Τα προγράμματα κινήτρων για την ανανέωση παλαιών αυτοκινήτων στις Η.Π.Α., τη Γαλλία και τη Γερμανία δεν ανταποκρίθηκαν στους αρχικούς στόχους της περιβαλλοντικής προστασίας και της οδικής ασφάλειας, σύμφωνα με την έκθεση που δημοσιοποίησε το διεθνές φόρουμ μεταφορών του ΟΟΣΑ στο ίδρυμα της FIA Foundation. Η ανανέωση αυτοκινήτων με κίνητρα σε τρεις από τις μεγαλύτερες αγορές εφαρμόστηκε κατά κύριο λόγο για την τόνωση της αγοράς αυτοκινήτου, μετά την οικονομική κρίση του 2008.

Η μελέτη διερεύνησε τις επιπτώσεις των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CΟ2) και Οξειδίων του Αζώτου (ΝΟχ), με βάση τα 2,8 εκατομμύρια συναλλαγές, στις οποίες τα παλιά αυτοκίνητα αντικαταστάθηκαν με νέα, στο πλαίσιο προγραμμάτων ανανέωσης του στόλου αυτοκινήτων στη Γαλλία, τη Γερμανία και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η μελέτη αξιολογεί επίσης το χρηματικό κόστος διαφόρων συστημάτων και καθορίζει σχεδιαστικά στοιχεία κρίσιμης σημασίας για τη διασφάλιση της επίτευξης των περιβαλλοντικών στόχων και της οδικής ασφάλειας.

–Στις Η.Π.Α., υπήρξαν θετικά αποτελέσματα από στοχευμένα κίνητρα σε σχέση με την οικονομία καυσίμου. Τα κίνητρα αυτά όμως δεν ήταν ιδανικά για την επίτευξη της βελτίωσης στην κατανάλωση καυσίμου και τις εκπομπές ρύπων.

–Το γερμανικό σύστημα, που στόχευε σε ελαφρύτερα και μικρότερα οχήματα, τελικά εφαρμόστηκε σε μεσαίου μεγέθους οχήματα, μειώνοντας έτσι την αποτελεσματικότητά του.

–Το γαλλικό σύστημα επωφελήθηκε από την επιβολή έγκρισης τύπου -όσον αφορά στο όριο εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα CΟ2 στα καινούργια αυτοκίνητα, αποσύροντας τα πολύ παλαιά υψηλών εκπομπών. Αυτό οδήγησε τους αγοραστές σε ένα πολύ υψηλό ποσοστό νέων οχημάτων ντίζελ που περιορίζουν σημαντικά τη διάρκεια ζωής τους, όσον αφορά στις εκπομπές οξειδίων του αζώτου.

Και τα τρία προγράμματα συνέβαλαν σημαντικά στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου άνθρακα (CO2), με το οικονομικό τους κόστος στις επιπτώσεις να είναι πολύ μικρό: μικρότερο από 7 εκατ. δολάρια στις Η.Π.Α. και μικρότερο από 10 εκατομμύρια ευρώ στη Γαλλία και τη Γερμανία. Η οικονομική επίπτωση των εκπομπών NOx φαίνεται να είναι σημαντικά υψηλότερη, φθάνοντας περίπου τα 430 εκατ. δολάρια στις Η.Π.Α., τα 300 εκατ. ευρώ στη Γερμανία και τα 100 εκατ. ευρώ στη Γαλλία.

Όσον αφορά στην οδική ασφάλεια, με τα συστήματα ανανέωσης εκτιμάται ότι θα αποφευχθούν περίπου 40 θάνατοι και 2.800 σοβαροί τραυματισμοί στις Η.Π.Α.. Για τη Γερμανία, η εκτιμώμενη επίπτωση είναι 60 θάνατοι λιγότεροι και 6.100 λιγότεροι σοβαροί τραυματισμοί που θα αποφευχθούν. Στη Γαλλία τα κέρδη στην οδική ασφάλεια είναι κάπως χαμηλότερα, περίπου 330 λιγότεροι σοβαροί τραυματισμοί, εκ των οποίων 20 θα ήταν θανατηφόροι.

Η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι είναι καθοριστικής σημασίας να εξετάζονται οι στόχοι των κινήτρων με ιδιαίτερη προσοχή κατά τον καθορισμό των παραμέτρων σχεδιασμού τους, ώστε να έχουν εγγυημένη επιτυχία. Αν και τα κίνητρα απόσυρσης έχουν δυνατότητα υλοποίησης στόχων, όπως η μείωση των εκπομπών ρύπων, αυτοί δεν επιτυγχάνονται όσο θα μπορούσε λόγω των χαρακτηριστικών του σχεδιασμού τους. Η μελέτη προτείνει ότι πρέπει να επιδιώκεται προληπτικά η μείωση του CO2 (πριν από τη ρύπανση δηλ. με «καθαρoύς κινητήρες) ή βελτιώσεις στον σχεδιασμό του συστήματος, ώστε να μην οδηγεί σε μειωμένη απόδοση και χαμηλότερο συνολικά κοινωνικό όφελος.

«Οι επιδοτήσεις για την αντικατάσταση αυτοκίνητων μπορεί να προσφέρουν πραγματικά οφέλη μόνον αν έχουν σχεδιαστεί προσεκτικά» δήλωσε ο Τζακ Σορτ, γενικός γραμματέας του διεθνούς φόρουμ μεταφορών, και κατέληξε. «Μια καλύτερη προσέγγιση των δεδομένων αποτελεί το κλειδί της επιτυχίας. Ελπίζουμε ότι συγκριτικές μελέτες, όπως αυτή, θα βοηθήσουν τις χώρες, ώστε μελετώντας παρόμοια συστήματα να βρουν τις σωστές λύσεις».

Πηγή: ΕΛΠΑ