Τόσο το BBC και ο βρετανικός Guardian όσο και η γαλλική Liberation αφήνουν να εννοηθεί πως το ρωσικό καταδρομικό Moskva (πρώην Slava), η ναυαρχίδα του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας, επλήγη τελικά από δύο πυραύλους τύπου Neptune, ουκρανικής κατασκευής. Τα δυτικά ΜΜΕ, ωστόσο, αναμένουν από το Υπουργείο Άμυνας της Ουκρανίας να δημοσιοποιήσει αποδεικτικά στοιχεία για το πλήγμα.
Το ρωσικό καταδρομικό είναι, βέβαια, παλαιάς κατασκευής και τεχνολογίας, αφού καθελκύστηκε το 1976. Σύμφωνα με στρατιωτικές πληροφορίες, αν και είναι σε θέση να εκτοξεύσει πυραύλους Kalibr, εν τούτοις δεν χρησιμοποιήθηκε κατά τις πρόσφατες επιχειρήσεις κατά ουκρανικών στόχων από την αρχή της ρωσικής εισβολής. Διαδραμάτισε, ωστόσο, αρκετά πρόσφατα σημαντικό ρόλο στον πόλεμο της Συρίας. Κατά το BBC, το ότι τέθηκε εκτός μάχης το Moskva και το ότι το ρωσικό Ναυτικό αναγκάστηκε να απομακρύνει το σύνολο του πληρώματος, που αποτελείται από περίπου 510 ναύτες και αξιωματικούς, αποτελεί σημαντική, έστω και συμβολικά, επιτυχία των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων.
Οι συστοιχίες Neptune τέθηκαν σε επιχειρησιακή χρήση από τους Ουκρανούς από το 2021. Πρόκειται για βελτίωση του πρώην σοβιετικού οπλικού συστήματος Kh-35, αλλά με αναβαθμισμένα ηλεκτρονικά, καθώς και με βελτιωμένη απόδοση του ραντάρ. Οι συστοιχίες αυτές έχουν τοποθετηθεί σε παράκτια σημεία της Μαύρης Θάλασσας και αποτελούν βασικό στοιχείο της άμυνας της Οδησσού.
Μέχρι στιγμής το ρωσικό επιτελείο δεν έχει δώσει διευκρινίσεις για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες σημειώθηκε έκρηξη στο κατάστρωμα του Moskva με αποτέλεσμα να εκδηλωθεί πυρκαγιά. Οι πρώτες πληροφορίες από ρωσικές πηγές ανέφεραν νωρίς το πρωί της Πέμπτης πως η έκρηξη σημειώθηκε σε αποθηκευμένα πυρομαχικά στο κατάστρωμα, κάτι αρκετά ασυνήθιστο. Τα πυρομαχικά δεν αποθηκεύονται κανονικά στο κατάστρωμα. Ωστόσο, πιθανόν να επλήγησαν οι συστοιχίες πυραύλων που όντως βρίσκονται επί του καταστρώματος σε δύο σειρές, δεξιά και αριστερά, κατά μήκος του σκάφους. Σε οποιαδήποτε περίπτωση η ναυαρχίδα του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας φαίνεται ότι τέθηκε κατά τα φαινόμενα εκτός μάχης.
Το Moskva είχε χρησιμοποιηθεί και κατά τη ρωσική εισβολή στη Γεωργία και κατά την προσάρτηση της Αμπχαζίας σε ρόλο διασφάλισης του χώρου επιχειρήσεων σε εκείνον τον τομέα της Μαύρης Θάλασσας.
Το τουρκικό πρακτορείο Anadolu ανάρτησε βίντεο από την έκρηξη στο Moskva
Όπως διαπιστώσουν όλα τα μεγάλα τηλεοπτικά δίκτυα και τα πρακτορεία ειδήσεων, το χαμηλό βαρομετρικό στη Μαύρη Θάλασσα και οι επαναλαμβανόμενες καταιγίδες εμποδίζουν την ασφαλή κατόπτευση της θαλάσσιας αυτής περιοχής από τους δορυφόρους. Έτσι δεν μπορεί να υπάρξει προς στιγμήν καμία αξιόπιστη απάντηση στο ερώτημα αν το ρωσικό καταδρομικό έχει βυθιστεί ή όχι.
Η μόνη ζωντανή εικόνα που έχει αναρτηθεί στο διαδίκτυο προέρχεται από το επίσημο τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu, το οποίο ισχυρίζεται πως το βίντεο που ακολουθεί είναι από την έκρηξη στη ρωσική ναυαρχίδα του στόλου της Μαύρης Θάλασσας.
– Минобороны РФ подтвердило пожар на крейсере «Москва»
– В Киеве сообщили об обстреле судна крылатыми ракетами pic.twitter.com/WxCg6Zj1SP
— ANADOLU AGENCY (RU) (@aa_russian) April 14, 2022
Δείτε βίντεο από ναυτικές ασκήσεις και εκτοξεύσεις πυραύλων από το Moskva:
Το χρονικό της έκρηξης
Σύμφωνα με ανακοίνωση του ρωσικού υπουργείου Άμυνας που επικαλέστηκαν ρωσικά πρακτορεία ειδήσεων, το κυριότερο πυραυλοφόρο καταδρομικό του στόλου της Μαύρης Θάλασσας του πολεμικού ναυτικού της Ρωσίας, το Moskva («Μόσχα»), υπέστη σοβαρές ζημιές, αφού ανατινάχθηκε μέρος των πυρομαχικών στο κατάστρωμά του έπειτα από πυρκαγιά.
“”As a result of a fire, ammunition detonated on the Moskva missile cruiser. The ship was seriously damaged. The crew was completely evacuated,” the Russian Defense Ministry said.” – A fire caused by @DefenceU anti-ship missiles, yeah #РадіоВільнаУкраїна pic.twitter.com/eYBFQq2pvu
— Louise Mensch (@LouiseMensch) April 13, 2022
«Λόγω πυρκαγιάς, στο Moskva σημειώθηκε έκρηξη στα πυρομαχικά τα οποία μετέφερε. Το πλοίο έχει υποστεί σοβαρή ζημιά. Το πλήρωμα εκκένωσε», ανέφερε το υπουργείο Άμυνας, σύμφωνα με τα ρωσικά πρακτορεία ειδήσεων TASS, RIA Novosti και Interfax.
Τα πρακτορεία δεν διευκρίνισαν ποια είναι η θέση του καταδρομικού.
«Αποτέλεσμα επιθέσεων η καταστροφή του Moskva»
Ουκρανοί αξιωματούχοι, όπως ο Μάρξιμ Μαρτσένκο -κυβερνήτης της περιοχής γύρω από το λιμάνι της Οδησσού-, υποστήριξαν νωρίτερα την Πέμπτη ότι το ρωσικό καταδρομικό χτυπήθηκε από δύο ουκρανικής κατασκευής αντιπλοϊκούς πυραύλους κρουζ, Neptune. Η πληροφορία αυτή, ωστόσο, είναι αδύνατο να επιβεβαιωθεί με ανεξάρτητο τρόπο.
Ο Ολεξίι Αρεστόβιτς, σύμβουλος της ουκρανικής προεδρίας, μίλησε, επίσης μέσω YouTube, περί ουκρανικών πληγμάτων στο καταδρομικό και έκανε λόγο για «έκπληξη στη ναυαρχίδα του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας».
«Φλέγεται με μεγάλη ένταση. Τώρα. Και με τη θαλασσοταραχή, είναι αδύνατο να ξέρουμε αν μπορούν να το βοηθήσουν», είπε, προσθέτοντας ότι πάνω στο σκάφος βρίσκονται «510 μέλη πληρώματος».
A photo now published purportedly showing the Moskva on fire. If the ship has indeed been struck by Ukrainian cruise missiles it’s a huge Russian loss – one of only 3 Slava class cruisers in the Russian Navy and possibly the largest single naval combat loss since World War II. https://t.co/q1e8WW5kvq pic.twitter.com/ldu4sBWC9a
— Incunabula (@incunabula) April 13, 2022
Το Moskva είχε συμμετάσχει τις πρώτες ημέρες της εισβολής σε επιχείρηση εναντίον του Νησιού των Φιδιών, στη Μαύρη Θάλασσα, κοντά στα σύνορα της Ρουμανίας, όταν είχαν αιχμαλωτιστεί 19 μέλη του ουκρανικού ναυτικού, που ανταλλάχθηκαν αργότερα με Ρώσους αιχμαλώτους.
Το καταδρομικό σοβιετικού σχεδιασμού είχε τεθεί σε υπηρεσία το 1983, όταν ονομαζόταν Slava («Δόξα»). Άλλαξε όνομα («Μόσχα») μετά τη διάλυση της πάλαι ποτέ Σοβιετικής Ένωσης. Εφοδιασμένο με δεκαέξι εκτοξευτήρες πυραύλων κατά πλοίων επιφανείας P-1000 Vulcan, καθώς και διάφορα ανθυποβρυχιακά και αντιαεροπορικά όπλα, το καταδρομικό αναπτύχθηκε το δεύτερο εξάμηνο του 2015 στην Ανατολική Μεσόγειο, για να προστατεύει τη ρωσική αεροπορική βάση Χμάιμιμ στη Συρία, σύμφωνα με το TASS.
Τα ρωσικά πλοία που καταστράφηκαν από την έναρξη του πολέμου
Το Moskva είναι το δεύτερο μεγάλο πλοίο που γνωστοποιήθηκε ότι έχει υποστεί σοβαρές ζημιές από την έναρξη του πολέμου.
Την 24η Μαρτίου, έναν μήνα μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, το ουκρανικό πολεμικό ναυτικό ανέφερε πως κατέστρεψε το Saratov, αποβατικό σκάφος του ρωσικού πολεμικού ναυτικού αγκυροβολημένο στο λιμάνι του Μπερντιάνσκ, κοντά στη Μαριούπολη, στην Αζοφική Θάλασσα.
Η Μόσχα δεν επιβεβαίωσε την πληροφορία ότι το αποβατικό καταστράφηκε. Ο ρωσικός στρατός σπανίως ανακοινώνει στοιχεία για τις απώλειές του στον πόλεμο.
Το ρωσικό ναυτικό έχει εκτοξεύσει πυραύλους κρουζ στην Ουκρανία και οι δραστηριότητές του στη Μαύρη Θάλασσα είναι ζωτικής σημασίας για την υποστήριξη χερσαίων επιχειρήσεων στο νότιο τμήμα της χώρας, όπου μάχεται για να αποκτήσει τον πλήρη έλεγχο του λιμανιού της Μαριούπολης.