Μυστηριώδη «αστραπιαία και υπέρλαμπρα» ραδιοκύματα έχουν εντοπιστεί στον γαλαξία μας, ανέφεραν οι αστρονόμοι.
Τα ραδιοκύματα διαρκούν μόνο ένα κλάσμα του δευτερολέπτου, αλλά μπορούν να είναι 100 εκατομμύρια φορές πιο ισχυρά από τον Ήλιο. Παρά την έντασή τους, η προέλευσή τους παραμένει σε μεγάλο βαθμό άγνωστη.
Τώρα, οι αστρονόμοι κατάφεραν για πρώτη φορά να παρατηρήσουν μια γρήγορη ηλεκτρομαγνητική έκρηξη στον γαλαξία μας.
Οι επιστήμονες δυσκολεύονταν να εντοπίσουν την προέλευση των εκρήξεων που δημιουργούν τα ραδιοκύματα καθότι είναι σύντομες, απρόβλεπτες και προέρχονται από πολύ μακριά. Είναι σαφές ότι δημιουργούνται σε μερικές από τις πιο ακραίες συνθήκες του σύμπαντος. Κάποιες πιθανές εξηγήσεις για το φαινόμενο περιλαμβάνουν τα πάντα, από τον θάνατο ενός άστρου μέχρι εξωγήινη τεχνολογία.
Τα ραδιοκύματα φαίνεται να προέρχονται από αστέρι νετρονίου ή από αστεροειδή με πολύ ισχυρό μαγνητικό πεδίο, ανέφεραν οι επιστήμονες, ενώ ήταν σε θέση να επιβεβαιώσουν ότι η έκρηξη θα έμοιαζε με τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία εάν αυτή συνέβαινε έξω από τον δικό μας γαλαξία. Γεγονός που σημαίνει ότι τουλάχιστον κάποιες από τις άλλες εκρήξεις θα μπορούσαν να δημιουργηθούν από αντίστοιχα αντικείμενα σε άλλους γαλαξίες επίσης.
«Υπάρχει αυτό το μεγάλο μυστήριο ως προς το τι παράγει αυτές τις μεγάλες εκρήξεις, οι οποίες μέχρι τώρα έχουμε δει να έρχονται από τη μέση του σύμπαντος» δήλωσε ο Kiyoshi Masui, επίκουρος καθηγητής Φυσικής στο MIT, ο οποίος ηγήθηκε της ομάδας ανάλυσης αυτών των εκρήξεων. «Είναι η πρώτη φορά που καταφέραμε να συνδέσουμε μία από αυτές τις εκρήξεις με ένα αστροφυσικό αντικείμενο».
Η ανίχνευση ξεκίνησε στις 27 Απριλίου, όταν ερευνητές που χρησιμοποίησαν δύο διαστημικά τηλεσκόπια πήραν πολλαπλές εκπομπές ακτίνων χ και ακτίνων γάμμα που προέρχονταν από αστέρι νετρονίου που βρίσκεται στο άλλο άκρο του γαλαξία μας. Την επόμενη μέρα, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δύο τηλεσκόπια της Βόρειας Αμερικής για να παρατηρήσουν αυτό το κομμάτι του ουρανού και ανίχνευσαν την έκρηξη που έγινε γνωστή ως FRB 200428.
Εκτός από το ότι είναι η πρώτη που εκπέμπεται από τον γαλαξία μας και που συνδέεται με αστέρι νετρονίου, η έκρηξη αυτή είναι η πρώτη που εκπέμπει κι άλλα στοιχεία πέρα από ηλεκτρομαγνητικά κύματα.
Η έρευνα παρουσιάζεται σε τρία άρθρα που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Nature, ενώ στηρίχθηκε σε δεδομένα που ελήφθησαν από τηλεσκόπια σε όλο τον κόσμο, με μια διεθνή ομάδα επιστημόνων να χρησιμοποιεί δεδομένα από εξοπλισμό του Καναδά, των ΗΠΑ, της Κίνας και του διαστήματος.
Ηλεκτρομαγνητικές εκρήξεις ανακαλύφθηκαν για πρώτη φορά το 2007, προκαλώντας αμέσως συζήτηση για το τι θα μπορούσε να προκαλέσει τόσο έντονες εκρήξεις ενέργειας. Τα αστέρια νετρονίου έχουν αποδειχθεί ως η πιο πιθανή αιτία, αν σκεφτεί κανείς και τη θεωρία που επιβεβαιώνει ότι τα μαγνητικά τους πεδία θα μπορούσαν να λειτουργήσουν σαν κινητήρες, προκαλώντας τις ισχυρές εκρήξεις.
Για να το επαληθεύσουν αυτό, οι αστρονόμοι προσπάθησαν να τοποθετήσουν την προέλευση των εκρήξεων σε όσο το δυνατόν πιο μικρά μέρη του ουρανού. Θεωρητικά, αυτό θα τους επιτρέψει να συσχετίσουν τις εκρήξεις με γνωστά αντικείμενα στο διάστημα και να αναζητήσουν συσχετισμούς μεταξύ των εκρήξεων με άλλα αστρονομικά φαινόμενα.
Αυτή η μελέτη είναι η πρώτη που το έκανε αυτό και παρέχει στοιχεία που συνδέουν τις εκρήξεις με αστέρια νετρονίου. Τουλάχιστον αυτό θα μπορούσε να είναι μια πολύτιμη ένδειξη για την προέλευση ορισμένων από αυτές τις εκρήξεις.
«Υπολογίσαμε ότι μια τόσο έντονη έκρηξη που προέρχεται από έναν άλλο γαλαξία θα μπορούσε να διαφοροποιηθεί από κάποιες γρήγορες ηλεκτρομαγνητικές εκρήξεις, οπότε αυτό πραγματικά δίνει βάρος στη θεωρία που λέει ότι τα αστέρια νετρονίου θα μπορούσαν να ευθύνονται για τις ηλεκτρομαγνητικές εκρήξεις» δήλωσε η Pragya Chawla, μία από τους ερευνητές-συγγραφείς της μελέτης και διδάκτωρ στο Τμήμα Φυσικής στο Πανεπιστήμιο του McGill.
Τα νέα ευρήματα μπορεί ακόμη να μην εξηγούν όλα τα δεδομένα για τις ηλεκτρομαγνητικές εκρήξεις, λαμβάνοντας υπόψη τα μεγάλα κενά στην ενέργεια και τη δραστηριότητα μεταξύ των φωτεινότερων και πιο ενεργών πηγών ενέργειας. Βάσει όσων παρατηρούνται για τα αστέρια νετρονίου, ίσως χρειάζονται πιο ενεργά αστέρια νετρονίου για να εξηγήσουν όλα τα δεδομένα των ηλεκτρομαγνητικών εκρήξεων, δήλωσε ο Paul Scholz, από το Ινστιτούτο Αστρονομίας και Αστροφυσικής Dunlap στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο.
Μέχρι να αποδειχθεί ότι οι ηλεκτρομαγνητικές εκρήξεις προέρχονται από αστέρια νετρονίου, τα ερωτήματα παραμένουν. Οι αστρονόμοι θα πρέπει να αναζητήσουν τον μηχανισμό που επιτρέπει στο αστέρι νετρονίου να τροφοδοτεί μία έκρηξη, αναζητώντας τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να στείλει τόσο φωτεινές, ασυνήθιστες εκρήξεις ενέργειας και εκπομπές ακτίνων χ ταυτόχρονα.
Επιμέλεια: Λυδία Καραθανάση
Πηγή: independent.co.uk
