Τις δικές του απαντήσεις σχετικά με τις κατηγορίες περί ευθύνης της ελληνοκυπριακής πλευράς για το ναυάγιο των διαπραγματεύσεων στο Κραν Μοντανά έδωσε ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης.
Όπως είπε, οι Ελληνοκύπριοι είναι έτοιμοι να διαπραγματευθούν μια λύση μέσα στις παραμέτρους που έθεσε ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών υπό τρεις προϋποθέσεις:
1) να σταματήσουν από την πρώτη μέρα εφαρμογής της λύσης οι συνθήκες Εγγυήσεων και Συμμαχίας, συμπεριλαμβανομένου και του δικαιώματος επέμβασης
2) να βρεθεί αποτελεσματικός μηχανισμός εφαρμογής και παρακολούθησης υλοποίησης της λύσης, με βάση την ολοκληρωμένη πρόταση που έχει υποβάλει η ελληνοκυπριακή πλευρά
3) να βρεθεί χρονοδιάγραμμα πλήρους αποχώρησης των κατοχικών στρατευμάτων με βάση την ελληνοκυπριακή πρόταση.
Οι Ελληνοκύπριοι είναι έτοιμοι να διαπραγματευθούν μια λύση μέσα στις παραμέτρους που έθεσε ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών υπό τρεις προϋποθέσειςΣε χθεσινή διακαναλική συνέντευξη ο κ. Αναστασιάδης ευχήθηκε να «υπάρξουν νέες διαπραγματεύσεις».
Ανέφερε ότι η εξέλιξη στο Κραν Μοντανά δεν ήταν «ευχάριστη» και ότι «σίγουρα υπάρχει δυσπιστία προς τις προθέσεις και τις θέσεις της άλλης πλευράς».
Ο Κύπριος πρόεδρος κάλεσε τους Τουρκοκυπρίους να αποφασίσουν «εάν θα είναι μέρος της Τουρκίας ή του κυπριακού κράτους, όπως αυτό θα μετεξελιχθεί».
O Νίκος Αναστασιάδης απέφυγε να απαντήσει σε ερώτηση για το κατά πόσο θα είναι υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές του προσεχούς Φεβρουαρίου, ενώ σε άλλη ερώτηση για τον ρόλο του ειδικού συμβούλου του γ.γ. του ΟΗΕ Έσπεν Μπαρθ Έιντε και των Βρετανών στις εργασίες της Διάσκεψης απάντησε εμμέσως λακωνικά: «Η σιωπή πολλές φορές αποτελεί απάντηση».
Οι διαβουλεύσεις
Είπε ότι δεν θεωρεί πως από τις συνομιλίες υπήρξε η οποιαδήποτε ζημιά για την ελληνοκυπριακή πλευρά και σημείωσε ότι όσες προτάσεις κατατέθηκαν από τον ίδιο στις 5 Ιουλίου, στο πλαίσιο της Διάσκεψης για την Κύπρο, αποσύρθηκαν λόγω της μη ικανοποίησης των προϋποθέσεων που τέθηκαν.
Στη συνέχεια, ανέφερε ότι στις 6 Ιουλίου και παρουσία του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών ανέπτυξε εν εκτάσει τις τεκμηριωμένες προτάσεις της ελληνικής πλευράς, ειδικότερα για τα θέματα που άπτονται της κατάργησης των επεμβατικών δικαιωμάτων και τουρκικών εγγυήσεων και αντικατάστασής τους από ένα νέο σύστημα αρχιτεκτονικής ασφάλειας, το οποίο θα επέτρεπε την πλήρη αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων εντός συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος, καθησυχάζοντας ταυτόχρονα τις ανησυχίες των Τουρκοκυπρίων. Ταυτόχρονα, εισηγήθηκε και έναν αξιόπιστο μηχανισμό παρακολούθησης εφαρμογής της λύσης.
«Στις διαβουλεύσεις του γενικού γραμματέα που ακολούθησαν με τα μέρη, η τουρκική πλευρά άφησε να νοηθεί πως θα επεδείκνυε ευελιξία στο πλαίσιο των παραμέτρων που καθόρισε ο γ.γ. του ΟΗΕ, όσον αφορά στα επεμβατικά δικαιώματα αλλά και την κατάργηση των εγγυήσεων.
»Στη μακρά διαβούλευση που επακολούθησε κατά τη διάρκεια του δείπνου και κατ’ αντίθεση με τις εντυπώσεις που η τουρκική πλευρά εδημιούργησε στον γενικό γραμματέα, ο κ. Τσαβούσογλου αρνείτο πεισματικά να αποκαλύψει τις τουρκικές θέσεις, ισχυριζόμενος ότι είναι γνωστές στον γενικό γραμματέα.
Ταυτόχρονα, απαιτούσε την εκ των προτέρων ικανοποίηση των τουρκοκυπριακών θέσεων στα κεφάλαια που άπτονται της εσωτερικής πτυχής του Κυπριακού, με ιδιαίτερη έμφαση στην ανάγκη ικανοποίησης της Τουρκίας στο θέμα της ισότιμης μεταχείρισης Ελλήνων και Τούρκων υπηκόων, όπως επίσης της ανάγκης η λύση να καταστεί πρωτογενές δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης» επεσήμανε.
Η απόφαση για ένα σύντομο ανακοινωθέν
«Προ του διαφαινόμενου αδιεξόδου, ο γενικός γραμματέας ανέλαβε την πρωτοβουλία να προτείνει ένα σύντομο ανακοινωθέν, που θα κατέγραφε γενικά αποδεκτές θέσεις στο κεφάλαιο Ασφάλειας και Εγγυήσεων, όπως επίσης επί κάποιων άλλων κεφαλαίων που θεωρείτο δυνατό να επιτευχθεί σύγκλιση απόψεων» υπογράμμισε ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ο κ. Αναστασιάδης πρόσθεσε πως στις επανειλημμένες δικές του ερωτήσεις αλλά και του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών, αν οι πρόνοιες του τερματισμού του επεμβατικού δικαιώματος και της Συνθήκης Εγγυήσεων θα ίσχυαν από την πρώτη μέρα εφαρμογής της λύσης, ο κ. Τσαβούσογλου, αποφεύγοντας τις υπεκφυγές, αποκάλυψε πως η θέση της Τουρκίας παρέμενε αμετάβλητη. Δηλαδή, ότι το σύστημα Ασφάλειας και Εγγυήσεων, όπως επίσης και το επεμβατικό δικαίωμα, θα πρέπει να διατηρηθούν με ρήτρα αναθεώρησης σε 15 χρόνια, ενώ στο θέμα των στρατευμάτων η απόλυτη θέση της Τουρκίας ήταν πως ο όποιος αριθμός συμφωνηθεί θα παραμείνει μονίμως στην Κύπρο.
«Στόχος μας η δημιουργία ενός πραγματικά ανεξάρτητου και κυρίαρχου κράτους»
Στο θέμα των εσωτερικών πτυχών, πέραν των άλλων διαφωνιών, η θέση της τουρκοκυπριακής πλευράς στο ζήτημα των εδαφικών αναπροσαρμογών περιοριζόταν στην παραχώρηση μέρους της Μόρφου.
Στο θέμα των εσωτερικών πτυχών, πέραν των άλλων διαφωνιών, η θέση της τουρκοκυπριακής πλευράς στο ζήτημα των εδαφικών αναπροσαρμογών περιοριζόταν στην παραχώρηση μέρους της Μόρφου«Θέλω να επαναλάβω πως στόχος και σκοπός μας μέσα από τις προτάσεις που έχουμε υποβάλει είναι η δημιουργία ενός πραγματικά ανεξάρτητου και κυρίαρχου κράτους, απαλλαγμένου από τις όποιες εξαρτήσεις τρίτων χωρών. Ενός σύγχρονου, απόλυτα εναρμονισμένου με το ευρωπαϊκό κεκτημένο κράτους, που θα δίδει την προοπτική ειρηνικής συνύπαρξης και προοπτικής για το μέλλον για όλους ανεξαιρέτως τους κατοίκους του» είπε ο κ. Αναστασιάδης.
Πρόσθεσε ότι η κυβέρνηση τις επόμενες ημέρες αναλαμβάνει εκστρατεία ενημέρωσης των ηγετών ξένων χωρών, των μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, με προσωπικές επιστολές του ιδίου αλλά και δραστηριοποίηση του συνόλου των διπλωματικών αποστολών.
Σε ερώτηση για τις αναφορές από την πλευρά της Άγκυρας, ότι θα πρέπει να βρεθεί λύση «εκτός παραμέτρων του ΟΗΕ», ο Ν. Αναστασιάδης είπε ότι «δεν μπορεί να ερμηνεύσει τις βουλές της Τουρκίας, ούτε και το όποιο ενδεχόμενο σχέδιο Β’ ή Γ’».
Σε άλλα σημεία ο πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης δήλωσε:
– «Δεν ερωτηθήκαμε» για τον τερματισμό της Διάσκεψης, αλλά ο γ.γ. του ΟΗΕ διαπίστωσε ότι έπρεπε να θεωρηθεί πως «η Διάσκεψη έκλεινε, δεν ετερματίζετο».
– Πρόθεση του γ.γ. του ΟΗΕ δεν ήταν να αποδώσει σε κανέναν ευθύνες και ο κ. Γκουτέρες χρησιμοποίησε διπλωματική γλώσσα.
– Σε ό,τι αφορά στις εσωτερικές πτυχές του Κυπριακού δεν ικανοποιήθηκε καμία από τις αξιώσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς – μεταξύ αυτών και οι εδαφικές αναπροσαρμογές για τη Μόρφου και τις μαρωνίτικες περιοχές.
– Η πρότασή του για την εκ περιτροπής προεδρία τέθηκε με τον όρο της ικανοποίησης της ελληνοκυπριακής πλευράς στα θέματα της ασφάλειας, των εγγυήσεων και των στρατευμάτων.
– Για την ισοδύναμη αντιμετώπιση Ελλήνων και Τούρκων υπηκόων, δεν ήταν δυνατό να γίνει αποδεκτή αναλογία 4 προς 1 αναφορικά με τη μόνιμη εγκατάσταση.
– Η πρόταση για την ασφάλεια και τις εγγυήσεις είναι «η αποκοπή του ομφάλιου λώρου» από την Τουρκία, η δημιουργία ενός ανεξάρτητου κράτους μακριά από τις εξαρτήσεις.
– «Αν η πρόθεση της άλλης πλευράς δεν ήταν να ασκεί δικαιώματα και παρεμβάσεις, θα μπορούσαμε να προχωρήσουμε σε κατάργηση των Συνθηκών Εγγυήσεως και Συμμαχίας του 1960».
– Συνάντηση των πρωθυπουργών των εγγυητριών δυνάμεων θα μπορούσε να γίνει, εάν υπήρχε συμφωνία στο θέμα των εγγυήσεων και της αποχώρησης των στρατευμάτων.
Ο πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης απάντησε και σε όσους, όπως είπε, προβάλλουν ισχυρισμούς ότι η Τουρκία ήταν δήθεν αποφασισμένη να τερματίσει το μονομερές επεμβατικό δικαίωμα και τις εγγυήσεις, κάνοντας λόγο για «προσπάθεια υπόσκαψης της ελληνοκυπριακής πλευράς».
Αναφορικά με τους ενεργειακούς σχεδιασμούς της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο κ. Αναστασιάδης δήλωσε: «Εμείς προχωρούμε κανονικά με βάση το πρόγραμμά μας στον ενεργειακό τομέα».
Διαβάστε επίσης: