Συνέντευξη: Σωτήρης Σκουλούδης, Παναγιώτης Βλαχουτσάκος
Κάμερα: Κωνσταντίνος Τριανταφυλλόπουλος
Οι μετεωρίτες από την αρχαιότητα γοήτευαν όσο και τρόμαζαν την ανθρωπότητα, με την εμφάνιση τους να ερμηνεύεται είτε ως οιωνός για τα μελλούμενα, ή ακόμη και ως «θεία οργή». Χάρη σε ένα τέτοιο εξωγήινο σώμα, άλλωστε, έχει η Γη τη μορφή που ξέρουμε, με την ανθρωπότητα να έχει κυρίαρχη θέση σε αυτή, καθώς η Εποχή των Δεινοσαύρων τελείωσε βίαια με τη σύγκρουση ενός μετεωρίτη στον πλανήτη, ένα φαινόμενο άλλωστε που κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει ότι θα συμβεί και στο μέλλον, οποιαδήποτε στιγμή.
Η σημασία των μετεωριτών είναι τεράστια για τη σύγχρονη επιστήμη, αφού χάρη σε αυτούς έχουμε τη δυνατότητα να ερμηνεύσουμε και να ανακαλύψουμε σημαντικά στοιχεία για την προέλευση του κόσμου και την ουσία του σύμπαντος.
Ακριβώς αυτή την επιστήμη των μετεωριτών έχει μετατρέψει σε ασχολία ζωής ο Τάκης Θεοδοσίου, Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του IMCA (International Meteorite Collectors Association), Μέλος της Meteoritical Society, Συντονιστής της Παγκόσμιας Ημέρας Αστεροειδών για την Ελλάδα (30 Ιουνίου) και Πρόεδρος του επιστημονικού σωματείου «LOGOS-SLOVO Α-Ω».
Ο Τάκης Θεοδοσίου μεταξύ άλλων συμμετέχει σε διεθνή ομάδα «κυνηγών» μετεωριτών, με Αμερικάνους και Ευρωπαίους συναδέλφους του, που αναζητούν σχετικό μετεωριτικό υλικό αλλά και ενδείξεις παρελθοντικών συγκρούσεων σε διάφορα μέρη του κόσμου, αλλά και… στην Ελλάδα!
Συγκεκριμένα, η ελληνική ομάδα κυνηγών αερολίθων, σε συνεργασία με διεθνείς ερευνητές, μελετούν τον ελληνικό χώρο τα τελευταία χρόνια και μάλιστα, σε ειδική εκδήλωση στις 30 Ιουνίου, αναμένεται να προβούν σε σημαντικές ανακοινώσεις και αποκαλύψεις σχετικά με την ύπαρξη τέτοιων φαινομένων στη χώρα, που, σε κάποιο βαθμό, επηρέασαν και την εξέλιξη του ελληνικού πολιτισμού!
Σύμφωνα με κάποιες θεωρίες, δεν αποκλείεται η πρωταρχική ζωή στον πλανήτη μας να προέκυψε χάρη στη μεταφορά χημικών στοιχείων από το διάστημα, μέσω των μετεωριτών«Πρόκειται για μια επιστήμη που αποτελεί συγκερασμό της πλανητικής γεωλογίας και της αστρονομίας. Εμείς ερευνούμε, κυρίως στη βορειοδυτική Αφρική αλλά και στην Ανταρκτική, κυρίως δηλαδή σε έρημες περιοχές από βλάστηση, όπου είναι πιο εύκολη η αναζήτηση», αναφέρει ο Τάκης Θεοδοσίου στον φακό του zougla.gr.
Η σημασία των σχετικών ευρημάτων μπορεί να αποβεί άλλωστε τεράστια: «Οι επιστημονικές γνώσεις που μας μεταφέρουν αυτά τα πετρώματα, καθώς έχουν την ηλικία του ηλιακού μας συστήματος, είναι θεμελιώδεις. Μας βοηθούν στην καλύτερη κατανόηση πολλών τομέων της αστροφυσικής, όπως αυτός της δημιουργίας των πλανητών», σημειώνει, εξηγώντας παράλληλα ότι σύμφωνα με κάποιες θεωρίες, δεν αποκλείεται η πρωταρχική ζωή στον πλανήτη μας να προέκυψε ακριβώς χάρη στη μεταφορά χημικών στοιχείων από το διάστημα, μέσω των μετεωριτών.
Όσον αφορά στο μεγάλο ερώτημα, δηλαδή στο κατά πόσο η ανθρωπότητα κινδυνεύει να έχει την τύχη των… δεινοσαύρων, ο Τάκης Θεοδοσίου εξηγεί ότι οι επιστήμονες οργανώνονται για την αποτροπή ενός τέτοιου ενδεχομένου, ότι υπάρχει η δυνατότητα «άμυνας» υπό προϋποθέσεις, και μας υπενθυμίζει ότι, στο πολύ πρόσφατο παρελθόν, φτάσαμε πολύ κοντά σε μαζική καταστροφή…
Δείτε τη συνέντευξη του Τάκη Θεοδοσίου και γνωρίστε σπάνια… εξωγήινα πετρώματα που έχει συλλέξει:
«Το Συμβάν της Τουνγκούσκα»
Ο Τάκης Θεοδοσίου αναφέρθηκε στη μεγαλύτερη χερσαία πτώση μετεώρου ή αστεροειδή στη Γη στην καταγεγραμμένη Ιστορία: «Η 30η Ιουνίου εορτάζεται από φέτος σε 120 χώρες ως Παγκόσμια Ημέρα Αστεροειδών, σε ανάμνηση της σύγκρουσης μετεωρίτη με τη Γη το 1908, στην Τουνγκούσκα της Σιβηρίας.
(σ.σ.: Η Έκρηξη της Τουνγκούσκα ή «Συμβάν της Τουνγκούσκα» ήταν μια πολύ μεγάλη έκρηξη που συνέβη σε μία ακατοίκητη περιοχή κοντά στον ποταμό Τουνγκούσκα της Σιβηρίας, στο σημερινό Κράι του Κρασνογιάρσκ της Ρωσίας, στις 7:14 π.μ. περίπου τοπική ώρα (3:14 θερινή ώρα Ελλάδας), στις 30 Ιουνίου 1908 , ισοπεδώνοντας 1000 τ.χλμ. δάσους, ενώ δένδρα σε ακόμα μεγαλύτερη απόσταση κυριολεκτικά φέρονταν να τσουρουφλίστηκαν. Πηγή: wikipedia).
»Παρότι το μετέωρο ή ο κομήτης εξερράγη στον αέρα αντί να προσκρούσει στην επιφάνεια της Γης, η ενέργεια που απελευθερώθηκε ήταν τόσο μεγάλη (από 5 ως 30 μεγατόνοι TNT ή το χιλιαπλάσιο της ατομικής βόμβας της Χιροσίμα), ώστε θέρισε περίπου 80 εκατομμύρια δέντρα σε μια έκταση πάνω από 2,15 εκατομμύρια στρέμματα. Μια έκρηξη αυτού του μεγέθους θα μπορούσε να καταστρέψει μια μεγάλη πόλη.
»Αν είχε πέσει ο μετεωρίτης 4-5 ώρες αργότερα, υπολογίζεται ότι θα έπεφτε στην Αγία Πετρούπολη. Ίσως αν συνέβαινε αυτό να μην συνέβαινε η ρωσική επανάσταση. Αν έπεφτε ακόμα μια ώρα αργότερα, μάλλον θα χτυπούσε το Βερολίνο, οπότε ίσως τελικά να μη συνέβαινε ο Α Παγκόσμιος Πόλεμος», εκτιμά, προσδιορίζοντας έτσι τις κοσμογονικές αλλαγές που μπορεί να επιφέρει ένα τέτοιο φαινόμενο, ακόμα και μεσαίας κλίμακας.
Και… σήμερα;
Με την εξέλιξη της επιστήμης, μπορούμε πλέον να προστατευθούμε; «Ακόμα η ανθρωπότητα δεν έχει εξελίξει την καταλληλότερη τεχνολογία ώστε να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο αν αυτός είναι άμεσος, δηλαδή αν εντοπιστεί τελευταία στιγμή. Αν όμως εντοπιστεί και καταγραφεί η τροχιά του μετεωρίτη 7-10 χρόνια πριν από τη στιγμή της σύγκρουσης, τότε με την παρούσα τεχνολογία μπορούμε να επέμβουμε και να προκαλέσουμε μια απειροελάχιστη απόκλιση της τροχιάς του, που μπορεί να αποδειχτεί σωτήρια. Αυτό γίνεται με διάφορους τρόπους, όπως με βαρυτική ρυμούλκηση, ή με προωθητικούς πυραύλους που θα προσκολληθούν πάνω στον αστεροειδή. Φυσικά πρόκειται για θεωρίες και όχι δοκιμασμένες μεθόδους», επισημαίνει ο Τάκης Θεοδοσίου.
Ακόμα η ανθρωπότητα δεν έχει εξελίξει την καταλληλότερη τεχνολογία ώστε να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο αν αυτός είναι άμεσος, δηλαδή αν εντοπιστεί τελευταία στιγμήΠάντως, πρέπει να έχουμε υπόψιν ότι ένα τέτοιο φαινόμενο «μπορεί να συμβεί ανά πάσα στιγμή για αντικείμενα μέχρι 100 μέτρα διάμετρο. Για τα μεγαλύτερα, η NASA και η ESA έχουν δημιουργήσει ένα δίκτυο τηλεσκοπίων που παρακολουθούν και που στο μέλλον θα γίνει ακόμα μεγαλύτερο. Υπάρχουν όμως και αντικείμενα με χαμηλή φωταύγεια που δεν εντοπίζονται. Ο στόχος είναι μέσα στην επόμενη 20ετία να εντοπίζεται η πλειονότητα αυτών των αντικειμένων».
Πολύ πρόσφατα, ένα τέτοιο αντικείμενο δεν εντοπίστηκε εγκαίρως με αποτέλεσμα, ευτυχώς, απλούς μικροτραυματισμούς και… εντυπωσιακά φαινόμενα στον ουρανό: «Το φαινόμενο στα Ουράλια, στις 15 Φεβρουαρίου 2013, μας απέδειξε ότι αν ένα μικρό αντικείμενο έρχεται με πορεία από τον ήλιο προς τη Γη, δεν είναι άμεσα εντοπίσιμο. Το συγκεκριμένο καταγράφηκε όταν μπήκε ήδη στην ατμόσφαιρα, οπότε και ήταν πολύ αργά. Η έκρηξη συνέβη 30 χιλιόμετρα πάνω από το έδαφος της Γης, αν υπήρχε σύγκρουση, τότε θα δημιουργούταν κρατήρας και θα μιλούσαμε για άλλες καταστάσεις»…
Δείτε τι συνέβη στα Ουράλια:
Οι επιστήμονες έχουν υπολογίσει ότι η σύγκρουση με μετεωρίτη με διάμετρο πάνω από 100 μέτρα, θα προκαλούσε σοβαρό πρόβλημα για μια μικρή χώρα όπως η ΕλλάδαΣημασία βέβαια σε αυτό το ενδεχόμενο έχει το μέγεθος. «Οι επιστήμονες έχουν υπολογίσει ότι η σύγκρουση με μετεωρίτη με διάμετρο πάνω από 100 μέτρα, θα προκαλούσε σοβαρό πρόβλημα για μια μικρή χώρα όπως η Ελλάδα. Με διάμετρο από 500 μέτρα και πάνω, θα προκαλούταν μεγάλη καταστροφή σε μια μεγάλη χώρα, με την επιφάνεια της Ισπανίας και φυσικά για όλη την ήπειρο.
Ο μετεωρίτης που κατέστρεψε τους δεινόσαυρους είχε διάμετρο 10 χιλιομέτρων και δημιούργησε κρατήρα 200 χιλιομέτρων, στη χερσόνησο του Γιουκατάν στο Μεξικό.
»Οι συνέπειες της κοσμοιστορικής αυτής σύγκρουσης ήταν που προκάλεσαν το τέλος των δεινοσαύρων, και συγκεκριμένα τα τσουνάμι και ο πυρηνικός χειμώνας που ακολούθησε και διήρκεσε εκατοντάδες χρόνια (κρύφτηκε ο ήλιος από τη σκόνη). Φανταστείτε το σαν έκρηξη πολλών ατομικών βομβών», καταλήγει…
Πειραιάς: Εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας Αστεροειδών 2017 στις 30 Ιουνίου
Η κύρια εκδήλωση για τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Αστεροειδών 2017 θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή στις 30 Ιουνίου μεταξύ 15.00-21.00 στον Πειραιά και συγκεκριμένα στον Πειραϊκό Σύνδεσμο – Καραϊσκου 104, ταυτόχρονα με 700 άλλες εκδηλώσεις σε άλλες χώρες ανά τον πλανήτη μας.
Στην εκδήλωση αυτή θα συμμετέχουν κορυφαίοι Έλληνες επιστήμονες, ερευνητές & αστροφυσικοί και θα είναι ανοικτή με ελεύθερη είσοδο, υπό την μορφή φεστιβάλ προς το ευρύ κοινό με σκοπό την ενημέρωση σχετικά με τους αστεροειδείς, μετεωρίτες και κομήτες στο ηλιακό μας σύστημα.
Θα ανακοινωθούν επίσης από τον Τάκη Θεοδοσίου, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, πολύ σημαντικές πληροφορίες σχετικά με την δημιουργία αλλά και την ιστορία κρατήρων μετεωριτικής προέλευσης στον ελλαδικό χώρο.
Το zougla.gr είναι χορηγός επικοινωνίας και θα καλύψει τις εργασίες της εκδήλωσης.
Η εκδήλωση θα περιλαμβάνει έκθεση μετεωριτών, ζωντανές συνδέσεις με αστροναύτες και επιστήμονες που υποστηρίζουν την Asteroid Day 2017, διαδραστικά & μουσικά δρώμενα για το κοινό και θα κλείσει με τηλεσκοπική παρατήρηση.
Πληροφορίες: www.asteroidday.gr , www.meteorites.gr , meteorites.greece@gmail.com
+306945822710
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΗΜΕΡΑΣ ΑΣΤΕΡΟΕΙΔΩΝ 2017 – ΠΕΙΡΑΙΑΣ
• 15.00 -15.15 Χαιρετισμός Τάκη Θεοδοσίου –έναρξη του φεστιβάλ για την Παγκόσμια Ημέρα Αστεροειδών 2017
• 15.15-15.45 ΣΤΡΑΤΟΣ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ – Αν. Καθηγητής Αστροφυσικής, Τμήμα Φυσικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
o Τίτλος Ομιλίας: «Άρης – Ο κόκκινος πλανήτης»
• 15.50-15.51 Twitter with Clark Chapman Co -Host Asteroid Day
• 15.45 -16.15 KΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΓΟΓΓΑΚΗ – Επίκουρη Καθηγήτρια, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
o Τίτλος Ομιλίας: «Άπειρο και δικαιοσύνη στη φυσική φιλοσοφία του Αναξίμανδρου»
• 16.15-16.45 ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΜΑΝΙΜΑΝΗΣ – Διδάκτωρ Αστρονομίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
o Τίτλος Ομιλίας: «Το πλήθος, τα ονόματα και η εμφάνιση των αστεροειδών»
• 16.45- 17.15 ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΑΡΤΑΣ – Διδάκτωρ Βιολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών
o Τίτλος Ομιλίας: «Μεγάλα και μικρά γεγονότα εξαφάνισης ειδών από πτώσεις μετεωριτών»
• 17.15- 17.45 ΤΑΚΗΣ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ – Διδάκτωρ Αστρονομίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου
o Τίτλος Ομιλίας: Θεωρία του Χάους & Αστεροειδείς
• 17.45—18.00 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ
• 17.45-17.50 Ρωσικό τραγούδι για τους Κοσμοναύτες- ερμηνεύει η Χαλίνα Χρινκό
• 17.45 – 18.20 & 18.30-18.40 Διαδραστικά Δρώμενα –Έκθεση Μετεωριτών (παράλληλες Δραστηριότητες)
• 18.00-18.10 Ζωντανή σύνδεση με Aerospace NEOshield2 -Project Vanessa Romanello -Airbus Defence and Space (Airbus DS GmbH) Friedrichshafen, Germany
• 18.20 -18.30 Ζωντανή σύνδεση μέσω Skype με την αμερικανίδα αστροναύτη Nicole Stott & Asteroid Day Global
• 18.30 -18.40 Ζωντανή σύνδεση με Γιώργο Τρούλλια & Kition Planetarium & Observatory –Λάρνακα Κύπρος
• 18.40-18.50 Κλήρωση Λοταρίας Μετεωριτών για το κοινό
• 18.50 -19.10 Η Μόσχα παρατηρεί τον Ουρανό (προβολή βίντεο για αναζήτηση αστεροειδών με ελληνικούς υπότιτλους)
• 19.10 -19.30 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΛΑΧΑΝΗΣ – Διδάκτωρ Φιλοσοφίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
o Τίτλος Ομιλίας: «Επιδράσεις του διαστήματος στον άνθρωπο»
(VIDEO -προβολή)
• 19.30 -20.00 ΤΑΚΗΣ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ – Asteroid Day Coordinator for Greece – Board of Directors IMCA – Πρόεδρος LOGOS-SLOVO Α-Ω
o Τίτλος Ομιλίας: «Κρατήρες μετεωριτικής προέλευσης στον ελλαδικό χώρο
• 20.00- 20.30 ΞΕΝΟΦΩΝΤΑΣ ΜΟΥΣΑΣ – Καθηγητής Φυσικής Διαστήματος, Τμήμα Φυσικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
o Τίτλος Ομιλίας: «Οπτικά όργανα των Αρχαίων Ελλήνων» -Νέα στοιχεία»
• 20.30 -20.35 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
• 20.35 -20.55 ΜΟΥΣΙΚΟ ΣΧΗΜΑ ΕΥΕΛΔΩΡ-ΒΡΑΔΙΑ ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ
• 20.55 -21.30 ΜΠΟΥΦΕΣ-ΣΥΖΗΤΗΣΗ
• 21.00 ΤΗΛΕΣΚΟΠΙΚΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ
