Διπλό είναι το αίτημα της Λευκωσίας προς τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Πρώτον, επιδίωξη της Λευκωσίας είναι το Συμβούλιο Ασφαλείας να είναι ο εγγυητής της εφαρμογής της λύσης και δεύτερον να παρέχει ασφάλεια και μετά την περίοδο λύσης.
Δηλαδή, να εφαρμόζονται στην Κύπρο όσα προβλέπει το Κεφάλαιο 7 του καταστατικού χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Και βάσει του κεφαλαίου αυτού θα μπορούν τα Ηνωμένα Έθνη να αναλάβουν ουσιαστική στρατιωτική δράση σε περίπτωση που άλλο κράτος στραφεί καθ’ οιονδήποτε τρόπο εναντίον της Κύπρου.
Τα δύο αυτά κεφάλαια συζήτησε εκ νέου στη Μόσχα με τον Σεργκέι Λαβρόφ ο Κύπριος υπουργός Εξωτερικών Ιωάννης Κασουλίδης.
Σε δηλώσεις του στο ΡΙΚ ο κ. Κασουλίδης ανέφερε πως έθεσε στον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών «τη θέση της Λευκωσίας για επίβλεψη της εφαρμογής της λύσης από το Συμβούλιο Ασφαλείας, καθώς κι αν είναι δυνατόν να τεθεί κάτω από το κεφάλαιο 7 του καταστατικού χάρτη των Ηνωμένων Εθνών».
Το θέμα αυτό συζήτησε ο υπουργός Εξωτερικών και στη διάρκεια των επαφών που είχε με τους ομολόγους του των άλλων μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Ως γνωστόν, τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Βρετανία, η Γαλλία, Ρωσία και η Κίνα.
Σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλείται ο «Φιλελεύθερος», από τις έως τώρα αντιδράσεις φαίνεται ότι και οι «5» συμφωνούν να αναλάβει το Συμβούλιο Ασφαλείας την εγγύηση της εφαρμογής της λύσης.
Ωστόσο, μεταξύ των «5» υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις ως προς το να αναλάβει ο διεθνής οργανισμός την επιτήρηση της Κύπρου και την παροχή ασφάλειας στο νησί και μετά την περίοδο εφαρμογής της λύσης.
Οι προσπάθειες της κυπριακής κυβέρνησης αυτό το διάστημα επικεντρώνονται σε αυτήν την κατεύθυνση, δηλαδή στο να εξασφαλιστεί στήριξη στη θέση για παροχή ασφάλειας και μετά την εφαρμογή της λύσης.
Προς την ίδια κατεύθυνση κινείται και η Ελλάδα και είναι ένα από τα βασικά θέματα που θα συζητήσουν σήμερα στην Αθήνα οι υπουργοί Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς και Σεργκέι Λαβρόφ.
Η Ελλάδα και προσωπικά ο κ. Κοτζιάς κινείται έντονα προς κάθε κατεύθυνση στο θέμα της ασφάλειας σε μια προσπάθεια να πειστεί η διεθνής κοινότητα και ειδικότερα τα μέλη του Σ.Α. του ΟΗΕ να στηρίξουν το κυπριακό αίτημα. Εκτιμάται πως εάν πειστούν τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας και δεχθούν να θέσουν την Κύπρο υπό την ομπρέλα προστασίας τους, τότε μπορεί να καμφθεί η τουρκική στάση στο ζήτημα των εγγυήσεων.
Δηλώσεις Κασουλίδη
Στις δηλώσεις του ο Ι. Κασουλίδης αναφέρθηκε στις επαφές του στη Μόσχα και στη συνάντησή του με τον κ. Λαβρόφ. Είπε ότι η Ρωσία επανέλαβε ότι η λύση πρέπει να εξευρεθεί με ελεύθερη βούληση των δύο κοινοτήτων, χωρίς έξωθεν επεμβάσεις και τεχνητά χρονοδιαγράμματα.
Ο Κύπριος υπουργός Εξωτερικών τόνισε ότι μόνο η Τουρκία μιλά για χρονοδιάγραμμα μέχρι το τέλος του χρόνου, απειλώντας ότι σε διαφορετική περίπτωση θα αναζητηθούν άλλες λύσεις.
«Αντίθετα, οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων στην Κύπρο είναι πιο προσεκτικοί και εκφράζουν την επιθυμία να ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση μέχρι το τέλος του χρόνου» είπε ο κ. Κασουλίδης.
Παράλληλα, ανέφερε ότι οι διευθετήσεις ασφάλειας πρέπει να εξυπηρετούν τα συμφέροντα μόνο των Κυπρίων. «Πρέπει να αποκτήσουμε πλήρη ανεξαρτησία και κυριαρχία, και να μην εξαρτιόμαστε από τα συμφέροντα τρίτων» επεσήμανε.
Ο Άιντα βλέπει τους ηγέτες
Συνάντηση με τον πρόεδρο Αναστασιάδη και τον κατοχικό ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί θα έχει σήμερα ο Έσπεν Μπαρθ Άιντα.
Οι συναντήσεις είναι προπαρασκευαστικές εν όψει της μετάβασης των δύο ηγετών στη Ελβετία για διαπραγμάτευση του εδαφικού ζητήματος.
Στα Κατεχόμενα ο Μουσταφά Ακιντζί είχε την Τρίτη μακρά συνάντηση με τους επικεφαλής της ψευδοκυβέρνησης Χουσεΐν Οζγκιουργκιούν και Σερντάρ Ντενκτάς, με τους οποίους συζήτησε θέματα που αφορούν στις διαπραγματεύσεις στην Ελβετία.
Διαφορετικές απόψεις ΔΗΣΥ, ΑΚΕΛ και ΔΗΚΟ εν όψει συνομιλιών στο Μον Πελεράν
Το θέμα της συζήτησης ήταν «Λύση στο κυπριακό πρόβλημα – Είμαστε κοντά στο τέρμα;».
Εισηγητές ήταν οι ηγέτες των κομμάτων ΔΗΣΥ, ΑΚΕΛ και ΔΗΚΟ καθώς και ο ειδικός σύμβουλος του γ.γ. των Ηνωμένων Εθνών Έσπεν Μπαρθ Άιντα. Οι απόψεις τους ήταν διαφορετικές, όπως και τα μηνύματά τους και οι εκτιμήσεις τους.
Ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ επισήμανε ότι έπειτα από δεκαετίες «τώρα ίσως είμαστε πιο κοντά από ποτέ στην επανένωση της Κύπρου».
Υποστήριξε, δε, ότι είναι η ώρα που θα πρέπει η Τουρκία να αποδείξει αν θέλει λύση ή όχι, σημειώνοντας ότι «αυτό θα κρίνει πόσο κοντά είμαστε στο τέρμα».
Ο Αβέρωφ Νεοφύτου ανέφερε ότι σε λίγες μέρες αρχίζει η διαπραγμάτευση για το εδαφικό και τόνισε ότι για το ΔΗΣΥ τα κριτήρια είναι ξεκάθαρα: επιστροφή σημαντικού ποσοστού εδάφους, επιστροφή τουλάχιστον 100.000 Ελληνοκυπρίων υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση και ισορροπία στην ακτογραμμή μεταξύ των δύο κοινοτήτων.
Για τον πρόεδρο του Δημοκρατικού Συναγερμού, αυτά θα καθορίσουν αν θα υπάρξει σύγκλιση στο συγκεκριμένο κεφάλαιο. Στο κεφάλαιο της ασφάλειας υπέδειξε ότι δεν υπάρχει περιθώριο για εγγυήσεις τρίτων σε μια ενωμένη Κύπρο.
Ο ηγέτης του ΔΗΣΥ υπέδειξε ότι η ασφάλεια της μιας πλευράς δεν μπορεί να είναι η αιτία της ανασφάλειας της άλλης και πρόσθεσε ότι «η Ευρώπη είναι το κοινό μας σπίτι και η καλύτερη ασφάλεια για το μέλλον».
Ο γ.γ. του ΑΚΕΛ Άντρος Κυπριανού υποστήριξε πως «η λύση του Κυπριακού δεν είναι θέμα χρόνου αλλά θέμα θέσεων που αφορούν στο περιεχόμενο της λύσης. Αποφάσεων και βούλησης, πρωτίστως από την Τουρκία, από την οποία απαιτούνται συγκεκριμένες και βαρυσήμαντες αποφάσεις. Αποφάσεις που θα οδηγήσουν σε λύση που θα απελευθερώνει και θα επανενώσει την Κύπρο, θα απαλλάσσει το νησί από ξένες κηδεμονίες και θα καθιστά ενωμένους, Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους, αφέντες στον τόπο τους».
Ο κ. Κυπριανού υποστήριξε ότι «η λύση πρέπει να προνοεί τη συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας, τη μετεξέλιξή της σε δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία μέσω της συνέχισης της ιδιότητας του κράτους – μέλους των Ηνωμένων Εθνών και της Ε.Ε. και μέσω της συνέχειας των διεθνών συνθηκών της Κυπριακής Δημοκρατίας, μια ισχυρή κεντρική εξουσία με όλες τις αναγκαίες αρμοδιότητες που θα κατοχυρώνουν την ενότητα του κράτους, τη μία και μόνη κυριαρχία και διεθνή προσωπικότητα και ιθαγένεια, την απρόσκοπτη εφαρμογή των βασικών ελευθεριών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων για όλους τους Κύπριους πολίτες».
Το ΑΚΕΛ δεν δέχεται μόνιμες αποκλίσεις από το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Επιμένει στον τερματισμό του εποικισμού και τον σεβασμό της πληθυσμιακής αναλογίας 4:1, στη σύντμηση στο ελάχιστο των χρονοδιαγραμμάτων τόσο της επιστροφής εδαφών όσο και της αποχώρησης των κατοχικών στρατευμάτων. Το ΑΚΕΛ τόνισε ότι απαιτείται και ισχυρό ψήφισμα του Σ.Α. για διασφάλιση της εφαρμογής και πιστής τήρησης της συνολικής διευθέτησης.
Ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ Νικόλας Παπαδόπουλος στην παρέμβασή του εξέφρασε ανησυχίες ότι υπό τις δοσμένες συνθήκες δημιουργείται ένα κράτος μη βιώσιμο, τύπου Παλαιστίνης. Στάθηκε στη θέση πως η Κυπριακή Δημοκρατία πρέπει να συνεχίσει να υπάρχει και μετά τη λύση, έστω κι αν το Σύνταγμά της γίνει ομοσπονδιακό.
Είπε ότι το κράτος θα πρέπει να είναι λειτουργικό και ελεύθερο να προσφέρει ειρήνη και ευημερία σε Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους, χωρίς παρεμβάσεις τρίτων. Παράλληλα, ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ τοποθετήθηκε κατά των εγγυήσεων και της παραμονής εποίκων.
Επιπλέον, αξιοποίησε την παρουσία του ειδικού συμβούλου του γ.γ. των Ηνωμένων Εθνών, για να εκφράσει έντονο παράπονο. Χαιρέτισε ειδικά την εκεί παρουσία του, για να αφήσει την αιχμή ότι δεν έχει την ευκαιρία να συνομιλεί μαζί του, καθώς μόνο μία φορά συναντήθηκαν, αφού ο ίδιος ο Νορβηγός επιλέγει να συναντάται και να συνομιλεί με το ΔΗΣΥ και το ΑΚΕΛ, οι ηγέτες των οποίων ήταν παρόντες μαζί του στο πάνελ. Τα έβαλε και με τον πρόεδρο ως τον μόνο ηγέτη που επιλέγει να κρατά στο σκοτάδι τους ηγέτες αλλά και τον λαό για τις διαπραγματεύσεις.
Άιντα: Η Ελβετία δεν είναι το τέλος του δρόμου
Ως θετικό στοιχείο ανέδειξε ο ειδικός σύμβουλος του γ.γ. των Ηνωμένων Εθνών Έσπεν Μπαρθ Άιντα τη μετάβαση στην Ελβετία προς συνέχιση των διαπραγματεύσεων. Υπέδειξε πως εκεί θα ανοίξει το ευαίσθητο κεφάλαιο του εδαφικού αλλά και των στοιχείων που συνδέονται με αυτό. Ανέφερε ότι η μια πλευρά θέλει διαφορετική σύνδεση του εδαφικού από την άλλη, αλλά πρέπει να καταβληθεί προσπάθεια να υπάρξει μία γραμμή.
Ο κ. Άιντα είπε ότι δεν είναι το τέλος του δρόμου, ούτε και αναμένει από τους ηγέτες να παρουσιάσουν στην Ελβετία λύση, ωστόσο τόνισε πως περιμένει ότι θα δουλέψουν όλοι για να δημιουργήσουν τις κατάλληλες συνθήκες για να επιτευχθεί πρόοδος.
Παράλληλα, έκανε λόγο για τη νευρικότητα του τελευταίου μιλίου. «Φτάσαμε σε ένα σημείο που λέμε ”ναι μπορεί κάτι να συμβεί”. Αυτές οι στιγμές κρύβουν νευρικότητα. Η λήψη αποφάσεων είναι μοναχική δουλειά» ανέφερε και σημείωσε πως ακόμη και ο πρόεδρος των ΗΠΑ μόνος του παίρνει τις αποφάσεις, παρά το γεγονός ότι πλαισιώνεται από πολλούς συμβούλους και τους δικούς του ανθρώπους.
Στο ερώτημα αν είμαστε κοντά σε λύση, απάντησε ότι «πρέπει να αξιοποιηθεί η κάθε μέρα προς αυτήν την κατεύθυνση. Την ερχόμενη Κυριακή μεταβαίνουμε στο Μοντ Πελεράν και το ότι συμφωνήσαμε να πάμε εκεί με τους ηγέτες είναι ήδη από μόνο του ένα δυνατό σημάδι».
Πηγή: «Φιλελεύθερος» (philenews.com)
Σύνταξη: Κ. Μπετινάκης
