Ανάλογα με το χρονικά διάστημα που προπονείστε στo CrossFit θα πρέπει να έχετε καταλάβει πόσο χρόνο και κόπο χρειάζεστε για να κατακτήσετε μία δεξιότητα. Σας παρουσιάζουμε τα 4 βασικά στάδια εκμάθησης μιας νέας δεξιότητας (Skill):
Α. Ασυνείδητη Ανικανότητα
Β. Συνειδητή Ανικανότητα
Γ. Συνειδητή Ικανότητα
Δ. Ασυνείδητη Ικανότητα
Έχοντας επίγνωση σε ποιο στάδιο βρίσκεστε, μπορείτε να αναζητήσετε την κατάλληλη καθοδήγηση και να κατανοήσετε τις πληροφορίες που θα σας βοηθήσουν να προχωρήσετε στο επόμενο στάδιο της ανάπτυξης με στόχο τη μαεστρία της δεξιότητας. Ένας έμπειρος προπονητής είναι σε θέση να αναγνωρίσει γρήγορα που βρίσκεστε ως αθλητής και ξέρει ακριβώς πώς να σας προχωρήσει στο επόμενο επίπεδο.
Στάδιο 1ο – Ασυνείδητη Ανικανότητα
Είναι το στάδιο από το οποίο ο κάθε ένας από εμάς αρχίζει, ανεξάρτητα από το είδος της δεξιότητας την οποία μαθαίνει. Δυστυχώς πολλοί προπονητές διδάσκουν τους ασκούμενους θεωρώντας ότι βρίσκονται στο δεύτερο στάδιο εκμάθησης, την συνειδητή ανικανότητα και σπαταλούν χρόνο και ενέργεια προσπαθώντας να εξελίξουν έναν αθλητή ο οποίος βρίσκεται κολλημένος στο στάδιο της ασυνείδητης ανικανότητας.
Στόχος του προπονητή είναι να βοηθήσει τον αθλητή να καταλάβει τη σπουδαιότητα και τα οφέλη από την εκμάθηση νέων δεξιοτήτων. Αν ο αθλητής δεν βλέπει την αξία της εκμάθησης νέων δεξιοτήτων και δεν γνωρίζει ότι είναι ανεπαρκής είναι πολύ πιθανό ο ίδιος να καταβάλει κάθε αξιόλογη προσπάθεια να μάθει τη δεξιότητα.
Για παράδειγμα το Squat διδάσκεται στους αρχάριους γιατί είναι μια σημαντική άσκηση και αποτελεί τη βάση για την εκμάθηση των ασκήσεων με βάρη. Είναι δουλειά του προπονητή να εκπαιδεύσει τον αρχάριο για τη σπουδαιότητα της κίνησης αυτής αλλά και να του δείξει πού είναι ανεπαρκής. Το 1ο στάδιο δεν περιορίζεται στους αρχάριους αθλητές. Αθλητές που θεωρούνται ότι είναι στο επίπεδο Advanced πιθανότατα θα ξεκινήσουν στο 1ο στάδιο αλλά γρήγορα θα μεταφερθούν στο 2ο.
Αυτά είναι τα κριτήρια διακρίνουν την «Ασυνείδητη Ανικανότητα»:
- Ο αθλητής δεν γνωρίζει την ύπαρξη ή την καταλληλότητα της δεξιότητας.
- Ο αθλητής δεν γνωρίζει ότι έχει συγκεκριμένη ανεπάρκεια στη δεξιότητα αυτή.
- Ο αθλητής αρνείται τη σημασία ή τη χρησιμότητα της νέας δεξιότητας.
- Ο αθλητής δεν εξελίσσεται και δεν κατανοεί την δεξιότητα διότι δεν έχει επίγνωση της αδυναμίας του.
- Ο προπονητής πρέπει να εστιάσει στον αθλητή έτσι ώστε αυτός να κατανοήσει τα οφέλη που θα αποκομίσει και να περάσει στο επόμενο στάδιο της συνειδητής ανικανότητας.
Στάδιο 2ο – Συνειδητή Ανικανότητα
Το 2ο στάδιο είναι αυτό στο οποίο ο αθλητής αρχίζει πραγματικά να μαθαίνει τη δεξιότητα.
Τα κριτήρια που διακρίνουν την «Συνειδητή Ανικανότητα»:
- Ο αθλητής αντιλαμβάνεται την ύπαρξη και τη σημασία της δεξιότητας.
- Ο αθλητής έχει επίγνωση της ανεπάρκειάς του σε αυτή τη δεξιότητα και προσπαθεί να εκτελέσει τη δεξιότητα αυτή.
- Υπάρχει μια εκτίμηση για την αξία της εκμάθησης των δεξιοτήτων και ο αθλητής συνειδητοποιεί ότι με τη βελτίωση στο τομέα των δεξιοτήτων θα γίνεται και καλύτερος.
- Υπάρχει ένα μετρήσιμο επίπεδο ικανότητας. Στόχος είναι να σημειωθεί πρόοδος στο επίπεδο των δεξιοτήτων ώστε ο αθλητής να καταστεί επαρκής.
- Ο αθλητής δεσμεύεται να μάθει και να εξασκήσει τη δεξιότητα έτσι ώστε να περάσει στο 3ο στάδιο της «συνειδητής αρμοδιότητας».
Το 2ο στάδιο είναι αυτό της πραγματικότητας για τον αθλητή. Ο αθλητής που θεωρούσε τον εαυτό του δυνατό και αθλητικό σε αυτό το στάδιο ταπεινώνεται από ένα απλό Handstand ή αυτός που θεωρούσε τον εαυτό του ευλύγιστο συνειδητοποιεί ότι δυσκολεύεται να εκτελέσει ένα OverHeadSquat λόγω κακής κινητικότητας. Η μετάβαση στο 3ο στάδιο γίνεται συνήθως αρκετά γρήγορα αν ο αθλητής δουλεύει με εξειδικευμένο προπονητή. Παράγοντες που μπορεί να επιβραδύνουν την εξέλιξη είναι οι τραυματισμοί, η έλλειψη κινητικότητας και η έλλειψη δύναμης.
Στάδιο 3ο – Συνειδητή Ικανότητα
Το 3ο στάδιο περιλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου κατάρτισης ενός αθλητή στην επιδίωξη της ανάπτυξης των δεξιοτήτων. Σε αυτό το στάδιο ο αθλητής μπορεί να εκτελέσει αξιόπιστα την δεξιότητα αλλά απαιτείται μεγάλη προσοχή και συγκέντρωση.
Τα κριτήρια που διακρίνουν την «Συνειδητή Ικανότητα»:
- Ο αθλητής μπορεί να εκτελέσει αξιόπιστα τη δεξιότητα.
- Η δεξιότητα είναι δύσκολη ή σχεδόν αδύνατη χωρίς την απαραίτητη συγκέντρωση και προσοχή.
- Ο αθλητής μπορεί να εκτελέσει τη δεξιότητα χωρίς βοήθεια.
- Η δεξιότητα δεν εκτελείται ακόμη μηχανικά.
- Ο αθλητής μπορεί να είναι σε θέση να εκτελέσει τη δεξιότητα αλλά είναι αδύνατο να τη διδάξει ο ίδιος σε ένα άλλο πρόσωπο.
- Ο αθλητής εξασκεί συνεχώς τη νέα δεξιότητα και κατά περίπτωση είναι έτοιμος να περάσει στο στάδιο της «ασυνείδητης αρμοδιότητας».
Για παράδειγμα οι ασκήσεις στην Ολυμπιακή Άρση Βαρών είναι ένα σύνολο ικανοτήτων όπου οι αθλητές σπαταλούν πολύ χρόνο στο στάδιο αυτό. Απαιτούνται χρόνια εντατικής εξάσκησης για να αναπτύξει ο αθλητής μια ενστικτώδη ικανότητα να εκτελεί τις άρσεις αυτές. Για να περάσει ο αθλητής από το 3ο στάδιο στο 4ο ίσως να απαιτηθεί ένας εξειδικευμένος προπονητής με υψηλότερο επίπεδο διδασκαλίας έτσι ώστε να τελειοποιήσουν τη δεξιότητα.
Στάδιο 4ο– Ασυνείδητη Ικανότητα
Στο 4ο Στάδιο είναι που ο αθλητής έχει εξασκήσει τόσο πολύ την δεξιότητα που την έχει κάνει κτήμα του. Μπορεί και εκτελεί τη δεξιότητα με μεγάλη ευκολία.
Τα κριτήρια που διακρίνουν την «Ασυνείδητη Ικανότητα»:
- Η δεξιότητα είναι τόσο εξασκημένη που ενεργοποιούνται τα ασυνείδητα μέρη του εγκεφάλου
- Ο αθλητής μπορεί να εκτελέσει τη δεξιότητα κατά τη διάρκεια ενός Workout.
- Ο αθλητής μπορεί να εκτελέσει άριστα τη δεξιότητα και να τη διδάξει σε άλλους. Ίσως να παρουσιαστεί δυσκολία στο πώς να την εξηγήσει.
