του Κώστα Ξένου Διαιτολόγος Διατροφολόγος MSc
Η ισορροπημένη διατροφή, η τακτική σωματική δραστηριότητα και η διατήρηση ενός επιθυμητού σωματικού βάρους, αποτελεί το τρίπτυχο για την προαγωγή σχεδόν όλων των εκφάνσεων της υγείας του ανθρώπινου οργανισμού. Μέσα σε αυτές βρίσκεται σαφέστατα και η υγεία των αρθρώσεων. Εστιάζοντας στη διατροφή, θα λέγαμε πως η τήρηση ενός προγράμματος που εναρμονίζεται με τις αρχές της Μεσογειακής διατροφής αποτελεί «συνταγή» και για τις αρθρώσεις μας.
Χαμηλή κατανάλωση κόκκινου κρέατος και προϊόντων του, υψηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, προτίμηση όσο το δυνατό λιγότερο επεξεργασμένων δημητριακών και προϊόντων τους και «αγάπη» για το ελαιόλαδο, χαρακτηρίζουν αυτό το μοναδικό μοντέλο διατροφής και προσδίδουν οφέλη στην υγεία των αρθρώσεων. Και επειδή οι νόμοι της επιστήμης της φυσικής διέπουν και το ανθρώπινο σώμα, η έντονη μηχανική πίεση που ασκείται στις αρθρώσεις στο σώμα ενός παχύσαρκου ατόμου, κάνουν επιβεβλημένη την ανάγκη για απώλεια βάρους αν και εφόσον υπάρχουν περιττά κιλά…
Τα τελευταία χρόνια έχουν εισαχθεί στη φαρέτρα του ειδικού, χονδροπροστατευτικά συστατικά τα οποία διαδραματίζουν το δικό τους ευεργετικό ρόλο ενάντια στη φθορά των αρθρώσεων. Τα συστατικά αυτά προάγουν την επανόρθωση του χόνδρου είτε διεγείροντας τον αναβολισμό των χονδροκυττάρων, είτε αναστέλλοντας (τουλάχιστον εν μέρει) τον καταβολισμό τους (επεμβαίνοντας στη δράση συγκεκριμένων ενζύμων).
Χονδροπροστατευτικές ουσίες είναι οι γλυκοζαμινογλυκάνες, αλλά και ορισμένα γνωστά αντιοξειδωτικά στοιχεία όπως η βιταμίνη C και η βιταμίνη Ε.
Οι γλυκοζαμινογλυκάνες (GAG) αποτελούν βασικά δομικά συστατικά των χόνδρων και του συνδετικού ιστού και είναι εξαιρετικά υδρόφιλα μόρια. Ένας γνωστός εκπρόσωπος της κατηγορίας αυτής είναι η θειϊκή χονδροϊτίνη, ενώ μια άλλη ουσία που ακούγεται επίσης πολύ τα τελευταία χρόνια και η οποία αποτελεί πρόδρομο υλικό για την παραγωγή γλυκοζαμινογλυκανών είναι η γλυκοζαμίνη, ένα αμινοσάκχαρο.
Ο συνδυασμός γλυκοζαμίνης – χονδροϊτίνης ασκεί παράλληλα και αντιφλεγμονώδη δράση, μειώνοντας τα επίπεδα της C αντιδρώσας πρωτεΐνης (CRP) και άλλων δεικτών φλεγμονής, έτσι όπως επιβεβαιώνεται και από πολύ πρόσφατη κλινική μελέτη (J Altern Complement Med. 2014 Apr 16).
Παράλληλα, δεν είναι λίγα τα επιστημονικά στοιχεία που δείχνουν πως η συνδυαστική χορήγηση των δυο αυτών ουσιών είναι πιο αποδοτική από ότι η μεμονωμένη αξιοποίηση τους.
Η χονδροϊτίνη και η γλυκοζαμίνη συμπεριλαμβάνονται στις κατευθυντήριες γραμμές για την αντιμετώπιση της οστεοαρθρίτιδας ισχίου και γονάτου, δυο έγκριτων φορέων, της European League Against Rheumatism (EULAR) και του Osteoarthritis Research Society International (OARSI).
Η εξέλιξη της επιστήμης έχει φέρει τον τελευταίο καιρό στο προσκήνιο και μια ακόμα σειρά ουσιών με θετική δράση υπέρ των αρθρώσεων όπως για παράδειγμα το υαλουρονικό οξύ. Σημαντικό είναι κλείνοντας να τονίσουμε, πως για έναν ανθρώπινο οργανισμό μείζον είναι όχι απλά τι καταναλώνει, αλλά τι απορροφά και αξιοποιεί, άρα όλα αυτά τα συστατικά πρέπει πρώτα από όλα και πάνω από όλα να παρέχονται (όταν ενδείκνυται) στην πλέον βιοδιαθέσιμη μορφή.
