Από τον Ανδρέα Ζουρδό, Διαιτολόγο διατροφολόγο
Θα σας έκανε εντύπωση ότι ένα πλούσιο πρωινό δεν είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την απώλεια λίπους;
Κατ’ αρχήν θα ήταν χρήσιμο να εξετάσουμε από πού προέκυψε το δόγμα του μεγάλου πρωινού. Το «πλούσιο» πρωινό είναι μια διατροφική συνήθεια συσχετισμένη με καλή υγεία. Από πού προκύπτει όμως αυτή η συσχέτιση; Είναι το πλούσιο πρωινό που προκαλεί την καλή υγεία ή απλά εμπίπτει σε ένα ευρύτερο πλαίσιο τρόπου ζωής; Ακόμα και η χρήση της λέξης «πλούσιο» μας δίνει μερικά στοιχεία για να αρχίσουμε να ξετυλίγουμε το κουβάρι. Εν πολλοίς, η ιστορία με το πρωινό θυμίζει το φιάσκο με το κόκκινο κρασί. Όσοι πίνουν κόκκινο κρασί με μέτρο δεν έχουν καλούς δείκτες καρδιαγγειακής υγείας από αυτήν την συνήθεια, αλλά γιατί είναι σε μια συγκεκριμένη κοινωνικοοικονομική τάξη, έχουν συγκεκριμένες συνήθειες όπως η γυμναστική και γενικά προσέχουν την διατροφή τους. Ακριβώς το ίδιο μπορεί να πει κανείς για την μεγάλη πλειοψηφία όσων έχουν πλούσιο πρωινό. Συνεπώς το πλούσιο πρωινό είναι απλά μέσα σε ένα ευρύτερο πλαίσιο συνηθειών που παραπέμπουν σε «καλή ζωή» όπως η γυμναστική, η αποχή από το κάπνισμα και η σωστή διατροφή.
Σε επίρρωση των παραπάνω μία νέα μελέτη από το πανεπιστήμιο του Μονάχου εμφανίστηκε πριν από λίγες μέρες στα δημοφιλή sites. Η μελέτη διερεύνησε το αν και κατά πόσον το μεγάλο πρωινό έχει επίπτωση στην ρύθμιση του βάρους. Ίσως για πρώτη φορά τα ευρήματα μιας έρευνας έδειξαν πως η υπερβολική κατανάλωση τροφής στο πρωινό μπορεί να δράσει αρνητικά στην ρύθμιση του βάρους, αφού το μεγάλο πρωινό φάνηκε να δρα σαν παρότρυνση σε μια αυξημένη κατανάλωση θερμίδων και την υπόλοιπη μέρα. Αντίθετα, όσοι συμμετέχοντες στην μελέτη έτρωγαν λίγο το πρωί, έτρωγαν λίγο και το υπόλοιπο της μέρας.
Τι σημαίνει αυτό; Ίσως σημαίνει πως τα διατροφικά δόγματα που αναπαράγονται στα ΜΜΕ από τους «ειδικούς» κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό, θέτοντας περιττούς κανόνες στις διατροφικές συνήθειες των ανθρώπων. Δεν είναι ασυνήθιστο οι άνθρωποι να ξυπνούν με χαμηλή όρεξη για φαγητό. Και αυτό το φαινόμενο δεν είναι ούτε παθολογικό ούτε δείχνει κάποια δυσλειτουργία. Η σκέψη μιας απαιτητικής δουλειάς, ή αν σκεφτεί κανείς την εποχή που ζούμε, η σκέψη της απολύσεως ή των κακών εργασιακών συνθηκών, και άλλοι παράγοντες (όπως π.χ. το να είναι κανείς γονιός και να ετοιμάσει το παιδί του για το σχολείο) μπορούν να γίνουν στρεσογόνα ερεθίσματα. Το στρες δεν είναι κάποιος μπαμπούλας που σκοτώνει, όπως λαθεμένα πιστεύεται, αλλά σε ήπια επίπεδα αφυπνίζει και προετοιμάζει τον ανθρώπινο οργανισμό, αυξάνοντας τα επίπεδα της πνευματικής και σωματικής εγρήγορσης. Για να γίνει αυτό εκκρίνεται αδρεναλίνη, η οποία ως γνωστόν έχει ανορεκτική δράση. Οι άνθρωποι που δεν έχουν ιδιαίτερη όρεξη το πρωί πολλές φορές εμπίπτουν στην κατηγορία. Είναι αυτό κάτι κακό; Πρέπει να πιεζόμαστε στις διατροφικές μας συνήθειες για να ενταχθούμε στις pop διατροφικές νόρμες; Και αν ναι, υπάρχει κάποια οδηγία στο manual σωστής λειτουργίας του ανθρώπινου σώματος που υπαγορεύει το μεγάλο πρωινό;
Ελάχιστα πράγματα είναι γραμμένα στην πέτρα. Στα ΜΜΕ ακόμα παπαγαλίζεται το δόγμα του άφθονου νερού, το δόγμα των πολλών γευμάτων και φυσικά το δόγμα του «πλούσιου πρωινού». Το τελευταίο έχει την ιδιοτυπία πως υποστηρίζεται από τεράστια οικονομικά συμφέροντα, που προέρχονται από τις μεγάλες εταιρίες παραγωγής δημητριακών.
Πόσοι άνθρωποι θεωρούν τα πολλά γεύματα απαραίτητη και αναγκαία συνθήκη για να βελτιώσουν την διατροφική τους συμπεριφορά; Πόσοι θεωρούν το «πλούσιο πρωινό» εξίσου απαραίτητο; Είναι αλήθεια πως πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους αποθαρρύνονται τόσο πολύ από αυτές τις άκαμπτες διατροφικές νόρμες, που τα παρατάνε πριν καν ξεκινήσουν, αφού βλέπουν πως δεν μπορούν να εναρμονιστούν με τις ιδεώδεις, κατά τους «ειδικούς», προδιαγραφές. Όπως και να έχει, η βελτίωση της υγείας μέσω της διατροφής, δεν χρειάζεται να είναι γεμάτη από άκαμπτα, απόλυτα και αδικαιολόγητα «πρέπει». Δεν χρειάζεται κάτι να γεμίζει κανόνες για να εκπέμπει επιστημοσύνη και κύρος αποτελεσματικότητας. Η αλλαγή και η συμμόρφωση σε μία υγιεινή διατροφή μπορεί να είναι πολύ λιγότερο επώδυνη και σύνθετη διαδικασία απ’ ό,τι οι περισσότεροι άνθρωποι φαντάζονται.
