«Παράθυρο» για να είναι και πάλι υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές του 2013 άνοιξε ο Πρόεδρος Χριστόφιας, ο οποίος απαντώντας σε σχετική ερώτηση, αποκάλυψε πως προς την κατεύθυνση αυτήν «τον παρακινεί ο διεθνής παράγοντας».
Ο διεθνής παράγοντας, σημείωσε, «ενδιαφέρεται ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας να έχει την πολιτική βούληση να εργαστεί σκληρά για τη λύση του κυπριακού και όχι να ρίχνει συνθήματα που μας παίρνουν πίσω».
Ο Κύπριος Πρόεδρος, ο οποίος μιλούσε σε συνέντευξη Τύπου με θέμα το κυπριακό, είπε ότι η υποψηφιότητά του θα εξαρτηθεί από τις εξελίξεις στο κυπριακό και τη βούληση του κόμματός του (ΑΚΕΛ). «Δεν μπορώ εγώ τώρα να δεσμεύσω το κόμμα μου ούτε τον εαυτό μου εκ προοιμίου ότι θα είμαι ή δεν θα είμαι υποψήφιος», πρόσθεσε.
Ο κ. Χριστόφιας τόνισε ότι «επιβάλλεται να παραμείνουμε προσηλωμένοι στον στρατηγικό στόχο της λύσης διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, όπως περιγράφεται στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών».
Επίσης, τόνισε ότι ο οδυνηρός συμβιβασμός της δικοινοτικής διζωνικής ομοσπονδίας είναι η μόνη επιλογή, η οποία μπορεί να οδηγήσει στον τερματισμό της κατοχής, στην επανένωση της Κύπρου και στην αποτροπή της οριστικής διχοτόμησης.
Ο κ. Χριστόφιας τόνισε ότι με τους χειρισμούς του δεν έχει παραβιάσει το Κοινό Ανακοινωθέν του Εθνικού Συμβουλίου της 18ης Σεπτεμβρίου 2009.
Για το θέμα της σύγκλησης διεθνούς διάσκεψης, είπε ότι δεν πρόκειται, με κανένα πρόσχημα τύπου «διευρυμένης συμμετοχής» να αποδεχθούμε διολίσθηση προς μια διάσκεψη χωρίς προηγούμενη συμφωνία επί των εσωτερικών πτυχών του κυπριακού. Τόνισε επίσης ότι σε μια διεθνή διάσκεψη για τις διεθνείς πτυχές του Κυπριακού θα πρέπει να συμμετέχουν τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, οι εγγυήτριες δυνάμεις, η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Κυπριακή Δημοκρατία και οι δύο κοινότητες της Κύπρου.
Επίσης, δήλωσε ότι δεν θα θέσει ενώπιον του λαού για δημοψήφισμα λύση, η οποία δεν θα είναι συμφωνημένη στις διαπραγματεύσεις. Για τις θέσεις του Τουρκοκύπριου ηγέτη Ντερβίς Έρογλου δήλωσε ότι ουσιαστικά οδηγούν σε λύση συνομοσπονδίας.
Αναφερόμενος στην πορεία των διαπραγματεύσεων ο Πρόεδρος Χριστόφιας συνόψισε την κατάσταση ως εξής:
– Eπί Ταλάτ η τουρκοκυπριακή πλευρά είχε συμβιβαστεί με την ιδέα της εγκατάλειψης του Προεδρικού Συμβουλίου και της αντικατάστασής του με ένα προεδρικό σύστημα, με εκ περιτροπής προεδρία 4:2, διασταυρούμενη και σταθμισμένη ψήφο 20% και τις αποφάσεις να λαμβάνονται από το Υπουργικό Συμβούλιο χωρίς δικαίωμα βέτο για τον πρόεδρο και τον αντιπρόεδρο.
– Ο κ. Έρογλου αρνείται να επαναβεβαιώσει αυτή τη σύγκλιση και επιδιώκει να λάβει την εκ περιτροπής προεδρία χωρίς διασταυρούμενη ψήφο. Αυτό θα έπρεπε τουλάχιστον να προβληματίσει όσους επιτίθενται τόσο έντονα ενάντια στη συγκεκριμένη πρόταση.
– Στο περιουσιακό, βασική προϋπόθεση της δικής μας πλευράς είναι η διασύνδεση με το εδαφικό- πράγμα για το οποίο πείσαμε και τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ να υιοθετήσει. Ζητούμε επιστροφή πέραν των 100.000 από τις 165.000 εκτοπισμένων του 1974 υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση και πλήρη αποκατάσταση των περιουσιών τους. Εμμένουμε επίσης ότι οι ιδιοκτήτες περιουσιών στην υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση περιοχή, θα πρέπει να έχουν την επιλογή να αποφασίσουν ελεύθερα οι ίδιοι ποια θεραπεία επιθυμούν μεταξύ της αποκατάστασης, της αποζημίωσης και της ανταλλαγής.
– Η κυριότερη διαφωνία στο περιουσιακό έγκειται στην ερμηνεία της τουρκοκυπριακής πλευράς για τη διζωνικότητα, με την οποία θέτει ως προϋπόθεση τη μόνιμη και ευρεία πλειοψηφία περιουσιών της κάθε κοινότητας στην υπό τη διοίκησή της ομόσπονδη μονάδα.
– Στο κεφάλαιο της Ιθαγένειας και των Τεσσάρων Ελευθεριών η διευθέτηση αφορά τις τέσσερις ελευθερίες για τους Τούρκους πολίτες μετά τη λύση του Κυπριακού.
Ο Κύπριος Πρόεδρος εξήγησε ότι σε περίπτωση ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ θα είμαστε αντιμέτωποι με ένα γεγονός: Την ελεύθερη εγκατάσταση Τούρκων πολιτών στην Κύπρο χωρίς κανέναν περιορισμό. Για αυτό ακριβώς τον λόγο, επισήμανε, έπρεπε οπωσδήποτε να επιδιώξουμε περιοριστική ρύθμιση μέσα από τη λύση του Κυπριακού. Ο περιορισμός, είπε, βασίζεται στη θεμελιώδη ανάγκη του σεβασμού της πληθυσμιακής αναλογίας 4:1. Η διευθέτηση αυτή, υποστήριξε, θέτει φραγμό τόσο στην ανεξέλεγκτη εγκατάσταση όσο και στην πολιτογράφηση Τούρκων πολιτών.
Εκτός από αυτή την προϋπόθεση θέσαμε, δήλωσε ο πρόεδρος Χριστόφιας, ακόμα δύο: διαβούλευση με την Ελλάδα και συμφωνία πάνω στο θέμα της αποχώρησης των εποίκων.
Επιμέλεια: Μίτση Σκέντζου