Η κατοχύρωση του χαλουμιού/hellim ως προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) αφορά την παραγωγή του σε ολόκληρη την επικράτεια της Κυπριακής Δημοκρατίας και θα είναι προς όφελος όλων των παραγωγών, και των Τουρκοκυπρίων, δήλωσε ο υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Νίκος Κουγιάλης, στέλνοντας μήνυμα στους Τ/κ «να συνεργαστούν μαζί μας για να κατοχυρώσουμε το κοινό αυτό παραδοσιακό προϊόν το συντομότερο δυνατό, να το προστατεύσουμε από το μιμητισμό και το διεθνή αθέμιτο ανταγωνισμό προς όφελος των Ε/κ, Τ/κ ή άλλων παραγωγών που θέλουν να παράξουν το χαλούμι/hellim στην Κύπρο».
Σε δηλώσεις στο ΚΥΠΕ και κληθείς να σχολιάσει, ενόψει της αναμενόμενης δημοσίευσης της ΕΕ του φακέλου για το χαλούμι/hellim για κατοχύρωσή του ως προϊόν ΠΟΠ, τις αντιδράσεις και αναφορές στα κατεχόμενα επί του θέματος, ο Νίκος Κουγιάλης είπε ότι ο φάκελος που έχει αποστείλει το Υπουργείο Γεωργίας στις Βρυξέλλες και έχει διεξέλθει των ελέγχων της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας περιλαμβάνει ως περιοχή παραγωγής του προϊόντος ολόκληρη την επικράτεια της Κυπριακής Δημοκρατίας, ακόμα και εκεί που σήμερα δεν εφαρμόζεται το Κοινοτικό κεκτημένο.
Ταυτόχρονα κατοχυρώνεται μαζί με την ονομασία χαλούμι και η ονομασία hellim που είναι το προϊόν που παράγουν οι Τ/κ, πρόσθεσε, λέγοντας ότι αυτές οι δύο πρόνοιες που περιλαμβάνονται στο φάκελο διασφαλίζουν πλήρως τα συμφέροντα όλων των παραγωγών της Κύπρου, Ε/κ, Τ/κ και όποιων άλλων θέλουν να παράξουν χαλούμι εδώ στην Κύπρο, γιατί -όπως επεσήμανε- μόνο εδώ θα μπορεί να παράγεται, όταν κατοχυρωθεί.
«Με αυτή την κατοχύρωση, προϊόν με την ονομασία hellim θα μπορεί να παράγεται μόνο στην Κύπρο και αυτό θα είναι προς όφελος των Τ/κ παραγωγών γιατί διασφαλίζουμε μια αγορά προς το συμφέρον όλων».
Σε ερώτηση για την παραγωγή hellim στην Τουρκία και τις εξαγωγές σε χώρες της ΕΕ, ο κ. Κουγιάλης τόνισε ότι μετά την κατοχύρωση, η παραγωγή χαλουμιού και εξαγωγή στην ΕΕ θα επιτρέπεται μόνο από την Κύπρο. «Άρα με την κατοχύρωση εξουδετερώνεται ο ανταγωνισμός που έχουν σήμερα οι Τ/κ παραγωγοί από παραγωγούς στην Τουρκία».
Ερωτηθείς για το μηχανισμό ελέγχου και πώς αυτός θα ασκείται, απάντησε ότι ως αρμόδια Αρχή, ο υπουργός Γεωργίας προσανατολίζεται στον ορισμό ενός ανεξάρτητου εξειδικευμένου οργανισμού με διεθνή παρουσία που θα διεξάγει τους ελέγχους για το πρότυπο σε ολόκληρη την Κύπρο και με αυτό τον τρόπο “διασφαλίζεται η ίση μεταχείριση όλων των παραγωγών χαλουμιού/hellim”, διευκρινίζοντας ότι ως αρμόδιος Υπουργός είναι υποχρεωμένος, σύμφωνα με τους Κανονισμούς της ΕΕ, να καθορίσει έναν αποτελεσματικό μηχανισμό ελέγχου.
Όπως είπε, υπάρχουν οργανισμοί που είναι διαπιστευμένοι και είναι δουλειά τους να ασκούν τους ελέγχους για τα πρότυπα. «Ό,τι ισχύει για τη Γαλλία, την Ιταλία, τη Γερμανία και όλες τις άλλες χώρες της ΕΕ που έχουν προϊόντα ΠΟΠ ή ΠΓΕ (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη) θα ισχύει και για την Κύπρο. Δεν μπορούν οι Κανονισμοί της ΕΕ να μην τηρούνται ή να εφαρμόζονται με διαφορετικό τρόπο στην Κύπρο». Υπάρχουν αρκετοί τέτοιοι οργανισμοί, πρόσθεσε, επισημαίνοντας ότι η Γαλλία και η Ιταλία, που χρησιμοποιούν τέτοιους μηχανισμούς ελέγχου, έχουν το 75% περίπου των καταχωρημένων προϊόντων.
Ερωτηθείς γιατί αυτός ο έλεγχος δεν μπορεί να γίνει από το τ/κ «βιομηχανικό επιμελητήριο», ο υπουργός Γεωργίας διευκρίνισε ότι αυτό δεν αναγνωρίζεται καθώς ιδρύθηκε μετά το 1974 και είναι παράνομο, όπως έχουν επισημάνει και οι Βρυξέλλες προς την τ/κ πλευρά και ούτε είναι διαπιστευμένο για να ασκεί αυτού του είδους τους ελέγχους αν και οι Τ/κ παραγωγοί είναι μέλη του. Υπάρχουν, επανέλαβε, εξειδικευμένοι οργανισμοί που έχουν γραφεία σε ολόκληρη την Ευρώπη και «αυτή είναι η δουλειά τους».
Κληθείς να σχολιάσει δηλώσεις του Οζντίλ Ναμί πως έχουν γίνει κάποιες επαφές για το θέμα στις Βρυξέλλες και γίνεται προσπάθεια να βρεθεί μια λύση που να ικανοποιεί και τις δύο πλευρές, ο Υπουργός Γεωργίας είπε ότι έχει ενημερωθεί πως γίνονται κάποιες προσπάθειες από τους Τ/κ και άλλους. «Όμως θεωρώ ότι ο μοναδικός τρόπος για να παράξουν χαλούμι/hellim οι Τ/κ είναι αυτός με τον οποίο προσπαθεί να το κατοχυρώσει η Κυπριακή Δημοκρατία. Αλλιώς δεν θα μπορέσουν. Με τον φάκελο αυτό διασφαλίζονται τα συμφέροντα των Ε/κ και Τ/κ. Αυτή ήταν η προσπάθειά μας από την αρχή».
Η κατοχύρωση του χαλουμιού/hellim ως ΠΟΠ είναι ένα πολύ θετικό βήμα ώστε η παραγωγή να αυξηθεί, σημείωσε λέγοντας ότι είναι ένα «εξαγωγικό όπλο» για την Κύπρο και μπορεί να φέρει πολλά έσοδα.
Ερωτηθείς για τις ενστάσεις των Τ/κ παραγωγών κατά τη διάρκεια της εξέτασης του φακέλου στην Κύπρο στα πλαίσια της εσωτερικής διαβούλευσης, ανέφερε ότι αφορούσαν τον έλεγχο του προτύπου παραγωγής και διευκρίνισε ότι ο καθορισμός μηχανισμού ελέγχου δεν ήταν προϋπόθεση πριν την κατοχύρωση και γι’ αυτό οι ενστάσεις απορρίφθηκαν.
Η δημοσίευση της ΕΕ για την κατοχύρωση του χαλουμιού ως ΠΟΠ υπέρ της Κύπρου αναμένεται το αμέσως επόμενο διάστημα αφού ο φάκελος βρίσκεται στο στάδιο της μετάφρασης σε όλες τις γλώσσες της ΕΕ. Μετά τη δημοσίευση θα δοθεί μια περίοδος για την υποβολή ενστάσεων από άλλα κράτη μέλη και τρίτες χώρες .
«Για να ολοκληρωθεί η διαδικασία αυτή χρειάζονται 8 με 9 μήνες για να φτάσουμε στην κατοχύρωση». Ο υπουργός Γεωργίας αναμένει ότι κάποιες χώρες, γιατί -όπως είπε- μόνο κράτη μπορούν, θα φέρουν ενστάσεις, αλλά δεν ανησυχεί. «Μέσα από τον φάκελο που έχουμε καταθέσει θεωρώ ότι αποδεικνύεται περίτρανα πως το χαλούμι/hellim είναι ένα κυπριακό παραδοσιακό προϊόν και δεν μπορεί κανείς να σταματήσει αυτή την κατοχύρωση».
Πηγή: ΚΥΠΕ