Κείμενο & Φωτογραφίες του Νίκου Βιτσιλάκη

Μακάρι κάθε τόπος να είχε τη δική του Ολυμπία. Να γίνονται αγώνες και να σταματούν πόλεμοι και αιματοχυσίες..

Η Αρχαία Ολυμπία ανέκαθεν ήταν για μένα κάτι μυθικό, κάτι που απέφευγα συστηματικά να επισκεφθώ, πιθανά γιατί δεν ήθελα να “χαλάσω” την εικόνα που είχα κατά φαντασία σχηματίσει για αυτή. Λάθος, μέγα λάθος, το κατάλαβα μόλις πάτησα το πόδι μου στο κατηφορικό πλακόστρωτο που σε οδηγεί εκεί, κολλητά στο σύγχρονο χωριό. Και λίγο αργότερα, όταν μπροστά μου απλωνόταν ο αρχαιολογικός χώρος, κατάλαβα γιατί αυτός ο τόπος επιλέχθηκε να γίνει αυτό που είναι. Μαγικός, εξωπραγματικός, δεν ξέρω τι άλλα λόγια να χρησιμοποιήσω, ίσως έφταιγε και το ότι ήταν αρχές καλοκαιριού και τα χρώματα ανακατευόντουσαν αρμονικά με τις αισθήσεις που αναβλύζουν πλουσιοπάροχα ολόθεν. Δεν μπορείς να επισκέπτεσαι με τη συνηθισμένη ψυχολογία ενός περιηγητή ένα μέρος που τα πρώτα ευρήματα παρουσίας ανθρώπου ανάγονται στην τρίτη προ Χριστού χιλιετία.

Δεν μπορείς να μη νιώθεις ένα δέος όταν βρίσκεσαι στον τόπο που γεννήθηκαν πριν από χιλιάδες χρόνια (776 π.Χ.) οι Ολυμπιακοί αγώνες. Και δεν μπορείς να πας αδιάβαστος εκεί που ο Φειδίας κατασκεύασε ένα από τα επτά θαύματα του κόσμου εκείνης της εποχής, το χρυσελεφάντινο άγαλμα του Δία. Μόνο και μόνο από σεβασμό σε έναν πολιτισμό που οι σημερινοί άνθρωποι δυσκολεύονται να κατανοήσουν. Και δυσκολεύονται γιατί περιλαμβάνει έννοιες όπως σωματική άσκηση και άμιλλα, χωρίς τις οποίες δεν υπάρχει καλλιέργεια στην ψυχοπνευματική υπόσταση του κάθε ατόμου. Τέλος πάντων, δεν είναι ώρα για σκέψεις και προβληματισμούς, είμαι στην Αρχαία Ολυμπία και θέλω να το ζήσω. Κανονικά ήταν να πάω εκεί με μοτοσυκλέτα, αλλά ο καιρός -αν και Ιούνιος- φρόντισε να μου το απαγορεύσει. Οπότε, τι το καλύτερο από ένα τετρακίνητο Subaru XV, που άμεσα και χωρίς χρονοτριβές που παρέδωσε η αντιπροσωπεία και για το οποίο θα σας μιλήσω στο τέλος του ταξιδιωτικού.

Τόπος και ιστορία

Σε μια ειδυλλιακή κοιλάδα, κάτω από τον Κρόνιο Λόφο και στη συμβολή των ποταμών Αλφειού και Κλαδέου, αναπτύχθηκε κατά την αρχαιότητα ένα από τα πιο αξιόλογα πανελλήνια ιερά, αυτό της Ολυμπίας. Εκεί, εκτός από τις θρησκευτικές τελετές, καθιερώθηκαν από πολύ παλιά και οι αγώνες, τα Ολύμπια, που διεξαγόντουσαν κάθε 4 χρόνια και που συγκέντρωσαν με την πάροδο του χρόνου το ενδιαφέρον όλων των Ελλήνων. Τα “Ολύμπια”, οι Ολυμπιακοί Αγώνες δηλαδή, ταυτίστηκαν με τα ιδανικά της ευγενούς άμιλλας και της ειρήνης. Πολλοί τοπικοί μύθοι μαρτυρούν τη διεξαγωγή αγώνων αλλά ιστορικά αποδεδειγμένοι είναι αυτοί που έγιναν το 776 π.Χ. από το βασιλιά της Ηλείας Ίφιτο, καθιερώνοντας παράλληλα την Ιερή Εκεχειρία. Μέχρι το 393 μ.Χ., όταν ο Θεοδόσιος καταργεί τους Αγώνες, τελέστηκαν 293 Ολυμπιάδες. Η σύγχρονη αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων είναι έργο του Πιέρ ντε Κουμπερτέν και πραγματοποιήθηκε το 1896 με αφετηρία την Αθήνα. 

Στον αρχαιολογικό χώρο

Πολύβουο το κομμάτι από το σύγχρονο χωριό μέχρι τον αρχαιολογικό χώρο. Όλες οι φυλές του κόσμου, πραγματικά. Δεν ενοχλούν όμως, ο τόπος είναι τεράστιος και μπορείς να αυτοσυγκεντρωθείς και να μυρίσεις την αρχαία σκόνη που αναδύεται από τα μνημεία, τους ναούς, τα αγάλματα. Να νιώσεις λίγο την παράσταση στο αρχαίο θέατρο, να μπορείς να κλείσεις τα μάτια και να φανταστείς το εργαστήριο του Φειδία. Να αισθάνεσαι σαν να σε τυφλώνει το χρυσάφι πάνω στο μοναδικό αυτό άγαλμα. Στην πραγματικότητα όμως, αυτό που συμβαίνει είναι να ακούς τη σφυρίχτρα των εργαζόμενων στο χώρο πιο συχνά και από γήπεδο ποδοσφαίρου! Και αυτό συμβαίνει όταν κάποιος “εξυπνάκιας” παραβιάσει την οριοθέτηση των επιτρεπόμενων σημείων πρόσβασης ή κάνει πως δεν καταλαβαίνει ότι απαγορεύεται να ανέβει πάνω στα ιερά βράχια, ποζάροντας στο φακό για να αποθανατίσει την παρουσία του εδώ. Ποιοι είναι οι πιο ανυπάκουοι; Ρωτώ μια κυρία-φύλακα του αρχαιολογικού χώρου. Δεν το συζητώ, μου λέει, οι Ισπανοί! Κάνουν σαν μικρά παιδιά, πολλή φασαρία και συνεχώς χρειάζονται ..συμμάζεμα. Εγώ, πριν την απάντησή της, θα έβαζα στοίχημα υπέρ των Ιταλών, που ως γνωστόν είναι από τη φύση τους φασαριόζοι. Δεν έπεσα και πολύ έξω, γιατί στη λίστα της συνομιλήτριας μου ήταν αμέσως μετά! Σε πλήρη αντιπαράθεση δηλαδή με αυτό που αντίκρισα στο στάδιο λίγο αργότερα. Ομάδες μαθητών από Γαλλία και Νορβηγία καθόντουσαν στο έδαφος με τα tablet στα χέρια τους, κάνοντας εργασίες μαζί με τους δασκάλους τους σχετικές με την ιστορία και τα δρώμενα του ιερού τόπου. Ήρεμα και με σεβασμό σε αυτό που έβλεπαν μπροστά τους, είμαι σίγουρος ότι αυτές οι στιγμές θα τους μείνουν αξέχαστες, όσα χρόνια κι αν περάσουν. 

Ταξίδι στο χρόνο

Θέλει χρόνο και ποδαρόδρομο αρκετό για να περιηγηθείς τον αρχαιολογικό χώρο. Και όταν μπεις εκεί, δεν μπορείς να παρακάμψεις τίποτα, αν και πρακτικά μπορείς, γιατί όλα σε μαγεύουν! Τον 9ο αι. π.Χ. η Ολυμπία ήταν ήδη ένας ιερός τόπος που προσήλκυε πολλούς προσκυνητές. Αυτό το πυκνό ρεύμα των επισκεπτών μαρτυρείται από το μεγάλο πλήθος αναθημάτων που έφταναν εκεί, όχι μόνο από τα κοντινά μέρη αλλά και από πιο μακρινές περιοχές της Πελοποννήσου και της Στερεάς Ελλάδας. Τον 8ο αιώνα η φήμη της Ολυμπίας μεγάλωσε τόσο που έφτασε μέχρι την Ανατολή και τη Μεσοποταμία, μέχρι τη Δύση και την κάτω Ιταλία. Σημαντικότατη τομή στην ιστορία της Ολυμπίας αποτέλεσε το έτος 776 π.Χ., όπου τότε και κατά την παράδοση ο Σπαρτιάτης Λυκούργος πραγματοποίησε συμφωνία με το βασιλιά της Ήλιδος Ίφιτο για την τέλεση λατρευτικών εορτών στην Ολυμπία. Μέρος της συμφωνίας ήταν πως κατά τις εορτές θα επικρατούσε απόλυτη εκεχειρία σε ολόκληρη την Ελλάδα. Κατά τον 5ο αιώνα η αίγλη της Ολυμπίας έφτασε σε τέτοιο σημείο, ώστε εκεί να συγκεντρώνονται πολιτικοί, φιλόσοφοι και καλλιτέχνες, καθόσον έβρισκαν μεγάλο κοινό για τη διάδοση των ιδεών τους.

Κατά τον 4ο αιώνα δόθηκε σημασία στην οικοδομική δραστηριότητα για τη βελτίωση των εγκαταστάσεων και δημιουργίας χώρων στέγασης των επισκεπτών. Δεν θυμάμαι και πολλά από το πώς παρουσίαζε η ιστορία του Λυκείου τον Θεοδόσιο τον Α΄, αλλά η ιστορία των ανθρώπων χωρίς παρωπίδες του χρωστάει ..πολλή γκρίνια! Το 393 μ.Χ. ο εν λόγω Βυζαντινός Αυτοκράτορας διέταξε όχι μόνο το κλείσιμο όλων των ελληνικών ιερών αλλά και επέτρεψε τη λεηλασία τους. Παρ’ όλα αυτά και τα επόμενα χρόνια ο χώρος παρέμεινε ιδιαίτερα δημοφιλής. Ο χώρος υπέστη αργότερα πολλές καταστροφές από φυσικά αίτια και κατά τον 9ο αιώνα εγκαταλείφθηκε και ερημώθηκε. Με την πάροδο του χρόνου καλύφθηκε πολλά μέτρα κάτω από την γη με τη βοήθεια του χειμάρρου Κλαδέου και τη διάβρωση του εδάφους του Κρόνιου Λόφου. Η ανακάλυψη του ιερού έγινε μόλις το 1766 και οφείλεται στον Άγγλο Ρίτσαρντ Τσάντλερ.

Ο ναός του Δία

Χτίστηκε το 456 π.Χ. και αποτελεί πρότυπο δείγμα δωρικού ρυθμού.
Στο ανατολικό αέτωμα υπήρχε η παράσταση του αγώνα μεταξύ Οινομάου  και Πέλοπος, ενώ στο δυτικό η θρυλική μάχη μεταξύ Κενταύρων και Λαπιθών. Στο εσωτερικό του ναού φυλάσσονταν πολλά αναθήματα, μεταξύ αυτών το σημαντικότερο ήταν το χρυσελεφάντινο άγαλμα του Δία, ύψους 13 μέτρων, που φιλοτεχνήθηκε στην Ολυμπία τη δεκαετία του 430 π.Χ. από τον γλύπτη Φειδία.

Το στάδιο

Είχε χωρητικότητα 45.000 θεατών και η μία του πλευρά ήταν κτισμένη πάνω στη φυσική πλαγιά του λόφου. Ο στίβος έχει μήκος 192,25 μέτρα και πλάτος περίπου 30. Γύρω του υπήρχε πέτρινος ανοικτός αγωγός με μικρές λεκάνες, για να πίνουν νερό οι θεατές. Είναι αξιοσημείωτο ότι παλαιότερα αρκετοί πέθαιναν από ηλίαση και έλλειψη νερού, όπως π.χ. ο Θαλής ο Μιλήσιος. Υπήρχε εξέδρα για τους Ελλανοδίκες και τους “επισήμους”, απέναντι από την οποία βρέθηκε ο βωμός της Θεάς Δήμητρας, όπου καθόταν η ιέρειά της και παρακολουθούσε -μόνη από τις γυναίκες- τους αγώνες. Το Στάδιο αρχικά βρισκόταν δυτικότερα, προς το ναό του Δία. Μετατοπίστηκε δύο φορές, ώσπου τον 4ο π.Χ. αιώνα πήρε οριστικά τη σημερινή του θέση.

Το γυμνάσιο

Ήταν ο τόπος προπόνησης των αθλητών και επιστεγασμένο σε όλο του το μήκος, έτσι ώστε να μπορούν να προπονούνται χωρίς να τους ενοχλούν οι όποιες καιρικές συνθήκες. Δεν έχει αποκαλυφθεί κατά το μεγαλύτερό του μέρος, παραμένει δηλαδή επιχωμένο.

Η Παλαίστρα

Κτίστηκε τον 3ο πΧ. αιώνα και χρησίμευε στην προθέρμανση των αθλητών της πάλης, της πυγμής και του παγκρατίου. Στο εσωτερικό είχε τετράγωνη ασκέπαστη αυλή που περιβαλλόταν από κίονες δωρικού ρυθμού. Μετά τις στοές υπήρχαν το Ελαιοθέσιο, όπου αλείφονταν οι αθλητές με λάδι, το Κονιστήριο, όπου σκονίζονταν με σκόνη ή άμμο και το Εφηβείο, όπου διδάσκονταν από τους γυμναστές τους. 

Ο Θεοκλεών

Κτίριο του 5ου π.Χ. αιώνα, όπου κατοικούσαν οι Θεοκόλοι, οι ιερείς δηλαδή της Ολυμπίας, μαζί με τους βοηθούς τους. Ήταν από τους λίγους μόνιμους κατοίκους του Ιερού και είχαν τη φροντίδα αυτού, των θυσιών και της λατρείας. Το ανατολικό τμήμα του χρονολογείται από τη ρωμαϊκή εποχή, ενώ το δυτικό πριν το 350 π.Χ.

Το Ηρώο

Κτίριο του 5ου π.Χ. αιώνα με κυκλικό δωμάτιο, όπου υπήρχε βωμός αφιερωμένος σε κάποιο άγνωστο ήρωα. Επιγραφή που βρέθηκε έχει αναγράφει τη λέξη ΗΡΩΟΣ.

Το εργαστήριο του Φειδία – Η Βυζαντινή Εκκλησία

Η Βυζαντινή Εκκλησία κτίστηκε σε ρυθμό παλαιοχριστιανικής βασιλικής κατά τα μέσα του 5ου μ.Χ. αιώνα. Η ανοικοδόμησή της έγινε πάνω(!) στο αρχαίο κτίριο του εργαστηρίου του Φειδία, όπου φιλοτεχνήθηκε το χρυσελεφάντινο άγαλμα του Δία. Το εργαστήριο αυτό κατασκευάστηκε στις ίδιες διαστάσεις με το σηκό του ναού του Δία, για να είναι στη διάθεση του καλλιτέχνη ολόκληρος ο χώρος που επρόκειτο να τοποθετηθεί το άγαλμα. Σε ανασκαφές έχουν βρεθεί μήτρες, δηλαδή πήλινα μοντέλα που χρησιμοποίησε ο Φειδίας για να διαμορφώσει τα χρυσά ελάσματα, με τα οποία φιλοτέχνησε όλα τα χρυσά μέρη του αγάλματος.

Λουτρά – Κολυμβητήριο – Θέρμες

Πολλές από τις Θέρμες είναι της ρωμαϊκής εποχής, ενώ άλλες των κλασσικών χρόνων. Στα δυτικά υπήρχε ανοικτό κολυμβητήριο διαστάσεων 21 Χ 16 μέτρα. 

Το Λεωνιδαίο

Ξενώνας του Ιερού, που κτίστηκε και αφιερώθηκε στο Δία με δαπάνες του Λεωνίδα από τη Νάξο. Το Λεωνιδαίο ήταν μεγάλο κτίριο, διόροφο, που περιβαλλόταν εξωτερικά από στοά 138 κιόνων ιωνικού ρυθμού. Στην αυλή, κατά τη ρωμαϊκή εποχή,  κατασκευάστηκε τεχνητή λίμνη με νησίδα και κήπο. Υπήρχαν πολλά δωμάτια που χρησίμευαν για τη φιλοξενία των επισήμων επισκεπτών στη διάρκεια των Αγώνων.

Οι Ξενώνες

Κατά τη ρωμαϊκή εποχή (1ος – 2ος μ.Χ. αιώνας) κοντά στο Λεωνιδαίο κτίστηκαν άλλοι δύο ξενώνες με πολλά δωμάτια και αξιόλογα ψηφιδωτά.

Η Πομπική Οδός

Η οδός κατά μήκος του τείχους της Άλτεως λέγεται Πομπική. Ονομάστηκε έτσι γιατί από αυτήν περνούσε η πομπή με τους Ιερείς, τους Ελλανοδίκες, τους αθλητές και τους επισήμους.

Το Βουλευτήριο

Εκεί συνεδρίαζε η Ολυμπιακή Βουλή και φυλάσσονταν τα επίσημα έγγραφα και ψηφίσματα. Υπάρχει τετράγωνος ασκέπαστος χώρος, όπου ήταν ο βωμός του προστάτη των όρκων, Όρκιου Δία και το άγαλμά του με κεραυνούς στα χέρια. Εκεί, ύστερα από θυσία κάπρου, οι αθλητές και οι γυμναστές έδιναν τον καθιερωμένο όρκο.

Η Στοά της Ηχούς

Κτίστηκε κατά τους χρόνους του Φιλίππου, το 350 π.Χ. περίπου. Είχε 44 κίονες δωρικού ρυθμού και εσωτερική κιονοστοιχία ιωνικού ρυθμού. Διαχώριζε την ιερή Άλτι από το Στάδιο. Το όνομά της οφείλεται στην ιδιαίτερη ηχητική της. Η φωνή εκεί επαναλαμβανόταν επτά φορές. Λεγόταν και Ποικίλη Στοά γιατί είχε διακοσμηθεί με διάφορες επιγραφές και με έργα διάσημων ζωγράφων. Μπροστά στη Στοά τελούνταν αγώνες κηρύκων και σαλπιγκτών και καλλιτεχνικά αγωνίσματα την εποχή του Νέρωνα 

Τα Βάθρα των Ζανών

Οι Ζάνες -πληθυντικός της λέξης Ζεύς- ήσαν συνολικά δεκαέξι χάλκινα αγάλματα του Δία, που βρέθηκαν μόνο τα βάθρα τους. Τα αγάλματα αυτά αφιερώνονταν από τα πρόστιμα που πλήρωναν όσοι παρέβαιναν τους κανονισμούς των Ολυμπιακών Αγώνων, κάνοντας ή δεχόμενοι δωροδοκίες για να κερδίσουν ή να παραχωρήσουν τη νίκη και τοποθετούνταν στην είσοδο του Σταδίου για παραδειγματισμό των αθλητών.

Η εξέδρα του Ηρώδη του Αττικού

Ο Ηρώδης ο Αττικός ήταν φιλόσοφος και ρήτορας από το Μαραθώνα και με δαπάνη του κατασκευάστηκε το υδραγωγείο του Ιερού. Το νερό μεταφερόταν από απόσταση 3 χιλιομέτρων. Αρχικά συγκεντρωνόταν σε δεξαμενή και από εκεί διοχετευόταν με λεοντοκεφαλές – υδροροές σε μια άλλη και στη συνέχεια με αγωγούς στο Στάδιο ή όπου αλλού χρειαζόταν.

Ο Ναός της Ήρας

Από τους αρχαιότερους ναούς της Ελλάδας, 600 π.Χ. περίπου, δωρικού ρυθμού, περίπτερος. Είχε μήκος 50 μέτρων, πλάτος 18,75 και ύψος 7,8. Οι τοίχοι του είναι από πλιθιά και κογχυλιάτη λίθο, το τελευταίο αντικατέστησε το ξύλο των κιόνων. Στο βάθος του σηκού είχαν στηθεί τα αγάλματα της Ήρας και του Δία, από τα οποία βρέθηκε μόνο το κεφάλι του αγάλματος της θεάς και έχει εκτεθεί στο Μουσείο. Στο σηκό είχε στηθεί και ο Ερμής του Πραξιτέλη, ενώ στον οπισθόδρομο του ναού φυλάσσονταν διάφορα ιερά σκεύη, όπως το χρυσελεφάντινο τραπέζι που τοποθετούσαν τα στεφάνια των νικητών.

Το Πρυτανείο

Χώρος όπου γινόντουσαν οι πανηγυρικές συνεστιάσεις προς τιμή των νικητών και των επισήμων κατά τις μέρες των Ολυμπιακών Αγώνων. Κτίστηκε κατά το τέλος του 6ου π.Χ. Αιώνα, αλλά κατά τη ρωμαϊκή εποχή έχασε την αρχική του μορφή καθώς μετασκευάστηκε με τούβλα. Στο Πρυτανείο βρισκόταν ο βωμός της Θεάς Εστίας, όπου καιγόταν συνεχώς το άσβεστο πυρ. Κάθε χρόνο οι ιερείς της Ολυμπίας, ακολουθώντας την παράδοση, έφερναν νερό από τον Αλφειό, το ανακάτευαν με τη στάχτη του βωμού της Εστίας και έχριαν με τον πηλό αυτό το μεγάλο βωμό του Δία.

Ο Μεγάλος βωμός του Δία

Εκεί γίνονταν κατά τις ημέρες των Αγώνων οι μεγαλύτερες θυσίες. Το ύψος του έφτανε τα επτά μέτρα και με τον καιρό, λόγω της στάχτης των θυσιών, μεγάλωνε. Το μεγάλο ύψος διευκόλυνε χιλιάδες πιστούς, που μπορούσαν να παρακολουθήσουν τις θυσίες από το γύρω χώρο. 

To “Αυτοκίνητό” μου, ένα δίλιτρο Subaru XV

Όταν η Έφη Γαννιάρη, υπεύθυνη Δ.Σ. της αντιπροσωπείας, μου έδινε το κλειδί του XV φρόντισε να με ενημερώσει πως πρόκειται για ένα τελείως νέο μοντέλο και πως καμμία απολύτως σχέση δεν έχει με το προηγούμενο, το οποίο και είχα χρησιμοποιήσει προ ετών σε ένα ταξιδιωτικό στην Κόνιτσα. Καλά έκανε και μου το είπε, αν και θα το καταλάβαινα άμεσα. Άλλο πράγμα αυτό το XV, είναι βασισμένο στο ίδιο πάτωμα με το επίσης νέο Impreza και αυτό από μόνο του τα λέει όλα. Ποιοτικό εσωτερικό που σου φτιάχνει τη διάθεση, κάθεσαι ψηλά και τα “ελέγχεις” όλα, αρχοντική η ποιότητα κύλισης και σύστημα διεύθυνσης που σου εμπνέει εμπιστοσύνη. Ένα σύγχρονο αυτοκίνητο που του μιλάς και σου μιλάει, εφοδιασμένο με όλα εκείνα τα συστήματα που κάνουν την οδήγηση χαλαρή, ανέμελη και πολύ, μα πάρα πολύ, ασφαλή. Και δεν μιλάω απλά για συστήματα όπως η προειδοποίηση όταν αλλάξεις λωρίδα χωρίς τη χρήση φλας, ούτε για το άλλο που αναβοσβήνει μια πορτοκαλί ένδειξη στη βάση των εξωτερικών καθρεφτών και σε ειδοποιεί για οχήματα που ακολουθούν και βρίσκονται στις λεγόμενες τυφλές γωνίες πίσω σου. Αυτό που πραγματικά είναι σωτήριο (από κάθε άποψη) είναι αυτό το adaptive cruise control, που διαβάζει ανά πάσα στιγμή τι συμβαίνει μπροστά σου και είτε προσαρμόζει την ταχύτητα κίνησης ανάλογα είτε φρενάρει το αυτοκίνητο από μόνο του και πριν καλά καλά καταλάβεις το γιατί. Δουλεύει μέσα στην πόλη, δουλεύει και στον αυτοκινητόδρομο. Φτάνεις στο φανάρι και σταματάει μόνο του αν μπροστά υπάρχει άλλο αυτοκίνητο. Ξεκινάει το μπροστινό σου αυτοκίνητο και σε ενημερώνει να ξεκινήσεις κι εσύ! Πετάγεται ένας πεζός στο διάβα σου και πριν καν προλάβεις να σηκώσεις το πόδι σου από το γκάζι αυτό φροντίζει να φρενάρει έγκαιρα και άμεσα. Εξοπλισμένο σαν αστακός σε κάνει να αισθάνεσαι cool κάτω από κάθε οδηγική συνθήκη και αυτό είναι κάτι που μπορεί να εκτιμηθεί όταν η κούραση της πολύωρης οδήγησης αρχίσει να επηρεάζει τα αντανακλαστικά του οδηγού. Το διαπίστωσα από πρώτο χέρι την ημέρα που μέσα σε 8 ώρες έφυγα από Αθήνα (βόρεια προάστια) για την Αρχαία Ολυμπία, περπάτησα/φωτογράφησα αρχαιολογικό χώρο και μουσείο και κολλητά επιστροφή στη βάση μου. Το αυτοκίνητο συμπεριφέρεται σαν μία μητέρα που προστατεύει το μωρό της, σε ενημερώνει για οτιδήποτε συμβαίνει γύρω σου και φροντίζει να επαναφέρει τα πράγματα στη θέση τους. Μαγικό, είναι η πρώτη λέξη που ήρθε στο μυαλό μου. Γιατί πέρα από όλα τα τεχνολογικά καλούδια που κουβαλάει πάνω του είναι και αυτή η τετρακίνηση της Subaru που σου φτιάχνει τη διάθεση. Αυτή που όλος ο κόσμος ξέρει σαν Symmetrical AWD και που αποδεδειγμένα αποτελεί ό,τι το καλύτερο στον τομέα. Διαβάζει το δρόμο, αντιλαμβάνεται την όποια απώλεια πρόσφυσης και ακαριαία κατανέμει την απαραίτητη ισχύ σε κάθε τροχό βάζοντας τα πράγματα στη θέση τους. Από την άλλη, οι βελτιώσεις που έχει δεχθεί το XV στην ακαμψία του πλαισίου, στην ανάρτηση και στις αντιστρεπτικές δοκούς επιτρέπουν την αποτελεσματικότερη απορρόφηση των κραδασμών από το δρόμο και καταπίνουν τις κακοτεχνίες του δρόμου, κάτι που συνεπάγεται σε εξαιρετική άνεση για τους επιβαίνοντες. Ο δίλιτρος -παραδοσιακά boxer- κινητήρας με τους 156 ίππους είναι ζωντανός και ροπάτος, με μια κατανάλωση που κάλλιστα μπορεί να κυμαίνεται κάπου κοντά στα 7 λίτρα. Στο ταξίδι εύκολα βλέπαμε ένδειξη κάτω από τα 8 λίτρα και με το ταχύμετρο σταθερά πάνω από 130 χλμ/ώρα και για πολλή ώρα. Το τελευταίο δίλιτρο 4Χ4 SUV που είχα οδηγήσει (δεν έχει σημασία ποιας εταιρίας ήταν) δεν έκαιγε λιγότερο από 10 λίτρα στις ίδιες συνθήκες, οπότε αντιλαμβάνεστε πως μιλάμε για διαφορές άνω των 3 λίτρων για κάθε 100 χιλιόμετρα!