Του Γιώργου Παλληκάρη
Η ΕΕ πρόκειται να επιβάλει αυστηρότερα πρότυπα εκπομπών CO2 στην αυτοκινητοβιομηχανία από το 2025 και οι εταιρίες θέλουν να προλάβουν τα… πρόστιμα παίρνοντας δραστικά μέτρα.
Στο πλαίσιο των προσπαθειών της να μειώσει την ατμοσφαιρική ρύπανση και να οικοδομήσει ένα πιο βιώσιμο μέλλον, η ΕΕ επικύρωσε αυστηρότερα πρότυπα εκπομπών CO2 το 2023. Οι στόχοι πρόκειται να γίνουν σταδιακά αυστηρότεροι και το δεύτερο βήμα έρχεται το 2025, με τελικό στόχο την προγραμματισμένη απαγόρευση της πώλησης νέων οχημάτων χωρίς μηδενικές εκπομπές το 2035. Η ΕΕ έχει δύο ξεχωριστές νομοθεσίες για τις εκπομπές ρύπων για τα επιβατικά αυτοκίνητα. Τα πρότυπα Euro καλύπτουν πολλαπλές εκπομπές, όπως μονοξείδιο του άνθρακα, οξείδιο του αζώτου και σωματίδια. Εν τω μεταξύ, τα πρότυπα CO2 επικεντρώνονται αποκλειστικά στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
Από το 2025, η ΕΕ θέτει ως νέο μέσο στόχο τα 93,6 g/km CO2 σε όλο τον αθροιστικό στόλο κάθε εταιρίας. Πρόκειται για μείωση των εκπομπών κατά 15% καθώς μέχρι τώρα ήταν το όριο στο 115,1 g/km. Κάθε αυτοκινητοβιομηχανία θα έχει το δικό της στόχο για τις εκπομπές CO2. Αυτός βασίζεται στον αριθμό των οχημάτων που πούλησε το 2021, ενώ λαμβάνεται υπόψη ο συνολικός μέσος όρος. Οι στόχοι αυτοί μπορεί να είναι υψηλότεροι ή χαμηλότεροι από τα 93,6g/km, ανάλογα με το μέγεθος του στόλου της.
Η ΕΕ θα επιβάλει πρόστιμα σε περίπτωση που οι στόχοι δεν επιτευχθούν, κάτι που μπορεί να αποδειχθεί δαπανηρό. Για κάθε 1g/km υπέρβασης του απαιτούμενου στόχου, θα επιβάλλεται πρόστιμο 95 ευρώ για κάθε αυτοκίνητο που πωλείται το ίδιο έτος. Για παράδειγμα, εάν μια αυτοκινητοβιομηχανία χάσει τον στόχο της κατά 5g/km ενώ θα πουλήσει 100.000 αυτοκίνητα το 2025, αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα πρόστιμο 47,5 εκατ. ευρώ.
Αυτό έχει προκαλέσει ανησυχία στην αυτοκινητοβιομηχανία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA), ζήτησε την καθυστέρηση των στόχων για το 2025, επικαλούμενη την πτωτική τάση στις ταξινομήσεις ηλεκτρικών οχημάτων. Χαρακτηρίζει τον στόχο του επόμενου έτους «εξαιρετικά δύσκολο», με αυξανόμενες ανησυχίες σχετικά με την επίτευξη των στόχων. Ο όμιλος Stellantis, θέλοντας να προλάβει τυχόν πρόστιμα, αποφάσισε να μειώσει σημαντικά την παραγωγή καθώς ανησυχεί ότι η κατασκευή πάρα πολλών αυτοκινήτων εσωτερικής καύσης θα αυξήσει τον κίνδυνο πληρωμής προστίμων για την υπέρβαση των στόχων εκπομπών ρύπων του στόλου.
Ακόμα πιο δύσκολα από το 2030
Οι αυτοκινητοβιομηχανίες θα συνεχίσουν να αγωνίζονται για να επιτύχουν τους στόχους εκπομπών του στόλου τους, ιδίως από τη στιγμή που η ΕΕ θα μειώσει ακόμη περισσότερο το όριο από το 2030. Ξεκινώντας από την επόμενη δεκαετία, το όριο θα μειωθεί από τα 93,6 g/km του επόμενου έτους στα 49,5 g/km. Από το 2035, οι αυτοκινητοβιομηχανίες στην Ευρώπη πρέπει να φτάσουν τα 0 g/km, βάζοντας ουσιαστικά τέλος στα νέα αυτοκίνητα που κινούνται με κινητήρες εσωτερικής καύσης. Η ΕΕ θα αφήσει ανοιχτή την πόρτα για τα οχήματα εσωτερικής καύσης που λειτουργούν με συνθετικό καύσιμο ή υδρογόνο. Ωστόσο, δεν μπορούμε να φανταστούμε ότι η υποδομή ανεφοδιασμού θα είναι έτοιμη μόλις σε μια δεκαετία από τώρα.
