Γράφει Δρ. Μπάρδης Ν. Κωνσταντίνος Εργοφυσιολόγος – Διατροφολόγος
Διδάκτωρ Χαροκοπείου Πανεπιστημίου
Αδιαμφισβήτητα, το νερό είναι ένα απαραίτητο στοιχείο για τη ζωή καθώς το μεγαλύτερο ποσοστό του συνολικού σωματικού βάρους ενός υγιούς ενήλικα αποτελείται απ’ αυτό. Ο βασικός ρόλος του στον οργανισμό είναι η διατήρηση της κυτταρικής ομοιόστασης, ενώ οι πιο συνήθεις μεταβολές στη διακύμανση του νερού στο σώμα οφείλονται σε παράγοντες όπως η ηλικία, το φύλο και η φυσική δραστηριότητα. Η μείωση των επιπέδων υδάτωσης έχει αρνητικές επιπτώσεις στη σωματική υγεία και την αθλητική απόδοση. Η έδρα του Αμερικανικού Κολλεγίου Αθλητιατρικής τονίζει ότι οι αθλητές πρέπει να καταναλώνουν υγρά προκειμένου η προκαλούμενη από αφυδάτωση λόγω εφίδρωσης απώλεια του σωματικού τους βάρους κατά τη διάρκεια του αγώνα να μην υπερβαίνει σε ποσοστό το 2%, σε διαφορετική περίπτωση, μειώνεται δραματικά η αθλητική απόδοση ιδιαίτερα όταν η άσκηση εκτελείται σε θερμό περιβάλλον.
Επιστημονικές μελέτες καταδεικνύουν επίσης ότι ακόμα και η υποϋδάτωση από το σώμα σε ποσοστό έως και 1%, οδηγεί σε αλλαγές τόσο στη φυσιολογία όσο και στη θερμορύθμιση του οργανισμού. Αυτή η μικρή διαφορά (-1%), έχει ως αποτέλεσμα υψηλότερη εσωτερική θερμοκρασία του σώματος σε σχέση με αυτή που παρατηρείται κατά την εκτέλεση της ίδιας άσκησης όταν το σώμα βρίσκεται σε συνθήκες πλήρους ενυδάτωσης. Ακόμα, πρόσφατες μελέτες διερευνούν με την χρήση ερωτηματολογίων, την επίδραση της υποϋδάτωσης ως προς τις νοητικές και τις ψυχικές επιδράσεις που πιθανότατα να επηρεάζουν αρνητικά την αθλητική απόδοση. Επίσης, έχει διαπιστωθεί ότι πολλοί αθλητές αγωνίζονται ή προπονούνται έχοντας ήδη υποϋδατωθεί και στην ουσία δε το γνωρίζουν. Άρα ακόμα και στην έναρξη του αγώνα ή της προπόνησής τους είναι ήδη υποϋδατωμένοι, ελαχιστοποιώντας τις πιθανότητες να ενυδατωθούν καλά κατά την διάρκεια του αγώνα.
Νέες επιστημονικές Έρευνες δείχνουν ότι η αφυδάτωση ή η υποϋδάτωση ευθύνονται για την εμφάνιση διάφορων νοσημάτων, θεωρώντας την υπεύθυνη για την εμπλοκή της στην δημιουργία πολλών παθολογικών καταστάσεων. Συγκεκριμένα έχει προταθεί από τον Thornton ότι η αφυδάτωση προκαλεί δυσλειτουργία του μεταβολισμού, προοδευτική μείωση στον ανεφοδιασμό της ATP, περαιτέρω μείωση της γλυκόζης και παροχή οξυγόνου στα κύτταρα του σώματος. Η αντιδιουριτική ορμόνη ή αγγειοπιεσίνη ή βασοπρεσίνης (ADH) με την σειρά της προκαλεί μείωση στον όγκο πλάσματος και σε συνδυασμό με τις δυσλειτουργίες που αναφέραμε προκαλείτε η εμφάνιση παθοφυσιολογικών ασθενειών όπως της υπέρτασης, της παχυσαρκίας, του διαβήτη, του καρκίνου και της ασθένειας του Alzheimer.
O πιο πρακτικός δείκτης για την αξιολόγηση των επιπέδων υδάτωσής σας είναι η αξιολόγηση του χρώματος των πρώτων σας πρωινών ούρων, μέσω της κλίμακας του Armstrong
Όταν το χρώμα των ούρων είναι σκούρο κίτρινο σημαίνει πως ο οργανισμός είναι αρκετά αφυδατωμένος. Τα φυσιολογικά επίπεδα υδάτωσης υποδεικνύονται με διαφανές ή ανοιχτό κίτρινο χρώμα Όπως φαίνεται και στο Σχήμα, τα χρώματα 1 και 2 αντιστοιχούν σε άτομα με πολύ καλά επίπεδα υδάτωσης ενώ τα 7 και 8 σε άτομα που είναι πολύ σοβαρά αφυδατωμένα. Βέβαια δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι άλλοι παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν το χρώμα των ούρων είναι κάποιες φαρμακευτικές αγωγές, τα καθαρτικά, οι χημειοθεραπείες, οι παθήσεις παθήσεων στο συκώτι, στη χολή και κάποια συγκεκριμένα συμπληρώματα διατροφής (πολυβιταμίνες κτλ).
