Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) δημιούργησε ένα εργαλείο, τον Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ, body mass index – BMI) που είναι μία γενική ιατρική ένδειξη για τον υπολογισμό του βαθμού παχυσαρκίας ενός ατόμου.
Λόγω του εύκολου υπολογισμού του είναι ένα ευρέως διαδεδομένο διαγνωστικό εργαλείο των πιθανών προβλημάτων υγείας ενός ατόμου σε σχέση με το βάρος του.
Πώς να υπολογίσετε τον Δείκτη Μάζας Σώματος (BMI)
Για να βρούμε τον ΔΜΣ διαιρούμε το βάρος μας σε κιλά προς το ύψος μας σε μέτρα στο τετράγωνο:
ΔΜΣ = βάρος (kg) / {ύψος(m) x ύψος(m)}
Για παράδειγμα, αν το βάρος σας είναι 68 κιλά και το ύψος 1,70 μέτρα, τότε ο ΔΜΣ είναι 23,5 kg/m2.
Υπάρχουν και περιορισμοί
Ενώ ο ΔΜΣ είναι ένας χρήσιμος τρόπος για την αξιολόγηση των ενηλίκων σχετικά με προβλήματα βάρους, έχει κάποιους περιορισμούς. Αρχικά, ενδέχεται να υπερεκτιμά τα ποσοστά σωματικού λίπους σε αθλητές ή άτομα με αυξημένη μυϊκή μάζα.
Για παράδειγμα, ένας αθλητής body building σύμφωνα με τον ΔΜΣ μπορεί να χαρακτηριστεί υπέρβαρος ή παχύσαρκος, χωρίς αυτό να ισχύει. Ανάλογα, υποεκτιμά το σωματικό λίπος σε άτομα που έχουν απώλεια μυϊκής μάζας.
Παρά τις σημαντικές αδυναμίες του, ο ΔΜΣ είναι μια από τις πιο αποτελεσματικές, ευκολότερες και φθηνότερες επιλογές για τους ερευνητές για την παρακολούθηση της παχυσαρκίας σε επίπεδο πληθυσμού, κάτι που είναι εξαιρετικά σημαντικό για την ιατρική έρευνα.
Επιπλέον, ένας υψηλός ΔΜΣ συσχετίζεται με υψηλότερα επίπεδα σωματικού λίπους (εκτός των εξαιρέσεων που αναφέρθηκαν) και μελέτες έχουν δείξει ότι ο ΔΜΣ μπορεί να είναι ένας ακριβής τρόπος προσδιορισμού του κινδύνου ασθένειας και θνησιμότητας.
Ποσοστό σωματικού λίπους που υπερβαίνει τα παραπάνω όρια σημαίνει ότι χρειάζεται να ξεκινήσει προσπάθεια μείωσής του στο πλαίσιο της σωστής διατροφής και της σωματικής άσκησης. Από την άλλη, σωματικό λίπος σε ποσοστά μικρότερα των φυσιολογικών ορίων δε σημαίνει αυτόματα υγεία και ευεξία.
Το λίπος στο σώμα εξυπηρετεί ανάγκες αποθήκευσης ενέργειας αλλά επιπρόσθετα προστατεύει τα όργανα και τις αρθρώσεις από τραυματισμό και διατηρεί τη θερμότητα του σώματος.
Απαραίτητη η σωστή ερμηνεία
Για παράδειγμα, η απώλεια βάρους προϋποθέτει ότι βάρος και λίπος μεταβάλλονται ανάλογα, δηλαδή όταν μειώνεται το ένα μειώνεται και το άλλο και αντίστροφα. Αυτό δεν ισχύει πάντα, καθώς υπάρχουν περιπτώσεις όπως οίδημα, αφυδάτωση και άλλες, όπου μεταβολές στο βάρος δεν ακολουθούνται από μεταβολές στο λίπος.
Για αυτούς τους λόγους χρειάζεται σωστή ερμηνεία των δεικτών από κάποιον ειδικό.
Θυμηθείτε ότι:
Η μείωση του κινδύνου για υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα περιλαμβάνει τη μείωση του αριθμού των θερμίδων που καταναλώνονται από λίπη και σάκχαρα, την αύξηση των μερίδων της ημερήσιας πρόσληψης φρούτων, λαχανικών, οσπρίων, δημητριακών ολικής αλέσεως και ξηρών καρπών και την τακτική σωματική δραστηριότητα (60 λεπτά την ημέρα για τα παιδιά και 150 λεπτά την εβδομάδα για ενηλίκους).
Στα μωρά, μελέτες έχουν δείξει ότι ο αποκλειστικός θηλασμός από τη γέννηση έως την ηλικία των 6 μηνών μειώνει τον κίνδυνο να γίνουν υπέρβαρα ή παχύσαρκα.
Κανένας δείκτης από μόνος του δεν είναι επαρκής για την αξιολόγηση της υγείας και της φυσικής μας κατάστασης. Η αξιολόγηση ενός σώματος απαιτεί επιπλέον τιμές.
