για την πλήρη απορρύπανση της περιοχής. Αντί αυτού, μέρος και της υπολειπόμενης φωσφογύψου θάφτηκε, όπως θεωρείται, σε βάθος 2 μέτρων κάτω από το έδαφος…

Σήμερα η έκταση αυτή διαμορφώθηκε σε μια φαινομενική «όαση» για τους κατοίκους της άλλοτε βιομηχανικής περιοχής, αφού από το 2015 ο Δήμος Κερατσινίου-Δραπετσώνας, με προσωπική πρωτοβουλία του δημάρχου Χρήστου Βρεττάκου, δαπάνησε 2,5 εκατομμύρια ευρώ προκειμένου να κατασκευάσει εκεί χώρους πολιτισμού και άθλησης, όπως γήπεδα, ένα θέατρο χωρητικότητας 750 θεατών, αλλά και καντίνες.

Όλα αυτά θα μπορούσε να τα έχει κατασκευάσει σε έκταση ιδιοκτησίας του δήμου, η οποία γειτνιάζει με τον χώρο στον οποίο λειτουργούσε κάποτε το εργοστάσιο λιπασμάτων του Μποδοσάκη. Όμως, για κάποιους λόγους οι οποίοι αντιβαίνουν στην ίδια τη λογική, ο δήμαρχος προτίμησε να ιδιοποιηθεί έκταση που ανήκε στην Εθνική Τράπεζα.

Ο κύριος Βρεττάκος εξελέγη με τον ΑΝΤΑΡΣΥΑ, επιβίωσε με τον ΣΥΡΙΖΑ και επιβιώνει με τη Νέα Δημοκρατία, με λίγα λόγια είναι παντός καιρού και ως φαίνεται παντός ανέμου. Ήταν πλήρως ενημερωμένος από τις αρμόδιες αρχές και από τον Δημόκριτο για την επικινδυνότητα του χώρου αυτού σε περίπτωση οικοδόμησης, έστω και ελαφρών κατασκευών. Ήξερε ότι σε βάθος δύο μέτρων έχει ταφεί πρόχειρα το δηλητήριο που επί χρόνια συσσωρευόταν στις εγκαταστάσεις του Μποδοσάκη, ο οποίος προτιμούσε να συσσωρεύει τα απόβλητα φωσφόρου στους χώρους όπου εργάζονταν άνθρωποι, παρά να τους μεταφέρει σε ασφαλές μέρος ταφής, κι όλα αυτά για να μειωθούν τα έξοδά του. 

Όλα αυτά τα ήξερε ο δήμαρχος που εξελέγη με τον ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Η εξουσία όμως είναι γλυκιά. Ακόμη πιο γλυκιές είναι οι συμμαχίες οι οποίες επιτυγχάνονται στα πλαίσια της αγαστής σχέσης της τοπικής αυτοδιοίκησης με τους τοπικούς παράγοντες και τα τοπικά συμφέροντα. 

Έτσι το πρόβλημα, όπως αναφέραμε, μάλλον ουσιαστικά θάφτηκε κάτω από το χαλί…

Το μεγάλο ωστόσο ερώτημα που προκύπτει αφορά την απόφαση του δημάρχου και των συνεργατών του να επιχειρήσουν την καταπάτηση της έκτασης η οποία ανήκε στην Εθνική Τράπεζα. Την έκταση αυτή δεν τη χρειαζόταν, αφού ο δήμος διαθέτει μεγάλο οικόπεδο στην ίδια περιοχή, μεσοτοιχία με την έκταση της Εθνικής Τραπέζης. Τελικά η επιχείρηση καταπάτησης πέτυχε ως φαίνεται. Η τράπεζα απέσυρε τη μήνυσή της προφανώς μετά από πολιτικές παρεμβάσεις. Τουλάχιστον αυτό προκύπτει διά λογικών συνειρμών. Όμως και πάλι δεν δίνεται λογική εξήγηση για την «απληστία» η οποία κυριάρχησε στις αποφάσεις του δήμου και του ιδίου του δημάρχου.

Ας πάρουμε, λοιπόν, τα πράγματα από την αρχή. Ο πρώην διοικητής της Δημόσιας Αρχής Λιμένων, Δημοσθένης Μπακόπουλος, έκανε έρευνα για το ζήτημα, το οποίο ενέπιπτε στις αρμοδιότητές του, και τελικά κατέθεσε μήνυση κατά παντός υπευθύνου προς την Εισαγγελία Πειραιά, αναδεικνύοντας τον ενδεχόμενο πολύ σοβαρό κίνδυνο που διατρέχουν οι πολίτες (και φυσικά ευπαθείς ομάδες και παιδιά που επισκέπτονται τον χώρο ακόμα και καθημερινά) εξαιτίας της μη ολοκληρωμένης απορρύπανσης.

Το οπλοστάσιο των επιχειρημάτων του νομικού περιλαμβάνει την πρόσφατη απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής (133/2019), στην οποία ζητούνται η απαλλοτρίωση της περιοχής για λόγους κοινής ωφέλειας και η παράδοσή της στους κατοίκους, ώστε να γίνει και «εξυγίανση του εδάφους/υπεδάφους από τα παραπροϊόντα που εναποτίθεντο κατά την περίοδο λειτουργίας του εργοστασίου και τα οποία σήμερα εξακολουθούν να ρυπαίνουν την ευρύτερη περιοχή δημιουργώντας συνθήκες επικινδυνότητας για την υγεία των κατοίκων».

Το σχετικό απόσπασμα της απόφασης του Περιφερειακού Συμβουλίου:

Έτσι το περιφερειακό συμβούλιο αναγνωρίζει την ανάγκη για απορρύπανση της περιοχής μέσω της εξυγίανσης του εδάφους και του υπεδάφους, που, όπως φαίνεται, δεν έγινε ποτέ.

Στη μήνυσή του, ο Δημοσθένης Μπακόπουλος παραθέτει στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία το 2001 ανιχνεύτηκε ραδιενέργεια στην περιοχή όπου λειτουργούσε το παλιό Εργοστάσιο Λιπασμάτων. Πέντε χρόνια αργότερα, ωστόσο, το 2006, η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας αποφαίνεται ότι η περιοχή στην παρούσα κατάστασή της θεωρείται ελεύθερη από άποψη ραδιενέργειας, όμως για οποιαδήποτε μελλοντική από τότε χρήση θα πρέπει «να ενημερωθεί η Επιτροπή για να κάνει τους απαραίτητους ελέγχους». Σημειώνεται ότι το 2006 η περιοχή ήταν εγκαταλελειμμένη και μη επισκέψιμη από το κοινό – καθεστώς βεβαίως που έχει αλλάξει δραστικά από τότε.

Σημειώνεται επίσης ότι οι κατασκευαστικές παρεμβάσεις στην περιοχή έγιναν και με τη χρήση εκσκαφέων για χωματουργικές εργασίες, με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται αυτό για τα βλαβερά στοιχεία που βρίσκονται στο υπέδαφος…

Απόσπασμα της μήνυσης:

Το θέμα έφτασε και στη Βουλή το 2008, με τους βουλευτές Θοδωρή Δρίτσα και Παναγιώτη Λαφαζάνη να υποβάλλουν ερώτηση στην οποία αναφέρουν πως «το προϊόν των κατεδαφίσεων των κτηρίων που έγινε το 2003 ετάφη επί τόπου. Πιθανόν μαζί του ετάφη και μέρος του μηχανολογικού εξοπλισμού όπως και υποπροϊόντα ή απόβλητα της παραγωγής των επιμέρους μονάδων». Ο Θοδωρής Δρίτσας μάλιστα είχε δηλώσει ότι πρόκειται για ένα τεράστιο περιβαλλοντικό πρόβλημα, αφού «ενισχύεται η βασιμότητα των υπονοιών ότι το έδαφος των Λιπασμάτων είναι μολυσμένο με τοξικά και πιθανώς ραδιενεργά κατάλοιπα και δεν έχει καθαριστεί».

Το 2015, όπως αναφέραμε, ξεκινούν οι εργασίες της ανάπλασης, αλλά, όπως επισημαίνει ο Δημοσθένης Μπακόπουλος στη μήνυσή του, «παρ’ όλα αυτά η Δημόσια Αρχή Λιμένων δεν έχει στη διάθεσή της κανένα στοιχείο από το οποίο να συνάγεται διεξαγωγή ελέγχων από την Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας, πριν την προαναφερόμενη και επελθούσα το 2015 αλλαγή χρήσης».

«Ως διοικητής κρατικής αρχής αλλά και ως πολίτης, αναρωτιέμαι: Εάν σε αυτή την περίπτωση κανείς υπεύθυνος δεν βγήκε από το γραφείο του να διαπιστώσει τι πραγματικά συμβαίνει, πότε θα βγει;» συμπληρώνει ο πρώην διοικητής της ΔΑΛ.

Το zougla.gr πραγματοποίησε αυτοψία στην περιοχή και συνομίλησε με τον Δημοσθένη Μπακόπουλο για το ζήτημα.

Δείτε το ρεπορτάζ:

Δείτε φωτογραφίες από την περιοχή:

Ακολουθεί η γνώμη των ειδικών για τις βλαβερές ιδιότητες της φωσφογύψου, αλλά και τι προβλέπεται σε περιπτώσεις οικοδομικής δραστηριότητας σε μολυσμένες περιοχές:

Δείτε ακόμη: