του Κωνσταντίνου Ξένου, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
Ως γνωστό, η παχυσαρκία αποτελεί γενεσιουργό αιτία δεκάδων δυσμενών καταστάσεων και προβλημάτων υγείας, όπως είναι οι υπεριλιπιδαιμίες, η λιπώδης διήθηση της ήπατος, ο διαβήτης τύπου 2, η υπέρταση, τα αναπνευστικά προβλήματα, κ.άλλα. Η δριμύτητα όλων αυτών των καταστάσεων, αυξάνεται σε περιπτώσεις νοσογόνου παχυσαρκίας, όταν δηλαδή ο δείκτης μάζας σώματος υπερβαίνει το 40*.
Τα τελευταία χρόνια, στο πεδίο αντιμετώπισης της νοσογόνου παχυσαρκίας, έχουν παρατεθεί συγκεκριμένες χειρουργικές επεμβάσεις, όπως ο γαστρικός ρυθμιζόμενος δακτύλιος, η γαστρική παράκαμψη (By-Pass), η αφαίρεση του γαστρικού θόλου (sleeve gastrectomy) και η χολοπαγκρεατική παράκαμψη (μια πολύ βαριά επέμβαση με περιορισμένο στόχο ασθενών).
Το ενδογαστρικό μπαλόνι που όταν πρωτολανσαρίστηκε, παρουσιάστηκε ως τρομερό και φοβερό «εργαλείο» για το αδυνάτισμα, σήμερα μετρά τις περισσότερες αποτυχημένες εκβάσεις και ένα συντριπτικό ποσοστό των ατόμων που το χρησιμοποίησαν είτε δεν έχασαν βάρος, είτε ξαναπήραν όλα τα κιλά…
Από τις υπόλοιπες τεχνικές που αναφέρθησαν, πολλοί ασθενείς με νοσογόνο παχυσαρκία έχουν σήμερα ευεργετηθεί, όταν βέβαια αυτές εφαρμόζονται εκεί που πραγματικά ενδείκνυται και εφόσον προηγουμένως, έχει αναλυτικά εξηγηθεί στον υποψήφιο προς επέμβαση, πως οι τεχνικές αυτές αποτελούν εφαλτήριο για την υιοθέτηση δραστικών αλλαγών στο γενικότερο τρόπο ζωής και διατροφής και όχι ευκαιρία να συνεχίσει την ανισόρροπη διατροφή που εφάρμοζε…
Άλλωστε, μια προσεκτική ματιά σε κάποιους από τους κανόνες σίτισης που πρέπει να εφαρμόζονται μετά από περιοριστικού τύπου επεμβάσεις για την παχυσαρκία (π.χ. τρώτε αργά και μασάτε πολύ καλά την τροφή σας, μην πίνετε μεγάλες ποσότητες υγρών παράλληλα με το φαγητό σας, προεπιλέξτε μικρές μερίδες, κ.λ.π.), συνηγορούν στην αναγκαιότητα για διαμόρφωση νέων συνθηκών διατροφής.
Γαστρικός Ρυθμιζόμενος Δακτύλιος
Τοποθετείται στο άνω μέρος του στομάχου ένας δακτύλιος, δίνοντας στο στομάχι την μορφή κλεψύδρας, με συνεπακόλουθο τον κορεσμό με μικρή ποσότητα τροφής. Δεν ενδείκνυται για τους λάτρεις των γλυκών, των αναψυκτικών και βέβαια για όσους έχουν υιοθετήσει το τσιμπολόγημα σαν στάση διατροφής..
Γαστρική Παράκαμψη (By Pass)
Επέμβαση με διπλή επίδραση : 1) προκαλεί δυσαπορρόφηση (ο ασθενής δεν απορροφά όλα τα θερμιδογόνα συστατικά της τροφής, επειδή μειώνεται χωρίς όμως να κόβεται, το μήκος του λεπτού εντέρου όπου πραγματοποιείται η διαδικασία της απορρόφησης), 2) προκαλεί περιορισμό του όγκου προσλαμβανομένης τροφής
Αφαίρεση Γαστρικού Θόλου (sleeve gastrectomy)
Απομονώνεται και αφαιρείται τμήμα του στομάχου, με αποτέλεσμα να επιτυγχάνεται ευκολότερα κορεσμός, ενώ παράλληλα μειώνεται και η παραγωγή μιας ορμόνης, της γκρελίνης, η οποία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην όρεξη (αυξάνει την όρεξη). Ίσως στο μέλλον αποτελέσει την 1η επιλογή ανάμεσα στις υπάρχουσες επεμβάσεις.
Η διατήρηση του απολεσθέντος βάρους, που αποτελεί και τον ουσιαστικό στόχο σε κάθε προσπάθεια αδυνατίσματος, φαίνεται από μελέτες πως επιτυγχάνεται σε σημαντικό ποσοστό με κάποιες χειρουργικές επεμβάσεις, εφόσον τηρηθούν επαρκώς οι προ- και οι μετ-εγχειρητικοί διαιτητικοί κανόνες και βέβαια εφόσον η επιλογή του υποψηφίου έχει διεκπεραιωθεί μέσα από αυστηρά κριτήρια (π.χ. Δείκτης μάζας σώματος >40 ή Δείκτης μάζας σώματος >35 με συνύπαρξη σοβαρών συνοδών παθολογικών καταστάσεων, ανεπιτυχής έκβαση προηγούμενων προσπαθειών αδυνατίσματος διαφορετικής προσέγγισης, συναίνεση ως προς την παρακολούθηση διαιτολόγου αλλά και ψυχολόγου κ.άλλα).
Σε κάθε περίπτωση και για την χειρουργική αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, πρέπει να εφαρμόζεται συγκεκριμένο πρωτόκολλο διατροφικής υποστήριξης τόσο πριν, όσο και μετά την επέμβαση.
Συνοψίζοντας θα λέγαμε πως η χειρουργική αντιμετώπιση της παχυσαρκίας έχει σημαντικό επιβοηθητικό αποτέλεσμα στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, εντούτοις εκτός του ότι δεν έχει ένδειξη για κάθε παχύσαρκο, συνοδεύεται και αυτή από ενδεχόμενους κινδύνους που πρέπει πάντα να λαμβάνονται υπόψιν.
* Ο Δείκτης Μάζας Σώματος αντιπροσωπεύει το πηλίκο που προκύπτει αν διαιρέσουμε το βάρος μας (σε κιλά) με το τετράγωνο του ύψους μας (σε μέτρα).
