της Βασιλικής Γκέσου Διαιτολόγος Διατροφολόγος
Στις μέρες μας η διατροφή αποτελεί ένα φλέγον θέμα, καθώς μας αφορά όλους. Δυστυχώς οι μύθοι γύρω από αυτή βρίσκονται παντού και δύσκολα καταρρίπτονται όταν ανακυκλώνονται για χρόνια. Ας σχολιάσουμε, λοιπόν κάποιους από τους πιο δημοφιλείς μύθους…
Μύθος 1ος Οι υδατάνθρακες είναι «κακοί» και πρέπει να αποφεύγονται
Οι υδατάνθρακες αποτελούν τη κύρια πηγή ενέργειας για τον οργανισμό. Οι υδατάνθρακες δίνουν στο οργανισμό λιγότερες από τις μισές θερμίδες που προσδίδουν τα λίπη. Ο μύθος προκύπτει όταν συγχέουμε τους υδατάνθρακες με την κρυσταλλική ζάχαρη. Η ζάχαρη είναι απλός υδατάνθρακας, δεν αποδίδει θρεπτικά συστατικά στον οργανισμό παρά μόνο θερμίδες, και πρέπει να προσλαμβάνεται σε περιορισμένη ποσότητα. Όμως στη διατροφή μας κύριο ρόλο παίζουν οι σύνθετες μορφές υδατανθράκων όπως είναι τα μη επεξεργασμένα δημητριακά, το ψωμί, ρύζι, ζυμαρικά κ.τ.λ.. Αυτές οι μορφές υδατανθράκων είναι παράλληλα χαμηλές σε θερμίδες (σε σχέση με το λίπος) και πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά όπως φυτικές ίνες, βιταμίνες κ.τ.λ. Μην ξεχνάτε ότι οι σύνθετοι υδατάνθρακες αποτελούν τη βάση της Μεσογειακής διατροφής και πρέπει να περιέχονται 6-11 μερίδες καθημερινά στη διατροφή μας.
Μύθος 2ος Το μαύρο ψωμί παχαίνει λιγότερο από το λευκό ψωμί
Υπάρχει η τάση να συγχέεται το «θρεπτικό» με το «μη θερμιδογόνο». Μία φέτα μαύρο ψωμί περιέχει περίπου τις ίδιες θερμίδες με μία φέτα λευκού. Ωστόσο το μαύρο ψωμί περιέχει υψηλότερο ποσοστό φυτικών ινών, οι οποίες προάγουν την υγεία, με την συμβολή τους στη καλύτερη λειτουργία του εντέρου καθώς και την εμπλοκή τους στη ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου και λιπιδίων στο αίμα. Επιπλέον είναι πλουσιότερο σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β που σχετίζονται με την καλή λειτουργία τόσο του νευρικού μας συστήματος
Μύθος 3ος Πρέπει να πίνω την ημέρα 8-10 ποτήρια νερό
Οι απαιτήσεις του κάθε ανθρώπου σε υγρά είναι ξεχωριστές. Επίσης οι απαιτήσεις του κάθε ανθρώπου αλλάζουν και με την αλλαγή των συνθηκών (π.χ. το καλοκαίρι σε σχέση με το χειμώνα ή στη νηπιακή με την ενήλικη ζωή). Ο μέσος ενήλικας χρειάζεται καθημερινά γύρω στα 2-3λίτρα υγρών. Ωστόσο, το νερό δεν αποτελεί τη μοναδική πηγή υγρών για την κάλυψη των αναγκών αυτών. Άλλα πόσιμα υγρά όπως το γάλα, ο καφές, το τσάι, η σόδα και οι χυμοί των φρούτων είναι μέσα αναπλήρωσης των απωλειών του νερού. Παρόλα αυτά και οι στερεές τροφές περιέχουν νερό σε διάφορες ποσότητες. Για παράδειγμα το μαρούλι, το πεπόνι, το σέλινο και τα περισσότερα φρούτα περιέχουν 90% περίπου νερό. Ακόμα και το ψωμί ένα σχετικά ξηρό τρόφιμο, περιέχει 36% νερό.
Μύθος 4ος Υπάρχουν συνδυασμοί τροφίμων που παχαίνουν
Δεν υπάρχει καμία επιστημονική έρευνα που να έχει αποδείξει μέχρι σήμερα ότι οι συνδυασμοί τροφίμων όπως το κρέας με το ρύζι ή τα μακαρόνια «παχαίνουν». Αυτό που οδηγεί στην αύξηση του βάρους είναι η κατανάλωση περισσότερων θερμίδων από αυτές που χρειαζόμαστε. Σίγουρα το κρέας με τα μακαρόνια έχουν περισσότερες θερμίδες από ότι το κρέας με τη σαλάτα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να τα αποκλείσουμε από τη διατροφή μας αλλά να ρυθμίσουμε τις προσλαμβανόμενες ποσότητες. Επιπλέον, όσο περισσότερες ομάδες τροφίμων έχουμε στο γεύμα μας τόσα περισσότερα θρεπτικά συστατικά μας παρέχει.
Μύθος 5ος Το βραδινό παχαίνει
Δεν έχει σημασία τι ώρα τρως. Αυτό που έχει σημασία είναι να μην τρως περισσότερες θερμίδες την ημέρα από αυτές που χρειάζεσαι για να διατηρήσεις το βάρος σου. Το ποσό των θερμίδων που καταναλώνεις την ημέρα για να διατηρήσεις το βάρος σου ονομάζεται ενεργειακό ισοζύγιο. Ανεξάρτητα από το τι ώρα τρως αν έχεις θετικό ισοζύγιο (καταναλώνεις περισσότερες θερμίδες από αυτές που χρειάζεσαι) τότε θα πάρει βάρος, και αν έχεις αρνητικό ισοζύγιο θα χάσεις.
