Επιμέλεια: Περικλής Χαλάτσης
Οι ευρωβουλευτές στο πλαίσιο του πακέτου «Fit for 55» ενέκριναν τους νέους στόχους μείωσης των εκπομπών CO2 για τα καινούρια επιβατικά αυτοκίνητα και τα ελαφρά επαγγελματικά οχήματα. Η ΕΕ έθεσε υψηλότερους στόχους για το κλίμα και όρισε νέα μεθοδολογία για τον υπολογισμό των εκπομπών CO2 καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής ενός οχήματος.
Με 340 ψήφους υπέρ, 279 κατά και 21 αποχές, οι ευρωβουλευτές ενέκριναν τη συμφωνία που επετεύχθη στο χθεσινό συμβούλιο με κεντρικό θέμα τα αναθεωρημένα πρότυπα επιδόσεων για τις εκπομπές CO2. Αυτή η νέα συμφωνία αφορά όλα τα καινούρια αυτοκίνητα και ημιφορτηγά.
Η νέα νομοθεσία καθορίζει τα βήματα που πρέπει να γίνουν, ώστε να μηδενιστούν από το 2035 οι εκπομπές CO2 που παράγουν τα καινούρια επιβατικά αυτοκίνητα και τα ελαφρά επαγγελματικά οχήματα. Στόχος είναι να μειωθούν οι εκπομπές αυτές κατά 100% σε σύγκριση με το 2021. Οι νέοι κανόνες θεσπίζουν επίσης ενδιάμεσους στόχους μείωσης των εκπομπών για το 2030: 55% για τα αυτοκίνητα και 50% για τα ημιφορτηγά.
Ο κανονισμός στο πλαίσιο του πακέτου «Fit for 55» προβλέπει και άλλα σημαντικά μέτρα που είναι :
* Μέχρι το 2025 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρουσιάσει μια νέα μεθοδολογία, με βάση την οποία θα υπολογίζονται και θα υποβάλλονται τα στοιχεία σχετικά με τις εκπομπές CO2 που παράγουν καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής τους τα αυτοκίνητα και τα ημιφορτηγά που πωλούνται στην ΕΕ. Για τον σκοπό αυτό, θα υποβάλει, όπου χρειάζεται, και σχετικές νομοθετικές προτάσεις.
* Μέχρι τον Δεκέμβριο του 2026 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα καταγράψει τις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στις οριακές τιμές εκπομπών και τα δεδομένα κατανάλωσης καυσίμου και ενέργειας σε πραγματικές συνθήκες. Επίσης θα υποβάλει έκθεση σχετικά με το πώς ο κάθε κατασκευαστής θα μπορέσει να προσαρμόσει τις εκπομπές CO2 των οχημάτων του και θα προτείνει κατάλληλα μέτρα παρακολούθησης.
* Όσοι κατασκευαστές παράγουν μικρό αριθμό οχημάτων στη διάρκεια ενός ημερολογιακού έτους (δηλαδή 1.000 έως 10.000 καινούρια αυτοκίνητα ή 1.000 έως 22.000 καινούρια ημιφορτηγά) έχουν δικαίωμα να εξαιρεθούν από τους κανόνες αυτούς έως το τέλος του 2035. Όσοι ταξινομούν λιγότερα από 1.000 νέα οχήματα ετησίως θα εξακολουθούν να εξαιρούνται και μετά την διορία αυτή.
* Ο υφιστάμενος μηχανισμός κινήτρων για οχήματα μηδενικών και χαμηλών εκπομπών (ZLEV) επιβραβεύει όσους κατασκευαστές πωλούν περισσότερα τέτοια οχήματα (με εκπομπές από 0 έως 50 g CO2/km, όπως ηλεκτρικά οχήματα και υβριδικά plug-in με καλές επιδόσεις) επιτρέποντάς τους να υπόκεινται σε χαμηλότερους στόχους μείωσης των εκπομπών CO2. Ο μηχανισμός αυτός θα προσαρμόζεται με βάση τις αναμενόμενες τάσεις πωλήσεων. Από το 2025 έως το 2029 ο δείκτης αναφοράς ZLEV ορίζεται στο 25% για τις πωλήσεις καινούριων αυτοκινήτων και στο 17% για τα νέα ημιφορτηγά. Από το 2030 το εν λόγω κίνητρο θα καταργηθεί.
* Από το τέλος του 2025, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα δημοσιεύει κάθε δύο χρόνια έκθεση στην οποία θα αξιολογεί την πρόοδο που επιτυγχάνεται σε σχέση με τον στόχο μηδενισμού των εκπομπών στις οδικές μεταφορές.
Ο εισηγητής Jan Huitema (Renew, Ολλανδία) ανέφερε σχετικά: «Ο κανονισμός αυτός προσφέρει κίνητρα για την παραγωγή οχημάτων μηδενικών και χαμηλών εκπομπών. Περιλαμβάνει μια φιλόδοξη αναθεώρηση των στόχων για το 2030 και ορίζει ότι οι εκπομπές πρέπει να μηδενιστούν από το 2035. Οι στόχοι αυτοί είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050 και εξασφαλίζουν ένα σαφές νομικό πλαίσιο για την αυτοκινητοβιομηχανία, τονώνοντας την καινοτομία και τις επενδύσεις από τους κατασκευαστές αυτοκινήτων.
Για τους καταναλωτές θα είναι φθηνότερο να αγοράζουν και να οδηγούν οχήματα μηδενικών εκπομπών, ενώ θα επιταχυνθεί και η δημιουργία μιας αγοράς μεταχειρισμένων οχημάτων. Με αυτόν τον τρόπο η βιώσιμη οδήγηση θα καταστεί προσβάσιμη σε όλους».
Μπορεί ο Jan Huitema να ισχυρίσθηκε ότι θα είναι φθηνότερη η αγορά των αυτοκινήτων με μηδενικές εκπομπές ρύπων, όμως παρέλειψε κάτι πολύ σημαντικό.
Τα νέα μέτρα δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο τις αυτοκινητοβιομηχανίες που θα πρέπει για να πετύχουν τους στόχους της ΕΕ να κάνουν νέες μελέτες και να ξοδέψουν πολλά εκατομμύρια ευρώ προκειμένου να εναρμονισθούν με τους νέους κανονισμούς. Τι σημαίνει στην πράξη αυτό; Σημαίνει ότι τα έξοδα που θα κάνουν θα μετακυλήσουν στους αγοραστές. Δηλαδή τα αυτοκίνητα θα είναι ακόμη ακριβότερα από ότι είναι σήμερα.
Μπορεί οι νέοι κανόνες που υπερψήφισαν οι ευρωβουλευτές για την κλιματική ουδετερότητα να είναι για καλό όλων, όμως τίποτα δεν γίνεται χωρίς κάποιο κόστος.
