Ένα πειραματικό φάρμακο ενίσχυσε την υγεία και επιμήκυνε το προσδόκιμο ζωής ποντικιών κατά σχεδόν 25%, αυξάνοντας τις ελπίδες ότι θα μπορούσε να επιβραδύνει και την ανθρώπινη γήρανση. Οι ερευνητές ονόμασαν τα ποντίκια που έλαβαν τη θεραπεία «σούπερ μόντελ γιαγιάδες» λόγω της νεανικής τους εμφάνισης. Τα ποντίκια αυτά ήταν πιο υγιή, πιο δυνατά και εμφάνιζαν λιγότερους καρκίνους σε σχέση με εκείνα που δεν έλαβαν τη θεραπεία. Το φάρμακο δοκιμάζεται ήδη σε ανθρώπους, αλλά είναι άγνωστο αν θα έχει τα ίδια αποτελέσματα.
Οι επιστήμονες γνωρίζουν εδώ και καιρό ότι η διαδικασία γήρανσης είναι εύπλαστη – τα πειραματόζωα ζουν περισσότερο αν μειωθεί σημαντικά η ποσότητα της τροφής που καταναλώνουν. Η ομάδα του Εργαστηρίου Ιατρικής Επιστήμης MRC, του Imperial College του Λονδίνου και της Ιατρικής Σχολής Duke-NUS στη Σιγκαπούρη εστίασε σε μια πρωτεΐνη που ονομάζεται ιντερλευκίνη-11. Τα επίπεδά της αυξάνονται στο ανθρώπινο σώμα καθώς γερνά, συμβάλλοντας σε υψηλότερα επίπεδα φλεγμονής. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η εν λόγω πρωτεΐνη επηρεάζει αρκετούς βιολογικούς διακόπτες που ελέγχουν τον ρυθμό της γήρανσης.
Η ερευνητική ομάδα πραγματοποίησε δύο πειράματα. Στο πρώτο τροποποίησε γενετικά τα ποντίκια ώστε να μην μπορούν να παράγουν ιντερλευκίνη-11. Στο δεύτερο, περίμενε μέχρι τα ποντίκια να γίνουν 75 εβδομάδων (που αντιστοιχεί περίπου σε έναν άνθρωπο 55 ετών) και στη συνέχεια τους χορήγησαν ένα φάρμακο για να απομακρύνουν την ιντερλευκίνη-11 από τον οργανισμό τους.
Τα αποτελέσματα, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό «Nature», έδειξαν ότι το προσδόκιμο ζωής αυξήθηκε κατά 20-25% ανάλογα με το πείραμα και το φύλο των ποντικιών. Τα ηλικιωμένα εργαστηριακά ποντίκια πεθαίνουν συχνά από καρκίνο, ωστόσο εκείνα που στερούνταν την ιντερλευκίνη-11 είχαν πολύ χαμηλότερα επίπεδα της νόσου. Επίσης, παρουσίασαν βελτιωμένη μυϊκή λειτουργία, ήταν πιο αδύνατα, είχαν πιο υγιή γούνα και σημείωσαν καλύτερες βαθμολογίες σε πολλές μετρήσεις.
Θα μπορούσε αυτό το φάρμακο να έχει τα ίδια αποτελέσματα και στους ανθρώπους; Η ιντερλευκίνη-11 είναι σημαντική στα πρώτα στάδια της ζωής του ανθρώπου βοηθώντας την ανάπτυξη των οστών και των αρθρώσεων. Ωστόσο, καθώς μεγαλώνουμε, η εν λόγω πρωτεΐνη συμβάλλει στην αύξηση των επιπέδων φλεγμονής και επηρεάζει αρκετούς βιολογικούς διακόπτες που ελέγχουν τον ρυθμό της γήρανσης.
Το φάρμακο, ένα κατασκευασμένο αντίσωμα που επιτίθεται στην ιντερλευκίνη-11, δοκιμάζεται σε ασθενείς με ίνωση των πνευμόνων. Ένας από τους ερευνητές της μελέτης, ο καθηγητής Στιούαρτ Κουκ, δήλωσε στο BBC ότι οι κλινικές δοκιμές δεν έχουν ολοκληρωθεί, ωστόσο, τα δεδομένα υποδηλώνουν ότι το φάρμακο είναι ασφαλές.
Αυτή είναι η πιο πρόσφατη προσέγγιση για τη «θεραπεία» της γήρανσης. Τα φάρμακα για τον διαβήτη τύπου 2, μετφορμίνη, και ραπαμυκίνη, που λαμβάνονται για την αποτροπή της απόρριψης του μοσχεύματος, επίσης ερευνώνται για τις αντιγηραντικές τους ιδιότητες.
«Συνολικά, τα δεδομένα φαίνονται αξιόπιστα. Πρόκειται για άλλη μια πιθανή θεραπεία που στοχεύει σε έναν μηχανισμό γήρανσης, ο οποίος μπορεί να ωφελήσει την ευθραυστότητα» δήλωσε η Η Ιλάρια Μπελαντουόνο, καθηγήτρια μυοσκελετικής γήρανσης στο Πανεπιστήμιο του Σέφιλντ στη Βρετανία.
Ωστόσο, επισήμανε πως εξακολουθούν να υπάρχουν προβλήματα, συμπεριλαμβανομένης της έλλειψης στοιχείων σε ασθενείς και του κόστους παρασκευής τέτοιων φαρμάκων και «είναι αδιανόητο να θεραπεύουμε κάθε 50χρονο για το υπόλοιπο της ζωής του».