Γράφει η Ειδικός Μαστολόγος και Χειρουργός Μαστού, Κάτια Βήχα
Η αντίληψη ότι ο καρκίνος του μαστού επηρεάζει μόνο γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας, είναι μύθος. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η μέση ηλικία τη στιγμή της διάγνωσης είναι τα 62 έτη. Αν και ένας πολύ μικρός αριθμός γυναικών διαγιγνώσκεται σε μικρότερη ηλικία, τα στοιχεία δείχνουν ότι όλο και περισσότερες γυναίκες που δεν έχουν φθάσει ακόμα τα 50 διαγιγνώσκονται με καρκίνο του μαστού και η νόσος φαίνεται να τις πλήττει πιο σοβαρά.
Αυξάνονται οι διαγνώσεις σε γυναίκες κάτω των 50 ετών
Οι διαγνώσεις καρκίνου του μαστού σε γυναίκες κάτω των 50 ετών αυξάνονται κατά περίπου 2% ετησίως τα τελευταία πέντε χρόνια.
Ενώ η συχνότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού σε νεότερες γυναίκες εξακολουθεί να είναι χαμηλή (περίπου 49 ανά 100.000 το 2019) τα πιο πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι υπάρχει μία ανησυχητική τάση η νόσος να τις πλήττει πιο σοβαρά.
Οι γυναίκες κάτω των 40 ετών έχουν σχεδόν 40% περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από τον καρκίνο του μαστού σε σχέση με τις γυναίκες άνω των 40. Ο καρκίνος του μαστού είναι η κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο σε γυναίκες ηλικίας 20 έως 49 ετών στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ευτυχώς όλο και περισσότερες νέες γυναίκες ενημερώνονται για τον καρκίνο του μαστού. Αρκετές νεότερες διάσημες γυναίκες έχουν μιλήσει δημοσίως για τη διάγνωσή τους, συμπεριλαμβανομένης της 43χρονης ηθοποιού Olivia Munn, η οποία αποκάλυψε τον Μάρτιο ότι έκανε θεραπείες για μία επιθετική μορφή του καρκίνου του μαστού.
Επίσης, τα μέσα ενημέρωσης εφιστούν την προσοχή στην ανησυχητική αύξηση που παρατηρείται στα ποσοστά καρκίνου του μαστού, του παχέος εντέρου, του πνεύμονα και άλλων καρκίνων σε νεότερους ανθρώπους.
Οι 4 αλήθειες για τον καρκίνο του μαστού στις νέες γυναίκες
- Οι νεαρές γυναίκες είναι πιο πιθανό να έχουν επιθετικές μορφές της νόσου
Οι καρκίνοι του μαστού σε γυναίκες κάτω των 40 ετών είναι πιο πιθανό να έχουν χαρακτηριστικά που οδηγούν σε χειρότερη πρόγνωση και έκβαση της νόσου.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι νεότερες γυναίκες τείνουν να έχουν:
- μεγαλύτερο μέγεθος όγκου
- διάγνωση σε προχωρημένο στάδιο
- αυξημένα τα ποσοστά τριπλά αρνητικού καρκίνου του μαστού
- υπερέκφραση της πρωτεΐνης HER2
Ο τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού – ένας ιδιαίτερα επιθετικός υποτύπος χωρίς πολλές θεραπευτικές επιλογές (αν και αυτό σταδιακά αλλάζει) είναι επίσης πιο συνηθισμένος σε νεότερες γυναίκες.
Επιπλέον, τα ποσοστά μεταστατικού καρκίνου του μαστού σε γυναίκες κάτω των 40 ετών αυξήθηκαν κατά 3,5% ετησίως μεταξύ 2004 και 2017.
Οι νεότερες γυναίκες είναι επίσης πιο πιθανό να εμφανίσουν υποτροπή στα 5 και στα 10 χρόνια μετά τη θεραπεία σε σύγκριση με τις μεγαλύτερες γυναίκες.
- Οι νεότερες ασθενείς είναι πιο πιθανό να έχουν γενετικούς παράγοντες κινδύνου για καρκίνο του μαστού
Κληρονομικές μεταλλάξεις στα γονίδια BRCA1 ή BRCA2, που αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού, υπάρχουν πιο συχνά σε νεαρές γυναίκες που διαγιγνώσκονται με τη νόσο.
Ενώ περίπου το 6% όλων των γυναικών με καρκίνο του μαστού είναι φορείς μεταλλάξεων BRCA, το ποσοστό πλησιάζει το 12% σε ασθενείς κάτω των 45 ετών που διαγνώστηκαν με καρκίνο του μαστού.
Ο κίνδυνος καρκίνου του μαστού μιας νεότερης γυναίκας είναι επίσης υψηλότερος εάν ένα μέλος της οικογένειάς της (ή περισσότερα) είχε:
- διαγνωστεί με καρκίνο του μαστού πριν από τα 50
- καρκίνο και στους δύο μαστούς
- καρκίνο του μαστού ως άνδρας
- καρκίνο των ωοθηκών, παγκρέατος, μεταστατικού προστάτη
- τριπλά αρνητικά καρκίνο του μαστού
Εάν η γυναίκα είχε:
- την πρώτη της έμμηνο ρύση πριν από την ηλικία των 12 ετών
- την πρώτη της εγκυμοσύνη άνω των 30 ετών ή δεν έκανε παιδιά
Η εγκυμοσύνη πριν από την ηλικία των 30 καθώς και ο θηλασμός έχει βρεθεί ότι προστατεύουν από τον καρκίνο του μαστού.
- Οι πιο νέες γυναίκες συζητούν πιο δύσκολα για τα συμπτώματα
Η συζήτηση με τον γιατρό για τα συμπτώματα μπορεί να είναι δύσκολη σε οποιαδήποτε ηλικία, αλλά είναι ακόμα πιο δύσκολη για τις νέες γυναίκες, οι οποίες έχουν μικρότερη εμπειρία σε θέματα υγείας και συχνά θεωρούν ότι δεν τις αφορούν.
Γυναίκες κάτω των 40 ετών συνήθως δεν κάνουν μαστογραφίες, αν και πρόσφατα στις Ηνωμένες Πολιτείες υπήρξε σύσταση να ξεκινούν οι μαστογραφίες από τα 40.
Στις νεότερες γυναίκες που κάνουν μαστογραφία, είναι πιο πιθανό να φανεί ότι έχουν πυκνό ιστό μαστού, ο οποίος μπορεί να κρύψει τα σημάδια του καρκίνου. Κατά συνέπεια, σε ορισμένες περιπτώσεις ο καρκίνος μπορεί να μείνει αδιάγνωστος για αρκετό καιρό.
- Οι θεραπείες για τον καρκίνο είναι μεγαλύτερη πρόκληση για τις νεότερες ασθενείς
Τα προβλήματα που μπορεί να δημιουργήσουν οι θεραπείες για τον καρκίνο στου μαστού στη γονιμότητα των νέων γυναικών είναι μία από τις μεγάλες αγωνίες με τις οποίες έρχονται αντιμέτωπες.
Μία διάγνωση καρκίνου του μαστού στα αναπαραγωγικά χρόνια μίας γυναίκας έχει φανεί πως κάνει τουλάχιστον τη 1 στις 2 γυναίκες να ανησυχεί ότι θα είναι υπογόνιμη μετά τις θεραπείες.
Ευτυχώς υπάρχουν αρκετές λύσεις για τη διατήρηση της γονιμότητας πριν ξεκινήσουν οι θεραπείες για τον καρκίνο του μαστού, μεταξύ των οποίων η κρυοσυντήρηση ωαρίων.
Οι σωτήριες θεραπείες για τον καρκίνο μπορούν να επηρεάσουν την ποιότητα ζωής των ασθενών σε οποιαδήποτε ηλικία. Ειδικά για τις νεαρές γυναίκες, οι θεραπείες για τον καρκίνο του μαστού, όπως ορισμένες χημειοθεραπείες και ορμονικές θεραπείες, μπορεί να προκαλέσουν προσωρινή ή μόνιμη εμμηνόπαυση.
Τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης μετά τη θεραπεία μπορούν να επηρεάσουν σοβαρά τη σεξουαλική και ψυχική υγεία μιας νεότερης γυναίκας, αλλά και την ποιότητα του ύπνου της.
Η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση ορισμένων συμπτωμάτων, αλλά δεν αποτελεί επιλογή για πολλές ασθενείς με καρκίνο του μαστού, καθώς μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο υποτροπής.
Μελέτες έχουν δείξει επίσης ότι ορισμένες θεραπείες μπορεί να έχουν τοξική επίδραση στις καρδιές των ασθενών λίγα χρόνια ή ακόμη και δεκαετίες μετά τη θεραπεία. Οι νεότερες γυναίκες, που ζουν πολλά χρόνια μετά τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού, μπορεί να εμφανίσουν μακροχρόνιες επιπλοκές στην υγεία της καρδιάς τους.
Πηγές:
Breast Cancer in Adolescent and Young Adult Women Under the Age of 40 Years
https://ascopubs.org/doi/10.1200/OP.20.00793
Breast Cancer in Young Women Presents With More Aggressive Pathologic Characteristics
https://ascopubs.org/doi/10.1200/JGO.19.00228
Pretreatment fertility counseling and fertility preservation improve quality of life in reproductive age women with cancer
https://acsjournals.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/cncr.26459
Breast Cancer Incidence Among US Women Aged 20 to 49 Years by Race, Stage, and Hormone Receptor Status
Time to Focus on Breast Cancer in Young Adults
https://ascopubs.org/doi/10.1200/OP.20.01060
Breast Cancer Before Age 40 Years – ScienceDirect
https://www.cancer.org/research/cancer-facts-statistics/breast-cancer-facts-figures.html
