της Γεωργίας Δανιά, Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Καλό είναι να γνωρίζουμε ότι δεν είναι μόνο το βάρος δείκτης παχυσαρκίας, αλλά κυρίως το λίπος που έχει κάποιος. Οδείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ=βάρος/ ύψος2) από μόνος του δε μπορεί να μας δείξει και τα αποθέματα του λίπους στον οργανισμό μας. Υπάρχουν διάφοροι μέθοδοι αξιολόγησης της σύστασης του σώματος για τους ανθρώπους, οι οποίες θα πρέπει βέβαια να εφαρμόζονται από επιστήμονα διαιτολόγο-διατροφολόγο για να είναι πιο αξιόπιστοι. Οι πιο γνωστές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται σήμερα για αυτόν τον σκοπό είναι η μέτρηση με δερματοπτυχόμετρο, ηαπορροφησιομετρία ακτίνων Χ διπλής ενέργειας (DXA) και η μέθοδος βιοηλεκτρικής εμπέδησης (ΒΙΑ).
Τα ποσοστά του λίπους των ανδρών είναι ιδανικό να κυμαίνονται στο 12-15% και των γυναικών στο 20-25%. Υψηλά επίπεδα λίπους θεωρούνται όσα κινούνται πάνω από 33% για τις γυναίκες και πάνω από 20% για τους άνδρες.
Τα υψηλά επίπεδα λίπους στον οργανισμό, ακόμη κι αν κάποιος έχει φυσιολογικό βάρος σύμφωνα με το δείκτη μάζας σώματος (18,5-25 kg/m2), μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα όπως αυτά ενός υπέρβαρου ή παχύσαρκου. Το υπερβολικό λίπος έχει φανεί ότι αυξάνει σε μεγάλο βαθμό τις πιθανότητες κάποιος να παρουσιάσει αντίσταση στηνινσουλίνη και να νοσήσει από σακχαρώδη διαβήτη, καθώς και από νοσήματα της χοληδόχου κύστης, δυσλιπιδαιμίακαι άπνοια ύπνου. Επίσης, αυξάνει τον κίνδυνο για στεφανιαία νόσο, υπέρταση, οστεοαρθρίτιδα, ουρική αρθρίτιδα καιυπερουριχαιμία (αυξημένα επίπεδα ουρικού οξέως). Ιδιαίτερα το λίπος που συγκεντρώνεται στην κοιλιά (σπλαχνικό λίπος) έχει φανεί ότι αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο για μεταβολικά νοσήματα και είναι το πιο επικίνδυνο.
Οι παράγοντες που επηρεάζουν τη σύσταση του σώματος είναι γενετικοί και περιβαλλοντικοί. Γενετικοί παράγοντες είναι η κληρονομικότητα, το φύλο, η ηλικία, η φυλή και οι ορμόνες. Σε αυτούς τους παράγοντες δεν μπορούμε να επέμβουμε και να τους αλλάξουμε. Μπορούμε όμως να αλλάξουμε τους περιβαλλοντικούς παράγοντες που είναι ηδιατροφή, ο τρόπος ζωής μας, η άσκηση κ.λπ. Η σωστή διατροφή, χαμηλή σε ζωικά λιπαρά, πλούσια σε φρούτα,λαχανικά και προϊόντα ολικής αλέσεως (δημητριακά πρωινού, ζυμαρικά, ρύζι αναποφλοίωτο) μπορεί να μας βοηθήσει συνδυαστικά με την άσκηση, να μην παρουσιάσουμε προβλήματα υγείας αργότερα. Η διατροφή από μόνη της, καθώς και η άσκηση από μόνη της, επιφέρουν θετικά αποτελέσματα, όμως ο συνδυασμός αυτών των δύο μπορεί να κάνει θαύματα! Ο συνδυασμός διατροφής και άσκησης δίνει τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα για τη μείωση του σωματικού λίπουςκαι την οικοδόμηση των μυών. Η συστηματική σωματική αερόβια άσκηση, ακόμα και το απλό περπάτημα, έχει φανεί ότι μπορεί να μειώσει το σπλαχνικό λίπος, το λίπος δηλαδή που συγκεντρώνεται στην κοιλιά και γύρω από τα όργανα, που είναι και το πιο επικίνδυνο.
Συμπερασματικά, καλό είναι να μην κοιτάμε μόνο το νούμερο που γράφει η ζυγαριά μας, καθώς μπορεί να είναιπαραπλανητικό και να έχουμε αυξημένα επίπεδα λίπους που πρέπει να προσέξουμε! Επίσης, μπορεί κάποιος ο οποίοςγυμνάζεται τακτικά και τρέφεται σωστά, να είναι παραπάνω σε κιλά αλλά να έχει λιγότερο λίπος οπότε να είναι πιο υγιής.
Το κλειδί για χαμηλά επίπεδα λίπους και για να είμαστε πιο υγιείς είναι ο συνδυασμός ισορροπημένης διατροφής καιάσκησης που πρέπει να μας γίνουν τρόπος ζωής!