Συνέντευξη: Σωτήρης Σκουλούδης, Παναγιώτης Βλαχουτσάκος
Καλιφόρνια, 2013. Στα κεντρικά γραφεία της Yahoo σημαίνει συναγερμός. Χάκερ πραγματοποιούν επίθεση στην υπηρεσία ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και καταφέρνουν να υπονομεύσουν 3 δισ. λογαριασμούς. Η εταιρεία χρειάστηκε τρία χρόνια για να ειδοποιήσει το κοινό ότι τα ονόματα, οι διευθύνσεις ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, οι κωδικοί πρόσβασης, οι ημερομηνίες γέννησης, οι αριθμοί τηλεφώνου και οι απαντήσεις ασφαλείας είχαν πωληθεί στο Dark Web. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη σε όγκο παραβίαση στην ιστορία του διαδικτύου.
Ατλάντα, 2017. Το πιστωτικό γραφείο Equifax δέχεται κυβερνοεπίθεση. Χάκερ καταφέρνουν να αποκτήσουν 
Αθήνα, 2020. Χάκερ επιτίθενται σε κυβερνητικά sites και τα θέτουν εκτός λειτουργίας. Για περίπου δύο ώρες η πρόσβαση σε ιστοσελίδες της κυβέρνησης, του πρωθυπουργού και των Σωμάτων Ασφαλείας ήταν αδύνατη. Για την κυβερνοεπίθεση χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος Distributed Denial Of Service (DDoS). Πρόκειται για ένα είδος που στοχεύει τον server και όχι τον υπολογιστή, με σκοπό να τον υπερφορτώσει με συνδέσεις.
Οι παραπάνω αποτελούν μερικές μόνο από τις κυβερνοεπιθέσεις που προκάλεσαν παγκόσμια ανησυχία και αίσθηση τόσο για τους στόχους, που, εν τέλει, αποδείχθηκαν αθωράκιστοι, όσο και για τον όγκο των δεδομένων που κατέστη προσβάσιμος στους χάκερ που πραγματοποίησαν τα «χτυπήματα».
Πρόκειται για φαινόμενο των ημερών, το οποίο διογκώνεται λόγω και της συνεχούς εξέλιξης στον τεχνολογικό τομέα. Τα νούμερα ζαλίζουν: εξαιτίας των κυβερνοεπιθέσεων χάνονται κάθε λεπτό 2,9 εκατομμύρια δολάρια, ενώ μόνο το 2018 οι κυβερνοεπιθέσεις κόστισαν στην παγκόσμια οικονομία περισσότερα από 1,5 τρισ. δολάρια.
Να σημειωθεί πως οι χάκερ δεν περιορίζονται μόνο σε επιθέσεις κατά δημόσιων οργανισμών, επιχειρήσεων ή κυβερνήσεων, αλλά «χτυπούν» και οικιακά συστήματα, στα οποία εισέρχονται μέσω των «έξυπνων συσκευών», όπως οι Smart TVs.
Θωράκιση-απάντηση στις κυβερνοεπιθέσεις κατάφερε να δώσει μια ομάδα Ελλήνων επιστημόνων της Πολυτεχνικής Σχολής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης.
Η ομάδα, η οποία αποτελείται από τον καθηγητή δρα Λάζαρο Ηλιάδη και τον διδάκτορα και μεταδιδακτορικό ερευνητή κ. Κωνσταντίνο Δεμερτζή, δημιούργησε ένα λογισμικό με βάση το οποίο αναπτύχθηκε το ισχυρότερο Νευρομορφικό Ολοκληρωμένο Κύκλωμα (Neuromorphic System-on-Chip), γνωστό και με τα αρχικά NSoC, το οποίο βασίζεται σε έναν επεξεργαστή δεδομένων που θα μπορούσαμε να πούμε πως έχει εμπνευστεί από τη δομή του εγκεφάλου και η δράση του προσομοιάζει με αυτόν.
Η λέξη «neuromorphic» προέρχεται από τις λέξεις «neuro», που αποδίδεται ως συσχέτιση με τα νεύρα ή το νευρικό σύστημα, και «morphic», που χαρακτηρίζει ένα αντικείμενο με συγκεκριμένο σχήμα, μορφή ή δομή. Αυτά τα ολοκληρωμένα κυκλώματα έχουν τη δυνατότητα να αναλύουν και να ερμηνεύουν τα εισερχόμενα δεδομένα και να ανταποκρίνονται με τρόπους που δεν απαιτούν εξειδικευμένο προγραμματισμό.
Ένα NSoC μπορεί να προσεγγίσει τη βιολογική ανθρώπινη νοημοσύνη, εκτελώντας αντίστοιχες ενέργειες με αυτές που το ανθρώπινο μυαλό εκτελεί αβίαστα, με μεγάλη ακρίβεια και κυρίως με χαμηλή κατανάλωση ενέργειας.
Ανίχνευση επιθέσεων σε χρόνο… μηδέν
Όπως εξηγεί ο κ. Ηλιάδης, το πρόγραμμα «εξομοιώνει τον τρόπο λειτουργίας των νευρώνων του εγκεφάλου που γίνεται μέσω ηλεκτρικών σημάτων. Πρόκειται για ένα δίκτυο νευρώνων που αναλύει δεδομένα με βάση συγκεκριμένα πρότυπα (patterns). Όταν το λογισμικό αντιλαμβάνεται από την ανάλυση που κάνει πως υπάρχει κάποιο πρόβλημα, έστω και σε μία παράμετρο στα πρότυπα δεδομένων που δέχεται και αναλύει, τότε καταλαβαίνει πως γίνεται επίθεση και ειδοποιεί τον διαχειριστή του συστήματος».
Αίσθηση, μάλιστα, προκαλεί το γεγονός πως το λογισμικό εντοπίζει τις επιθέσεις σε χρόνο που τείνει στο μηδέν. «Δεν κάνει επαναλήψεις για να μάθει. Κάνει μόνο ένα πέρασμα στα δεδομένα, αναλύει τα πρότυπα και καταλαβαίνει αμέσως αν γίνεται επίθεση. Άλλο να καταλάβεις ότι δέχεται επίθεση αμέσως και άλλο να το καταλάβεις σε 10 λεπτά» επισημαίνει ο κ. Ηλιάδης.
Η BrainChip συνήψε συμφωνία με τον ΕΛΚΕ του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης για το λογισμικό και, με βάση αυτό, δημιούργησε το υπερτσίπ με το όνομα «Akiδa», το οποίο διαθέτει 1,2 εκατομμύρια νευρώνες και 10 δισεκατομμύρια συνάψεις (ενώσεις νευρώνων).
Επιτύχαμε, δηλαδή, «νοημοσύνη» λίγο μικρότερη από του ποντικού, με τον στόχο να είναι… ο άνθρωπος (και ακόμα παραπέρα)…
Μέσω του «Akiδa» επιταχύνεται η εκτέλεση του λογισμικού, ώστε να είναι δυνατή η άμεση ανίχνευση κυβερνοεπιθέσεων (σχεδόν σε μηδενικό χρόνο), συνδυάζοντας δυναμικά πληροφορίες που προέρχονται από τεράστια σύνολα δεδομένων!
Μάλιστα, αναμένεται να εφαρμοστεί και στα συστήματα αυτόνομων οχημάτων (δηλαδή τα Ι.Χ. που οδηγούν μόνα τους) που κατασκευάζονται ήδη στην άλλη όχθη του Ατλαντικού!
Ο δρ Λάζαρος Ηλιάδης αναλύει στο zougla.gr το μεγάλο αυτό ελληνικό επίτευγμα:
